Bisnessinn og börnin Páll Valur Björnsson skrifar 9. febrúar 2017 00:00 Ísland fullgilti samning Sameinuðu þjóðanna um réttindi barnsins árið 1992 og skuldbatt sig þar með til að tryggja að lög og reglur og öll stjórnsýsluframkvæmd sé í fullu samræmi við markmið hans og ákvæði. Og ekki nóg með það. Árið 2013 var Barnasáttmálinn tekinn í íslensk lög. Meginmarkmið Barnasáttmálans er að tryggja að stjórnvöld gæti þess sérstaklega að virða hagsmuni og réttindi barna og forgangsraði í þeirra þágu. Árið 2014, á 25 ára afmæli Barnsáttmálans, voru sérstakir talsmenn barna á Alþingi tilnefndir af Barnahjálp Sameinuðu þjóðanna, UNICEF, Barnaheillum og Umboðsmanni barna til að standa vörð um hagsmuni og réttindi barna og undirrituðu þeir yfirlýsingu þar að lútandi. Af því tilefni sagði framkvæmdastjóri UNICEF á Íslandi: „Börn eiga sér oft fáa málsvara. Því er einstaklega ánægjulegt að sáttmálanum sé gert hátt undir höfði á þessum degi og að þverpólitískur hópur þingmanna heiti börnum og réttindum þeirra stuðningi sem mun hafa áhrif um allt samfélagið.“ Af því tilefni kom þetta einnig fram: „Með því að gerast talsmenn barna á Alþingi er þingmönnum ennfremur gefið tækifæri til að koma sjónarmiðum barna á framfæri við undirbúning lagasetningar og við stefnumótun á þingi sem og í stjórnsýslunni. Markmiðið með þingmannahópinum er að þeir tali máli barna í starfi sínu og setji þannig upp „barnagleraugun“ þegar teknar eru ákvarðanir á Alþingi sem varða börn með einum eða öðrum hætti.“ Og hvers vegna er ég að rifja þetta upp hér? Jú, vegna þess að þessar skuldbindingar um forgangsröðun í þágu hagsmuna og réttinda barna gleymast allt of oft í íslensku samfélagi. Frumvarp sem nú er komið fram um að auka aðgengi að áfengi með því að leyfa sölu þess í matvöruverslunum er enn eitt dæmið um það.Bitnar allt illa á börnum Rannsóknir sýna, svo að ekki verður um villst, að aukinn aðgangur að áfengi leiðir til aukinnar neyslu og aukin neysla leiðir til aukinna félagslegra vandamála og verri heilsu, líkamlega og andlega. Allt bitnar þetta sérstaklega illa á börnum sem eru öðrum háð um svo margt og eiga þroska sinn og tækifæri í framtíðinni svo mikið undir öðrum. Undir þetta taka Landlæknir og aðrir sérfæðingar á sviði lýðheilsu og forvarna. Og samtök sem vinna sérstaklega að réttinda- og hagsmunamálum barna vara mjög við að þetta frumvarp verði samþykkt. Árið 2013 lagði þáverandi heilbrigðisráðherra fram stefnu stjórnvalda í áfengis- og vímuvörnum til ársins 2020. Þar kemur m.a. fram að ein mikilvægasta aðgerðin til að draga úr skaðlegum áhrifum og vandamálum tengdum neyslu áfengis og annarra vímugjafa er að takmarka aðgengi að áfengi. Þetta var ekki gert að tilefnislausu. Þessi stefna studdist við bestu rannsóknir og ráð færustu sérfræðinga á sviði lýðheilsu og forvarna. Frjáls viðskipti eru mikilvæg en eru ekki börnin mikilvægari. Verða ekki hagsmunir frjálsra viðskipta að víkja þegar þeir ganga gegn hagsmunum barnanna okkar, líðan þeirra, þroska og framtíð og hamingju? Hvort vegur þyngra? Hvað finnst þér? Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Valdatafl Skák og Mát! Lárus Guðmundsson Skoðun Miðflokkurinn: fjarverandi í landi tækifæranna Lilja Hrund Lúðvíksdóttir Skoðun Íslensk kjör á íslenskum vinnumarkaði Kristrún Frostadóttir Skoðun Er rúmdýnan þín hægt og rólega að murka úr þér líftóruna? Gunnar Dan Wiium Skoðun Riddarar kærleikans Halla Tómasdóttir Skoðun Það sem „gleymist“ að segja Sigmar Guðmundsson Skoðun Viðbrögð við vanlíðan ungmenna Sandra Björk Birgisdóttir Skoðun Nýtt upphaf hjá Vinstri grænum Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir Skoðun Við getum ekki beðið í 131 ár Jódís Skúladóttir Skoðun Þegar Joe Camel varð jafngóður vinur barnanna og Mikki mús Eyrún Magnúsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Laxalús og varnir gegn henni Jón Sveinsson skrifar Skoðun En hér er ég ekkert... Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Við getum ekki beðið í 131 ár Jódís Skúladóttir skrifar Skoðun Nýtt upphaf hjá Vinstri grænum Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Íslensk kjör á íslenskum vinnumarkaði Kristrún Frostadóttir skrifar Skoðun Viðbrögð við vanlíðan ungmenna Sandra Björk Birgisdóttir skrifar Skoðun Valdatafl Skák og Mát! Lárus Guðmundsson skrifar Skoðun FO: Hvernig getur þú skipt sköpum fyrir konur í Súdan? Áslaug Eva Björnsdóttir skrifar Skoðun Tvö útspil Pírata fyrir notendur heilbrigðiskerfisins Halldóra Mogensen,Eva Sjöfn Helgadóttir skrifar Skoðun Miðflokkurinn: fjarverandi í landi tækifæranna Lilja Hrund Lúðvíksdóttir skrifar Skoðun Við stöndum saman með réttindum táknmálsins! Mordekaí Elí Esrason skrifar