Netárásir geti sett fjármálakerfið á hliðina Sunna Sæmundsdóttir skrifar 11. apríl 2024 13:14 Gunnar Jakobsson varaseðlabankastjóri fjármálastöðugleika hjá Seðlabanka Íslands. vísir/vilhelm Netógnin er stærsta áhættan í íslensku fjármálakerfi í dag og sá þáttur sem gæti sett það á hliðina, að mati varaseðlabankastjóra. Hann segir nauðsynlegt að auka samhæfingu og efla varnir þar sem gervigreind sé að skala upp getu netþrjóta. Fulltrúar fjármálastöðugleikanefndar Seðlabanka Íslands mættu fyrir efnahags- og viðskiptanefnd Alþingis í morgun þar sem Gunnar Jakobsson, varaseðlabankastjóri, talaði með afdráttarlausum hætti um miklar áskoranir í netöryggismálum. „Stærsta áhættan í íslensku fjármálakerfi í dag er netógnin. Ef ég á að benda á eithvað eitt sem gæti tekið fjármálakerfið á hliðina. Það þarf ekki að horfa nema upp í Öskuhlíð, á Háskólann í Reykjavík, sem er enn lamaður eftir netárás sem átti sér þar stað fyrir nokkrum vikum. Þar hafa nemendur ekki geta tekið próf, gögn hafa tapast og kennarar eru í stórum vanda við að finna það sem þeir þurfa að vinna með á hverjum degi,“ sagði Gunnar. Árás sem var gerð á greiðslukerfi í september 2021 sé einnig skýrt dæmi um hættuna sem er fyrir hendi. „Þá voru gerðar árásir á greiðslumiðlun, færsluhirða og banka þar sem það lá niðri í klukkutíma og það var þá ekki hægt að greiða fyrir vörur og þjónustu í klukkutíma með ákveðnum greiðslukortum. Klukkutími er ekki langur tími, þannig að þetta blés yfir, en fyrir þá sem lentu í þessu var þetta óþægilegt og maður getur ímyndað sér hvernig þetta væri yfir lengri tíma,“ sagði Gunnar. „Ég held að þarna sé þetta svipað og með vatn, rafmagn og ýmsa aðra veitustarfsemi. Ef innviðirnir eru ekki með þann viðnámsþrótt sem á þarf að halda gæti hér fljótt orðið ákveðin upplausn.“ Því sé mikilvægt að Alþingi afgreiði frumvarp sem liggur nú í efnahags- og viðskiptanefnd og veitir Seðlabankanum heimild til þess að koma á fót innlendri greiðslumiðlun. Mikil áhætta sé fólgin í því að greiðslumiðlun sé háð fáum erlendum aðilum. Einnig sýni athugun seðlabankans að undirbúa þurfi verslun og þjónustu betur til þess að geta tekið við reiðufé komi til kerfishruns. Gervigreind nýtt til netárása Gunnar segir að ógnin komi einungis til með að aukast samhliða tækniframförum. „Við erum að fara horfa á fram á bæði quantum computing, [skammtatölvur] þar sem geta tölvunnar á eftir að aukast með miklum krafti, og svo er það gervigreindin sem er að skala upp getuna. Við sjáum að þeir sem eru þrjótar í þessum heimi og að beita netárásum hafa tekið þessi tæki í sína þágu. Ég held að það sé mjög mikilvægt að við tökum þessari áhættu alvarlega.“ Netöryggismál heyra nú undir fimm ráðuneyti og Gunnar segir mikilvægt að auka samhæfingu og samráð til þess að tryggja þjóðaröryggi. „Þannig að við komum með skýra stefnu þegar kemur að fjármálakerfinu á Íslandi og netöryggi.