Sterk bönd – aukin tengsl Håkan Juholt skrifar 17. janúar 2018 07:00 Ég kom til landsins á Seyðisfirði með kæliboxið fullt af týtuberjum, moltuberjum, niðursoðinni isterbandpylsu og ostaköku. Í töskunum voru kassar af hrökkbrauði og krukkur með þurrkuðum gómsætum sveppum. Það voru ekki bara ég og eiginkonan, Åsa, sem vorum komin til Íslands heldur ætti nokkuð af því besta, sem Svíþjóð hefur upp á að bjóða, að fylgja með. En á mínum skamma tíma sem sendiherra Svíþjóðar á Íslandi hef ég alveg fallið fyrir matnum. Nú er hangikjötssneið á brauðið sjálfsagður hluti morgunverðarins og ég er orðinn nokkuð ánægður með kjötsúpuna mína með lambakjöti og bragðmiklum rótarávöxtum. Í gotterísskálinni hefur íslenskur lakkrís þegar slegið út gamla uppáhaldssælgæti fjölskyldunnar. Ég tel að sterk tengsl geti oft myndast hjá okkur í gegnum ilm og bragð. Um hátíðirnar komu íslenskir vinir við hjá okkur með heimabakaðar kökur og við buðum þeim sænska „lúsíuketti“, snúða og saffrantvíbökur. Á jólum er feit „íslandssíld“ á borðum í Svíþjóð en á Íslandi eru dósir með sænskum piparkökum í stórum stöflum í öllum matvöruverslunum. Við nálgumst hvert annað í gegnum bragðlaukana, deilum brauðinu og upplifunum. Við uppgötvum hið góða, þekkjum söguna og skynjum framtíðina en stundum yfirsést okkur að sjá hvert annað. Eða kannski tökum við bara hvert öðru sem gefnum hlut. Ég tel að Ísland og Svíþjóð hafi svo óskaplega mikið meira að gefa og læra hvort af öðru. Hluti af því ferðalagi getur legið í gegnum matarupplifun því það er sagt að leiðin að hjarta mannsins liggi í gegnum magann. Svíar hafa mikinn áhuga á Íslandi því menningin, bókmenntirnar og náttúran heilla. Ísland geislar af orku og töfrum sem vekja aðdáun Svía. Um leið sjáum við mjög aukinn áhuga íslenskra barna og ungmenna á að læra sænsku og fjöldi Íslendinga hefur menntað sig í Svíþjóð ekki síst á heilbrigðissviðinu. En viðskipti milli landa okkar eru fremur lítil. Íslenskur fiskur ratar sjaldan í sænskar verslanir og sænskan bjór er ekki að finna á íslenskum krám og veitingastöðum. Skýringin á því er oftast máttur vanans og hefðir, rótgróið vinnulag. Á órólegum tímum þegar þróunin einkennist af tortryggni og hervæðingu felst visst öryggi í því að tilheyra norræna samfélaginu. Í norrænu ríkjunum er sterk hefð fyrir lýðræði og grasrótarhreyfingum. Jafnrétti, félagslegt öryggi, sjálfbærni og samvinna eru sameiginleg gildi. Í ár leggur Svíþjóð fram nokkur ný norræn samstarfsverkefni. Þau snúast meðal annars um þróun lausna fyrir fjarheilbrigðisþjónustu og rafræna lyfseðla yfir landamærin, vistvænar samgöngur, byggingu fallegra og sjálfbærra timburhúsa og sjálfbæra hönnun á ýmsum sviðum samfélagsins. Það verður að vera hægt að búa, vinna og reka fyrirtæki bæði í borgum og á landsbyggðinni. Rafrænar fjarlausnir geta stuðlað að lifandi landsbyggð bæði á Íslandi og í Svíþjóð. Samsemd Norðurlanda er sterk og það er okkar íbúanna að verja hana. Við getum það í amstri dagsins með því að sjá hvert annað, láta okkur hvert annað varða og gefa hvert öðru tækifæri. Við finnum þetta þegar við lesum bækur eftir höfunda landa okkar eða sjáum kvikmyndir frá Norðurlöndum, þegar spennan vex í Eurovision eða stórmót í íþróttum hefjast. Stundum erum við andstæðingar en þegar við sjálf eigum ekki lengur möguleika á sigri styðjum við nágrannana. Á EM í fótbolta urðu allir Svíar allt í einu Íslendingar og nú er HM í aðsigi. Leyfum ekki okkar kynslóð að bregðast arfinum eftir forfeður okkar. Gerum í öllum tilvikum hvað við getum til þess að næsta kynslóð fái tækifær til að búa á öruggum, sterkum og þróunarsæknum Norðurlöndum. Þetta er