Freistandi að skila Dönum ekki lánuðum handritum aftur Heimir Már Pétursson skrifar 5. júlí 2018 19:30 Miklar öryggisráðstafanir voru gerðar þegar tvö merkustu handrit Íslendinga sem varðveitt eru í Kaupmannahöfn komu til landsins í dag í fyrsta skipti frá því á sautjándu öld. Menn úr sérsveit Ríkislögreglustjóra tóku á móti flutningsmönnum handritanna sem voru með þau í sérútbúnum töskum. Tveir starfsmennn Árnastofnunar komu til landsins frá Kaupmannahöfn í dag með tvö merkustu handrit Íslendinga, Reykjajabók Njálu og Ormsbók, eitt höfuðhandrita Snorra Eddu þar sem bæði lögregla og sérsveitarmenn tóku á móti þeim og óku til Reykjavíkur. En það var öllu meiri þjóðhátíðarstemming í Reykjavík hinn 21. apríl 1971 þegar danska varðskipið Vædderen kom með fyrstu handritin til Íslands. Öll var flaggað til í borginni, forsætisráðherrann og önnur fyrirmenni voru mætt á bryggjuna til að verða vitni að því þegar þessar þjóðargersemar komu loks aftur heim. Flóknar og langar viðræður höfðu átt sér stað milli íslenskra og danskra yfirvalda um afhendingu stórs hluta handritanna en þegar stóra stundin rann upp í Háskólabíói þar sem Helge Larsen kennslumálaráðherra Danmerkur afhenti Gylfa Þ. Gíslasyni þáverandi menntamálaráðherra fyrstu bækurnar þurfti ekki að hafa um það mörg orð.Það var mikið um dýrðir þegar handritin komu heim á síðustu öld.Vísir„Gjörðu svo vel, Flateyjarbókin,” sagði Larsen og Gylfi svaraði einfaldlega með því að segja „takk” við mikinn fögnuð Kristjáns Eldjárns forseta Íslands og allra annarra í Háskólabíói.Og nú 47 árum síðar er mikið haft við þegar elsta handrit Njálssögu og Ormsbók sem hefur meðal annars að geyma elstu skrifuðu heimildir um íslenskuna koma aftur til landsins í fyrsta sinn frá því á sautjándu öld. En þessar gersemar verða til sýnis ásamt öðrum handritum á sýningu í Listasafni Íslands í tilefni hundrað ára afmælis fullveldisins.Guðrún Nordal, forstöðumaður Árnastofnunar, var geinilega snortin þegar hún handlék þetta þrettándu aldar handrit Njálssögu í fyrsta sinn.„Ég hef skrifað töluvert um hana samt. Því hún er náttúrlega til á mynd og við höfum notað myndir af henni. Vegna þess að ég hef líka rannsakað vísurnar og maður fær einhver veginn fyrir hjartað að sjá hana. Hún er líka mjög falleg, sjáið þið, sjáið hvað það er fallegt bandið á henni,” sagði Guðrún meðan hún dáðist að handritinu.Danir skiluðu handritunum árið 1971.VísirEn þessi elsta útgáfa Njálu inniheldur meðal annars kveðskap sem algengustu útgefnu útgáfur innihalda ekki. Guðrún telur að það myndi ekki taka langan tíma fyrir nútíma Íslendinga að venjast rithöndinni og styttingum til að ná að lesa þessi fornu handrit, sem enn eigi erindi. „Já, ég held að krakkarnir myndu getað byrjað að stauta sig fram og lesið. Við skiljum textann. Við skiljum orðin og það hjálpar mikið þegar við erum að lesa,” segir Guðrún. Þá njóti forn sagnaheimur mikilla vinsælda um þessar mundir einis og sjáist til dæmis á vinsældum Game of Thrones. Nú þegar þú hefur þessar gersemar fyrir framan þig er þá ekki freistandi að skila þeim einfaldlega ekki aftur? „Jú það er mjög freistandi. Ég viðurkenni það, ég verð að segja það alveg heiðarlega. En þau eru bara komin í heimsókn. Við fengum þau bara að láni. En við erum mjög glöð því þetta er auðvitað einstakur viðburður,” segir Guðrún Nordal. Menning Tengdar fréttir Tvö miðaldahandrit Íslendinga koma til landsins Handritin eru flutt tímabundið til landsins í tilefni af sýningunni Lífsblómið – Fullveldi í 100 ár. 5. júlí 2018 08:58 Mikil öryggisgæsla við komu dýrgripa frá Kaupmannahöfn Forstöðumaður Árnastofnunar segir um mikla dýrgripi að ræða sem meðal annars geymi elstu heimildir um íslenskuna. 5. júlí 2018 14:39 Mest lesið „Þetta er í rauninni þvert á það sem við viljum sjá“ Innlent Einn valdamesti fíkniefnabarón heims handtekinn Erlent Verstu skemmdarverk í sögu Lystigarðsins Innlent Ósáttur með hótelið, golfvellina og matinn en fær ekkert endurgreitt Innlent Vörumerkistákn við fréttir RÚV að kröfu Ólympíunefndarinnar Innlent Sagðist ekki myndu þegja um Gasa eftir fund með Netanyahu Erlent Ók gegn rauðu ljósi og olli hörðum árekstri Innlent Boðar laugardagsbongó Innlent Ráðherra hyggst skoða nafnabreytingu Mohamad Th. Jóhannessonar Innlent Skemmdarverk unnin á hraðlestarlínum umhverfis París Erlent Fleiri fréttir Sala fíkniefna fyrir opnum tjöldum og stemmning á Húsavík Ný líkön sýna umfang hraunsins Synirnir í fullum rétti að reka pabba sinn Óbreyttir bændur í