Skoðun

Hætturnar við að stöðva alþjóðavæðingu

Guðni Freyr Öfjörð skrifar

Ástæða þessarar greinar er aukning þjóðernispopúlisma og þau slæmu áhrif sem hann hefur á alþjóðavæðinguna út um allan heim. Ég held að mjög margir átti sig hreinilega ekki á því hversu gífurleg áhrif það myndi hafa á líf þeirra ef alþjóðavæðingin myndi stöðvast.

Alþjóðavæðingin hefur fært heiminum margvíslegan ávinning, svo sem aukin viðskipti, nýsköpun, fjárfestingar og samvinnu og hefur þannig stuðlað að friði og skilningi milli ólíkra menningarheima. Hins vegar líta þjóðernispopúlistar oft á alþjóðavæðingu sem ógn við þjóðerniskennd þeirra og lífshætti, sem þeir telja að leiði til atvinnumissis,menningarlegrar tilfærslu og fullveldismissis.

Ef alþjóðavæðingin myndi enda myndi það hafa hrikaleg áhrif á heiminn allan. Heimurinn myndi tapa þeim margvíslega ávinningi sem alþjóðavæðing hefur í för með sér, eins og aukinn hagvöxt, nýsköpun og aðgang að nýjum mörkuðum. Mörg lönd yrðu líka einangraðari frá umheiminum.

Það er staðreynd að alþjóðavæðingin hefur verið blessun fyrir lágtekju- og millistéttina um allan heim, sem hefur leitt til lægra verðs á vörum og þjónustu, fleiri starfa og aukins aðgengis að menntun og heilbrigðisþjónustu. Hins vegar er vaxandi hætta á að alþjóðavæðingin verði stöðvuð. Ef þetta gerist myndi það hafa hrikaleg áhrif á lágtekju- og millistéttina, sérstaklega þar sem fólk býr á einangruðum eyjum eins og Íslandi.

Eitt af stærstu áhrifum þess að stöðva alþjóðavæðinguna væri miklu hærra verð á vörum og þjónustu ásamt mun fátæklegra vöruúrvali því hundruðir vara og þjónustu myndu hætta. Ástæðan er sú að langflestar af þeim vörum sem við treystum á eru framleiddar í löndum eins og Kína. Ef alþjóðavæðingin stöðvaðist myndu þessi lönd ekki lengur geta flutt vörur sínar til vesturlanda sem myndi hækka verðið upp úr öllu valdi. Þetta væri sérstaklega erfitt fyrir lágtekju- og millistéttina, sem þegar á í erfiðleikum með að ná endum saman.

Önnur áhrif af stöðvun alþjóðavæðingarinnar væri atvinnumissir. Mörgum framleiðslustörfum hefur þegar verið útvistað til landa með lágan launakostnað. Ef alþjóðavæðingin stöðvaðist myndu enn fleiri störf tapast þar sem fyrirtæki gætu ekki lengur keppt við erlend fyrirtæki sem hafa aðgang að ódýrara vinnuafli. Þetta myndi bitna harðast á lágtekjufólki og millistéttinni, þar sem þær stéttir eru líklegri til að starfa í framleiðslu og öðrum atvinnugreinum sem eru viðkvæmar fyrir útvistun.

Auk hærra verðs og atvinnumissis myndi stöðvun alþjóðavæðingarinnar einnig gera lágtekjufólki og millistéttarfólki erfiðara fyrir aðengi að menntun og heilbrigðisþjónustu vegna þess að mikið af þeim úrræðum sem við treystum á fyrir þessa nauðsynlegu þjónustu eru fjármögnuð með erlendri aðstoð. Ef alþjóðavæðingin stöðvaðist myndi þessi aðstoð þorna upp og gera lágtekju- og millistéttinni erfiðara fyrir að fá þá menntun og heilbrigðisþjónustu sem þær þurfa.

