Kalla eftir bótakröfum fórnarlamba í skólum Ingibjörg Bára Sveinsdóttir skrifar 23. febrúar 2016 07:00 Fyrrverandi nemendur Landakotsskóla fengu bætur frá Kaþólsku kirkjunni sem voru talsvert lægri en sanngirnisbætur sem ríkissjóður greiddi nemendum annarra stofnana. vísir/valli Sýslumaðurinn á Norðurlandi eystra kallar nú eftir bótakröfum fyrrverandi nemenda Heyrnleysingjaskólans fyrir árið 1947 og eftir árið 1992 og nemenda Landakotsskóla. Í desember síðastliðnum var lögum um sanngirnisbætur úr ríkissjóði til þeirra sem máttu sæta illri meðferð á stofnunum, sérskólum og heimilum á vegum hins opinbera breytt. Ráðherra er nú heimilt að víkja frá því skilyrði að könnun vistheimilanefndar liggi fyrir svo greiða megi sanngirnisbætur. Unnt er að hafa til viðmiðunar aðrar skýrslur sem varpa kunni ljós á málið. „Þetta var einkum gert til að mæta fyrrverandi nemendum Landakotsskóla sem rekinn var af Kaþólsku kirkjunni. Hún skipaði á sínum tíma rannsóknarnefnd sem fór yfir viðbrögð kirkjunnar við ásökunum um að nemendur hefðu mátt sæta ofbeldi í skólanum, þar á meðal kynferðisofbeldi,“ greinir Halldór Þormar, lögfræðingur hjá Sýslumanninum á Norðurlandi eystra, frá. Niðurstaða nefndarinnar var að allmargar frásagnir hefðu borist um ofbeldi og illa meðferð á nemendum og starfsmenn kirkjunnar hefðu ekki brugðist við þeim og í einhverjum tilvikum beitt þöggun. Samkvæmt frétt í Fréttablaðinu í júní 2014 bauð kirkjan bætur frá rúmum 80 þúsund krónum og upp í 300 þúsund krónur.Halldór Þormar, lögfræðingur hjá Sýslumanninum á Norðurlandi eystraFólk sem sætti illri meðferð á vistheimilum ríkisins á síðustu öld fékk frá 400 þúsund krónum og upp í 6 milljónir í sanngirnisbætur frá ríkinu. Svokölluð vistheimilanefnd afmarkaði könnun á Heyrnleysingjaskólanum við tímabilið 1947-1992. Árið 1947 tóku gildi fyrstu lögin um vernd barna. „Nefndin taldi að með þau að leiðarljósi væri einfaldara en ella að skilgreina hvenær börnum væri misboðið auk þess sem erfiðara væri að afla upplýsinga eftir því sem fjær drægi samtímanum,“ segir Halldór. Hann segir síðari mörkin, árið 1992, hafa verið ákveðin þar sem nefndin hafi litið svo á að það væri ekki hlutverk hennar að upplýsa einstök atvik sem gætu verið refsiverð. Þegar könnun nefndarinnar hafi hafist árið 2008 hafi öll möguleg brot verið fyrnd á grundvelli hegningarlaganna. „Jafnframt taldi nefndin að með þessu yrði einfaldara að afla upplýsinga þar sem viðmælendur nefndarinnar gætu ekki bakað sér refsiábyrgð með því sem þeir ræddu við nefndina,“ segir Halldór. Kona sem var nemandi í skólanum eftir 1992 og var synjað um greiðslu bóta höfðaði mál á hendur ríkinu vegna þessa. Samkvæmt dómi Hæstaréttar 17. desember síðastliðinn var afmörkun tímabilsins talin stangast á við lög þar sem nefndin hefði ekki umboð til þess auk þess sem í því fælist mismunun. Halldór segir að í ljósi þessarar niðurstöðu sé nú kallað eftir bótakröfum frá þeim sem voru nemendur í skólanum fyrir árið 1947 og eftir árið 1992. Frestur til að lýsa kröfu er til 10. júní næstkomandi. Mest lesið Vegfarandinn er látinn Innlent „Dapurleg framkoma“ fólks á vettvangi banaslyss umhugsunarefni Innlent „Þetta er eiginlega bankahrun karlmennskunnar“ Innlent Hera Björk segir frá raunum sínum í Georgíu Erlent Maður stunginn í brjóstkassann í nótt Innlent