Mýrdalnum hafi ekki efni á malbiki Ragnar Þór kennir Pawel eitt og annað í kennslufræðum Segir málið hið sérkennilegasta og krefst svara Boðar laugardagsbongó Verstu skemmdarverk í sögu Lystigarðsins Ók gegn rauðu ljósi og olli hörðum árekstri Vörumerkistákn við fréttir RÚV að kröfu Ólympíunefndarinnar Skoða að flytja Blóðbankann vegna myglu og raka „Þetta er í rauninni þvert á það sem við viljum sjá“ Ráðherra hyggst skoða nafnabreytingu Mohamad Th. Jóhannessonar Sinnti ekki merkjum um að stoppa en reyndi ekki að komast undan Tveir fluttir á bráðamóttöku eftir árekstur á Miklubraut Ósáttur með hótelið, golfvellina og matinn en fær ekkert endurgreitt „Þurfum að grípa inn í ekki seinna en strax“ Þjórsárdalur heillar og synt í Gjánni Aftengja sig Pírataspjallinu Eldur í gaskút á Egilsgötu Ekki fallist á að dyrabjallan sé að fylgjast með nágrannanum Ekki á því að yfirgefa Grindavík endanlega Milljarðs tap Play og götulist í Hafnarfirði Kviknaði í bíl í miðborginni Myndlistaskólinn yfirgefur JL-húsið Pósturinn varar við netþrjótum Færa varðturninn í nýjustu sundlaug Reykjavíkur Dagbjört dæmd í tíu ára fangelsi fyrir líkamsárás „Orðlaus af reiði“ yfir óboðlegu leikskólahúsnæði í Ármúla „Það er svolítill vælukjóatónn í honum“ Sjá meira
Miklar öryggisráðstafanir voru gerðar þegar tvö merkustu handrit Íslendinga sem varðveitt eru í Kaupmannahöfn komu til landsins í dag í fyrsta skipti frá því á sautjándu öld. Menn úr sérsveit Ríkislögreglustjóra tóku á móti flutningsmönnum handritanna sem voru með þau í sérútbúnum töskum. Tveir starfsmennn Árnastofnunar komu til landsins frá Kaupmannahöfn í dag með tvö merkustu handrit Íslendinga, Reykjajabók Njálu og Ormsbók, eitt höfuðhandrita Snorra Eddu þar sem bæði lögregla og sérsveitarmenn tóku á móti þeim og óku til Reykjavíkur. En það var öllu meiri þjóðhátíðarstemming í Reykjavík hinn 21. apríl 1971 þegar danska varðskipið Vædderen kom með fyrstu handritin til Íslands. Öll var flaggað til í borginni, forsætisráðherrann og önnur fyrirmenni voru mætt á bryggjuna til að verða vitni að því þegar þessar þjóðargersemar komu loks aftur heim. Flóknar og langar viðræður höfðu átt sér stað milli íslenskra og danskra yfirvalda um afhendingu stórs hluta handritanna en þegar stóra stundin rann upp í Háskólabíói þar sem Helge Larsen kennslumálaráðherra Danmerkur afhenti Gylfa Þ. Gíslasyni þáverandi menntamálaráðherra fyrstu bækurnar þurfti ekki að hafa um það mörg orð.Það var mikið um dýrðir þegar handritin komu heim á síðustu öld.Vísir„Gjörðu svo vel, Flateyjarbókin,” sagði Larsen og Gylfi svaraði einfaldlega með því að segja „takk” við mikinn fögnuð Kristjáns Eldjárns forseta Íslands og allra annarra í Háskólabíói.Og nú 47 árum síðar er mikið haft við þegar elsta handrit Njálssögu og Ormsbók sem hefur meðal annars að geyma elstu skrifuðu heimildir um íslenskuna koma aftur til landsins í fyrsta sinn frá því á sautjándu öld. En þessar gersemar verða til sýnis ásamt öðrum handritum á sýningu í Listasafni Íslands í tilefni hundrað ára afmælis fullveldisins.Guðrún Nordal, forstöðumaður Árnastofnunar, var geinilega snortin þegar hún handlék þetta þrettándu aldar handrit Njálssögu í fyrsta sinn.„Ég hef skrifað töluvert um hana samt. Því hún er náttúrlega til á mynd og við höfum notað myndir af henni. Vegna þess að ég hef líka rannsakað vísurnar og maður fær einhver veginn fyrir hjartað að sjá hana. Hún er líka mjög falleg, sjáið þið, sjáið hvað það er fallegt bandið á henni,” sagði Guðrún meðan hún dáðist að handritinu.Danir skiluðu handritunum árið 1971.VísirEn þessi elsta útgáfa Njálu inniheldur meðal annars kveðskap sem algengustu útgefnu útgáfur innihalda ekki. Guðrún telur að það myndi ekki taka langan tíma fyrir nútíma Íslendinga að venjast rithöndinni og styttingum til að ná að lesa þessi fornu handrit, sem enn eigi erindi. „Já, ég held að krakkarnir myndu getað byrjað að stauta sig fram og lesið. Við skiljum textann. Við skiljum orðin og það hjálpar mikið þegar við erum að lesa,” segir Guðrún. Þá njóti forn sagnaheimur mikilla vinsælda um þessar mundir einis og sjáist til dæmis á vinsældum Game of Thrones. Nú þegar þú hefur þessar gersemar fyrir framan þig er þá ekki freistandi að skila þeim einfaldlega ekki aftur? „Jú það er mjög freistandi. Ég viðurkenni það, ég verð að segja það alveg heiðarlega. En þau eru bara komin í heimsókn. Við fengum þau bara að láni. En við erum mjög glöð því þetta er auðvitað einstakur viðburður,” segir Guðrún Nordal.
