Viðskipti innlent

Gullið hlutabréf til Seðlabankans

Glitnir
Glitnir
Þrotabú Glitnis hefur formlega óskað eftir samþykki Seðlabanka Íslands fyrir undanþágu frá gjaldeyrishöftum til að geta staðfest fyrirhugaðan nauðasamning sinn. Samkvæmt heimildum Fréttablaðsins felur tillaga Glitnis meðal annars í sér útgáfu á svokölluðu gullnu hlutabréfi (e. golden share) sem gefið yrði út til Seðlabankans og myndi tryggja honum neitunarvald gagnvart breytinum á samþykktum þess eignaumsýslufélags sem verður til að nauðasamningaferlinu loknu. Seðlabankinn myndi til dæmis geta hafnað breytingum á fjárfestingarstefnu félagsins eða brottflutningi þess úr landi.

Kaupþing sótti um undanþágu til að ganga frá sínum nauðasamningi í síðasta mánuði. Enn sem komið er hefur Seðlabankinn hvorki svarað erindum Kaupþings né Glitnis. Már Guðmundsson seðlabankastjóri hefur tjáð sig opinberlega um nauðasamninga þrotabúanna á undanförnum vikum. Í máli hans hefur komið skýrt fram að allar undanþágur sem mögulega verði veittar verði á forsendum Seðlabankans og með fjármálastöðugleika Íslands að leiðarljósi.

Búið að sækja um undanþágu

Undirbúningur nauðasamnings Glitnis hefur staðið yfir frá því síðsumars 2011 og er skjalagerð vegna hans nú að mestu lokið. Sótt var um formlegt samþykki Seðlabankans fyrir því að fá undanþágu frá gjaldeyrishöftum til að ljúka við gerð hans fyrr í þessum mánuði. Þegar er búið að velja þá aðila sem tilnefndir verða í stjórn þess eignaumsýslufélags sem verður til utan um eignir þrotabúsins ef nauðasamningar þess verða samþykktir. Svíinn Jan Kvarnström verður stjórnarformaður Glitnis samkvæmt þeim tillögum og meðal annarra stjórnarmanna verður Steinunn Guðbjartsdóttir, sem er í dag formaður slitastjórnar Glitnis. Hún verður eini Íslendingurinn í stjórninni, verði tillögurnar að veruleika.

Allir fá lágmarksupphæð

Samkvæmt upplýsingum sem Fréttablaðið hefur undir höndum mun nauðasamningurinn ganga þannig fyrir sig að Glitnir mun greiða ákveðna lágmarksupphæð upp í hverja kröfu. Sú upphæð hefur verið ákveðin en ekki er hægt að fá upplýsingar um hver hún er, þar sem hún telst verðmyndandi.

Kröfuhafar munu jafnframt fá tiltekna viðbótargreiðslu, verði nauðasamningurinn staðfestur. Þær greiðslur sem myndu fara fram í erlendum gjaldeyri yrðu framkvæmdar með reiðufé í erlendum gjaldeyri sem Glitnir eignaðist áður en gjaldeyrishöftin voru hert 13. mars síðastliðinn. Það fé lýtur því ekki takmörkunum gildandi gjaldeyrishafta. Með þessu yrði gert upp við hluta smærri kröfuhafa og samhliða myndi hlutfallsleg stærð annarra í kröfuhafahópnum aukast.

Gefið út bréf til 15-30 ára

Fyrir afganginum af kröfunum verður gefið út skuldabréf til þeirra kröfuhafa sem eftir standa. Samkvæmt heimildum Fréttablaðsins verður lengd þess 15 til 30 ár, það verður útgefið í evrum og viðskipti með það verða almennt frjáls á helstu skuldabréfamörkuðum. Eigendur þessara skuldabréfa verða eigendur Glitnis, þar sem hluthafaskrá Glitnis eftir nauðasamninga mun endurspegla raunverulegt eignarhald á þessum skuldabréfum. Hlutafé í félaginu verður til jafns við skuldabréfin. Ákveði einhver kröfuhafi að selja skuldabréfið þarf að tilkynna það svo að hluthafalistinn breytist með. Annars flyst atkvæðavægi ekki með kröfunni til nýrra eigenda.