Til dæmis kom í ljós í rannsókn á vegum Center for Global Development að ef Bandaríkin myndu skera niður fjárveitingar til utanríkisaðstoðar um 20% myndi það leiða til þess að 10 milljónir barna yrðu af skólagöngu í þróunarlöndunum. Þetta myndi hafa hrikaleg áhrif á líf þessara barna og fjölskyldna þeirra.

Neikvæð áhrif stöðvunar alþjóðavæðingar á lágtekju- og millistéttarfólk og fjölskyldur eru augljós. Áhrifin myndu leiða til hærra verðs, skertar samkeppni, skerts vöruframboðs, atvinnumissis og minnkaðs aðgengis að menntun og heilbrigðisþjónustu. Þetta myndi gera þessum hópum erfiðara fyrir að ná endum saman og bæta líf sitt.

Áhrifin á einangraðar eyjur eins og Ísland

Áhrif stöðvunar á alþjóðavæðinugu yrðu enn alvarlegri fyrir einangraðar eyjur eins og Ísland, sem njóta sérstöðu alþjóðavæðingarinnar í ríkum mæli. Þessar eyjur treysta á innflutning á mörgum helstu nauðsynjavörum sínum, svo sem mat, lyf, lækningavörur, raftæki, heimilisvörur, byggingarefni fyrir mannvirki og ýmsa innviði, farartæki og vinnuvélar, rafmagnshlaupahjól, hjól, strætisvagnar, fatnað, eldsneyti og margt fleira. Ef alþjóðavæðingin myndi stöðvast, myndu eyjur eins og Ísland neyðast til að framleiða þessar vörur sjálfar, sem er okkur öllum ljóst að yrði ekki hægt.

Til dæmis flytur Ísland inn um 80% af matvælum sínum. Ef alþjóðavæðingin stöðvaðist þyrfti Ísland að framleiða öll sín matvæli sjálft, sem myndi krefjast stórfelldrar aukningar í landbúnaðarframleiðslu. Ég meina, ísland getur ekki einu sinni byggt upp góðar almenningssamgöngur, hvernig eigum við að fara að því að framleiða og rækta allt þessi 80% sem við flytjum inn? Þetta yrði mjög dýrt tímafrekt og flókið ferlii og ekki er ljóst hvort Ísland hefði fjármagn til þess né bolmagn. Þetta myndi skila sér í miklu hærra verðlagi til neytenda ásamt enn meiri aukningu stéttaskiptingar og lágtekju og millistéttin ætti undir mikið högg að sækja.

Endi alþjóðavæðingunar myndi hafa mjög neikvæð áhrif á bæði íslenskar og alþjóðlegar verslanir á Íslandi af ýmsum ástæðum. Þetta myndi leiða til erfiðleika, hærri kostnaðar, atvinnumissis og lokunar verslana. Hér eru nokkur dæmi um hvernig íslenskar verslanir myndu verða fyrir áhrifum:

Nettó: Lágvöru- og smávöru verslunarkeðja með innfluttar vörur. Ef alþjóðavæðingin myndi enda þyrfti Nettó að hækka verðin sín sem yrðu þá minna samkeppnishæf og ásamt því að eiga erfiðleikum með að finna aðra birgja sem myndi svo enda með því að verslunin þyrfti að hætta.

Hagkaup: Verslunarkeðja sem býður upp á mikið vöruúrval með innflutningi á mörgum af vörutegundunum. Án alþjóðavæðingar myndi Hagkaup hækka verð, tapa samkeppnishæfni og standa frammi fyrir áskorunum varðandi birgja og að endingu myndi verslunin neyðast til að loka.

Bónus: Lágvöruverðskeðja sem sérhæfir sig í ferskvöru og flytur inn mikið af henni. Endalok alþjóðarvæðingar myndi leiða til hærra verðs, skertar samkeppnishæfni og erfiðleika varðandi birgja og að endingu lokun verslana.

Elko: Raftækjaverslun sem er mjög háð innflutningi. Ef alþjóðavæðing hættir myndi Elko hætta starfsemi sinni hérlendis og erlendis.

