Flettu ofan af launamun kynja á Barnaspítalanum Rafn Ágúst Ragnarsson skrifar 9. apríl 2024 08:00 Jóhanna Guðrún Pálmadóttir og Helga Elídóttir eru tvær af þremur kvenlæknum sem leiddu málið í ljós. Læknablaðið/GunnhildurArna Þrír barnalæknar á Landspítalanum flettu ofan af kynbundnum launamun á Barnaspítalanum. Karllæknar hafi fengið fleiri viðbótarþætti metna til launa. Laun kvennanna hafa verið leiðrétt og þeim bættur skaðinn afturvirkt. Dæmi séu um að fleiri konur hafi fengið launaleiðréttingu. Í grein sem birtist í nýjasta tölublaði Læknablaðsins er fjallað ítarlega um mál Jóhönnu Guðrúnu Pálmadóttur, Helgu Elídóttur og Berglindar Jónsdóttur sem fóru að rannsaka launamun á barna- og kvennadeild Landspítalans í kjölfar kvennafrídagsins síðastliðinn október. Við eftirgrennslan þeirra sem fól meðal annars í sér að nýta heimild í lögum til að fá uppgefin laun allra sérfræðilækna deildarinnar komust þær að því að karlar fengju hærri laun að meðaltali burtséð frá verðleikum. Minnisblað ekki nýtt Kjarasamningar kveða á um að laun lækna fari fyrst og fremst eftir námsferli og starfsaldri. Þá geta sérfræðilæknar hækkað um launaflokk fyrir að hafa erlent læknapróf og tvo fyrir doktorspróf. Þeir geta í ofanálag hækkað um fimm launaflokka, sem metið er huglægt hverju sinni, og gefur hver flokkur þrjátíu þúsund krónur samkvæmt umfjöllun Læknablaðsins. Viðbótarþættir sem spila inn í séu til að mynda sérþekking eins og undirsérgrein, stjórnun, rannsóknir og kennsla auk sérstakra verkefna. Matið sé í höndum yfirmanns. Landspítalinn kynnti minnisblað til að hafa til hliðsjónar við mat þessara viðbótarþátta árið 2016 en rannsókn þeirra Jóhönnu og Helgu leiddi í ljós að ekki var notast við minnisblaðið þegar þær voru ráðnar til starfa árið 2016. „Þær benda á að þrátt fyrir minnisblaðið virðist þó sem stífar sé horft á rammann í tilfelli kvenna. Útreikningar þeirra þriggja hafi sýnt að konur á Barnaspítalanum höfðu að meðaltali 3,15 viðbótarþætti þegar karlar voru með 3,8,“ segir í greininni. Yfirmenn hafi sofið á verðinum Þær undirbjuggu ítarlega kæru til Kærunefndar jafnréttismála og sendu afrit af henni til forstjóra, framkvæmdastjóra kvenna- og barnasviðs og framkvæmdastjóra mannauðssviðs. Þá hafi launin verið leiðrétt afturvirkt til þess tíma sem þær voru ráðnar. Í samtali við Læknablaðið segir Jóhanna yfirmenn og stjórnendur hafa sofið á verðinum. Aðrar konur séu nú farnar að skoða laun á deildum sínum og dæmi séu um fleiri launaleiðréttingar. „Við sáum í þessari vinnu okkar að doktorsprófið sérstaklega virðist ekki skila konum neinum launaflokki. Þeir eiga að vera tveir en virðist talið aukaatriði séu konur komnar með aðra viðbótarþætti,“ hefur Læknablaðið eftir Jóhönnu. Þá hefur málið haft áhrif á það traust sem þær bera til vinnuveitandans. Helga segist vera sátt við málalyktir en að hún muni héðan af bera saman laun sín við laun annarra lækna á deildinni árlega og fylgjast grannt með málum. Þær hvetja lækna af öllum kynjum til að ráðfæra sig við Læknafélagið þegar kemur að launamálum og treysta spítalanum ekki í blindni. „Ég mun aldrei trúa því aftur að launasetningin sé sanngjörn. Ég verð bara að gá að því sjálf,“ hefur Læknablaðið eftir Helgu. Vilji halda launamuninum undir 2,5 prósent Landspítali réðst í ítarlega skoðun á launasetningu sérfræðilækna þvert á svið spítalans til að bregðast við máli Jóhönnu og Helgu, samkvæmt því er kemur fram í svari spítalans við fyrirspurnum Læknablaðsins. Launamunur kynjanna á Landspítalanum sé nú mældur 1,4 prósent körlum í vil. Í svarinu kom fram að minnisblaðið um notkun starfsbundinna þátta við nýráðningar sérfræðilækna hefði ekki verið nýtt gagnvart þeim sem ráðin voru til kvenna- og barnasviðs árið 2019. Til að gæta samræmis innan sviðsins hafi verið samþykkt að leiðrétta laun þeirra kvenna sem ráðnar voru til sviðsins árið 2019. Landspítalinn segi að hann hafi haft jafnlaunavottun frá árinu 2020 og hafi það að markmiði að leiðréttur kynbundinn launamunur sé ekki meiri en 2,5 prósent. „Kynbundinn leiðréttur