Skuldabréfin verða svokölluð „pay as you can" bréf. Það þýðir að greitt verður af þeim ársfjórðungslega og mun umfang greiðslna ráðast af því lausa fé sem til er hverju sinni, að frádregnum varasjóði til að standa undir rekstrarkostnaði, styðja við eignir og og mæta skuldbindingum félagsins. Afborganirnar verða einnig háðar því að Seðlabankinn heimili þær, enda verða þær greiddar út í evrum og falla þar af leiðandi undir gjaldeyrishöftin.

Glitni verður síðan heimilt, að hluta eða öllu leyti, að breyta skuldabréfunum í hlutafé. Sú heimild tekur þó ekki gildi fyrr en í fyrsta lagi fimm árum eftir útgáfu þeirra.

Gullið hlutabréf

Í þeirri beiðni sem lögð hefur verið fram til Seðlabankans um undanþágu frá gjaldeyrishöftum til að klára nauðasamninginn er tillaga um að svokallað gullið hlutabréf (e. golden share) verði gefið út til Seðlabanka Íslands til að tryggja að tilteknum atriðum í samþykktum Glitnis verði ekki breytt.

Eigandi slíks hlutabréfs mun hafa ákveðið neitunarvald gagnvart breytingum á samþykktum þess félags sem gefur út hlutabréfið, í þessu tilfelli Glitnis. Það gefur Seðlabankanum til dæmis neitunarvald gagnvart því ef breyta á fjárfestingarstefnu félagsins eða að gera tilraun til þess að flytja það úr landi. Hlutabréfið verður verðtryggt en nýtur ekki arðgreiðsluréttinda eins og önnur hlutabréf.

VIRÐI KRAFNA HEFUR HRÍÐLÆKKAÐ

Á undanförnum árum hafa verið mikil viðskipti með kröfur á Glitni á eftirmarkaði, eins og oft gerist með fallin fjármálafyrirtæki. Þar hafa erlendir vogunar- og fjárfestingarsjóðir verið stórtækastir í slíkum uppkaupum. Samkvæmt skrá yfir 50 stærstu kröfuhafa Glitnis, sem birt var á kröfuhafafundi í lok nóvember, kemur fram að slíkir sjóðir eigi tæpan helming allra krafna. Ef nauðasamningar Glitnis verða samþykktir og minni kröfuhafar borgaðir út munu þessir sjóðir eiga meirihluta í því félagi sem stofnað verður utan um eignir þrotabúsins. Þar á meðal er 95 prósenta hlutur í Íslandsbanka.

Fréttablaðið greindi nýverið frá því að kröfur á Glitni hefðu nífaldast í verði á fjórum árum. Af því má ætla að þeir kröfuhafar sem áttu upprunalegu kröfurnar á bankann, að mestu erlendir bankar og fagfjárfestasjóðir ýmiss konar, hafi misst af þeim hagnaði. Málið er þó ekki alveg svo einfalt.

Tryggingafélög töpuðu

Þegar skuldatryggingar á íslensku bankana voru gerðar upp í nóvember 2008 voru endurheimtur ótryggðra kröfuhafa ákaflega lágt metnar. Væntar endurheimtur í bú Landsbankans voru taldar 1,25 prósent af heildarvirði krafna, endurheimtur í bú Glitnis um þrjú prósent og í bú Kaupþings 6,625 prósent.

Þetta uppgjör á skuldatryggingum fór þannig fram að erlend tryggingafélög, sem selt höfðu skuldatryggingar á íslensku bankana, urðu á þessum tímapunkti að borga þeim sem höfðu keypt þær út að fullu. Eftir það sátu tryggingafélögin uppi með alls kyns pappíra, að mestu skuldabréf, útgefin af föllnu íslensku bönkunum. Þau seldu bréfin síðan á hrakvirði á eftirmarkaði, enda vilja fá tryggingafélög eiga skuldabréf á gjaldþrota banka í eignasafni sínu. Þó eru sum þeirra tryggingafélaga sem eignuðust kröfur á Glitni með þessum hætti enn á meðal kröfuhafa búsins.