Þoturnar sem flytja Íslendinga yfir Atlantshafið næstu áratugi Innlent Foreldrar margoft kvartað undan hættulegum gatnamótum Innlent Skjálftar að stærð 3,6 og 3,3 Innlent Arnar Þór stofnar Lýðræðisflokkinn Innlent Átta ára drengur skotinn í höfuð og andlit Erlent Fleiri fréttir Síðasta farþegaflug Air Atlanta á Boeing 747-júmbóþotunni 105 ára og syngur í kór - Sérrí og Baileys eftir æfingu Foreldrar margoft kvartað undan hættulegum gatnamótum Skjálftar að stærð 3,6 og 3,3 Íbúar kalla eftir úrbótum á hættulegum gatnamótum við Sæbraut Tvö innbrot í verslanir í dag „Ég vil auðvitað klára kjörtímabilið“ „Þetta er eiginlega bankahrun karlmennskunnar“ Bæjarstjórinn óttast ekki fólksflótta úr Árborg Kveðst tilbúinn í kosningar þegar „þessi ríkisstjórn springur loksins“ „Dapurleg framkoma“ fólks á vettvangi banaslyss umhugsunarefni Maðurinn sem var stunginn enn á sjúkrahúsi Banaslys á Sæbraut og stofnun nýs stjórnmálaflokks Vegfarandinn er látinn Arnar Þór stofnar Lýðræðisflokkinn Staða karlmennskunnar, kosningavetur og átök í Mið-Austurlöndum Talaði fyrir „tveggja ríkja lausn“ á allsherjarþingi Þriðjungur þunglyndra náði fullum bata með „heilasjúkraþjálfun“ Hlaupið í rénum en gasmengun gæti verið á svæðinu Þoturnar sem flytja Íslendinga yfir Atlantshafið næstu áratugi Ekið á gangandi vegfaranda við Sæbraut Maður stunginn í brjóstkassann í nótt „Við vitum ekki neitt og höldum bara áfram að bíða“ Ótrúlegt myndband af gæsaflokki á flugi Ávaxtakarfan frumsýnd í Hveragerði Lítið jökulhlaup hafið í Skálm Uppgjör á hægri vængnum: „Ægishjálmur Sjálfstæðisflokksins“ ekki lengur veruleikinn Sundrun á hægri vængnum og örvænting meðal fyrstu kaupenda Verslaði fyrir háar upphæðir með stolnu kreditkorti „Ég hitti ungt fjölskyldufólk sem er gjörsamlega að kikna“ Sjá meira
Sýslumaðurinn á Norðurlandi eystra kallar nú eftir bótakröfum fyrrverandi nemenda Heyrnleysingjaskólans fyrir árið 1947 og eftir árið 1992 og nemenda Landakotsskóla. Í desember síðastliðnum var lögum um sanngirnisbætur úr ríkissjóði til þeirra sem máttu sæta illri meðferð á stofnunum, sérskólum og heimilum á vegum hins opinbera breytt. Ráðherra er nú heimilt að víkja frá því skilyrði að könnun vistheimilanefndar liggi fyrir svo greiða megi sanngirnisbætur. Unnt er að hafa til viðmiðunar aðrar skýrslur sem varpa kunni ljós á málið. „Þetta var einkum gert til að mæta fyrrverandi nemendum Landakotsskóla sem rekinn var af Kaþólsku kirkjunni. Hún skipaði á sínum tíma rannsóknarnefnd sem fór yfir viðbrögð kirkjunnar við ásökunum um að nemendur hefðu mátt sæta ofbeldi í skólanum, þar á meðal kynferðisofbeldi,“ greinir Halldór Þormar, lögfræðingur hjá Sýslumanninum á Norðurlandi eystra, frá. Niðurstaða nefndarinnar var að allmargar frásagnir hefðu borist um ofbeldi og illa meðferð á nemendum og starfsmenn kirkjunnar hefðu ekki brugðist við þeim og í einhverjum tilvikum beitt þöggun. Samkvæmt frétt í Fréttablaðinu í júní 2014 bauð kirkjan bætur frá rúmum 80 þúsund krónum og upp í 300 þúsund krónur.Halldór Þormar, lögfræðingur hjá Sýslumanninum á Norðurlandi eystraFólk sem sætti illri meðferð á vistheimilum ríkisins á síðustu öld fékk frá 400 þúsund krónum og upp í 6 milljónir í sanngirnisbætur frá ríkinu. Svokölluð vistheimilanefnd afmarkaði könnun á Heyrnleysingjaskólanum við tímabilið 