launamunur á Landspítala mældist 1,7% (karlar hærri) á árinu 2023 og á árinu 2024 mælist hann 1,4% (karlar hærri),“ kom fram í svari Landspítalans við fyrirspurn Læknablaðsins. Landspítalinn Stéttarfélög Kjaramál Vinnumarkaður Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Forsetavaktin: Halla Tómasdóttir kjörin forseti Innlent Var nálægt því að draga framboð sitt til baka Innlent Ríkisstjórnin á erfiða daga fyrir höndum Innlent Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Innlent Ávarpaði stuðningsmenn af svölunum Innlent Veit ekki hvað tekur við en byrjar á kaffibolla Innlent Eiríkur Ingi nýr handhafi mets sem enginn vill eiga Innlent Fyrsti karlmakinn á Bessastöðum: „Draumaútkoman varð að veruleika” Innlent Batt á sig klút til heiðurs Höllu Innlent Svona var ávarp nýkjörinnar Höllu Tómasdóttur Innlent Fleiri fréttir Nýr forseti, kjörsókn sú besta í 28 ár og mat kjósenda Óskar Höllu til hamingju: „Þú verður góður forseti“ Svona var ávarp nýkjörinnar Höllu Tómasdóttur Ríkisstjórnin á erfiða daga fyrir höndum Þrjár efstu með 75 prósent atkvæða Niðurstöður talningar: Kjörsókn með besta móti Fyrsti karlmakinn á Bessastöðum: „Draumaútkoman varð að veruleika” Neðstu sex fengu samanlagt rúm þrjú þúsund atkvæði Dauðþreyttur Jón eyddi átta milljónum króna Ávarpaði stuðningsmenn af svölunum Könnun Maskínu daginn fyrir kjördag staðfesti flugið á Höllu Tómasdóttur Halla Hrund með hjartað fullt af þakklæti Aukafréttatími Stöðvar 2 Var nálægt því að draga framboð sitt til baka Fólk streymir í Bláa lónið á ný og sér eldgosið vel „Sigur MBA-gráðunnar, leiðtogafræða og mannauðsstjórnunar“ Björn lagði línuna og kjósendur svöruðu kallinu Veit ekki hvað tekur við en byrjar á kaffibolla Stöðugt hraunflæði til tveggja átta Eiríkur Ingi nýr handhafi mets sem enginn vill eiga Kosningarnar gerðar upp Hópur ungmenna réðst á starfsmann veitingastaðar Batt á sig klút til heiðurs Höllu Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Segir allt stefna í að Halla Tómasdóttir verði forseti Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Katrín ávarpaði stuðningsmenn: „Ég sé ekki eftir þessu“ Telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Fyrstu tölur úr Norðvesturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Sjá meira
Í grein sem birtist í nýjasta tölublaði Læknablaðsins er fjallað ítarlega um mál Jóhönnu Guðrúnu Pálmadóttur, Helgu Elídóttur og Berglindar Jónsdóttur sem fóru að rannsaka launamun á barna- og kvennadeild Landspítalans í kjölfar kvennafrídagsins síðastliðinn október. Við eftirgrennslan þeirra sem fól meðal annars í sér að nýta heimild í lögum til að fá uppgefin laun allra sérfræðilækna deildarinnar komust þær að því að karlar fengju hærri laun að meðaltali burtséð frá verðleikum. Minnisblað ekki nýtt Kjarasamningar kveða á um að laun lækna fari fyrst og fremst eftir námsferli og starfsaldri. Þá geta sérfræðilæknar hækkað um launaflokk fyrir að hafa erlent læknapróf og tvo fyrir doktorspróf. Þeir geta í ofanálag hækkað um fimm launaflokka, sem metið er huglægt hverju sinni, og gefur hver flokkur þrjátíu þúsund krónur samkvæmt umfjöllun Læknablaðsins. Viðbótarþættir sem spila inn í séu til að mynda sérþekking eins og undirsérgrein, stjórnun, rannsóknir og kennsla auk sérstakra verkefna. Matið sé í höndum yfirmanns. Landspítalinn kynnti minnisblað til að hafa til hliðsjónar við mat þessara viðbótarþátta árið 2016 en rannsókn þeirra Jóhönnu og Helgu leiddi í ljós að ekki var notast við minnisblaðið þegar þær voru ráðnar til starfa árið 2016. „Þær benda á að þrátt fyrir minnisblaðið virðist þó sem stífar sé horft á rammann í tilfelli kvenna. Útreikningar þeirra þriggja hafi sýnt að konur á Barnaspítalanum höfðu að meðaltali 3,15 viðbótarþætti þegar karlar voru með 3,8,“ segir í greininni. Yfirmenn hafi sofið á verðinum Þær undirbjuggu ítarlega kæru til Kærunefndar jafnréttismála og sendu afrit af henni til forstjóra, framkvæmdastjóra kvenna- og barnasviðs og framkvæmdastjóra mannauðssviðs. Þá hafi launin verið leiðrétt afturvirkt til