Dæmisaga um vinning í loðnuhappdrætti Sigurgeir B. Kristgeirsson skrifar 28. febrúar 2017 07:00 Hafrannsóknastofnun bar við blankheitum og hafði ekki efni á því að leita að loðnu í fiskveiðilögsögunni okkar. Sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra velti fyrir sér að ríkisstjórnin veitti heilar 3-5 milljónir króna sérstaklega til loðnuleitar. Til þeirrar fjárveitingar spurðist ei meir. Ellefu útgerðarfyrirtæki, sem hafa fengið úthlutað aflaheimildum í loðnu, ákváðu að greiða kostnað við leiðangur til loðnuleitar og borguðu í janúar og febrúar alls 41,5 milljónir króna til Hafrannsóknastofnunar og úthalds grænlenska skipsins Polar Amaroq sem tók þátt í verkefninu. Fiskifræðingar fullyrtu áður að engin loðna væri í sjónum en árangurinn af eftirgrennslaninni varð sá að ráðherra jók loðnukvótann í 196.000 tonn um miðjan febrúar – sextánfaldaði kvótann með öðrum orðum. Flotinn var þá enn í höfn vegna sjómannaverkfalls. Ráðuneyti sjávarútvegsmála áætlaði að verðmæti loðnuaflans, sem í hlut Íslendinga kæmi, væri um 17 milljarðar króna. Þegar verkfallið loksins leystist og flotinn streymdi á miðin var hægt að hefjast handa við að innleysa verðmætin sem blessunarlega voru enn innan seilingar og mátti ekki seinna vera. Ríkið og sveitarfélög fá langmest í sína hít af því sem loðnan skilar, starfsmenn sjávarútvegsfyrirtækjanna næstmest og bankar og útgerðarfyrirtækin skipta með sér rest. Þannig er nú í hnotskurn ævintýrið um sautján milljarðana sem „fundust“ í sjónum í verkfallinu. Umhugsunarefnin eru margvísleg, bæði pólitísk og efnahagsleg, en líklega er til of mikils mælst að fjölmiðlafólk og skoðanahönnuðir spjallþáttanna beini kastljósum að þeim. Þar á bæjum er því ábyggilega slegið föstu að arður af loðnuhvellinum renni beint í vasa útgerðarauðvaldsins sem þurfi hvorki að greiða skatta né gjöld nema rétt til að sýnast. Svo halda menn ótruflaðir áfram að ræða þjóðþrifamál á borð við vín og bjór í hillum matvöruverslana. Ég gerði það að gamni mínu að „spegla“ niðurstöðu útreikninga KPMG á skattaspori Vinnslustöðvarinnar á 17 milljarða verðmæti loðnukvótans og fékk eftirfarandi svör í grófum dráttum við spurningu um hvar hver sneið kökunnar lendir. Rekstrarkostnaður og þjónusta af ýmsu tagi nemur 7 milljörðum króna. Verulegur hluti þeirra fjármuna rennur í ríkissjóð sem t.d. skattar á launagreiðslur þjónustufyrirtækjanna, hagnað þeirra og arðgreiðslur. Í vasa launafólks renna 3,3 milljarðar króna og í lífeyrissjóði renna 500 milljónir króna (ríkið á þá eftir að fá sinn hlut af lífeyrisgreiðslunum!). Skatttekjur ríkis og sveitarfélaga nema tæplega 3,5 milljörðum króna, þar af er hlutur sveitarfélaga um 850 milljónir króna. Rekstrarafgangur sjávarútvegsfyrirtækjanna er 1,7 milljarðar króna og fer í að borga af lánum, nýfjárfestingar og greiða hluthöfum arð. Gleymum svo ekki bönkunum. Þeirra hlutur er tæplega einn milljarður króna. Greinin birtist fyrst í Fréttablaðinu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Miðflokkurinn: fjarverandi í landi tækifæranna Lilja Hrund Lúðvíksdóttir Skoðun Riddarar kærleikans Halla Tómasdóttir Skoðun Það sem „gleymist“ að segja Sigmar Guðmundsson Skoðun Er rúmdýnan þín hægt og rólega að murka úr þér líftóruna? Gunnar Dan Wiium Skoðun Tvö útspil Pírata fyrir notendur heilbrigðiskerfisins Skoðun Þegar Joe Camel varð jafngóður vinur barnanna og Mikki mús Eyrún Magnúsdóttir Skoðun Skynsemi Miðflokksins Ása Lind Finnbogadóttir Skoðun Hvar er fótspor stjórnvalda gegn vinnumansali? Þorbjörrg Sigríður Gunnlaugsdóttir Skoðun Við stöndum saman með réttindum táknmálsins! Mordekaí Elí Esrason Skoðun Um mennsku og samfélag Bolli Pétur Bollason Skoðun Skoðun Skoðun Valdatafl Skák og Mát! Lárus Guðmundsson skrifar Skoðun FO: Hvernig getur þú skipt sköpum fyrir konur í Súdan? Áslaug Eva Björnsdóttir skrifar Skoðun Tvö útspil Pírata fyrir notendur heilbrigðiskerfisins skrifar Skoðun Miðflokkurinn: fjarverandi í landi tækifæranna Lilja Hrund Lúðvíksdóttir skrifar Skoðun Við stöndum saman með réttindum táknmálsins! Mordekaí Elí Esrason skrifar Skoðun Það sem „gleymist“ að segja Sigmar Guðmundsson skrifar Skoðun Hvar er fótspor stjórnvalda gegn vinnumansali? Þorbjörrg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Þegar Joe Camel varð jafngóður vinur barnanna og Mikki mús Eyrún Magnúsdóttir skrifar Skoðun Riddarar kærleikans Halla Tómasdóttir skrifar Skoðun Um mennsku og samfélag Bolli Pétur Bollason skrifar Skoðun Er rúmdýnan þín hægt og rólega að murka úr þér líftóruna? Gunnar Dan Wiium