Netárásir geti sett fjármálakerfið á hliðina Sunna Sæmundsdóttir skrifar 11. apríl 2024 13:14 Gunnar Jakobsson varaseðlabankastjóri fjármálastöðugleika hjá Seðlabanka Íslands. vísir/vilhelm Netógnin er stærsta áhættan í íslensku fjármálakerfi í dag og sá þáttur sem gæti sett það á hliðina, að mati varaseðlabankastjóra. Hann segir nauðsynlegt að auka samhæfingu og efla varnir þar sem gervigreind sé að skala upp getu netþrjóta. Fulltrúar fjármálastöðugleikanefndar Seðlabanka Íslands mættu fyrir efnahags- og viðskiptanefnd Alþingis í morgun þar sem Gunnar Jakobsson, varaseðlabankastjóri, talaði með afdráttarlausum hætti um miklar áskoranir í netöryggismálum. „Stærsta áhættan í íslensku fjármálakerfi í dag er netógnin. Ef ég á að benda á eithvað eitt sem gæti tekið fjármálakerfið á hliðina. Það þarf ekki að horfa nema upp í Öskuhlíð, á Háskólann í Reykjavík, sem er enn lamaður eftir netárás sem átti sér þar stað fyrir nokkrum vikum. Þar hafa nemendur ekki geta tekið próf, gögn hafa tapast og kennarar eru í stórum vanda við að finna það sem þeir þurfa að vinna með á hverjum degi,“ sagði Gunnar. Árás sem var gerð á greiðslukerfi í september 2021 sé einnig skýrt dæmi um hættuna sem er fyrir hendi. „Þá voru gerðar árásir á greiðslumiðlun, færsluhirða og banka þar sem það lá niðri í klukkutíma og það var þá ekki hægt að greiða fyrir vörur og þjónustu í klukkutíma með ákveðnum greiðslukortum. Klukkutími er ekki langur tími, þannig að þetta blés yfir, en fyrir þá sem lentu í þessu var þetta óþægilegt og maður getur ímyndað sér hvernig þetta væri yfir lengri tíma,“ sagði Gunnar. „Ég held að þarna sé þetta svipað og með vatn, rafmagn og ýmsa aðra veitustarfsemi. Ef innviðirnir eru ekki með þann viðnámsþrótt sem á þarf að halda gæti hér fljótt orðið ákveðin upplausn.“ Því sé mikilvægt að Alþingi afgreiði frumvarp sem liggur nú í efnahags- og viðskiptanefnd og veitir Seðlabankanum heimild til þess að koma á fót innlendri greiðslumiðlun. Mikil áhætta sé fólgin í því að greiðslumiðlun sé háð fáum erlendum aðilum. Einnig sýni athugun seðlabankans að undirbúa þurfi verslun og þjónustu betur til þess að geta tekið við reiðufé komi til kerfishruns. Gervigreind nýtt til netárása Gunnar segir að ógnin komi einungis til með að aukast samhliða tækniframförum. „Við erum að fara horfa á fram á bæði quantum computing, [skammtatölvur] þar sem geta tölvunnar á eftir að aukast með miklum krafti, og svo er það gervigreindin sem er að skala upp getuna. Við sjáum að þeir sem eru þrjótar í þessum heimi og að beita netárásum hafa tekið þessi tæki í sína þágu. Ég held að það sé mjög mikilvægt að við tökum þessari áhættu alvarlega.“ Netöryggismál heyra nú undir fimm ráðuneyti og Gunnar segir mikilvægt að auka samhæfingu og samráð til þess að tryggja þjóðaröryggi. „Þannig að við komum með skýra stefnu þegar kemur að fjármálakerfinu á Íslandi og netöryggi.