Þarf lítil þúfa alltaf að velta þungu hlassi? Hildur Telma Hauksdóttir skrifar 6. mars 2024 13:00 Varðandi málefni Palestínu eru okkur iðulega færð þau rök að lítið ríki eins og Ísland hafi svo lítil áhrif þannig að afhverju ættum við að gera eitthvað? Í sambandi við þátttöku RÚV í Eurovision, þrátt fyrir að Ísraelar taki þátt, er gjarnan vísað í það að Ísland ætti aðeins að segja sig úr keppni með hinum Norðurlöndunum eða ef við vitum að önnur ríki fylgja eftir. Hvers vegna er það? Hvers vegna getur Ísland ekki tekið sjálfstæða ákvörðun og sama þótt við værum eina ríkið sem segði sig úr keppninni eða ef önnur ríki fylgi, þá gætum við verið stolt af þeirri ákvörðun og afstöðu. Ísland ber ekki ábyrgð á því hvernig önnur ríki myndu álíta afboðun þátttöku okkar en við berum ábyrgð á því hvort við munum standa réttum megin við söguna. Klárlega yrði minni eftirsjá við það að líta tilbaka og sjá að við gerðum það sem í okkar valdi stóð varðandi þessa söngvakeppni. Ein söngvakeppni skiptir engu máli ef við setjum hana í samhengi við þjóðarmorðið sem hefur átt sér stað síðustu 6 mánuði og síðustu 75 ár. Nú hafa yfir 30.000 Palestínubúar verið drepnir. Þjóðarmorðið hefur staðið yfir í um 6 mánuði og lítið virðist ganga í að koma á varanlegu vopnahléi. Ísraelar njóta enn stuðnings ríkja þrátt fyrir að hörmungarnar eru að eiga sér stað fyrir framan nefin á okkur. Eurovision er og hefur alltaf verið pólitísk keppni sem kristallaðist þegar Rússum var meinuð þátttaka í keppninni. Alþingi hefur fordæmt aðgerðir Ísraela en þátttaka Íslands í Eurovision væri ekki endurspeglun á þeirri afstöðu. Keppnin gefur sig út fyrir að vera friðar- og sameiningartákn Evrópu en svo er ekki að sjá miðað við núverandi stöðu. Skoðanakannanir, kommentakerfi og skoðanaskipti um allt land hafa sýnt fram á að gríðarlega stór hópur Íslendinga vill að Ísland taki ekki þátt í Eurovision í ár. Skoðanakönnun frá því í desember sýnir að 76% Íslendinga finnst að Ísrael ætti ekki að fá að taka þátt í Eurovision og 60% landsmanna finnst að Ísland ætti að draga sig úr keppni ef Ísraelar taka þátt. Skiptir þjóðarvilji engu máli í samanburði við auglýsingatekjur ríkisstofnunar? Sumir hafa furðað sig á því hvers vegna Íslendingar eru svona uppteknir af sniðgöngu Eurovision í samanburði við önnur ríki. Hvers vegna fögnum við því ekki frekar að íslenskur almenningur vilji taka skýra afstöðu? Að íslenskum almenningi er greinilega ekki sama um þjóðarmorðið sem er í gangi og að okkur sé annt um fólk sem hefur búið við hörmulegar aðstæður árum saman. Ég átta mig ekki á, eftir að telja upp öll þessi rök, hvað þarf meira til? Svipuðum spurningum er síðan hægt að varpa til íslenskra stjórnvalda sem vitna gjarnan í að við tökum ákvarðanir í samræmi við nágrannaríki eða að Ísland geti ekki haft raunveruleg áhrif. Rökin fyrir því að Ísland hefji ekki viðskiptabann við Ísrael eru þau að það myndi ekki gera neitt ef við ein myndum leggja það til. Ástandið er of flókið og því tekin ákvörðun um að gera ekki neitt en frysting fjárlaga til UNRWA, neyðaraðstoðar til Gaza, er hins vegar einfalt mál sem afgreitt var strax. Tregða íslenskra stjórnvalda við að ná í Palestínubúa sem höfðu fengið dvalarleyfi á vegum fjölskyldusameiningar einkenndist til dæmis af því að hlutfallslega ætti Ísland aðeins að sækja 2-3 einstaklinga miðað við hin Norðurlöndin, skiptir „miðað við höfðatölu“ lögmál Íslendinga virkilega svona miklu máli? Rökin fyrir því að vera hlutlaus á sviði Sameinuðu Þjóðanna var sú að við kusum í samræmi við ríki sem við berum okkur saman við. Ísland hefur áður haft áhrif á alþjóðavettvangi en það þarf vilja og kjark til þess að reyna á það aftur. Þó að samanburður og samstörf við nágrannaríki getur verið gott og gagnlegt tól í ýmsum málaflokkum þá má það ekki verða að einhvers konar skildi fyrir ákveðnum aðgerðum eða aðgerðarleysi. Við eigum að geta tekið sjálfstæðar ákvarðanir, staðið með þeim og séð svo hvort litla þúfan velti þungu hlassi. Ísland hefur nú val um það hvort við ætlum að skrifa okkur réttu eða röngu megin við söguna. Hvernig viljum við eftir 10 ár geta litið til baka til þessa tíma? Höfundur er nemi í stjórnmálafræði við Háskóla Íslands. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Eurovision Átök í Ísrael og Palestínu Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Gildin sem sigldu forsetaembættinu í höfn Hugrún Sigurjónsdóttir Skoðun Gegnumlýsing - þankabrot frambjóðanda að loknu forsetakjöri Arnar Þór Jónsson Skoðun Að skreyta sig með stolnum fjöðrum Sema Erla Serdaroglu Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving Skoðun Halla, ekki Kata Sævar Þór Jónsson Skoðun Svona getum komið í veg fyrir að Katrín vinni Björn B. Björnsson Skoðun Halldór 01.06.2024 Halldór Má Katrín Jakobsdóttir bjóða sig fram? Jón Ólafsson Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir Skoðun Getur reiði valdið veikindum? Sigurbjörg Jónsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Gildin sem sigldu forsetaembættinu í höfn Hugrún Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Gegnumlýsing - þankabrot frambjóðanda að loknu forsetakjöri Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Halla, ekki Kata Sævar Þór Jónsson skrifar Skoðun Getur reiði valdið veikindum? Sigurbjörg Jónsdóttir skrifar Skoðun Ráðherrar hafa áhyggjur af valdbeitingu Tómas Ingvason skrifar Skoðun Taktísk skilyrðing umræðunnar skrifar Skoðun Sameinumst um forvarnir gegn átröskun Karen Daðadóttir,Guðrún Erla Hilmarsdóttir,Elva Björk Bjarnadóttir skrifar Skoðun Ég kýs Michael Jordan (Höllu Hrund Logadóttur) Óskar Arnarson skrifar Skoðun Ástæður til að kjósa Jón Gnarr Helgi Hrafn Gunnarsson skrifar Skoðun Viddi, Bósi Ljósár og Baldur Þórhalls Heimir Hannesson skrifar Skoðun Gerum það! Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Bónaður brjóstkassi og barnaafmæli Þorbjörg Marínósdóttir skrifar Skoðun Gleðilegan kosningadag kæru landsmenn Snorri Ásmundsson skrifar Skoðun Hæfasti einstaklingurinn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Verðmætin og sköpunarkraftur sá sem í mannauð okkar býr Pétur Már Halldórsson skrifar Skoðun Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson skrifar Skoðun Svona velur þú þér forseta í dag Kolbeinn Karl Kristinsson skrifar Skoðun Takk, Katrín Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving skrifar Skoðun Samherjar Hafþór Reynisson skrifar Skoðun Að hitta hetjuna sína Gréta Kristín Ómarsdóttir skrifar Skoðun Einstakt tækifæri Þóra Valný Yngvadóttir skrifar Skoðun Um afrekskonuna Katrínu Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr skrifar Skoðun Óskað eftir forseta sem færir ungu fólki völd Valgerður Eyja Eyþórsdóttir skrifar Skoðun Með ósk um velgengni, Halla Hrund Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Ég styð Höllu Hrund Logadóttur Þórólfur Árnason skrifar Skoðun Arnar Þór Jónsson Meyvant Þórólfsson skrifar Skoðun Að skreyta sig með stolnum fjöðrum Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Opið bréf til Jóns Ólafssonar heimspekings Tómas Ísleifsson skrifar Sjá meira
