Ísland hafi staðið sig næstbest í baráttunni við faraldurinn Árni Sæberg skrifar 31. janúar 2024 11:22 Þórólfur Guðnason, sóttvarnalæknir á tímum faraldursins, eftir að hafa þegið bólusetningu í Laugardalshöll. Vísir/Vilhelm Nýleg skýrsla Efnahags- og framfarastofnunarinnar bendir til þess að sóttvarnaaðgerðir á Íslandi á tímum heimsfaraldurs Covid-19 hafi verið árangursríkar. Samkvæmt skýrslunni voru umframdauðsföll á árunum 2020 til 2022 aðeins færri á Nýja-Sjálandi, miðað við fólksfjölda. Þetta segir í tilkynningu á vef Stjórnarráðsins. Þar segir að af skýrslunni megi leiða að af OECD-ríkjunum hafi dauðsföll á Íslandi á Covid-19 tímanum verið færri en búast hefði mátt við miðað við fólksfjölgun og aldurssamsetningu þjóðarinnar. Ný-Sjálendingar sluppi best og Mexíkóar verst Þegar leiðrétt hafi verið fyrir lýðfræðilegum breytum og tekið tillit til fólksfjölgunar leiðir samanburður í ljós að dauðsföll í OECD-ríkjunum hafi að meðaltali verið 5,3 prósent fleiri á árunum 2020 til 2022 en á samanburðarárunum fyrir heimsfaraldur Covid-19. Munur milli landa hvað þetta varðar sé hins vegar verulegur. Níu lönd af 41 skeri sig úr, þar sem dauðsföll á Covid-árunum voru færri en búast mátti við miðað við árin fyrir heimsfaraldurinn. Þetta séu Nýja-Sjáland (-4,4%), Ísland (-3,9%), Noregur, Írland, Austurríki, Kórea, Svíþjóð, Lúxemborg og Ísrael. Þau ríki OECD þar sem umframdauðsföll voru langflest séu Kólumbía (+23,5%) og Mexíkó (+30,5%). Ekki samhljóða öðrum skýrslum Í tilkynningu Stjórnarráðsins segir að höfundar skýrslunnar geri ítarlega grein fyrir þeirri aðferðafræði sem samanburðurinn byggi á, enda hafi áður verið birtur samanburður um umframdauðsföll á tímum Covid-19 sem sýni aðrar niðurstöður. Í fyrri samanburði hafi ekki verið leiðrétt fyrir ýmsum lýðfræðilegum breytingum sem skipti máli svo samanburðurinn sé raunhæfur. Þar vegi þungt ört hækkandi hlutfall aldraðra og fólksflutningar sem hafi leitt til umtalsverðra breytinga á íbúafjölda auk aldurssamsetningar einstakra landa. Heilt yfir hafi hlutfall 65 ára og eldri hækkað um 19 prósent á svæðinu frá 2015 til 2022. Í meðfylgjandi skýrslu hafi þessar leiðréttingar verið gerðar. Öfug þróun í Svíþjóð Í tilkynningu á vef Landspítalans um sömu skýrslu segir að í rannsókninni komi fram að umframdauðsföll á Íslandi hafi verið færri árin 2020 og 2021 en árin á undan, en þeim hafi hins vegar fjölgað árið 2022 eftir að sóttvarnaraðgerðum var aflétt. Sama mynstur hafi verið fyrir hendi í Nýja Sjálandi en athygli veki að í Svíþjóð, sem fór aðrar leiðir í sóttvarnaraðgerðum, hafi þróunin verið öfug, það er að segja að flest umfram dauðsföll voru í fyrstu bylgjum faraldursins árið 2020. Allir hafi lagst á árarnar Árangur Íslands megi þakka samhentum aðgerðum stjórnvalda og heilbrigðisstofnana, eftirfylgd almennings við sóttvarnarreglur og almennum skilningi á gildi bólusetninga. Á Landspítala hafi allt starfsfólk lagst á árarnar við að útfæra starfsemina á þann veg að hægt væri að mæta öllum þeim áskorunum sem faraldrinum fylgdu. Covid-göngudeildin hafi verið sérlega öflug og sú þjónusta sem veitt var á öllum deildum spítalans við erfiðar aðstæður til fyrirmyndar. „En þessu hafa auðvitað fylgt aðrar áskoranir, til dæmis þurfti að slá skurðaðgerðum sem ekki voru lífsnauðsynlegar á frest og við sjáum líka áhrif sóttvarnaraðgerða á geðheilbrigði bæði barna og fullorðinna. Afleiðingar sóttvarnaraðgerða, einkum samfélagstakmarkana, þarf að kanna vel. Markmiðið er að draga lærdóm af þessari reynslu en á heildina getum við verið stolt af þeim árangri sem við náðum í baráttunni við Covid-19.“ Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Landspítalinn Heilbrigðismál Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Innlent Forsetavaktin: Sjöundi forseti lýðveldisins verður kjörinn Innlent Segir klútabyltinguna vera hafna Innlent Telur taktíska kosningu hafa unnið gegn sér Innlent Katrín sér ekki eftir framboði sínu Innlent Segir allt stefna í að Halla Tómasdóttir verði forseti Innlent Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Innlent Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Innlent Þakklát og telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Innlent Eldgosið í beinni útsendingu Innlent Fleiri fréttir Horfði ekki á kosningasjónvarpið en raulaði kumbaya Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Segir allt stefna í að Halla Tómasdóttir verði forseti Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Katrín ávarpaði stuðningsmenn: „Ég sé ekki eftir þessu“ Þakklát og telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Fyrstu tölur úr Norðvesturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Fyrstu tölur úr Reykjavík norður: Halla Tómasdóttir er efst Katrín sér ekki eftir framboði sínu Fyrstu tölur úr Reykjavík suður: Halla Tómasdóttir með flest atkvæði Telur taktíska kosningu hafa unnið gegn sér Segir klútabyltinguna vera hafna Fyrstu tölur úr Suðurkjördæmi: Halla Tómasdóttir með flest atkvæði Fyrstu tölur úr Norðausturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Halla Hrund: „Þetta ferðalag mun binda okkur saman út ævina“ Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Alls konar dýnamík geti komið inn við myndun tveggja turna Beið í klukkustund eftir að fá að kjósa „Galið! Kosningar eru greinilega ekki fyrir öll!“ Mætti á kjörstað en fékk þau svör að hún væri búin að kjósa Ráðinn slökkviliðsstjóri á Suðurnesjum Skipuð í embætti fiskistofustjóra Kjörsókn utankjörfundar minni en 2020 Sársvekktur að hafa ekki getað kosið í Mývatnssveit Allt um æsispennandi forsetakosningar og leik ársins í fótboltanum Skili embættinu þannig að nýr forseti og þjóðin geti vel við unað Kosningarnar þær mest spennandi síðan 1980 Veðurspá slæm fyrir vikuna og bændur hvattir til að huga að búfénaði Slasaðist á buggy-bíl í Básum í Goðalandi Sjá meira
Þetta segir í tilkynningu á vef Stjórnarráðsins. Þar segir að af skýrslunni megi leiða að af OECD-ríkjunum hafi dauðsföll á Íslandi á Covid-19 tímanum verið færri en búast hefði mátt við miðað við fólksfjölgun og aldurssamsetningu þjóðarinnar. Ný-Sjálendingar sluppi best og Mexíkóar verst Þegar leiðrétt hafi verið fyrir lýðfræðilegum breytum og tekið tillit til fólksfjölgunar leiðir samanburður í ljós að dauðsföll í OECD-ríkjunum hafi að meðaltali verið 5,3 prósent fleiri á árunum 2020 til 2022 en á samanburðarárunum fyrir heimsfaraldur Covid-19. Munur milli landa hvað þetta varðar sé hins vegar verulegur. Níu lönd af 41 skeri sig úr, þar sem dauðsföll á Covid-árunum voru færri en búast mátti við miðað við árin fyrir heimsfaraldurinn. Þetta séu Nýja-Sjáland (-4,4%), Ísland (-3,9%), Noregur, Írland, Austurríki, Kórea, Svíþjóð, Lúxemborg og Ísrael. Þau ríki OECD þar sem umframdauðsföll voru langflest séu Kólumbía (+23,5%) og Mexíkó (+30,5%). Ekki samhljóða öðrum skýrslum Í tilkynningu Stjórnarráðsins segir að höfundar skýrslunnar geri ítarlega grein fyrir þeirri aðferðafræði sem samanburðurinn byggi á, enda hafi áður verið birtur samanburður um umframdauðsföll á tímum Covid-19 sem sýni aðrar niðurstöður. Í fyrri samanburði hafi ekki verið leiðrétt fyrir ýmsum lýðfræðilegum breytingum sem skipti máli svo samanburðurinn sé raunhæfur. Þar vegi þungt ört hækkandi hlutfall aldraðra og fólksflutningar sem hafi leitt til umtalsverðra breytinga á íbúafjölda auk aldurssamsetningar einstakra landa. Heilt yfir hafi hlutfall 65 ára og eldri hækkað um 19 prósent á svæðinu frá 2015 til 2022. Í meðfylgjandi skýrslu hafi þessar