“ Greiðslumiðlun Netglæpir Netöryggi Seðlabankinn Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Íbúar óttast nýtt hverfi og að ekki verði tekið tillit til þeirra Innlent Hraungígur brast í morgun Innlent Halla lætur lítið fyrir sér fara næstu vikurnar Innlent Læknar sagðir útbýta vottorðum eins og sælgæti Innlent Bjarni vill fjölga meðmælendum Innlent Eldur í íbúð í Kóngsbakka Innlent Næsta gusa lendi á landinu annað kvöld Veður Stunda njósnir gegn íslenskum stjórnvöldum og fyrirtækjum Innlent Fyrstu úrslit Evrópukosninga staðfesta uppgang fjarhægrisins Erlent Grasið vel sprottið og heyskapur hafinn Innlent Fleiri fréttir Óska eftir sameiningarviðræðum þrátt fyrir andstöðu meirihluta Augljóslega þurfi að aðstoða bændur Umsóknum í HA fjölgaði um tuttugu prósent á tveimur árum Stolið af Grænum skátum fyrir tvær til þrjár milljónir á mánuði Ása Laufey skipuð prestur í Háteigskirkju Bjargráð fyrir bændur og ósáttir trillukarlar Hjúkrunarfræðingar fordæma aukið aðgengi að áfengi Læknar sagðir útbýta vottorðum eins og sælgæti Hafró ráðleggur eins prósents hækkun aflamarks þorsks Hraungígur brast í morgun Erfitt fyrir konur að fara frá heimili í langan tíma fyrir fæðingu Bein útsending: Hafró kynnir komandi fiskveiðiár Eldur í íbúð í Kóngsbakka Gular viðvaranir enn í kortunum Bjarni vill fjölga meðmælendum Íbúar óttast nýtt hverfi og að ekki verði tekið tillit til þeirra Halla lætur lítið fyrir sér fara næstu vikurnar Tilkynnt um ungmenni með byssur í 101 Grasið vel sprottið og heyskapur hafinn Stunda njósnir gegn íslenskum stjórnvöldum og fyrirtækjum Tók fjóra daga að þíða skautasvellið Borgin undirbýr sölu Perlunnar, rafstöðvar og bílastæða Netþrjótar sem herja á Ísland og heyskapur í viðvörunum Slökktu eld á Austur-Indíafjelaginu Tungumálastuðningur lykillinn að bættri stöðu drengja í skólakerfinu Kjartan Bjarni enn metinn hæfastur Fleiri karlar en konur sóttu um nám í HR Fjórhjólaslys við Sólheimajökul „Vonum að þetta skili jafn góðum árangri á Íslandi“ Láninu varið í að tryggja örugga og heilsusamlega skóla Sjá meira
Fulltrúar fjármálastöðugleikanefndar Seðlabanka Íslands mættu fyrir efnahags- og viðskiptanefnd Alþingis í morgun þar sem Gunnar Jakobsson, varaseðlabankastjóri, talaði með afdráttarlausum hætti um miklar áskoranir í netöryggismálum. „Stærsta áhættan í íslensku fjármálakerfi í dag er netógnin. Ef ég á að benda á eithvað eitt sem gæti tekið fjármálakerfið á hliðina. Það þarf ekki að horfa nema upp í Öskuhlíð, á Háskólann í Reykjavík, sem er enn lamaður eftir netárás sem átti sér þar stað fyrir nokkrum vikum. Þar hafa nemendur ekki geta tekið próf, gögn hafa tapast og kennarar eru í stórum vanda við að finna það sem þeir þurfa að vinna með á hverjum degi,“ sagði Gunnar. Árás sem var gerð á greiðslukerfi í september 2021 sé einnig skýrt dæmi um hættuna sem er fyrir hendi. „Þá voru gerðar árásir á greiðslumiðlun, færsluhirða og banka þar sem það lá niðri í klukkutíma og það var þá ekki hægt að greiða fyrir vörur og þjónustu í klukkutíma með ákveðnum greiðslukortum. Klukkutími er ekki langur tími, þannig að þetta blés yfir, en fyrir þá sem lentu í þessu var þetta óþægilegt og maður getur ímyndað sér hvernig þetta væri yfir lengri tíma,“ sagði Gunnar. „Ég held að þarna sé þetta svipað og með vatn, rafmagn og ýmsa aðra veitustarfsemi. Ef innviðirnir eru ekki með þann viðnámsþrótt sem á þarf að halda gæti hér fljótt orðið ákveðin upplausn.