IKEA: Alþjóðleg húsgagnaverslun sem er mjög háð alþjóðavæðingunni, endalok alþjóðavæðingarinnar myndi leiða til lokunar IKEA um allan heim þar sem alþjóðavæðingin heldur vöruverðiniðri og flestar vörur frá IKEA eru framleiddar í Kína.

JYSK: Alþjóðleg húsgagnaverslun. Án alþjóðavæðingar myndi JYSK ekki lengur starfa á heimsvísu né í eigin heimalandi vegna skorts á vörum.

Allar tölvuverslanir á Íslandi og út um allan heim eru háðar alþjóðavæðingunni. Ef endalok alþjóðavæðingar ætti sér stað myndu allar raftækja, hugbúnaðar og tölvuverslanir loka.

Að auki þyrftu aðrar verslanir eins og Byko, Húsasmiðjan, Heimkaup, H&M, Lindex, Kringlan og Smáralind einnig að hætta starfsemi ef alþjóðavæðingin myndi hætta.

Afleiðingin af þessu öllu yrði sú að einangraðar eyjur eins og Ísland yrðu mun einangraðari og myndi neyðast til að sætta sig við sjálfbærni á allt öðru og lægra stigi en við þekkum nú. Myndi þetta gera íbúum á eyjum eins og Íslandi erfiðara fyrir að fá þá vöru og þjónustu sem þeir þurfa, sem leiðir til mun dýrara og erfiðara lífs.

Með öðrum orðum: Íslendingar færu aftur í moldarkofan.

Annað sem þarf að hafa í huga er að heilbrigðiskerfið og velferðarkerfið okkar er gífurlega háð alþjóðavæðingunni. Ísland flytur inn flest lækningatæki sín erlendis frá. Kína er stór birgir lækningatækja á heimsvísu og ef alþjóðavæðingunni lyki þyrfti Ísland að öllum líkindum að finna nýja birgja sem gætu verið dýrari og erfiðari, þ.e.a.s. ef þeir eru yfirleitt aðgengilegir landinu. Þetta gæti leitt til skorts á lækningatækjum og birgðum sem gæti haft alvarleg áhrif á gæði þjónustunnar sem Íslendingar fá.

Margir starfsmenn heilbrigðiskerfisins eru innflytjendur. Alþjóðavæðingin hefur gert Íslandi kleift að laða að sér hæft heilbrigðisstarfsfólk frá öllum heimshornum. Ef alþjóðavæðingin myndi taka enda myndi þetta starfsfólk að öllum líkindum neyðast til að snúa aftur til heimalandanna, sem myndi leiða til skorts á heilbrigðisstarfsmönnum á Íslandi. Þetta gæti leitt til lengri biðtíma sjúklinga og skerðingar á gæðum þjónustunnar. Nýjasta dæmið má sjá á afleiðingum vegna Brexit í Bretlandi og áhrif þess á breskaheilbrigðiskerfið, NHS.

Ísland treystir á innflutt lyf. Ísland flytur inn flest öll lyf frá öðrum löndum. Ef alþjóðarvæðingunni lýkur myndu flest öll lyf hverfa sem myndi hafa gífurlegar afleiðingar á heilsu allra landsmanna.

Endalok alþjóðavæðingar þýddi endalok samfélagsmiða og internetsins

Alþjóðavæðingin hefur einnig gert fólki um allan heim kleift að tengjast hverjuöðru í gegnum samfélagsmiðla og internetið. Ef alþjóðavæðingin hætti myndu þessi tengsl rofna og mun erfiðara yrði fyrir fólk að eiga samskipti sín á milli.

Þetta myndi hafa hrikaleg áhrif á daglegt líf okkar. Samfélagsmiðlar og internetið eru orðin nauðsynleg tæki fyrir samskipti, fræðslu, afþreyingu og skemmtun. Án þeirra værum við miklu einanagraðri og ótengdari heiminum í kringum okkur. Netflix, Disney+, Spotify, og margar aðrar vinsælar streymisþjónustur eru hýstar á netþjónum í Bandaríkjunum og öðrum löndum. Ef alþjóðavæðingin hætti myndi þessi þjónusta ekki lengur vera til staðar.