skrifar Skoðun Sársaukafull vaxtarmörk Berglind Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Skynsemi Miðflokksins Ása Lind Finnbogadóttir skrifar Skoðun Tölum íslensku Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Er Miðflokkurinn fyrir ungt fólk? Anton Sveinn McKee skrifar Skoðun Svarar ekki kostnaði að bjarga sjálfum sér Kári Helgason skrifar Skoðun Um orkuskort, auðlindir og endurvinnslu Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Er padda í vaskinum? Vilborg Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Neikvæð samskipti barna og ungmenna á samfélagsmiðlunum Þórarinn Torfi Finnbogason skrifar Skoðun Rannsökum og ræðum menntakerfið Kolbrún Þ. Pálsdóttir skrifar Skoðun Kæra sig ekki um evruna Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Opið bréf til fjölmiðla Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Horfið á möguleikana í samfélagslegri ábyrgð Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Aftur til fortíðar Birta Karen Tryggvadóttir skrifar Skoðun Að kjarna orku þjóðar Ísak Einar Rúnarsson skrifar Skoðun Orðræða seðlabankastjóra veldur mér áhyggjum Ágúst Bjarni Garðarsson skrifar Skoðun Flogið á milli landa á endurnýjanlegri orku: Draumsýn eða Raunveruleiki? Gnýr Guðmundsson skrifar Skoðun Það er verið að hafa okkur að fíflum. Davíð Bergmann skrifar Skoðun Útboð á Fjarðarheiðargöngum Hildur Þórisdóttir skrifar Skoðun Hvert á að fara með íslenskt þjóðfélag? Reynir Böðvarsson skrifar Sjá meira
Hafrannsóknastofnun bar við blankheitum og hafði ekki efni á því að leita að loðnu í fiskveiðilögsögunni okkar. Sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra velti fyrir sér að ríkisstjórnin veitti heilar 3-5 milljónir króna sérstaklega til loðnuleitar. Til þeirrar fjárveitingar spurðist ei meir. Ellefu útgerðarfyrirtæki, sem hafa fengið úthlutað aflaheimildum í loðnu, ákváðu að greiða kostnað við leiðangur til loðnuleitar og borguðu í janúar og febrúar alls 41,5 milljónir króna til Hafrannsóknastofnunar og úthalds grænlenska skipsins Polar Amaroq sem tók þátt í verkefninu. Fiskifræðingar fullyrtu áður að engin loðna væri í sjónum en árangurinn af eftirgrennslaninni varð sá að ráðherra jók loðnukvótann í 196.000 tonn um miðjan febrúar – sextánfaldaði kvótann með öðrum orðum. Flotinn var þá enn í höfn vegna sjómannaverkfalls. Ráðuneyti sjávarútvegsmála áætlaði að verðmæti loðnuaflans, sem í hlut Íslendinga kæmi, væri um 17 milljarðar króna. Þegar verkfallið loksins leystist og flotinn streymdi á miðin var hægt að hefjast handa við að innleysa verðmætin sem blessunarlega voru enn innan seilingar og mátti ekki seinna vera. Ríkið og sveitarfélög fá langmest í sína hít af því sem loðnan skilar, starfsmenn sjávarútvegsfyrirtækjanna næstmest og bankar og útgerðarfyrirtækin skipta með sér rest. Þannig er nú í hnotskurn ævintýrið um sautján milljarðana sem „fundust“ í sjónum í verkfallinu. Umhugsunarefnin eru margvísleg, bæði pólitísk og efnahagsleg, en líklega er til of mikils mælst að fjölmiðlafólk og skoðanahönnuðir spjallþáttanna beini kastljósum að þeim. Þar á bæjum er því ábyggilega slegið föstu að arður af loðnuhvellinum renni beint í vasa útgerðarauðvaldsins sem þurfi hvorki að greiða skatta né gjöld nema rétt til að sýnast. Svo halda menn ótruflaðir áfram að ræða þjóðþrifamál á borð við vín og bjór í hillum matvöruverslana. Ég gerði það að gamni mínu að „spegla“ niðurstöðu útreikninga KPMG á skattaspori Vinnslustöðvarinnar á 17 milljarða verðmæti loðnukvótans og fékk eftirfarandi svör í grófum dráttum við spurningu um hvar hver sneið kökunnar lendir. Rekstrarkostnaður og þjónusta af ýmsu tagi nemur 7 milljörðum króna. Verulegur hluti þeirra fjármuna rennur í ríkissjóð sem t.d. skattar á launagreiðslur þjónustufyrirtækjanna, hagnað þeirra og arðgreiðslur. Í vasa launafólks renna 3,3 milljarðar króna og í lífeyrissjóði renna 500 milljónir króna (ríkið á þá eftir að fá sinn hlut af lífeyrisgreiðslunum!). Skatttekjur ríkis og sveitarfélaga nema tæplega 3,5 milljörðum króna, þar af er hlutur sveitarfélaga um 850 milljónir króna. Rekstrarafgangur sjávarútvegsfyrirtækjanna er 1,7 milljarðar króna og fer í að borga af lánum, nýfjárfestingar og greiða hluthöfum arð. Gleymum svo ekki bönkunum. Þeirra hlutur er tæplega einn milljarður króna. Greinin birtist fyrst í Fréttablaðinu.
Skoðun Neikvæð samskipti barna og ungmenna á samfélagsmiðlunum Þórarinn Torfi Finnbogason skrifar
Skoðun Flogið á milli landa á endurnýjanlegri orku: Draumsýn eða Raunveruleiki? Gnýr Guðmundsson skrifar