“ Greiðslumiðlun Netglæpir Netöryggi Seðlabankinn Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Íbúar óttast nýtt hverfi og að ekki verði tekið tillit til þeirra Innlent Halla lætur lítið fyrir sér fara næstu vikurnar Innlent Fyrstu úrslit Evrópukosninga staðfesta uppgang fjarhægrisins Erlent Tilkynnt um ungmenni með byssur í 101 Innlent Stunda njósnir gegn íslenskum stjórnvöldum og fyrirtækjum Innlent Næsta gusa lendi á landinu annað kvöld Veður Grasið vel sprottið og heyskapur hafinn Innlent Tók fjóra daga að þíða skautasvellið Innlent „Hrokafull afstaða“ að skilyrða stuðning við Úkraínu Erlent Stúkan óviðgerðarhæf og jafnvel hættuleg Innlent Fleiri fréttir Íbúar óttast nýtt hverfi og að ekki verði tekið tillit til þeirra Halla lætur lítið fyrir sér fara næstu vikurnar Tilkynnt um ungmenni með byssur í 101 Grasið vel sprottið og heyskapur hafinn Stunda njósnir gegn íslenskum stjórnvöldum og fyrirtækjum Tók fjóra daga að þíða skautasvellið Borgin undirbýr sölu Perlunnar, rafstöðvar og bílastæða Netþrjótar sem herja á Ísland og heyskapur í viðvörunum Slökktu eld á Austur-Indíafjelaginu Tungumálastuðningur lykillinn að bættri stöðu drengja í skólakerfinu Kjartan Bjarni enn metinn hæfastur Fleiri karlar en konur sóttu um nám í HR Fjórhjólaslys við Sólheimajökul „Vonum að þetta skili jafn góðum árangri á Íslandi“ Láninu varið í að tryggja örugga og heilsusamlega skóla Hafa ekki lokið afgreiðslu á kæru í þrjú ár Guðni býður á Bessastaði í hinsta sinn Tóku svartan mann hálstaki við handtöku og greiða bætur Kynna úttekt á stöðu drengja í menntakerfinu Ungur maður varð fyrir alvarlegri líkamsárás í Árbæ Stúkan óviðgerðarhæf og jafnvel hættuleg Framkvæmdir hafnar við umferðarþyngstu gatnamótin Gæsluvarðhald framlengt yfir tveimur en einn látinn laus Ríkisstjórnin hafi sjálf skilyrt stuðning við Úkraínu Von á ákvörðun um hvalveiðar og lítil samkeppni á raftækjamarkaði Genginn úr meirihlutasamstarfi vegna meints trúnaðarbrests Engir ytri áverkar sem skýra andlátin „Eins og þetta hafi gerst í gær á þessum stöðum“ Ákvörðun Bjarkeyjar um hvalveiðar mun liggja fyrir á þriðjudaginn Kærði gæsluvarðhaldsúrskurð vegna manndráps til Landsréttar Sjá meira
Fulltrúar fjármálastöðugleikanefndar Seðlabanka Íslands mættu fyrir efnahags- og viðskiptanefnd Alþingis í morgun þar sem Gunnar Jakobsson, varaseðlabankastjóri, talaði með afdráttarlausum hætti um miklar áskoranir í netöryggismálum. „Stærsta áhættan í íslensku fjármálakerfi í dag er netógnin. Ef ég á að benda á eithvað eitt sem gæti tekið fjármálakerfið á hliðina. Það þarf ekki að horfa nema upp í Öskuhlíð, á Háskólann í Reykjavík, sem er enn lamaður eftir netárás sem átti sér þar stað fyrir nokkrum vikum. Þar hafa nemendur ekki geta tekið próf, gögn hafa tapast og kennarar eru í stórum vanda við að finna það sem þeir þurfa að vinna með á hverjum degi,“ sagði Gunnar. Árás sem var gerð á greiðslukerfi í september 2021 sé einnig skýrt dæmi um hættuna sem er fyrir hendi. „Þá voru gerðar árásir á greiðslumiðlun, færsluhirða og banka þar sem það lá niðri í klukkutíma og það var þá ekki hægt að greiða fyrir vörur og þjónustu í klukkutíma með ákveðnum greiðslukortum. Klukkutími er ekki langur tími, þannig að þetta blés yfir, en fyrir þá sem lentu í þessu var þetta óþægilegt og maður getur ímyndað sér hvernig þetta væri yfir lengri tíma,“ sagði Gunnar. „Ég held að þarna sé þetta svipað og með vatn, rafmagn og ýmsa aðra veitustarfsemi. Ef innviðirnir eru ekki með þann viðnámsþrótt sem á þarf að halda gæti hér fljótt orðið ákveðin upplausn.