Vill einhver ráða 59 ára gamlan mann? Nanna Gunnarsdóttir skrifar 10. mars 2017 07:00 „Vill einhver elska 49 ára gamlan mann?“ sungu Þursarnir um árið. Ég er nú ekki alveg klár á hvernig það mál fór en ég á eiginmann sem er 59 ára, í þokkalegasta formi þrátt fyrir smátjón fyrir þremur árum, en missti vinnuna fyrir hálfu ári. Síðan í október er hann búinn að sækja um vel yfir 50 störf, við fæstum umsóknanna koma svör (sem er atriði út af fyrir sig) og hann hefur farið í 3 atvinnuviðtöl. Af hverju eru þau ekki fleiri? Það er góð spurning en fátt verður um svör. Margir sem til okkar þekkja skilja bara hreint ekkert í þessum vandræðagangi, af hverju hann fái ekki vinnu? Maður með reynslu? Reynsla hans úr atvinnulífinu er hins vegar mjög sértæk og eingöngu úr tæknigeiranum, árum saman í hljóðupptökum og hefur hann til þessa unnið störf sem oftar en ekki krefjast mjög mikillar líkamlegrar áreynslu en eftir tvö hjartaáföll árið 2014 var honum ráðlagt að halda sig frá slíku. Annað er að hann langar til að söðla um og fara helst í einhvers konar skrifstofustarf en reynsluna skortir. Þriðja atriðið er náttúrulega að kennitalan hans er stórlega gölluð, því hann er fæddur árið 1958. Hann hefur sem sagt þetta þrennt á móti sér; hann er lítillega tjónaður líkamlega, hann hefur mjög sértæka starfsreynslu og í farteskinu er stórgölluð kennitala. Vinkona okkar stakk reyndar upp á að hann sneri henni við og væri bara fæddur 1985. En á þetta þrennt að verða til þess að hann sé stimplaður út úr þjóðfélaginu og ekki boðið annað en atvinnuleysisbætur? Sem eru þar að auki náttúrulega slík smánarhörmung að það ætti ekki að nefna tölurnar nema bak við luktar dyr og í hálfum hljóðum. Eða kannski einmitt að tala um þær hátt og á torgum? Hvort ætli sé líklegra til árangurs? Einhvern veginn virðist það viðhorf mjög undarlega algengt að eftir fimmtugt sé fólk þegar komið á „seinasta þriðjunginn“ en því fer svo fjarri. Og þótt fólk stríði við skerta heilsu á einu sviði, þýðir það ekki að það geti ekki beitt sér í öðru. Svo er það líka sérkennileg lenska (er það kannski ís-lenska?) að gera því skóna að fólk yfir fimmtugu geti ekkert lært því ég held reyndar einmitt að með hækkandi aldri aukist þolinmæði, víðsýni og oft jafnvel úthald til að strögla í gegnum það sem yngra eintak af manni sjálfum hefði kannski hent út í horn í frekjukasti og sagt: Ég er hættur þessu! Ég get aldrei lært þetta! Mér verður oft hugsað til þess í þessu samhengi að 17 ára vann ég við síldarfrystingu á færibandi í frystihúsi úti á landi. Böndin voru tvö og hópabónus greiddur. Eðlilega skapaðist samkeppni milli hópanna og ég var eini nýliðinn, ekkert sérstaklega fljót í fyrstu og kona nokkur í hópnum mínum vildi losna við mig því ég væri sein og drægi niður bónusinn. Verkstjórinn tók það ekki í mál og við elduðum grátt silfur fyrstu vikurnar, hún stjakaði við mér við bandið, hengdi svuntuna sína yfir mína inni í klefa og þar fram eftir götunum. Smám saman lærði ég handtökin betur, hraðinn jókst og þótt ég hafi aldrei orðið alveg jafn fljót og Magga – sem var nota bene búin að vinna við síldarfrystingu í 15-16 ár - náði ég henni næstum því. Sem sannar að mínu viti að flestir geta lært flest ef þeim er kennt það. Ég veit heldur ekki um neinn sem hefur fæðst fullskapaður til ákveðins starfa, hversu gamall eða ungur sem viðkomandi er og öllum ætti að veitast leyfi til að söðla um og endurhæfa sig til nýrra starfa. Verklag Vinnumálastofnunar í einmitt því efni er síðan efni í annan pistil. Þegar ég kom út á vinnumarkaðinn í alvöru, rúmlega tvítug, hafði ég aldrei unnið þau skrifstofustörf sem ég fór að vinna, en ég lærði þau – kannski voru áherslurnar öðruvísi þá, því sjaldnar var krafist starfsreynslu og ekki ætlast til að fólk hefði fæðst með ritvél í kjöltunni (ég er svona gömul, sko) og reiknivél undir hendinni (löngu fyrir tíma ritvinnslu, Excel og netvæðingar). Engu að síður hef ég nú slampast í gegnum ýmislegt og bara gengið þokkalega, enda ekki heimskari en gengur og gerist. Það er maðurinn minn ekki heldur. Aftur spyr ég, vill einhver ráða 59 ára gamlan mann? Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Riddarar kærleikans Halla Tómasdóttir Skoðun Það sem „gleymist“ að segja Sigmar Guðmundsson Skoðun Þegar Joe Camel varð jafngóður vinur barnanna og Mikki mús Eyrún Magnúsdóttir Skoðun Skynsemi Miðflokksins Ása Lind Finnbogadóttir Skoðun Hvar er fótspor stjórnvalda gegn vinnumansali? Þorbjörrg Sigríður Gunnlaugsdóttir Skoðun Er rúmdýnan þín hægt og rólega að murka úr þér líftóruna? Gunnar Dan Wiium Skoðun Um mennsku og samfélag Bolli Pétur Bollason Skoðun Svarar ekki kostnaði að bjarga sjálfum sér Kári Helgason Skoðun Við stöndum saman með réttindum táknmálsins! Mordekaí Elí Esrason Skoðun Að búa til steind getur haft skelfilegar afleiðingar! Elínrós Erlingsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Við stöndum saman með réttindum táknmálsins! Mordekaí Elí Esrason skrifar Skoðun Það sem „gleymist“ að segja Sigmar Guðmundsson skrifar Skoðun Hvar er fótspor stjórnvalda gegn vinnumansali? Þorbjörrg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Þegar Joe Camel varð jafngóður vinur barnanna og Mikki mús Eyrún Magnúsdóttir skrifar Skoðun Riddarar kærleikans Halla Tómasdóttir skrifar Skoðun Um mennsku og samfélag Bolli Pétur Bollason skrifar Skoðun Er rúmdýnan þín hægt og rólega að murka úr þér líftóruna? Gunnar Dan Wiium skrifar Skoðun Sársaukafull vaxtarmörk Berglind Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Skynsemi Miðflokksins Ása Lind Finnbogadóttir skrifar Skoðun Tölum íslensku Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Er Miðflokkurinn fyrir ungt fólk? Anton Sveinn McKee skrifar Skoðun Svarar ekki kostnaði að bjarga sjálfum sér Kári Helgason skrifar Skoðun Um orkuskort, auðlindir og endurvinnslu Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Er padda í vaskinum? Vilborg Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Neikvæð samskipti barna og ungmenna á samfélagsmiðlunum Þórarinn Torfi Finnbogason skrifar Skoðun Rannsökum og ræðum menntakerfið Kolbrún Þ. Pálsdóttir skrifar Skoðun Kæra sig ekki um evruna Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Opið bréf til fjölmiðla Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Horfið á möguleikana í samfélagslegri ábyrgð Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Aftur til fortíðar Birta Karen Tryggvadóttir skrifar Skoðun Að kjarna orku þjóðar Ísak Einar Rúnarsson skrifar Skoðun Orðræða seðlabankastjóra veldur mér áhyggjum Ágúst Bjarni Garðarsson skrifar Skoðun Flogið á milli landa á endurnýjanlegri orku: Draumsýn eða Raunveruleiki? Gnýr Guðmundsson skrifar Skoðun Það er verið að hafa okkur að fíflum. Davíð Bergmann skrifar Skoðun Útboð á Fjarðarheiðargöngum Hildur Þórisdóttir skrifar Skoðun Hvert á að fara með íslenskt þjóðfélag? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Svikin loforð gagnvart börnum? Hildur Rós Guðbjargardóttir skrifar Skoðun Að búa til steind getur haft skelfilegar afleiðingar! Elínrós Erlingsdóttir skrifar Skoðun Hvar eru sálfræðingarnir? Pétur Maack Þorsteinsson skrifar Skoðun Íslenska er ekki eina málið Lilja Magnúsdóttir skrifar Sjá meira
