Hafa íslensk fjarskiptafélög málað sig út í horn? Aron Heiðar Steinsson skrifar 17. maí 2024 08:31 Nýlega hafa íslensk fjarskiptafélög á opnum markaði gefið út árshlutauppgjör fyrir fyrsta ársfjórðung 2024. Öll félögin eiga það sameiginlegt að takast á við lækkun hagnaðar samanborið við fyrsta ársfjórðung 2023. Á íslenskum fjarskiptamarkaði hefur ríkt mikil samkeppni í gegnum tíðina og hefur verðlag á fjarskiptaþjónustu hérlendis oft verið lágt samanborið við önnur lönd. Síðastliðin ár hafa fjarskiptafélögin farið í umfangsmiklar fjárfestingar á 5G fjarskiptabúnaði sem býður upp á aukinn hraða og minni tafir í samskiptum á farnetinu, vænta má að þessar fjárfestingar eigi sinn hlut í auknumrekstarkostnaði sem félögin bera fyrir sig sem orsök lækkunar á hagnaði milli ársfjorðunga. Nova leiddi þessa 5G vegferð og var fyrsta fjarskiptafélagið til að koma upp 5G kerfi á Íslandi, og má segja að Nova hafi verið brautryðjandi hérlendis í þessari byltingu. Síðan 5G var fyrst sett á laggir hafa farsímafélögin strögglað við að innheimta rekstrartekjur af tækninni, enda bjóða öll félögin upp á ótakmarkað gagnamagn hérlendis fyrir fast verð og hafa ekki tekið upp þekkt viðskiptamódel erlendra fjarskiptafélaga, þar sem rukkað er eftir hraða á farnetinu. Fjarskiptafyrirtæki sem rukka viðskiptavini fyrir mismunandi hraða (Mbps) á farsímanetinu hafa tilhneigingu til að standa sig betur fjárhagslega, samanborið við þau sem gera það ekki. Þetta verðlagningarlíkan gerir fyrirtækjum kleift að hámarka tekjur með því að sinna mismunandi viðskiptavinahópum, sem hafa ólíkar þarfir og greiðsluvilja þegar kemur að þeim hraða og gagnamagni sem þeir nýta. Til dæmis um slíkt líkan má nefna T-Mobile, sem hefur boðið mismunandi verðlagningu byggða á hraða og þjónustugæðum til viðskiptavina, sem hefur styrkt fjárhagslega stöðu þess í samanburði við önnur fjarskiptafélög sem ekki hafa fylgt slíku verðlagslíkani. T-Mobile er stöðugt á undan keppinautum hvað varðar 5G niðurhals- og upphalshraða, sem hefur skilað sér í aukinni viðskiptavinánægju og tryggð, sem hefur borið með sér aukna arðbærni. (Opensignal) (Deloitte United States). Auk þess geta fyrirtæki sem innleiða áðurnefndar verðlagningarstefnur betur stjórnað netumferð og aðföngum, með því að bjóða aukinn hraða fyrir viðskiptavini sem greiða hærra verð viðhalda háu þjónustustigi fyrir alla viðskiptavini. Þessi stefnumarkandi aðgreining gerir þeim kleift að hámarka nýtingu innviða og auka meðaltekjur á hvern notanda (ARPU), sem hefur jákvæð áhrif á fjárhagslega heilsu þessara fyrirtækja (McKinsey & Company). Fjarskiptafélög sem ekki aðgreina verðlagningu byggða á hraða geta staðið frammi fyrir áskorunum við að hámarka tekjur sínar og stjórna netgetu, sem getur haft neikvæð áhrif á fjárhagslega frammistöðu þeirra. Þessi nálgun getur takmarkað getu þeirra til að fjárfesta í netbótum og nýsköpun, sem er lykilatriði á samkeppnisríkum markaði. Nú velti ég því fyrir mér, hafa íslensk fjarskiptafélög málað sig út í horn? Hvernig má það vera arðbært að fjárfesta stórum fjármunum í tækni sem veitir aukna þjónustu sem þú sem fjarskiptafélag tekur ekki með inn í tekjumódelið? Þegar allir landsmenn hafa ótakmarkað gagnamagn á föstu verði, er