Ódýr flug milli landa myndi skerðast og jafnvel hætta

Ísland er lítið eyland með takmarkaðan íbúafjölda sem gerir það að verkum að erfitt og dýrt er að viðhalda eigin flugsamgöngumannvirkjum. Fyrir vikið treystir Ísland á alþjóðavæðinguna til að bjóða upp á hagkvæmt og þægilegt flug milli innlendra og alþjóðlegra áfangastaða.

Ef alþjóðavæðinguni lýkur myndi Ísland missa aðgang að alþjóðlegum flugsamgöngumarkaði. Þetta myndi þýða að Ísland þyrfti að treysta á eigin auðlindir til að viðhalda innviðum flugsamgangna. Þetta yrði mjög dýrt og myndi líklega leiða til hærri flugfargjalda fyrir Íslendinga. Að auki myndi endalok alþjóðavæðingarinnar gera Íslandi erfiðara fyrir að laða erlend flugfélög að ströndum sínum. Þetta myndi takmarka enn frekar framboð á hagkvæmu og þægilegu flugi til og frá Íslandi. Þar af leiðandi væru endalok alþjóðavæðingarinnar slæm fyrir Íslendinga sem treysta á hagkvæmt og þægilegt flug til að ferðast vegna vinnu, tómstunda og fjölskylduheimsókna. Fyrirtæki á Íslandi ættu fyrir vikið erfiðara með að keppa á heimsmarkaði. Með öðrum orðum myndi stéttaskipting aukast enn og eingungu þeir ríku og efnameiri hefðu efni á flugi innanlands og milli landa.

Endalok erlenda netverslana og hraðtísku

Endalok alþjóðavæðingar myndi gera það mun erfiðara og dýrara fyrir netverslanir út um allan heim að senda vörur á milli landa, sem myndi leiða til hærra verðs og minni hagnaðar. Þetta myndi gera þessum verslunum erfitt fyrir að keppa við hefðbundna smásala og gæti á endanum leitt til lokunar þeirra.

Netverslanir eins og Amazon, Ebay, Fashion Nova, etsy, Boozt og ASOS treysta á alþjóðavæðingu til að byggja upp vöruúrval með litlum tilkostnaði. Þeir framleiða oft vörur sínar í löndum með lágum launakostnaði, eins og í Kína og Bangladesh. Þetta gerir netverslununum kleift að bjóða vörur sínar á lægra verði en hjá hefðbundnum smásölum. Ef alþjóðavæðingin myndi taka enda yrði munerfiðara og dýrara fyrir þessar verslanir að fá vörur erlendis frá, m.a. vegna þess að þeir þyrftu að greiða hærri tolla og flutningskostnað. Fyrir vikið yrðu verslanirnar neyddar til að hækka verðið sem myndi gera þær ósamkeppnishæfari.

Kínverskar netverslanir á borð við Shein og Aliexpress myndu einnig þurfa að hætta sendingum milli landa sem yrði stórkostleg áfall fyrir lágtekju og millistéttina.

Að auki gæti endalok alþjóðavæðingar leitt til skorts á tilteknum vörum vegna þess að þessar verslanir treysta oft á einn birgja fyrir tiltekna vöru. Ef sá birgir væri staðsettur í landi sem er ekki lengur hluti af alþjóðahagkerfinu, ætti verslunin erfitt með að finna staðgengill.

Hraðtískan hefur einnig hjálpað lágtekju- og millistéttinni að hafa aðgang að ódýrari fatnaði fyrir sig og börnin sín. Hún hefur einnig hjálpað óþekktum listamönnum um allan heim að fá verk sín séð af breiðari markhóp og hefur því skapað milljónir starfa um allan heim. Ef alþjóðarvæðingin hætti væri hraðtíska ekki lengur möguleg. Þetta myndi þýða að lágtekju- og millistéttin þyrftu að borga meira fyrir fatnað og erfiðara yrði fyrir óþekkta listamenn að koma verkum sínum á framfæri, sem einnig myndi leiða til milljona tapaðra starfa. Fatnaður myndi breytast í lúxusvöru ef alþjóðavæðingin myndi stöðvast og aðeins þeir efnameiri myndu hafa efni á fötum.