„Vill einhver elska 49 ára gamlan mann?“ sungu Þursarnir um árið. Ég er nú ekki alveg klár á hvernig það mál fór en ég á eiginmann sem er 59 ára, í þokkalegasta formi þrátt fyrir smátjón fyrir þremur árum, en missti vinnuna fyrir hálfu ári. Síðan í október er hann búinn að sækja um vel yfir 50 störf, við fæstum umsóknanna koma svör (sem er atriði út af fyrir sig) og hann hefur farið í 3 atvinnuviðtöl. Af hverju eru þau ekki fleiri? Það er góð spurning en fátt verður um svör. Margir sem til okkar þekkja skilja bara hreint ekkert í þessum vandræðagangi, af hverju hann fái ekki vinnu? Maður með reynslu? Reynsla hans úr atvinnulífinu er hins vegar mjög sértæk og eingöngu úr tæknigeiranum, árum saman í hljóðupptökum og hefur hann til þessa unnið störf sem oftar en ekki krefjast mjög mikillar líkamlegrar áreynslu en eftir tvö hjartaáföll árið 2014 var honum ráðlagt að halda sig frá slíku. Annað er að hann langar til að söðla um og fara helst í einhvers konar skrifstofustarf en reynsluna skortir. Þriðja atriðið er náttúrulega að kennitalan hans er stórlega gölluð, því hann er fæddur árið 1958. Hann hefur sem sagt þetta þrennt á móti sér; hann er lítillega tjónaður líkamlega, hann hefur mjög sértæka starfsreynslu og í farteskinu er stórgölluð kennitala. Vinkona okkar stakk reyndar upp á að hann sneri henni við og væri bara fæddur 1985. En á þetta þrennt að verða til þess að hann sé stimplaður út úr þjóðfélaginu og ekki boðið annað en atvinnuleysisbætur? Sem eru þar að auki náttúrulega slík smánarhörmung að það ætti ekki að nefna tölurnar nema bak við luktar dyr og í hálfum hljóðum. Eða kannski einmitt að tala um þær hátt og á torgum? Hvort ætli sé líklegra til árangurs? Einhvern veginn virðist það viðhorf mjög undarlega algengt að eftir fimmtugt sé fólk þegar komið á „seinasta þriðjunginn“ en því fer svo fjarri. Og þótt fólk stríði við skerta heilsu á einu sviði, þýðir það ekki að það geti ekki beitt sér í öðru. Svo er það líka sérkennileg lenska (er það kannski ís-lenska?) að gera því skóna að fólk yfir fimmtugu geti ekkert lært því ég held reyndar einmitt að með hækkandi aldri aukist þolinmæði, víðsýni og oft jafnvel úthald til að strögla í gegnum það sem yngra eintak af manni sjálfum hefði kannski hent út í horn í frekjukasti og sagt: Ég er hættur þessu! Ég get aldrei lært þetta! Mér verður oft hugsað til þess í þessu samhengi að 17 ára vann ég við síldarfrystingu á færibandi í frystihúsi úti á landi. Böndin voru tvö og hópabónus greiddur. Eðlilega skapaðist samkeppni milli hópanna og ég var eini nýliðinn, ekkert sérstaklega fljót í fyrstu og kona nokkur í hópnum mínum vildi losna við mig því ég væri sein og drægi niður bónusinn. Verkstjórinn tók það ekki í mál og við elduðum grátt silfur fyrstu vikurnar, hún stjakaði við mér við bandið, hengdi svuntuna sína yfir mína inni í klefa og þar fram eftir götunum. Smám saman lærði ég handtökin betur, hraðinn jókst og þótt ég hafi aldrei orðið alveg jafn fljót og Magga – sem var nota bene búin að vinna við síldarfrystingu í 15-16 ár - náði ég henni næstum því. Sem sannar að mínu viti að flestir geta lært flest ef þeim er kennt það. Ég veit heldur ekki um neinn sem hefur fæðst fullskapaður til ákveðins starfa, hversu gamall eða ungur sem viðkomandi er og öllum ætti að veitast leyfi til að söðla um og endurhæfa sig til nýrra starfa. Verklag Vinnumálastofnunar í einmitt því efni er síðan efni í annan pistil. Þegar ég kom út á vinnumarkaðinn í alvöru, rúmlega tvítug, hafði ég aldrei unnið þau skrifstofustörf sem ég fór að vinna, en ég lærði þau – kannski voru áherslurnar öðruvísi þá, því sjaldnar var krafist starfsreynslu og ekki ætlast til að fólk hefði fæðst með ritvél í kjöltunni (ég er svona gömul, sko) og reiknivél undir hendinni (löngu fyrir tíma ritvinnslu, Excel og netvæðingar). Engu að síður hef ég nú slampast í gegnum ýmislegt og bara gengið þokkalega, enda ekki heimskari en gengur og gerist. Það er maðurinn minn ekki heldur. Aftur spyr ég, vill einhver ráða 59 ára gamlan mann?
Skoðun Neikvæð samskipti barna og ungmenna á samfélagsmiðlunum Þórarinn Torfi Finnbogason skrifar
Skoðun Flogið á milli landa á endurnýjanlegri orku: Draumsýn eða Raunveruleiki? Gnýr Guðmundsson skrifar