hægt með stefnu ríkisstjórna, forgangsröðun fyrirtækja og vali einstaklinga hversdagslega. Þegar öllu er á botninn hvolft er mjög ánægjulegt að bera þessa ábyrgð. Á hverjum degi. Þú og ég. Höfundur er sendiherra Svíþjóðar á Íslandi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Riddarar kærleikans Halla Tómasdóttir Skoðun Um mennsku og samfélag Bolli Pétur Bollason Skoðun Skynsemi Miðflokksins Ása Lind Finnbogadóttir Skoðun Er rúmdýnan þín hægt og rólega að murka úr þér líftóruna? Gunnar Dan Wiium Skoðun Þegar Joe Camel varð jafngóður vinur barnanna og Mikki mús Eyrún Magnúsdóttir Skoðun Það er verið að hafa okkur að fíflum. Davíð Bergmann Skoðun Svarar ekki kostnaði að bjarga sjálfum sér Kári Helgason Skoðun Íslenska er ekki eina málið Lilja Magnúsdóttir Skoðun Að búa til steind getur haft skelfilegar afleiðingar! Elínrós Erlingsdóttir Skoðun Dauði vefsíðunnar eins og við þekkjum hana Kristján Már Hauksson Skoðun Skoðun Skoðun Þegar Joe Camel varð jafngóður vinur barnanna og Mikki mús Eyrún Magnúsdóttir skrifar Skoðun Riddarar kærleikans Halla Tómasdóttir skrifar Skoðun Um mennsku og samfélag Bolli Pétur Bollason skrifar Skoðun Er rúmdýnan þín hægt og rólega að murka úr þér líftóruna? Gunnar Dan Wiium skrifar Skoðun Sársaukafull vaxtarmörk Berglind Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Skynsemi Miðflokksins Ása Lind Finnbogadóttir skrifar Skoðun Tölum íslensku Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Er Miðflokkurinn fyrir ungt fólk? Anton Sveinn McKee skrifar Skoðun Svarar ekki kostnaði að bjarga sjálfum sér Kári Helgason skrifar Skoðun Um orkuskort, auðlindir og endurvinnslu Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Er padda í vaskinum? Vilborg Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Neikvæð samskipti barna og ungmenna á samfélagsmiðlunum Þórarinn Torfi Finnbogason skrifar Skoðun Rannsökum og ræðum menntakerfið Kolbrún Þ. Pálsdóttir skrifar Skoðun Kæra sig ekki um evruna Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Opið bréf til fjölmiðla Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Horfið á möguleikana í samfélagslegri ábyrgð Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Aftur til fortíðar Birta Karen Tryggvadóttir skrifar Skoðun Að kjarna orku þjóðar Ísak Einar Rúnarsson skrifar Skoðun Orðræða seðlabankastjóra veldur mér áhyggjum Ágúst Bjarni Garðarsson skrifar Skoðun Flogið á milli landa á endurnýjanlegri orku: Draumsýn eða Raunveruleiki? Gnýr Guðmundsson skrifar Skoðun Það er verið að hafa okkur að fíflum. Davíð Bergmann skrifar Skoðun Útboð á Fjarðarheiðargöngum Hildur Þórisdóttir skrifar Skoðun Hvert á að fara með íslenskt þjóðfélag? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Svikin loforð gagnvart börnum? Hildur Rós Guðbjargardóttir skrifar Skoðun Að búa til steind getur haft skelfilegar afleiðingar! Elínrós Erlingsdóttir skrifar Skoðun Hvar eru sálfræðingarnir? Pétur Maack Þorsteinsson skrifar Skoðun Íslenska er ekki eina málið Lilja Magnúsdóttir skrifar Skoðun Hvar er grunnskólinn? Kristján Hrafn Guðmundsson skrifar Skoðun Er lýðræðislegt að senda vopn til Úkraínu? Hildur Þórðardóttir skrifar Skoðun Það á ekki að vera dekur að geta sótt sér sálfræðiþjónustu Ólafía Sigurjónsdóttir skrifar Sjá meira