Réttindi hinsegin fólks ættu undir höggi að sækja

Í ljósi þess að hinsegin dagar standa yfir vil ég skrifa nokkur orð um hvaða góðu áhrif alþjóðavæðingin hefur haft á mannréttindi hinsegin fólks.

Alþjóðavæðingin hefur gagnast hinsegin samfélaginu á margan hátt.

Hér eru nokkur dæmi:

Aukinn sýnileiki og meðvitund: Alþjóðavæðing hefur auðveldað hinsegin fólki að tengjast hvert öðru og deila sögum sínum. Þetta hefur leitt til aukins sýnileika og meðvitundar um hinsegin málefni um allan heim.

Aðgangur að upplýsingum og auðlindum: Alþjóðavæðingin hefur auðveldað hinsegin fólki aðgang að upplýsingum og úrræðum varandi réttindi sín og líðan. Þetta hefur hjálpað til við að styrkja hinsegin fólk og í baráttunni fyrir jafnrétti.

Aukin viðurkenning og umburðarlyndi: Alþjóðavæðingin hefur leitt til aukinnar viðurkenningar og umburðarlyndis gagnvart hinsegin fólki víða um heim. Þetta er vegna aukinnar útsetningar fyrir mismunandi menningu og sjónarhornum.

Bætt réttarvernd: Alþjóðavæðingin hefur hjálpað til við að bæta lagalega vernd hinsegins fólks í mörgum löndum. Þetta er vegna þrýstings frá alþjóðlegum stofnunum og fyrirtækjum.

Auðvitað eru enn margar áskoranir sem hinsegin samfélagið stendur frammi fyrir um allan heim. En alþjóðavæðingin hefur átt þátt í að gera heiminn að kærkomnari stað fyrir hinsegin fólk.

Hér eru nokkur sérstök dæmi um hvernig alþjóðavæðing hefur gagnast hinsegin samfélaginu í gegnum tíðina:

Snemma á tíunda áratugnum voru aðeins örfá lönd í heiminum sem höfðu lögleitt hjónabönd samkynhneigðra. Í dag eru yfir 30 lönd sem hafa lögleitt hjónabönd samkynhneigðra og að auki hafa mörg önnur lönd innleitt lög sem vernda hinsegin fólk gegn mismunun.

Áður fyrr var mjög erfitt fyrir hinsegin fólk að ferðast til annarra landa án þess að óttast mismunun eða ofsóknir. Í dag er til staðar lagasetning í mörgum löndum sem verndar hinsegin ferðamenn gegn mismunun.

Áður fyrr var mjög erfitt fyrir hinsegin fólk að finna nákvæmar upplýsingar um réttindi sín og líðan. Í dag eru margar vefsíður, stofnanir og öpp sem veita upplýsingar og úrræði fyrir hinsegin fólk um allan heim.

Alþjóðavæðing hefur ekki leyst öll vandamálin sem hinsegin samfélagið stendur frammi fyrir, en hún hefur gert heiminn að kærkomnari stað fyrir hinsegin fólk. Ég er vongóður um að alþjóðavæðingin muni halda áfram að gegna hlutverki við að efla hinsegin réttindi og jafnrétti um allan heim sérstaklega í því bakslagi sem hinsegin samfélagið stendur frammi fyrir vegna aukningar á þjóðernispopúlisma.

Kæri lesandi, svo næst þegar þú heyrir setningar á borð við ,,þessir globalistar eru stór hættulegir” sem heyrist gjarna frá trumpistum, samsærisnötturum og þjóðernispopulismum, skaltu hafa þessa grein í huga.

Höfundur er í sjtórn ungra Pírata.



Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur.

Skoðun

Sjá meira


×