Stóra kosningamál Norðmanna 2025 mun snúast um ESB-aðild. Hvað gerum við? Ole Anton Bieltvedt skrifar 3. apríl 2023 08:32 Norski „Sjálfstæðisflokkurinn“, Høyre - sem reyndar er miklu sjálfstæðari, nútímalegri og frjálslyndari, en sá íslenzki; er eins og íslenzki Sjálfstæðisflokkurinn var fram til 1990/2000 - hélt landsfund sinn 24.-26. marz sl. Flokksformaðurinn, Erna Solberg, lagði til, að landsfundurinn staðfesti vilja flokksins til að Noregur gengi að fullu í ESB, en vildi láta umræðuna um aðild bíða fram á næsta ár, en Norðmenn kjósa næst til Stortinget 2025, eins og við til Alþingis. Taldi Solberg of snemmt að fara í þessa umræðu. Landsfundurinn var hins vegar ekki sammála formanni, og samþykkti fundurinn með 193 atkvæðum gegn 99, að fara skyldi í allsherjar umræðu og harða sókn fyrir aðild Noregs að ESB án frekari tafa. Fyrrverandi utanríkisráðherra flokksins, Ine Eriksen Søreide, sem gladdist mjög yfir þessari stefnumörkun fundarins, sagði m.a. þetta í lauslegri þýðingu: „Sú framsókn og þær breytingar, sem eru að eiga sér stað í ESB, gerast mjög hratt. Greinilega má skynja, hvernig kraftur evrópskrar samvinnu og samstöðu magnast, sem leiðir til þess, að þeir, sem standa utan sambandsins, missa meir og meir af lestinni. Þessvegna er það þýðingarmikið að við, sem erum með skýra já-afstöðu til ESB-aðildar, tökum þátt í - eða miklu fremur - leiðum nýja umræðu um fulla aðild Noregs“. 27. marz hélt svo landsstjórn Miljöpartiet De Grönne – MDG fund, þar sem ákveðið var, með miklum meirihluta, að stefna bæri á, að Noregur hefji aðildarviðræður við ESB með aðild að markmiði. MDG hefur svipaða stefnu í umhverfis-, mannúðar-, Evrópu- og alþjóðamálum og Vinstri grænir hér ættu að hafa, en hafa ekki. Kannske nokkuð í orði, en ekki á borði. Vinstri grænir voru að enda við að samþykkja, á sínum landsfundi, að þeir teldu, að Ísland væri bezt komið utan ESB, og, eftir því sem ég fæ bezt séð, er þá VG eini flokkurinn í Evrópu, sem telur sig vinna að vinstri/grænum markmiðum, sem ekki er hlynntur ESB. Það er illskiljanlegt, hvernig skoðanamyndunin og stefnan hefur þróast í íhalds- og afturhaldsátt – svo að ekki sé talað um stefnusvikin, í því sem þó var gott – hjá Vinstri grænum. Slæm saga og sorgleg það, þó að það sé ekki megin málið í þessum pistli! Nýlega gerðist það svo líka, að helztu forustumenn verkamannaflokksins, Arbeiderpartiet, í Osló, hvöttu til nýrrar umræðu um aðild Noregs að ESB í ljósi þeirrar hröðu breytinga og þróunar, sem á sér stað í Evrópu um þessar mundir, þar sem samvinna og samstaðan styrkist og þýðing ESB, ekki bara í Evrópu, heldur um allan heim, vex hraðbyri. Norðmenn tala nú um, að um 3 milljónir landsmanna hafi aldrei fengið að taka afstöðu til ESB-aðildar. Þetta eru auðvitað yngstu kynslóðirnar, sem ekki höfðu fengið kosningarétt, þegar Norðmenn kusu síðast um ESB-aðild árið 1994, en þá féll aðildin naumalega. Skoðanakannanir benda til, að eftir því, sem Norðmenn eru yngri, sé afstaðan til ESB, Evru og Evrópu jákvæðari. Sterkar líkur benda því til þess, að, ef til þjóðaratkvæðis um fulla ESB-aðild kemur á næstunni, verði niðurstaðan í Noregi jákvæð, og það með afdráttarlausum hætti. Fyrir rúmri