Væntar endurheimtur um 26 prósent

Virði krafna á hendur Glitni hefur hríðlækkað á undanförnum vikum. Í ágúst síðastliðnum, þegar mikil bjartsýni ríkti um að takast myndi að ganga frá nauðasamningi fyrir áramót án mikilla vandamála, voru ætlaðar endurheimtur krafna í bú Glitnis komnar upp í 31 prósent. Þær höfðu þá hækkað um 20 prósent á rúmu hálfu ári. Í dag eru væntar endurheimtur í kringum 26 prósent og fara lækkandi. Endurheimtur hafa samt sem áður vaxið um tíu prósent það sem af er þessu ári. Til að setja það í samhengi nema samþykktar almennar kröfur í bú Glitnis nú 2.263 milljörðum króna. Miðað við gangvirði krafna í dag má ætla að kröfuhafar Glitnis muni fá um 588 milljarða króna greidda út úr búinu. Sú tala hefur lækkað um rúmlega 20 milljarða króna frá því í nóvember.

Viðmælendur Fréttablaðsins eru sammála um það að ástæður lækkunarinnar séu fyrst og fremst aukin umfjöllun fjölmiðla um nauðasamningana og áhrif þeirra, aukin umræða á vettvangi stjórnmálanna og síðast en ekki síst opinberar yfirlýsingar Seðlabanka Íslands um hvað þurfi til svo hann muni heimila undanþágur frá gjaldeyrishöftunum svo hægt verði að klára nauðasamningana.

ICESAVE OG LANDSBANKI GÆTU TAFIÐ FYRIR

Viðmælendur Fréttablaðsins telja ýmislegt standa í vegi fyrir því að Seðlabankinn geti tekið afstöðu til beiðni Glitnis og Kaupþings um undanþágu frá gjaldeyrishöftum til að klára nauðasamninga sína. Þar ber hæst niðurstöðu í Icesave-málinu fyrir EFTA-dómstólnum, sem mun liggja fyrir á næsta ári. Sú niðurstaða, á hvorn veginn sem hún verður, mun hafa mikil áhrif á stöðu Íslands. Annað atriði sem skiptir miklu máli er þær viðræður sem standa yfir um að endursemja um skuldabréf sem nýi Landsbankinn skuldar þrotabúi þess gamla, en fyrir liggur að hann þurfi að greiða þrotabúinu um 300 milljarða króna í erlendum gjaldeyri fram á árið 2018. Samkvæmt heimildum Fréttablaðsins eru þær viðræður sem standa yfir að frumkvæði fjármálaráðuneytisins og nýja Landsbankans. Þær eru óformlegar og engar formlegar breytingatillögur hafa verið lagðar fram.

DAVIDSON KEMPNER RÆÐUR STÆRSTA KRÖFUHAFANUM

Burlington Loan Management, írskt skúffufyrirtæki sem er fjármagnað og stýrt af bandaríska sjóðstýringarfyrirtækinu Davidson Kempner, er langstærsti einstaki kröfuhafi Glitnis. Alls á Burlington 8,46 prósent allra samþykktra krafna. Heildarumfang krafna sjóðsins er 191 milljarður króna. Sjóðurinn hefur bætt duglega við sig á síðustu tveimur árum. Um mitt ár 2010 átti hann 5,6 prósent allra krafna á Glitni, samtals upp á 142 milljarða króna.

Burlington er einnig á meðal stærstu kröfuhafa Kaupþings, sem á 2,03 prósenta kröfu á Glitni. Nafnvirði hennar er um 45 milljarðar króna. Þá er Burlington á meðal stærstu eigenda Klakka, áður Existu. Dótturfélag Klakka, Síminn hf., á 10,6 milljarða króna kröfu á Glitni, eða 0,47 prósent allra krafna.






Fleiri fréttir

Sjá meira


×