þess tíma sem þær voru ráðnar. Í samtali við Læknablaðið segir Jóhanna yfirmenn og stjórnendur hafa sofið á verðinum. Aðrar konur séu nú farnar að skoða laun á deildum sínum og dæmi séu um fleiri launaleiðréttingar. „Við sáum í þessari vinnu okkar að doktorsprófið sérstaklega virðist ekki skila konum neinum launaflokki. Þeir eiga að vera tveir en virðist talið aukaatriði séu konur komnar með aðra viðbótarþætti,“ hefur Læknablaðið eftir Jóhönnu. Þá hefur málið haft áhrif á það traust sem þær bera til vinnuveitandans. Helga segist vera sátt við málalyktir en að hún muni héðan af bera saman laun sín við laun annarra lækna á deildinni árlega og fylgjast grannt með málum. Þær hvetja lækna af öllum kynjum til að ráðfæra sig við Læknafélagið þegar kemur að launamálum og treysta spítalanum ekki í blindni. „Ég mun aldrei trúa því aftur að launasetningin sé sanngjörn. Ég verð bara að gá að því sjálf,“ hefur Læknablaðið eftir Helgu. Vilji halda launamuninum undir 2,5 prósent Landspítali réðst í ítarlega skoðun á launasetningu sérfræðilækna þvert á svið spítalans til að bregðast við máli Jóhönnu og Helgu, samkvæmt því er kemur fram í svari spítalans við fyrirspurnum Læknablaðsins. Launamunur kynjanna á Landspítalanum sé nú mældur 1,4 prósent körlum í vil. Í svarinu kom fram að minnisblaðið um notkun starfsbundinna þátta við nýráðningar sérfræðilækna hefði ekki verið nýtt gagnvart þeim sem ráðin voru til kvenna- og barnasviðs árið 2019. Til að gæta samræmis innan sviðsins hafi verið samþykkt að leiðrétta laun þeirra kvenna sem ráðnar voru til sviðsins árið 2019. Landspítalinn segi að hann hafi haft jafnlaunavottun frá árinu 2020 og hafi það að markmiði að leiðréttur kynbundinn launamunur sé ekki meiri en 2,5 prósent. „Kynbundinn leiðréttur launamunur á Landspítala mældist 1,7% (karlar hærri) á árinu 2023 og á árinu 2024 mælist hann 1,4% (karlar hærri),“ kom fram í svari Landspítalans við fyrirspurn Læknablaðsins.
Landspítalinn Stéttarfélög Kjaramál Vinnumarkaður Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Forsetavaktin: Halla Tómasdóttir kjörin forseti Innlent Var nálægt því að draga framboð sitt til baka Innlent Ríkisstjórnin á erfiða daga fyrir höndum Innlent Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Innlent Ávarpaði stuðningsmenn af svölunum Innlent Veit ekki hvað tekur við en byrjar á kaffibolla Innlent Eiríkur Ingi nýr handhafi mets sem enginn vill eiga Innlent Fyrsti karlmakinn á Bessastöðum: „Draumaútkoman varð að veruleika” Innlent Batt á sig klút til heiðurs Höllu Innlent Svona var ávarp nýkjörinnar Höllu Tómasdóttur Innlent Fleiri fréttir Nýr forseti, kjörsókn sú besta í 28 ár og mat kjósenda Óskar Höllu til hamingju: „Þú verður góður forseti“ Svona var ávarp nýkjörinnar Höllu Tómasdóttur Ríkisstjórnin á erfiða daga fyrir höndum Þrjár efstu með 75 prósent atkvæða Niðurstöður talningar: Kjörsókn með besta móti Fyrsti karlmakinn á Bessastöðum: „Draumaútkoman varð að veruleika” Neðstu sex fengu samanlagt rúm þrjú þúsund atkvæði Dauðþreyttur Jón eyddi átta milljónum króna Ávarpaði stuðningsmenn af svölunum Könnun Maskínu daginn fyrir kjördag staðfesti flugið á Höllu Tómasdóttur Halla Hrund með hjartað fullt af þakklæti Aukafréttatími Stöðvar 2 Var nálægt því að draga framboð sitt til baka Fólk streymir í Bláa lónið á ný og sér eldgosið vel „Sigur MBA-gráðunnar, leiðtogafræða og mannauðsstjórnunar“ Björn lagði línuna og kjósendur svöruðu kallinu Veit ekki hvað tekur við en byrjar á kaffibolla Stöðugt hraunflæði til tveggja átta Eiríkur Ingi nýr handhafi mets sem enginn vill eiga Kosningarnar gerðar upp Hópur ungmenna réðst á starfsmann veitingastaðar Batt á sig klút til heiðurs Höllu Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Segir allt stefna í að Halla Tómasdóttir verði forseti Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Katrín ávarpaði stuðningsmenn: „Ég sé ekki eftir þessu“ Telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Fyrstu tölur úr Norðvesturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Sjá meira