Menning Tengdar fréttir Tvö miðaldahandrit Íslendinga koma til landsins Handritin eru flutt tímabundið til landsins í tilefni af sýningunni Lífsblómið – Fullveldi í 100 ár. 5. júlí 2018 08:58 Mikil öryggisgæsla við komu dýrgripa frá Kaupmannahöfn Forstöðumaður Árnastofnunar segir um mikla dýrgripi að ræða sem meðal annars geymi elstu heimildir um íslenskuna. 5. júlí 2018 14:39 Mest lesið „Þetta er í rauninni þvert á það sem við viljum sjá“ Innlent Einn valdamesti fíkniefnabarón heims handtekinn Erlent Verstu skemmdarverk í sögu Lystigarðsins Innlent Ósáttur með hótelið, golfvellina og matinn en fær ekkert endurgreitt Innlent Vörumerkistákn við fréttir RÚV að kröfu Ólympíunefndarinnar Innlent Sagðist ekki myndu þegja um Gasa eftir fund með Netanyahu Erlent Ók gegn rauðu ljósi og olli hörðum árekstri Innlent Boðar laugardagsbongó Innlent Ráðherra hyggst skoða nafnabreytingu Mohamad Th. Jóhannessonar Innlent Skemmdarverk unnin á hraðlestarlínum umhverfis París Erlent Fleiri fréttir Sala fíkniefna fyrir opnum tjöldum og stemmning á Húsavík Ný líkön sýna umfang hraunsins Synirnir í fullum rétti að reka pabba sinn Óbreyttir bændur í Mýrdalnum hafi ekki efni á malbiki Ragnar Þór kennir Pawel eitt og annað í kennslufræðum Segir málið hið sérkennilegasta og krefst svara Boðar laugardagsbongó Verstu skemmdarverk í sögu Lystigarðsins Ók gegn rauðu ljósi og olli hörðum árekstri Vörumerkistákn við fréttir RÚV að kröfu Ólympíunefndarinnar Skoða að flytja Blóðbankann vegna myglu og raka „Þetta er í rauninni þvert á það sem við viljum sjá“ Ráðherra hyggst skoða nafnabreytingu Mohamad Th. Jóhannessonar Sinnti ekki merkjum um að stoppa en reyndi ekki að komast undan Tveir fluttir á bráðamóttöku eftir árekstur á Miklubraut Ósáttur með hótelið, golfvellina og matinn en fær ekkert endurgreitt „Þurfum að grípa inn í ekki seinna en strax“ Þjórsárdalur heillar og synt í Gjánni Aftengja sig Pírataspjallinu Eldur í gaskút á Egilsgötu Ekki fallist á að dyrabjallan sé að fylgjast með nágrannanum Ekki á því að yfirgefa Grindavík endanlega Milljarðs tap Play og götulist í Hafnarfirði Kviknaði í bíl í miðborginni Myndlistaskólinn yfirgefur JL-húsið Pósturinn varar við netþrjótum Færa varðturninn í nýjustu sundlaug Reykjavíkur Dagbjört dæmd í tíu ára fangelsi fyrir líkamsárás „Orðlaus af reiði“ yfir óboðlegu leikskólahúsnæði í Ármúla „Það er svolítill vælukjóatónn í honum“ Sjá meira
Tvö miðaldahandrit Íslendinga koma til landsins Handritin eru flutt tímabundið til landsins í tilefni af sýningunni Lífsblómið – Fullveldi í 100 ár. 5. júlí 2018 08:58
Mikil öryggisgæsla við komu dýrgripa frá Kaupmannahöfn Forstöðumaður Árnastofnunar segir um mikla dýrgripi að ræða sem meðal annars geymi elstu heimildir um íslenskuna. 5. júlí 2018 14:39