Vilja tryggja öldruðum rétt til sambúðar Sunna Karen Sigurþórsdóttir skrifar 23. febrúar 2017 10:40 Öldruð hjón geta þurft að slíta samvistum gegn vilja sínum þegar annað þeirra þarf að fara á stofnun sökum skertrar heilsu. vísir/valli Tíu þingmenn úr fjórum flokkum hafa lagt fram frumvarp til laga sem tryggir öldruðum hjónum og sambúðarfólki rétt til að vera áfram samvistum þó annað þurfi að dvelja til langframa á hjúkrunarheimili. Þessi réttur er ekki tryggður nú og því geta öldruð hjón þurft að slíta samvistum gegn vilja sínum þegar annað þeirra þarf að fara á stofnun sökum skertrar heilsu. Þá gerir frumvarpið jafnframt ráð fyrir því að maki geti dvalið á stofnuninni í allt að átta vikur eftir fráfall heimilismanns. Á þeim tíma er þar til gerðri nefnd falið að meta forsendur fyrir áframhaldandi dvöl á stofnuninni. Sambærilegt frumvarp var lagt fram á síðasta löggjafarþingi og gekk það til velferðarnefndar sem óskaði eftir umsögnum. Efnislegar athugasemdir lutu einkum að greiðslum vegna búsetu maka á hjúkrunarheimilinu og stöðu hans við andlát heimilismanns. Enginn lýsti sig andvígan því sjónarmiði að æskilegt væri að hjón og sambúðarfólk gæti haldið áfram sambúð sinni, þrátt fyrir dvöl á stofnun. Hins vegar var bent á ýmis atriði sem stæðu í veg fyrir þeirri tilhögun, svo sem mikinn skort á dvalarrými fyrir aldraða, langa biðlista eftir dvöl og rekstrarvanda stofnana. „Undir það skal tekið að erfið staða margra stofnana fyrir aldraða er ærið áhyggjuefni og álag á starfslið þeirra er mikið. En sú staða mála getur ekki orðið að átyllu yfir því að láta hjá líða að virða mannréttindi og sjálfsákvörðunarrétt aldraðra eða láta undir höfuð leggjast að rækja skyldur samfélagsins við aldraða yfirleitt. Þvert á móti hlýtur það að vera keppikefli að allar ráðstafanir í þágu aldraðra byggist af virðingu við þá og rétt til mannlegrar reisnar,“ segir í greinargerð frumvarpsins. Réttur para til sambúðar á stofnun er við lýði í Danmörku, Noregi og Svíþjóð en er misjafnlega tryggður og útfærður. Réttur sambúðarfólks í þeim löndum byggist á þeirri grunnforsendu að með því aukist réttindi og lífsgæði aldraðra. Svandís Svavarsdóttir, þingflokksformaður Vinstri grænna, er fyrsti flutningsmaður frumvarpsins en aðrir flutningsmenn koma úr Framsóknarflokki, Samfylkingu og Pírötum. Mest lesið Brynjar ákærður fyrir að brjóta á fleiri stúlkum Innlent Hefur þrisvar komið að 13 ára syni sínum meðvitundarlausum Innlent Segir Vinstri græn ekki styðja frekari breytingar á útlendingalögum Innlent Vísar á bug tillögum um frið í skiptum fyrir úkraínskt land Erlent Hvers vegna er skiltið í Kúrlandi svo hátt uppi? Innlent Samherjaskipstjórinn segir málinu ekki lokið Innlent „Þetta má aldrei gerast aftur“ Innlent Líklega verði flett ofan af fleirum í rannsókn á brotum Diddy Innlent Sextán ára dómur fyrir manndráp í Drangahrauni stendur Innlent Sjö Rúmenar gefa ekkert uppi um tugmilljóna króna þýfi Innlent Fleiri fréttir Segir Vinstri græn ekki styðja frekari breytingar á útlendingalögum Brynjar ákærður fyrir að brjóta á fleiri stúlkum Samherjaskipstjórinn segir málinu ekki lokið Líklega verði flett ofan af fleirum í rannsókn á brotum Diddy Hvers vegna er skiltið í Kúrlandi svo hátt uppi? Rannsókn lögreglu haft kælingaráhrif á alla blaðamannastéttina Um 100 þúsund fjár slátrað á Selfossi Hefur þrisvar komið að 13 ára syni sínum meðvitundarlausum Hamra járnið meðan það er heitt í mansalsmálum Bein útsending: Upplýsingafundur með íbúum Voga vegna jarðhræringa Nemandinn sem stakk Ingunni áfrýjar dómi Ráðþrota móðir, umtöluð rannsókn og skiltaþjófnaður Fagnar niðurstöðunni en lýsir yfir þungum áhyggjum „Þetta má aldrei gerast aftur“ Hissa ef tillaga um stjórnarslit hefði ekki komið fram Sextán ára dómur fyrir manndráp í Drangahrauni stendur Áfrýjaði engu nema ákvörðun um launin og málið fellt niður Þrjú vilja stýra Minjastofnun Varla komist í kast við lögin fyrr en hann flutti kókaín til landsins Bein útsending: Framtíð menntunar á tímum gervigreindar Bein útsending: Sátt um betra menntakerfi Rannsókn á byrlunar- og símamáli Páls skipstjóra úr sögunni Nýr umboðsmaður og SI svara seðlabankastjóra Sjö Rúmenar gefa ekkert uppi um tugmilljóna króna þýfi Vilja að takmarkanir á starfsmannaleigur verði skoðaðar Kristín Benediktsdóttir nýr umboðsmaður Alþingis Tuttugu lyklar í Árbæjarlaug horfnir Inga segir landið að sökkva í sæ vargaldar Jón Gnarr skráður í Viðreisn og ætlar á Alþingi Svandís Svavarsdóttir mætir í Samtalið Sjá meira