Varðandi málefni Palestínu eru okkur iðulega færð þau rök að lítið ríki eins og Ísland hafi svo lítil áhrif þannig að afhverju ættum við að gera eitthvað? Í sambandi við þátttöku RÚV í Eurovision, þrátt fyrir að Ísraelar taki þátt, er gjarnan vísað í það að Ísland ætti aðeins að segja sig úr keppni með hinum Norðurlöndunum eða ef við vitum að önnur ríki fylgja eftir. Hvers vegna er það? Hvers vegna getur Ísland ekki tekið sjálfstæða ákvörðun og sama þótt við værum eina ríkið sem segði sig úr keppninni eða ef önnur ríki fylgi, þá gætum við verið stolt af þeirri ákvörðun og afstöðu. Ísland ber ekki ábyrgð á því hvernig önnur ríki myndu álíta afboðun þátttöku okkar en við berum ábyrgð á því hvort við munum standa réttum megin við söguna. Klárlega yrði minni eftirsjá við það að líta tilbaka og sjá að við gerðum það sem í okkar valdi stóð varðandi þessa söngvakeppni. Ein söngvakeppni skiptir engu máli ef við setjum hana í samhengi við þjóðarmorðið sem hefur átt sér stað síðustu 6 mánuði og síðustu 75 ár. Nú hafa yfir 30.000 Palestínubúar verið drepnir. Þjóðarmorðið hefur staðið yfir í um 6 mánuði og lítið virðist ganga í að koma á varanlegu vopnahléi. Ísraelar njóta enn stuðnings ríkja þrátt fyrir að hörmungarnar eru að eiga sér stað fyrir framan nefin á okkur. Eurovision er og hefur alltaf verið pólitísk keppni sem kristallaðist þegar Rússum var meinuð þátttaka í keppninni. Alþingi hefur fordæmt aðgerðir Ísraela en þátttaka Íslands í Eurovision væri ekki endurspeglun á þeirri afstöðu. Keppnin gefur sig út fyrir að vera friðar- og sameiningartákn Evrópu en svo er ekki að sjá miðað við núverandi stöðu. Skoðanakannanir, kommentakerfi og skoðanaskipti um allt land hafa sýnt fram á að gríðarlega stór hópur Íslendinga vill að Ísland taki ekki þátt í Eurovision í ár. Skoðanakönnun frá því í desember sýnir að 76% Íslendinga finnst að Ísrael ætti ekki að fá að taka þátt í Eurovision og 60% landsmanna finnst að Ísland ætti að draga sig úr keppni ef Ísraelar taka þátt. Skiptir þjóðarvilji engu máli í samanburði við auglýsingatekjur ríkisstofnunar? Sumir hafa furðað sig á því hvers vegna Íslendingar eru svona uppteknir af sniðgöngu Eurovision í samanburði við önnur ríki. Hvers vegna fögnum við því ekki frekar að íslenskur almenningur vilji taka skýra afstöðu? Að íslenskum almenningi er greinilega ekki sama um þjóðarmorðið sem er í gangi og að okkur sé annt um fólk sem hefur búið við hörmulegar aðstæður árum saman. Ég átta mig ekki á, eftir að telja upp öll þessi rök, hvað þarf meira til? Svipuðum spurningum er síðan hægt að varpa til íslenskra stjórnvalda sem vitna gjarnan í að við tökum ákvarðanir í samræmi við nágrannaríki eða að Ísland geti ekki haft raunveruleg áhrif. Rökin fyrir því að Ísland hefji ekki viðskiptabann við Ísrael eru þau að það myndi ekki gera neitt ef við ein myndum leggja það til. Ástandið er of flókið og því tekin ákvörðun um að gera ekki neitt en frysting fjárlaga til UNRWA, neyðaraðstoðar til Gaza, er hins vegar einfalt mál sem afgreitt var strax. Tregða íslenskra stjórnvalda við að ná í Palestínubúa sem höfðu fengið dvalarleyfi á vegum fjölskyldusameiningar einkenndist til dæmis af því að hlutfallslega ætti Ísland aðeins að sækja 2-3 einstaklinga miðað við hin Norðurlöndin, skiptir „miðað við höfðatölu“ lögmál Íslendinga virkilega svona miklu máli? Rökin fyrir því að vera hlutlaus á sviði Sameinuðu Þjóðanna var sú að við kusum í samræmi við ríki sem við berum okkur saman við. Ísland hefur áður haft áhrif á alþjóðavettvangi en það þarf vilja og kjark til þess að reyna á það aftur. Þó að samanburður og samstörf við nágrannaríki getur verið gott og gagnlegt tól í ýmsum málaflokkum þá má það ekki verða að einhvers konar skildi fyrir ákveðnum aðgerðum eða aðgerðarleysi. Við eigum að geta tekið sjálfstæðar ákvarðanir, staðið með þeim og séð svo hvort litla þúfan velti þungu hlassi. Ísland hefur nú val um það hvort við ætlum að skrifa okkur réttu eða röngu megin við söguna. Hvernig viljum við eftir 10 ár geta litið til baka til þessa tíma? Höfundur er nemi í stjórnmálafræði við Háskóla Íslands.
Skoðun Sameinumst um forvarnir gegn átröskun Karen Daðadóttir,Guðrún Erla Hilmarsdóttir,Elva Björk Bjarnadóttir skrifar