kakan þá ekki orðin eins stór og hún verður nema að fjölgun verði á landsmönnum eða viðskiptamönnum.? Hefðu fjarskiptafélögum ekki tekist að búa sér til auknar tekjur á síðastliðnum tveimur árum. með því að skipta um tekjumódel á 5G sem tekur mið af því þjónustustigi sem 5G tæknin er að veita notendum? Fjárhagsstaða íslenskra fjarskiptafyrirtækja hefur verið erfið undanfarið. Þau hafa upplifað samdrátt í hagnaði vegna aukinna fjárfestinga og samkeppni, sem hefur þrýst á verðlagningu og hagnýtni þjónustu þeirra. Ef þau gera ekkert til að aðlaga verðlagningarmódel sín að breyttum markaðsaðstæðum og nýta betur 5G tæknina, gætu þau staðið frammi fyrir ýmsum neikvæðum afleiðingum. Fyrst og fremst gætu tekjur og arðsemi haldið áfram að dala, þar sem þau missa af tækifærum til að auka tekjur með mismunandi verðlagningu þjónustustigs. Þetta gæti leitt til aukins rekstrarkostnaðar ogdræmri hagnaðar, sér í lagi þar sem þau hafa fjárfest mikið í nýrri tækni án samsvarandi tekjuaukningar. Auk þess gæti takmörkuð geta til nýsköpunar og þróunar hamlað getu þeirra til að viðhalda og uppfæra innviði, sem gæti leitt til þess að þau verða eftir á í samkeppninni og komi sér í tækniskuld. Versnandi þjónustugæði er önnur hugsanleg afleiðing, þar sem skortur á fjármagni til viðhalds og uppfærslu netkerfa gæti leitt til óánægju meðal viðskiptavina og viðskiptaflótta til annarra þjónustuaðila. Með tilkomu eSIM gæti aukin samkeppni frá erlendum aðilum haft neikvæð áhrif á íslensk fjarskiptafyrirtæki. Ef þau eru ekki samkeppnishæf geta þau átt það í hættu, að missa markaðshlutdeild til erlendra fyrirtækja á komandi árum sem bjóða sveigjanlegri verðlagningarlíkön og betri þjónustu. Höfundur er rafmagnstæknifræðingur og nemandi í Executive MBA við Háskóla Reykjavíkur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Fjarskipti Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Gildin sem sigldu forsetaembættinu í höfn Hugrún Sigurjónsdóttir Skoðun Gegnumlýsing - þankabrot frambjóðanda að loknu forsetakjöri Arnar Þór Jónsson Skoðun Að skreyta sig með stolnum fjöðrum Sema Erla Serdaroglu Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving Skoðun Halla, ekki Kata Sævar Þór Jónsson Skoðun Má Katrín Jakobsdóttir bjóða sig fram? Jón Ólafsson Skoðun Halldór 01.06.2024 Halldór Svona getum komið í veg fyrir að Katrín vinni Björn B. Björnsson Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir Skoðun Getur reiði valdið veikindum? Sigurbjörg Jónsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Gildin sem sigldu forsetaembættinu í höfn Hugrún Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Gegnumlýsing - þankabrot frambjóðanda að loknu forsetakjöri Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Halla, ekki Kata Sævar Þór Jónsson skrifar Skoðun Getur reiði valdið veikindum? Sigurbjörg Jónsdóttir skrifar Skoðun Ráðherrar hafa áhyggjur af valdbeitingu Tómas Ingvason skrifar Skoðun Taktísk skilyrðing umræðunnar skrifar Skoðun Sameinumst um forvarnir gegn átröskun Karen Daðadóttir,Guðrún Erla Hilmarsdóttir,Elva Björk Bjarnadóttir skrifar Skoðun Ég kýs Michael Jordan (Höllu Hrund Logadóttur) Óskar Arnarson skrifar Skoðun Ástæður til að kjósa Jón Gnarr Helgi Hrafn Gunnarsson skrifar Skoðun Viddi, Bósi Ljósár og Baldur Þórhalls Heimir Hannesson skrifar Skoðun Gerum það! Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Bónaður brjóstkassi og barnaafmæli Þorbjörg Marínósdóttir skrifar Skoðun Gleðilegan kosningadag kæru landsmenn Snorri Ásmundsson skrifar Skoðun Hæfasti einstaklingurinn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Verðmætin og sköpunarkraftur sá sem í mannauð okkar býr Pétur Már Halldórsson skrifar Skoðun Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson skrifar Skoðun Svona velur þú þér forseta í dag Kolbeinn Karl Kristinsson skrifar Skoðun Takk, Katrín Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving skrifar Skoðun Samherjar Hafþór Reynisson skrifar Skoðun Að hitta hetjuna sína Gréta Kristín Ómarsdóttir skrifar Skoðun Einstakt tækifæri Þóra Valný Yngvadóttir skrifar Skoðun Um afrekskonuna Katrínu Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr skrifar Skoðun Óskað eftir forseta sem færir ungu fólki völd Valgerður Eyja Eyþórsdóttir skrifar Skoðun Með ósk um velgengni, Halla Hrund Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Ég styð Höllu Hrund Logadóttur Þórólfur Árnason skrifar Skoðun Arnar Þór Jónsson Meyvant Þórólfsson skrifar Skoðun Að skreyta sig með stolnum fjöðrum Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Opið bréf til Jóns Ólafssonar heimspekings Tómas Ísleifsson skrifar Sjá meira
Nýlega hafa íslensk fjarskiptafélög á opnum markaði gefið út árshlutauppgjör fyrir fyrsta ársfjórðung 2024. Öll félögin eiga það sameiginlegt að takast á við lækkun hagnaðar samanborið við fyrsta ársfjórðung 2023. Á íslenskum fjarskiptamarkaði hefur ríkt mikil samkeppni í gegnum tíðina og hefur verðlag á fjarskiptaþjónustu hérlendis oft verið lágt samanborið við önnur lönd. Síðastliðin ár hafa fjarskiptafélögin farið í umfangsmiklar fjárfestingar á 5G fjarskiptabúnaði sem býður upp á aukinn hraða og minni tafir í samskiptum á farnetinu, vænta má að þessar fjárfestingar eigi sinn hlut í auknumrekstarkostnaði sem félögin bera fyrir sig sem orsök lækkunar á hagnaði milli ársfjorðunga. Nova leiddi þessa 5G vegferð og var fyrsta fjarskiptafélagið til að koma upp 5G kerfi á Íslandi, og má segja að Nova hafi verið brautryðjandi hérlendis í þessari byltingu. Síðan 5G var fyrst sett á laggir hafa farsímafélögin strögglað við að innheimta rekstrartekjur af tækninni, enda bjóða öll félögin upp á ótakmarkað gagnamagn hérlendis fyrir fast verð og hafa ekki tekið upp þekkt viðskiptamódel erlendra fjarskiptafélaga, þar sem rukkað er eftir hraða á farnetinu. Fjarskiptafyrirtæki sem rukka viðskiptavini fyrir mismunandi hraða (Mbps) á farsímanetinu hafa tilhneigingu til að standa sig betur fjárhagslega, samanborið við þau sem gera það ekki. Þetta verðlagningarlíkan gerir fyrirtækjum kleift að hámarka tekjur með því að sinna mismunandi viðskiptavinahópum, sem hafa ólíkar þarfir og greiðsluvilja þegar kemur að þeim hraða og gagnamagni sem þeir nýta. Til dæmis um slíkt líkan má nefna T-Mobile, sem hefur boðið mismunandi verðlagningu byggða á hraða og þjónustugæðum til viðskiptavina, sem hefur styrkt fjárhagslega stöðu þess í samanburði við önnur fjarskiptafélög sem ekki hafa fylgt slíku