Tíu þingmenn úr fjórum flokkum hafa lagt fram frumvarp til laga sem tryggir öldruðum hjónum og sambúðarfólki rétt til að vera áfram samvistum þó annað þurfi að dvelja til langframa á hjúkrunarheimili. Þessi réttur er ekki tryggður nú og því geta öldruð hjón þurft að slíta samvistum gegn vilja sínum þegar annað þeirra þarf að fara á stofnun sökum skertrar heilsu. Þá gerir frumvarpið jafnframt ráð fyrir því að maki geti dvalið á stofnuninni í allt að átta vikur eftir fráfall heimilismanns. Á þeim tíma er þar til gerðri nefnd falið að meta forsendur fyrir áframhaldandi dvöl á stofnuninni. Sambærilegt frumvarp var lagt fram á síðasta löggjafarþingi og gekk það til velferðarnefndar sem óskaði eftir umsögnum. Efnislegar athugasemdir lutu einkum að greiðslum vegna búsetu maka á hjúkrunarheimilinu og stöðu hans við andlát heimilismanns. Enginn lýsti sig andvígan því sjónarmiði að æskilegt væri að hjón og sambúðarfólk gæti haldið áfram sambúð sinni, þrátt fyrir dvöl á stofnun. Hins vegar var bent á ýmis atriði sem stæðu í veg fyrir þeirri tilhögun, svo sem mikinn skort á dvalarrými fyrir aldraða, langa biðlista eftir dvöl og rekstrarvanda stofnana. „Undir það skal tekið að erfið staða margra stofnana fyrir aldraða er ærið áhyggjuefni og álag á starfslið þeirra er mikið. En sú staða mála getur ekki orðið að átyllu yfir því að láta hjá líða að virða mannréttindi og sjálfsákvörðunarrétt aldraðra eða láta undir höfuð leggjast að rækja skyldur samfélagsins við aldraða yfirleitt. Þvert á móti hlýtur það að vera keppikefli að allar ráðstafanir í þágu aldraðra byggist af virðingu við þá og rétt til mannlegrar reisnar,“ segir í greinargerð frumvarpsins. Réttur para til sambúðar á stofnun er við lýði í Danmörku, Noregi og Svíþjóð en er misjafnlega tryggður og útfærður. Réttur sambúðarfólks í þeim löndum byggist á þeirri grunnforsendu að með því aukist réttindi og lífsgæði aldraðra. Svandís Svavarsdóttir, þingflokksformaður Vinstri grænna, er fyrsti flutningsmaður frumvarpsins en aðrir flutningsmenn koma úr Framsóknarflokki, Samfylkingu og Pírötum.
Mest lesið Brynjar ákærður fyrir að brjóta á fleiri stúlkum Innlent Hefur þrisvar komið að 13 ára syni sínum meðvitundarlausum Innlent Segir Vinstri græn ekki styðja frekari breytingar á útlendingalögum Innlent Vísar á bug tillögum um frið í skiptum fyrir úkraínskt land Erlent Hvers vegna er skiltið í Kúrlandi svo hátt uppi? Innlent Samherjaskipstjórinn segir málinu ekki lokið Innlent „Þetta má aldrei gerast aftur“ Innlent Líklega verði flett ofan af fleirum í rannsókn á brotum Diddy Innlent Sextán ára dómur fyrir manndráp í Drangahrauni stendur Innlent Sjö Rúmenar gefa ekkert uppi um tugmilljóna króna þýfi Innlent Fleiri fréttir Segir Vinstri græn ekki styðja frekari breytingar á útlendingalögum Brynjar ákærður fyrir að brjóta á fleiri stúlkum Samherjaskipstjórinn segir málinu ekki lokið Líklega verði flett ofan af fleirum í rannsókn á brotum Diddy Hvers vegna er skiltið í Kúrlandi svo hátt uppi? Rannsókn lögreglu haft kælingaráhrif á alla blaðamannastéttina Um 100 þúsund fjár slátrað á Selfossi Hefur þrisvar komið að 13 ára syni sínum meðvitundarlausum Hamra járnið meðan það er heitt í mansalsmálum Bein útsending: Upplýsingafundur með íbúum Voga vegna jarðhræringa Nemandinn sem stakk Ingunni áfrýjar dómi Ráðþrota móðir, umtöluð rannsókn og skiltaþjófnaður Fagnar niðurstöðunni en lýsir yfir þungum áhyggjum „Þetta má aldrei gerast aftur“ Hissa ef tillaga um stjórnarslit hefði ekki komið fram Sextán ára dómur fyrir manndráp í Drangahrauni stendur Áfrýjaði engu nema ákvörðun um launin og málið fellt niður Þrjú vilja stýra Minjastofnun Varla komist í kast við lögin fyrr en hann flutti kókaín til landsins Bein útsending: Framtíð menntunar á tímum gervigreindar Bein útsending: Sátt um betra menntakerfi Rannsókn á byrlunar- og símamáli Páls skipstjóra úr sögunni Nýr umboðsmaður og SI svara seðlabankastjóra Sjö Rúmenar gefa ekkert uppi um tugmilljóna króna þýfi Vilja að takmarkanir á starfsmannaleigur verði skoðaðar Kristín Benediktsdóttir nýr umboðsmaður Alþingis Tuttugu lyklar í Árbæjarlaug horfnir Inga segir landið að sökkva í sæ vargaldar Jón Gnarr skráður í Viðreisn og ætlar á Alþingi Svandís Svavarsdóttir mætir í Samtalið Sjá meira