viku var norska ríkissjónvarpið svo með umræðuþátt í sjónvarpinu, NRK1, þar sem fulltrúar helztu flokka landsins mættu og tjáðu sig um afstöðuna til þess, að umræðan um ESB-aðild Noregs væri aftur sett af stað, og, að þetta mál yrði gert að helzta kosningamálinu í næstu kosningum, 2025. Var ekki annað að heyra, en að menn væru sammála um þetta. Ef litið er til þingstyrks (kosningar 2021) þeirra flokka, sem virðast styðja fulla ESB-aðild í Noregi, þá lítur hann svona út: Arbeiderpartiet (verkamannaflokkurinn) 48 þingmenn, Høyre (Sjálfstæðisflokkurinn) 36 þingmenn, Venstre (Viðreisn) 8 þingmenn og Miljöpartiet De Grönne- MDG (Vinstri grænir) 3 þingmenn. Alls eru þetta 95 þingmenn, en á Stortinget sitja alls 169 þingmenn. Kristelig Folkeparti (kristilegi þjóðarflokkurinn) gæti bætzt við lið já-manna, nú með 3 þingmenn. Þessar afgerandi hræringar í Noregi ættu að leiða til þess, að við, Íslendingar, tökum ESB-aðildarmál okkar til gagngerrar skoðunar, með það markmið að leiðarljósi, að við munum líka taka til þess skýra afstöðu, í síðasta lagi í kosningunum 2025, hvort við viljum taka upp og ljúka samningaumleitunum um fulla ESB-aðild (og upptöku Evru). Í framhaldi af þeim samningum, á grundvelli þeirrar niðurstöðu, sem þar fengist, yrði svo að kjósa um aðild. Ef Noregur hneigist nú sterklega að fullri ESB-aðild og tryggir sér hana og Evru á næstu árum, er hætta á, að efnahags- og þjóðfélagsþróun, velferð okkar, myndi staðna eða steinrenna, okkur til óbætanlegs tjóns, ef við stæðum einir eftir - einangraðir og utangátta – utan ESB. Höfundur er stjórnmálarýnir og alþjóðlegur kaupsýslumaður Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ole Anton Bieltvedt Evrópusambandið Noregur Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Halldór 01.06.2024 Halldór Sameinumst um forvarnir gegn átröskun Karen Daðadóttir,Guðrún Erla Hilmarsdóttir,Elva Björk Bjarnadóttir Skoðun Svona getum komið í veg fyrir að Katrín vinni Björn B. Björnsson Skoðun Barnapíu á Bessastaði! Karl Sigurðsson Skoðun Að skreyta sig með stolnum fjöðrum Sema Erla Serdaroglu Skoðun Viddi, Bósi Ljósár og Baldur Þórhalls Heimir Hannesson Skoðun Má Katrín Jakobsdóttir bjóða sig fram? Jón Ólafsson Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir Skoðun Halla Tómasdóttir og Sólskinsdrengurinn Margrét Dagmar Ericsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Sameinumst um forvarnir gegn átröskun Karen Daðadóttir,Guðrún Erla Hilmarsdóttir,Elva Björk Bjarnadóttir skrifar Skoðun Ég kýs Michael Jordan (Höllu Hrund Logadóttur) Óskar Arnarson skrifar Skoðun Ástæður til að kjósa Jón Gnarr Helgi Hrafn Gunnarsson skrifar Skoðun Viddi, Bósi Ljósár og Baldur Þórhalls Heimir Hannesson skrifar Skoðun Gerum það! Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Bónaður brjóstkassi og barnaafmæli Þorbjörg Marínósdóttir skrifar Skoðun Gleðilegan kosningadag kæru landsmenn Snorri Ásmundsson skrifar Skoðun Hæfasti einstaklingurinn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Verðmætin og sköpunarkraftur sá sem í mannauð okkar býr Pétur Már Halldórsson skrifar Skoðun Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson skrifar Skoðun Svona velur þú þér forseta í dag Kolbeinn Karl Kristinsson skrifar Skoðun Takk, Katrín Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving skrifar Skoðun Samherjar Hafþór Reynisson skrifar Skoðun Að hitta hetjuna sína Gréta Kristín Ómarsdóttir skrifar Skoðun Einstakt tækifæri Þóra Valný Yngvadóttir skrifar Skoðun Um afrekskonuna Katrínu Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr skrifar Skoðun Óskað eftir forseta sem færir ungu fólki völd Valgerður Eyja Eyþórsdóttir skrifar Skoðun Með ósk um velgengni, Halla Hrund Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Ég styð Höllu Hrund Logadóttur Þórólfur Árnason skrifar Skoðun Arnar Þór Jónsson Meyvant Þórólfsson skrifar Skoðun Að skreyta sig með stolnum fjöðrum Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Opið bréf til Jóns Ólafssonar heimspekings Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Persónan Katrín Jakobsdóttir Sólveig Hildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Þjóðaröryggi Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Tóbak markaðssett fyrir ungt fólk Guðlaug B. Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Forsetinn, NATÓ, ýsan og blokkin Guðfinnur Sigurvinsson skrifar Skoðun „Svona er á síld“ Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Aldrei hitta hetjurnar þínar Skarphéðinn Guðmundsson skrifar Sjá meira
Norski „Sjálfstæðisflokkurinn“, Høyre - sem reyndar er miklu sjálfstæðari, nútímalegri og frjálslyndari, en sá íslenzki; er eins og íslenzki Sjálfstæðisflokkurinn var fram til 1990/2000 - hélt landsfund sinn 24.-26. marz sl. Flokksformaðurinn, Erna Solberg, lagði til, að landsfundurinn staðfesti vilja flokksins til að Noregur gengi að fullu í ESB, en vildi láta umræðuna um aðild bíða fram á næsta ár, en Norðmenn kjósa næst til Stortinget 2025, eins og við til Alþingis. Taldi Solberg of snemmt að fara í þessa umræðu. Landsfundurinn var hins vegar ekki sammála formanni, og samþykkti fundurinn með 193 atkvæðum gegn 99, að fara skyldi í allsherjar umræðu og harða sókn fyrir aðild Noregs að ESB án frekari tafa. Fyrrverandi utanríkisráðherra flokksins, Ine Eriksen Søreide, sem gladdist mjög yfir þessari stefnumörkun fundarins, sagði m.a. þetta í lauslegri þýðingu: „Sú framsókn og þær breytingar, sem eru að eiga sér stað í ESB, gerast mjög hratt. Greinilega má skynja, hvernig kraftur evrópskrar samvinnu og samstöðu magnast, sem leiðir til þess, að þeir, sem standa utan sambandsins, missa meir og meir af lestinni. Þessvegna er það þýðingarmikið að við, sem erum með skýra já-afstöðu til ESB-aðildar, tökum þátt í - eða miklu fremur - leiðum nýja umræðu um fulla aðild Noregs“. 27. marz hélt svo landsstjórn Miljöpartiet De Grönne – MDG fund, þar sem ákveðið var, með miklum meirihluta, að stefna bæri á, að Noregur hefji aðildarviðræður við ESB með aðild að markmiði. MDG hefur svipaða stefnu í umhverfis-, mannúðar-, Evrópu- og alþjóðamálum og Vinstri grænir hér ættu að hafa, en hafa ekki. Kannske nokkuð í orði, en ekki á borði. Vinstri grænir voru að enda við að samþykkja, á sínum landsfundi, að þeir teldu, að Ísland væri bezt komið utan ESB, og, eftir því sem ég fæ bezt séð, er þá VG eini flokkurinn í Evrópu, sem