Skoðun Það sem „gleymist“ að segja Sigmar Guðmundsson skrifar Skoðun Hvar er fótspor stjórnvalda gegn vinnumansali? Þorbjörrg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Þegar Joe Camel varð jafngóður vinur barnanna og Mikki mús Eyrún Magnúsdóttir skrifar Skoðun Riddarar kærleikans Halla Tómasdóttir skrifar Skoðun Um mennsku og samfélag Bolli Pétur Bollason skrifar Skoðun Er rúmdýnan þín hægt og rólega að murka úr þér líftóruna? Gunnar Dan Wiium skrifar Skoðun Sársaukafull vaxtarmörk Berglind Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Skynsemi Miðflokksins Ása Lind Finnbogadóttir skrifar Skoðun Tölum íslensku Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Er Miðflokkurinn fyrir ungt fólk? Anton Sveinn McKee skrifar Skoðun Svarar ekki kostnaði að bjarga sjálfum sér Kári Helgason skrifar Skoðun Um orkuskort, auðlindir og endurvinnslu Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Er padda í vaskinum? Vilborg Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Neikvæð samskipti barna og ungmenna á samfélagsmiðlunum Þórarinn Torfi Finnbogason skrifar Skoðun Rannsökum og ræðum menntakerfið Kolbrún Þ. Pálsdóttir skrifar Skoðun Kæra sig ekki um evruna Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Opið bréf til fjölmiðla Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Horfið á möguleikana í samfélagslegri ábyrgð Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Aftur til fortíðar Birta Karen Tryggvadóttir skrifar Sjá meira
Ísland fullgilti samning Sameinuðu þjóðanna um réttindi barnsins árið 1992 og skuldbatt sig þar með til að tryggja að lög og reglur og öll stjórnsýsluframkvæmd sé í fullu samræmi við markmið hans og ákvæði. Og ekki nóg með það. Árið 2013 var Barnasáttmálinn tekinn í íslensk lög. Meginmarkmið Barnasáttmálans er að tryggja að stjórnvöld gæti þess sérstaklega að virða hagsmuni og réttindi barna og forgangsraði í þeirra þágu. Árið 2014, á 25 ára afmæli Barnsáttmálans, voru sérstakir talsmenn barna á Alþingi tilnefndir af Barnahjálp Sameinuðu þjóðanna, UNICEF, Barnaheillum og Umboðsmanni barna til að standa vörð um hagsmuni og réttindi barna og undirrituðu þeir yfirlýsingu þar að lútandi. Af því tilefni sagði framkvæmdastjóri UNICEF á Íslandi: „Börn eiga sér oft fáa málsvara. Því er einstaklega ánægjulegt að sáttmálanum sé gert hátt undir höfði á þessum degi og að þverpólitískur hópur þingmanna heiti börnum og réttindum þeirra stuðningi sem mun hafa áhrif um allt samfélagið.“ Af því tilefni kom þetta einnig fram: „Með því að gerast talsmenn barna á Alþingi er þingmönnum ennfremur gefið tækifæri til að koma sjónarmiðum barna á framfæri við undirbúning lagasetningar og við stefnumótun á þingi sem og í stjórnsýslunni. Markmiðið með þingmannahópinum er að þeir tali máli barna í starfi sínu og setji þannig upp „barnagleraugun“ þegar teknar eru ákvarðanir á Alþingi sem varða börn með einum eða öðrum hætti.“ Og hvers vegna er ég að rifja þetta upp hér? Jú, vegna þess að þessar skuldbindingar um forgangsröðun í þágu hagsmuna og réttinda barna gleymast allt of oft í íslensku samfélagi. Frumvarp sem nú er komið fram um að auka aðgengi að áfengi með því að leyfa sölu þess í matvöruverslunum er enn eitt dæmið um það.Bitnar allt illa á börnum Rannsóknir sýna, svo að ekki verður um villst, að aukinn aðgangur að áfengi leiðir til aukinnar neyslu og aukin neysla leiðir til aukinna félagslegra vandamála og verri heilsu, líkamlega og andlega. Allt bitnar þetta sérstaklega illa á börnum sem eru öðrum háð um svo margt og eiga þroska sinn og tækifæri í framtíðinni svo mikið undir öðrum. Undir þetta taka Landlæknir og aðrir sérfæðingar á sviði lýðheilsu og forvarna. Og samtök sem vinna sérstaklega að réttinda- og hagsmunamálum barna vara mjög við að þetta frumvarp verði samþykkt. Árið 2013 lagði þáverandi heilbrigðisráðherra fram stefnu stjórnvalda í áfengis- og vímuvörnum til ársins 2020. Þar kemur m.a. fram að ein mikilvægasta aðgerðin til að draga úr skaðlegum áhrifum og vandamálum tengdum neyslu áfengis og annarra vímugjafa er að takmarka aðgengi að áfengi. Þetta var ekki gert að tilefnislausu. Þessi stefna studdist við bestu rannsóknir og ráð færustu sérfræðinga á sviði lýðheilsu og forvarna. Frjáls viðskipti eru mikilvæg en eru ekki börnin mikilvægari. Verða ekki hagsmunir frjálsra viðskipta að víkja þegar þeir ganga gegn hagsmunum barnanna okkar, líðan þeirra, þroska og framtíð og hamingju? Hvort vegur þyngra? Hvað finnst þér?
Skoðun Tvö útspil Pírata fyrir notendur heilbrigðiskerfisins Halldóra Mogensen,Eva Sjöfn Helgadóttir skrifar
Skoðun Neikvæð samskipti barna og ungmenna á samfélagsmiðlunum Þórarinn Torfi Finnbogason skrifar