Ég kom til landsins á Seyðisfirði með kæliboxið fullt af týtuberjum, moltuberjum, niðursoðinni isterbandpylsu og ostaköku. Í töskunum voru kassar af hrökkbrauði og krukkur með þurrkuðum gómsætum sveppum. Það voru ekki bara ég og eiginkonan, Åsa, sem vorum komin til Íslands heldur ætti nokkuð af því besta, sem Svíþjóð hefur upp á að bjóða, að fylgja með. En á mínum skamma tíma sem sendiherra Svíþjóðar á Íslandi hef ég alveg fallið fyrir matnum. Nú er hangikjötssneið á brauðið sjálfsagður hluti morgunverðarins og ég er orðinn nokkuð ánægður með kjötsúpuna mína með lambakjöti og bragðmiklum rótarávöxtum. Í gotterísskálinni hefur íslenskur lakkrís þegar slegið út gamla uppáhaldssælgæti fjölskyldunnar. Ég tel að sterk tengsl geti oft myndast hjá okkur í gegnum ilm og bragð. Um hátíðirnar komu íslenskir vinir við hjá okkur með heimabakaðar kökur og við buðum þeim sænska „lúsíuketti“, snúða og saffrantvíbökur. Á jólum er feit „íslandssíld“ á borðum í Svíþjóð en á Íslandi eru dósir með sænskum piparkökum í stórum stöflum í öllum matvöruverslunum. Við nálgumst hvert annað í gegnum bragðlaukana, deilum brauðinu og upplifunum. Við uppgötvum hið góða, þekkjum söguna og skynjum framtíðina en stundum yfirsést okkur að sjá hvert annað. Eða kannski tökum við bara hvert öðru sem gefnum hlut. Ég tel að Ísland og Svíþjóð hafi svo óskaplega mikið meira að gefa og læra hvort af öðru. Hluti af því ferðalagi getur legið í gegnum matarupplifun því það er sagt að leiðin að hjarta mannsins liggi í gegnum magann. Svíar hafa mikinn áhuga á Íslandi því menningin, bókmenntirnar og náttúran heilla. Ísland geislar af orku og töfrum sem vekja aðdáun Svía. Um leið sjáum við mjög aukinn áhuga íslenskra barna og ungmenna á að læra sænsku og fjöldi Íslendinga hefur menntað sig í Svíþjóð ekki síst á heilbrigðissviðinu. En viðskipti milli landa okkar eru fremur lítil. Íslenskur fiskur ratar sjaldan í sænskar verslanir og sænskan bjór er ekki að finna á íslenskum krám og veitingastöðum. Skýringin á því er oftast máttur vanans og hefðir, rótgróið vinnulag. Á órólegum tímum þegar þróunin einkennist af tortryggni og hervæðingu felst visst öryggi í því að tilheyra norræna samfélaginu. Í norrænu ríkjunum er sterk hefð fyrir lýðræði og grasrótarhreyfingum. Jafnrétti, félagslegt öryggi, sjálfbærni og samvinna eru sameiginleg gildi. Í ár leggur Svíþjóð fram nokkur ný norræn samstarfsverkefni. Þau snúast meðal annars um þróun lausna fyrir fjarheilbrigðisþjónustu og rafræna lyfseðla yfir landamærin, vistvænar samgöngur, byggingu fallegra og sjálfbærra timburhúsa og sjálfbæra hönnun á ýmsum sviðum samfélagsins. Það verður að vera hægt að búa, vinna og reka fyrirtæki bæði í borgum og á landsbyggðinni. Rafrænar fjarlausnir geta stuðlað að lifandi landsbyggð bæði á Íslandi og í Svíþjóð. Samsemd Norðurlanda er sterk og það er okkar íbúanna að verja hana. Við getum það í amstri dagsins með því að sjá hvert annað, láta okkur hvert annað varða og gefa hvert öðru tækifæri. Við finnum þetta þegar við lesum bækur eftir höfunda landa okkar eða sjáum kvikmyndir frá Norðurlöndum, þegar spennan vex í Eurovision eða stórmót í íþróttum hefjast. Stundum erum við andstæðingar en þegar við sjálf eigum ekki lengur möguleika á sigri styðjum við nágrannana. Á EM í fótbolta urðu allir Svíar allt í einu Íslendingar og nú er HM í aðsigi. Leyfum ekki okkar kynslóð að bregðast arfinum eftir forfeður okkar. Gerum í öllum tilvikum hvað við getum til þess að næsta kynslóð fái tækifær til að búa á öruggum, sterkum og þróunarsæknum Norðurlöndum. Þetta er hægt með stefnu ríkisstjórna, forgangsröðun fyrirtækja og vali einstaklinga hversdagslega. Þegar öllu er á botninn hvolft er mjög ánægjulegt að bera þessa ábyrgð. Á hverjum degi. Þú og ég. Höfundur er sendiherra Svíþjóðar á Íslandi.
Skoðun Neikvæð samskipti barna og ungmenna á samfélagsmiðlunum Þórarinn Torfi Finnbogason skrifar
Skoðun Flogið á milli landa á endurnýjanlegri orku: Draumsýn eða Raunveruleiki? Gnýr Guðmundsson skrifar