telur sig vinna að vinstri/grænum markmiðum, sem ekki er hlynntur ESB. Það er illskiljanlegt, hvernig skoðanamyndunin og stefnan hefur þróast í íhalds- og afturhaldsátt – svo að ekki sé talað um stefnusvikin, í því sem þó var gott – hjá Vinstri grænum. Slæm saga og sorgleg það, þó að það sé ekki megin málið í þessum pistli! Nýlega gerðist það svo líka, að helztu forustumenn verkamannaflokksins, Arbeiderpartiet, í Osló, hvöttu til nýrrar umræðu um aðild Noregs að ESB í ljósi þeirrar hröðu breytinga og þróunar, sem á sér stað í Evrópu um þessar mundir, þar sem samvinna og samstaðan styrkist og þýðing ESB, ekki bara í Evrópu, heldur um allan heim, vex hraðbyri. Norðmenn tala nú um, að um 3 milljónir landsmanna hafi aldrei fengið að taka afstöðu til ESB-aðildar. Þetta eru auðvitað yngstu kynslóðirnar, sem ekki höfðu fengið kosningarétt, þegar Norðmenn kusu síðast um ESB-aðild árið 1994, en þá féll aðildin naumalega. Skoðanakannanir benda til, að eftir því, sem Norðmenn eru yngri, sé afstaðan til ESB, Evru og Evrópu jákvæðari. Sterkar líkur benda því til þess, að, ef til þjóðaratkvæðis um fulla ESB-aðild kemur á næstunni, verði niðurstaðan í Noregi jákvæð, og það með afdráttarlausum hætti. Fyrir rúmri viku var norska ríkissjónvarpið svo með umræðuþátt í sjónvarpinu, NRK1, þar sem fulltrúar helztu flokka landsins mættu og tjáðu sig um afstöðuna til þess, að umræðan um ESB-aðild Noregs væri aftur sett af stað, og, að þetta mál yrði gert að helzta kosningamálinu í næstu kosningum, 2025. Var ekki annað að heyra, en að menn væru sammála um þetta. Ef litið er til þingstyrks (kosningar 2021) þeirra flokka, sem virðast styðja fulla ESB-aðild í Noregi, þá lítur hann svona út: Arbeiderpartiet (verkamannaflokkurinn) 48 þingmenn, Høyre (Sjálfstæðisflokkurinn) 36 þingmenn, Venstre (Viðreisn) 8 þingmenn og Miljöpartiet De Grönne- MDG (Vinstri grænir) 3 þingmenn. Alls eru þetta 95 þingmenn, en á Stortinget sitja alls 169 þingmenn. Kristelig Folkeparti (kristilegi þjóðarflokkurinn) gæti bætzt við lið já-manna, nú með 3 þingmenn. Þessar afgerandi hræringar í Noregi ættu að leiða til þess, að við, Íslendingar, tökum ESB-aðildarmál okkar til gagngerrar skoðunar, með það markmið að leiðarljósi, að við munum líka taka til þess skýra afstöðu, í síðasta lagi í kosningunum 2025, hvort við viljum taka upp og ljúka samningaumleitunum um fulla ESB-aðild (og upptöku Evru). Í framhaldi af þeim samningum, á grundvelli þeirrar niðurstöðu, sem þar fengist, yrði svo að kjósa um aðild. Ef Noregur hneigist nú sterklega að fullri ESB-aðild og tryggir sér hana og Evru á næstu árum, er hætta á, að efnahags- og þjóðfélagsþróun, velferð okkar, myndi staðna eða steinrenna, okkur til óbætanlegs tjóns, ef við stæðum einir eftir - einangraðir og utangátta – utan ESB. Höfundur er stjórnmálarýnir og alþjóðlegur kaupsýslumaður
Sameinumst um forvarnir gegn átröskun Karen Daðadóttir,Guðrún Erla Hilmarsdóttir,Elva Björk Bjarnadóttir Skoðun
Skoðun Sameinumst um forvarnir gegn átröskun Karen Daðadóttir,Guðrún Erla Hilmarsdóttir,Elva Björk Bjarnadóttir skrifar
Sameinumst um forvarnir gegn átröskun Karen Daðadóttir,Guðrún Erla Hilmarsdóttir,Elva Björk Bjarnadóttir Skoðun