verðlagslíkani. T-Mobile er stöðugt á undan keppinautum hvað varðar 5G niðurhals- og upphalshraða, sem hefur skilað sér í aukinni viðskiptavinánægju og tryggð, sem hefur borið með sér aukna arðbærni. (Opensignal) (Deloitte United States). Auk þess geta fyrirtæki sem innleiða áðurnefndar verðlagningarstefnur betur stjórnað netumferð og aðföngum, með því að bjóða aukinn hraða fyrir viðskiptavini sem greiða hærra verð viðhalda háu þjónustustigi fyrir alla viðskiptavini. Þessi stefnumarkandi aðgreining gerir þeim kleift að hámarka nýtingu innviða og auka meðaltekjur á hvern notanda (ARPU), sem hefur jákvæð áhrif á fjárhagslega heilsu þessara fyrirtækja (McKinsey & Company). Fjarskiptafélög sem ekki aðgreina verðlagningu byggða á hraða geta staðið frammi fyrir áskorunum við að hámarka tekjur sínar og stjórna netgetu, sem getur haft neikvæð áhrif á fjárhagslega frammistöðu þeirra. Þessi nálgun getur takmarkað getu þeirra til að fjárfesta í netbótum og nýsköpun, sem er lykilatriði á samkeppnisríkum markaði. Nú velti ég því fyrir mér, hafa íslensk fjarskiptafélög málað sig út í horn? Hvernig má það vera arðbært að fjárfesta stórum fjármunum í tækni sem veitir aukna þjónustu sem þú sem fjarskiptafélag tekur ekki með inn í tekjumódelið? Þegar allir landsmenn hafa ótakmarkað gagnamagn á föstu verði, er kakan þá ekki orðin eins stór og hún verður nema að fjölgun verði á landsmönnum eða viðskiptamönnum.? Hefðu fjarskiptafélögum ekki tekist að búa sér til auknar tekjur á síðastliðnum tveimur árum. með því að skipta um tekjumódel á 5G sem tekur mið af því þjónustustigi sem 5G tæknin er að veita notendum? Fjárhagsstaða íslenskra fjarskiptafyrirtækja hefur verið erfið undanfarið. Þau hafa upplifað samdrátt í hagnaði vegna aukinna fjárfestinga og samkeppni, sem hefur þrýst á verðlagningu og hagnýtni þjónustu þeirra. Ef þau gera ekkert til að aðlaga verðlagningarmódel sín að breyttum markaðsaðstæðum og nýta betur 5G tæknina, gætu þau staðið frammi fyrir ýmsum neikvæðum afleiðingum. Fyrst og fremst gætu tekjur og arðsemi haldið áfram að dala, þar sem þau missa af tækifærum til að auka tekjur með mismunandi verðlagningu þjónustustigs. Þetta gæti leitt til aukins rekstrarkostnaðar ogdræmri hagnaðar, sér í lagi þar sem þau hafa fjárfest mikið í nýrri tækni án samsvarandi tekjuaukningar. Auk þess gæti takmörkuð geta til nýsköpunar og þróunar hamlað getu þeirra til að viðhalda og uppfæra innviði, sem gæti leitt til þess að þau verða eftir á í samkeppninni og komi sér í tækniskuld. Versnandi þjónustugæði er önnur hugsanleg afleiðing, þar sem skortur á fjármagni til viðhalds og uppfærslu netkerfa gæti leitt til óánægju meðal viðskiptavina og viðskiptaflótta til annarra þjónustuaðila. Með tilkomu eSIM gæti aukin samkeppni frá erlendum aðilum haft neikvæð áhrif á íslensk fjarskiptafyrirtæki. Ef þau eru ekki samkeppnishæf geta þau átt það í hættu, að missa markaðshlutdeild til erlendra fyrirtækja á komandi árum sem bjóða sveigjanlegri verðlagningarlíkön og betri þjónustu. Höfundur er rafmagnstæknifræðingur og nemandi í Executive MBA við Háskóla Reykjavíkur.
Skoðun Sameinumst um forvarnir gegn átröskun Karen Daðadóttir,Guðrún Erla Hilmarsdóttir,Elva Björk Bjarnadóttir skrifar