leiðréttingar verið gerðar. Öfug þróun í Svíþjóð Í tilkynningu á vef Landspítalans um sömu skýrslu segir að í rannsókninni komi fram að umframdauðsföll á Íslandi hafi verið færri árin 2020 og 2021 en árin á undan, en þeim hafi hins vegar fjölgað árið 2022 eftir að sóttvarnaraðgerðum var aflétt. Sama mynstur hafi verið fyrir hendi í Nýja Sjálandi en athygli veki að í Svíþjóð, sem fór aðrar leiðir í sóttvarnaraðgerðum, hafi þróunin verið öfug, það er að segja að flest umfram dauðsföll voru í fyrstu bylgjum faraldursins árið 2020. Allir hafi lagst á árarnar Árangur Íslands megi þakka samhentum aðgerðum stjórnvalda og heilbrigðisstofnana, eftirfylgd almennings við sóttvarnarreglur og almennum skilningi á gildi bólusetninga. Á Landspítala hafi allt starfsfólk lagst á árarnar við að útfæra starfsemina á þann veg að hægt væri að mæta öllum þeim áskorunum sem faraldrinum fylgdu. Covid-göngudeildin hafi verið sérlega öflug og sú þjónusta sem veitt var á öllum deildum spítalans við erfiðar aðstæður til fyrirmyndar. „En þessu hafa auðvitað fylgt aðrar áskoranir, til dæmis þurfti að slá skurðaðgerðum sem ekki voru lífsnauðsynlegar á frest og við sjáum líka áhrif sóttvarnaraðgerða á geðheilbrigði bæði barna og fullorðinna. Afleiðingar sóttvarnaraðgerða, einkum samfélagstakmarkana, þarf að kanna vel. Markmiðið er að draga lærdóm af þessari reynslu en á heildina getum við verið stolt af þeim árangri sem við náðum í baráttunni við Covid-19.“
Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Landspítalinn Heilbrigðismál Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Innlent Forsetavaktin: Sjöundi forseti lýðveldisins verður kjörinn Innlent Segir klútabyltinguna vera hafna Innlent Telur taktíska kosningu hafa unnið gegn sér Innlent Katrín sér ekki eftir framboði sínu Innlent Segir allt stefna í að Halla Tómasdóttir verði forseti Innlent Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Innlent Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Innlent Þakklát og telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Innlent Eldgosið í beinni útsendingu Innlent Fleiri fréttir Horfði ekki á kosningasjónvarpið en raulaði kumbaya Fólk hafi kosið taktískt gegn Katrínu Augljóst að kjósendur vilja konu sem næsta forseta Segir allt stefna í að Halla Tómasdóttir verði forseti Fyrstu tölur úr Suðvesturkjördæmi: Minnsti munurinn á Höllu og Katrínu hingað til Katrín ávarpaði stuðningsmenn: „Ég sé ekki eftir þessu“ Þakklát og telur fylgið hafa farið á dreifingu vegna fjölda frambjóðenda Fyrstu tölur úr Norðvesturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Fyrstu tölur úr Reykjavík norður: Halla Tómasdóttir er efst Katrín sér ekki eftir framboði sínu Fyrstu tölur úr Reykjavík suður: Halla Tómasdóttir með flest atkvæði Telur taktíska kosningu hafa unnið gegn sér Segir klútabyltinguna vera hafna Fyrstu tölur úr Suðurkjördæmi: Halla Tómasdóttir með flest atkvæði Fyrstu tölur úr Norðausturkjördæmi: Halla Tómasdóttir efst Halla Hrund: „Þetta ferðalag mun binda okkur saman út ævina“ Bein útsending: Kosningasjónvarp Stöðvar 2 Alls konar dýnamík geti komið inn við myndun tveggja turna Beið í klukkustund eftir að fá að kjósa „Galið! Kosningar eru greinilega ekki fyrir öll!“ Mætti á kjörstað en fékk þau svör að hún væri búin að kjósa Ráðinn slökkviliðsstjóri á Suðurnesjum Skipuð í embætti fiskistofustjóra Kjörsókn utankjörfundar minni en 2020 Sársvekktur að hafa ekki getað kosið í Mývatnssveit Allt um æsispennandi forsetakosningar og leik ársins í fótboltanum Skili embættinu þannig að nýr forseti og þjóðin geti vel við unað Kosningarnar þær mest spennandi síðan 1980 Veðurspá slæm fyrir vikuna og bændur hvattir til að huga að búfénaði Slasaðist á buggy-bíl í Básum í Goðalandi Sjá meira