“ Því sé mikilvægt að Alþingi afgreiði frumvarp sem liggur nú í efnahags- og viðskiptanefnd og veitir Seðlabankanum heimild til þess að koma á fót innlendri greiðslumiðlun. Mikil áhætta sé fólgin í því að greiðslumiðlun sé háð fáum erlendum aðilum. Einnig sýni athugun seðlabankans að undirbúa þurfi verslun og þjónustu betur til þess að geta tekið við reiðufé komi til kerfishruns. Gervigreind nýtt til netárása Gunnar segir að ógnin komi einungis til með að aukast samhliða tækniframförum. „Við erum að fara horfa á fram á bæði quantum computing, [skammtatölvur] þar sem geta tölvunnar á eftir að aukast með miklum krafti, og svo er það gervigreindin sem er að skala upp getuna. Við sjáum að þeir sem eru þrjótar í þessum heimi og að beita netárásum hafa tekið þessi tæki í sína þágu. Ég held að það sé mjög mikilvægt að við tökum þessari áhættu alvarlega.“ Netöryggismál heyra nú undir fimm ráðuneyti og Gunnar segir mikilvægt að auka samhæfingu og samráð til þess að tryggja þjóðaröryggi. „Þannig að við komum með skýra stefnu þegar kemur að fjármálakerfinu á Íslandi og netöryggi.“
Greiðslumiðlun Netglæpir Netöryggi Seðlabankinn Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Íbúar óttast nýtt hverfi og að ekki verði tekið tillit til þeirra Innlent Halla lætur lítið fyrir sér fara næstu vikurnar Innlent Fyrstu úrslit Evrópukosninga staðfesta uppgang fjarhægrisins Erlent Tilkynnt um ungmenni með byssur í 101 Innlent Stunda njósnir gegn íslenskum stjórnvöldum og fyrirtækjum Innlent Næsta gusa lendi á landinu annað kvöld Veður Grasið vel sprottið og heyskapur hafinn Innlent Tók fjóra daga að þíða skautasvellið Innlent „Hrokafull afstaða“ að skilyrða stuðning við Úkraínu Erlent Stúkan óviðgerðarhæf og jafnvel hættuleg Innlent Fleiri fréttir Íbúar óttast nýtt hverfi og að ekki verði tekið tillit til þeirra Halla lætur lítið fyrir sér fara næstu vikurnar Tilkynnt um ungmenni með byssur í 101 Grasið vel sprottið og heyskapur hafinn Stunda njósnir gegn íslenskum stjórnvöldum og fyrirtækjum Tók fjóra daga að þíða skautasvellið Borgin undirbýr sölu Perlunnar, rafstöðvar og bílastæða Netþrjótar sem herja á Ísland og heyskapur í viðvörunum Slökktu eld á Austur-Indíafjelaginu Tungumálastuðningur lykillinn að bættri stöðu drengja í skólakerfinu Kjartan Bjarni enn metinn hæfastur Fleiri karlar en konur sóttu um nám í HR Fjórhjólaslys við Sólheimajökul „Vonum að þetta skili jafn góðum árangri á Íslandi“ Láninu varið í að tryggja örugga og heilsusamlega skóla Hafa ekki lokið afgreiðslu á kæru í þrjú ár Guðni býður á Bessastaði í hinsta sinn Tóku svartan mann hálstaki við handtöku og greiða bætur Kynna úttekt á stöðu drengja í menntakerfinu Ungur maður varð fyrir alvarlegri líkamsárás í Árbæ Stúkan óviðgerðarhæf og jafnvel hættuleg Framkvæmdir hafnar við umferðarþyngstu gatnamótin Gæsluvarðhald framlengt yfir tveimur en einn látinn laus Ríkisstjórnin hafi sjálf skilyrt stuðning við Úkraínu Von á ákvörðun um hvalveiðar og lítil samkeppni á raftækjamarkaði Genginn úr meirihlutasamstarfi vegna meints trúnaðarbrests Engir ytri áverkar sem skýra andlátin „Eins og þetta hafi gerst í gær á þessum stöðum“ Ákvörðun Bjarkeyjar um hvalveiðar mun liggja fyrir á þriðjudaginn Kærði gæsluvarðhaldsúrskurð vegna manndráps til Landsréttar Sjá meira