“ Því sé mikilvægt að Alþingi afgreiði frumvarp sem liggur nú í efnahags- og viðskiptanefnd og veitir Seðlabankanum heimild til þess að koma á fót innlendri greiðslumiðlun. Mikil áhætta sé fólgin í því að greiðslumiðlun sé háð fáum erlendum aðilum. Einnig sýni athugun seðlabankans að undirbúa þurfi verslun og þjónustu betur til þess að geta tekið við reiðufé komi til kerfishruns. Gervigreind nýtt til netárása Gunnar segir að ógnin komi einungis til með að aukast samhliða tækniframförum. „Við erum að fara horfa á fram á bæði quantum computing, [skammtatölvur] þar sem geta tölvunnar á eftir að aukast með miklum krafti, og svo er það gervigreindin sem er að skala upp getuna. Við sjáum að þeir sem eru þrjótar í þessum heimi og að beita netárásum hafa tekið þessi tæki í sína þágu. Ég held að það sé mjög mikilvægt að við tökum þessari áhættu alvarlega.“ Netöryggismál heyra nú undir fimm ráðuneyti og Gunnar segir mikilvægt að auka samhæfingu og samráð til þess að tryggja þjóðaröryggi. „Þannig að við komum með skýra stefnu þegar kemur að fjármálakerfinu á Íslandi og netöryggi.“
Greiðslumiðlun Netglæpir Netöryggi Seðlabankinn Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Íbúar óttast nýtt hverfi og að ekki verði tekið tillit til þeirra Innlent Hraungígur brast í morgun Innlent Halla lætur lítið fyrir sér fara næstu vikurnar Innlent Læknar sagðir útbýta vottorðum eins og sælgæti Innlent Bjarni vill fjölga meðmælendum Innlent Eldur í íbúð í Kóngsbakka Innlent Næsta gusa lendi á landinu annað kvöld Veður Stunda njósnir gegn íslenskum stjórnvöldum og fyrirtækjum Innlent Fyrstu úrslit Evrópukosninga staðfesta uppgang fjarhægrisins Erlent Grasið vel sprottið og heyskapur hafinn Innlent Fleiri fréttir Óska eftir sameiningarviðræðum þrátt fyrir andstöðu meirihluta Augljóslega þurfi að aðstoða bændur Umsóknum í HA fjölgaði um tuttugu prósent á tveimur árum Stolið af Grænum skátum fyrir tvær til þrjár milljónir á mánuði Ása Laufey skipuð prestur í Háteigskirkju Bjargráð fyrir bændur og ósáttir trillukarlar Hjúkrunarfræðingar fordæma aukið aðgengi að áfengi Læknar sagðir útbýta vottorðum eins og sælgæti Hafró ráðleggur eins prósents hækkun aflamarks þorsks Hraungígur brast í morgun Erfitt fyrir konur að fara frá heimili í langan tíma fyrir fæðingu Bein útsending: Hafró kynnir komandi fiskveiðiár Eldur í íbúð í Kóngsbakka Gular viðvaranir enn í kortunum Bjarni vill fjölga meðmælendum Íbúar óttast nýtt hverfi og að ekki verði tekið tillit til þeirra Halla lætur lítið fyrir sér fara næstu vikurnar Tilkynnt um ungmenni með byssur í 101 Grasið vel sprottið og heyskapur hafinn Stunda njósnir gegn íslenskum stjórnvöldum og fyrirtækjum Tók fjóra daga að þíða skautasvellið Borgin undirbýr sölu Perlunnar, rafstöðvar og bílastæða Netþrjótar sem herja á Ísland og heyskapur í viðvörunum Slökktu eld á Austur-Indíafjelaginu Tungumálastuðningur lykillinn að bættri stöðu drengja í skólakerfinu Kjartan Bjarni enn metinn hæfastur Fleiri karlar en konur sóttu um nám í HR Fjórhjólaslys við Sólheimajökul „Vonum að þetta skili jafn góðum árangri á Íslandi“ Láninu varið í að tryggja örugga og heilsusamlega skóla Sjá meira