1947-1992. Árið 1947 tóku gildi fyrstu lögin um vernd barna. „Nefndin taldi að með þau að leiðarljósi væri einfaldara en ella að skilgreina hvenær börnum væri misboðið auk þess sem erfiðara væri að afla upplýsinga eftir því sem fjær drægi samtímanum,“ segir Halldór. Hann segir síðari mörkin, árið 1992, hafa verið ákveðin þar sem nefndin hafi litið svo á að það væri ekki hlutverk hennar að upplýsa einstök atvik sem gætu verið refsiverð. Þegar könnun nefndarinnar hafi hafist árið 2008 hafi öll möguleg brot verið fyrnd á grundvelli hegningarlaganna. „Jafnframt taldi nefndin að með þessu yrði einfaldara að afla upplýsinga þar sem viðmælendur nefndarinnar gætu ekki bakað sér refsiábyrgð með því sem þeir ræddu við nefndina,“ segir Halldór. Kona sem var nemandi í skólanum eftir 1992 og var synjað um greiðslu bóta höfðaði mál á hendur ríkinu vegna þessa. Samkvæmt dómi Hæstaréttar 17. desember síðastliðinn var afmörkun tímabilsins talin stangast á við lög þar sem nefndin hefði ekki umboð til þess auk þess sem í því fælist mismunun. Halldór segir að í ljósi þessarar niðurstöðu sé nú kallað eftir bótakröfum frá þeim sem voru nemendur í skólanum fyrir árið 1947 og eftir árið 1992. Frestur til að lýsa kröfu er til 10. júní næstkomandi.
Mest lesið Vegfarandinn er látinn Innlent „Dapurleg framkoma“ fólks á vettvangi banaslyss umhugsunarefni Innlent „Þetta er eiginlega bankahrun karlmennskunnar“ Innlent Hera Björk segir frá raunum sínum í Georgíu Erlent Maður stunginn í brjóstkassann í nótt Innlent Þoturnar sem flytja Íslendinga yfir Atlantshafið næstu áratugi Innlent Foreldrar margoft kvartað undan hættulegum gatnamótum Innlent Skjálftar að stærð 3,6 og 3,3 Innlent Arnar Þór stofnar Lýðræðisflokkinn Innlent Átta ára drengur skotinn í höfuð og andlit Erlent Fleiri fréttir Síðasta farþegaflug Air Atlanta á Boeing 747-júmbóþotunni 105 ára og syngur í kór - Sérrí og Baileys eftir æfingu Foreldrar margoft kvartað undan hættulegum gatnamótum Skjálftar að stærð 3,6 og 3,3 Íbúar kalla eftir úrbótum á hættulegum gatnamótum við Sæbraut Tvö innbrot í verslanir í dag „Ég vil auðvitað klára kjörtímabilið“ „Þetta er eiginlega bankahrun karlmennskunnar“ Bæjarstjórinn óttast ekki fólksflótta úr Árborg Kveðst tilbúinn í kosningar þegar „þessi ríkisstjórn springur loksins“ „Dapurleg framkoma“ fólks á vettvangi banaslyss umhugsunarefni Maðurinn sem var stunginn enn á sjúkrahúsi Banaslys á Sæbraut og stofnun nýs stjórnmálaflokks Vegfarandinn er látinn Arnar Þór stofnar Lýðræðisflokkinn Staða karlmennskunnar, kosningavetur og átök í Mið-Austurlöndum Talaði fyrir „tveggja ríkja lausn“ á allsherjarþingi Þriðjungur þunglyndra náði fullum bata með „heilasjúkraþjálfun“ Hlaupið í rénum en gasmengun gæti verið á svæðinu Þoturnar sem flytja Íslendinga yfir Atlantshafið næstu áratugi Ekið á gangandi vegfaranda við Sæbraut Maður stunginn í brjóstkassann í nótt „Við vitum ekki neitt og höldum bara áfram að bíða“ Ótrúlegt myndband af gæsaflokki á flugi Ávaxtakarfan frumsýnd í Hveragerði Lítið jökulhlaup hafið í Skálm Uppgjör á hægri vængnum: „Ægishjálmur Sjálfstæðisflokksins“ ekki lengur veruleikinn Sundrun á hægri vængnum og örvænting meðal fyrstu kaupenda Verslaði fyrir háar upphæðir með stolnu kreditkorti „Ég hitti ungt fjölskyldufólk sem er gjörsamlega að kikna“ Sjá meira