Fréttaskýring: Auðlindir verði að hámarki leigðar út til 25 eða 30 ára 18. janúar 2011 05:30 Meta á svokallaðan umhverfiskostnað af virkjunarframkvæmdum og rukka þá sem virkja um þann kostnað, að mati höfunda draga að nýrri orkustefnu.Fréttablaðið/GVA Hvaða áherslur endurspeglast í drögum að nýrri orkustefnu sem gerð hafa verið opinber? Lagt er til að vatns- og jarðvarmaauðlindir landsins verði ekki leigðar út til lengri tíma en 25 til 30 ára í drögum að nýrri orkustefnu sem nú hefur verið gerð opinber. Þetta er mun styttri tími en talað hefur verið um hingað til, til dæmis fékk HS Orka nýtingarrétt á jarðvarmaauðlindum á Suðurnesjum til 65 ára, með möguleika á framlengingu til 65 ára til viðbótar. Í drögum að orkustefnu, sem unnin voru að frumkvæði iðnaðarráðherra, segir að með tilkomu samkeppni og aðkomu einkafyrirtækja að orkuvinnslu sé enn mikilvægara en áður að setja skýrar reglur um leigu á vatns- og jarðhitaréttindum. Í drögunum eru útlistuð ýmis markmið í þeim efnum, og er þar efst á blaði það markmið að orkuauðlindir á svæðum í eigu ríkis- og sveitarfélaga verði áfram í opinberri eigu. Þjóðin, eða ríkissjóður í hennar umboði, eigi að hafa sanngjarnan arð af auðlindunum. Enn fremur eigi að gera eignarhaldið skýrt og einfalt, til dæmis með því að koma orkuauðlindum, sem beint eða óbeint eru á forræði ríkisins, í sérstakan auðlindasjóð eða auðlindastofnun. Sjóðurinn eða stofnunin hafi svo það verkefni að leigja út orkuauðlindirnar með samræmdum hætti. Lagt er til í drögum að orkustefnu að virkjanakostum verði forgangsraðað. Þá er lagt til að virkjanakostir í nýtingarflokki verði rannsakaðir á kostnað ríkisins, ekki þeirra sem vilji leigja auðlindina. Sá kostnaður verði síðan endurgreiddur af þeim sem á endanum virkjar á svæðinu. Þá er lagt til að skýrar kröfur verði gerðar um umgengni um auðlindirnar, náttúru og umhverfi. Vinnsla jarðvarma verður að haldast í hendur við varma- og vökvastreymi hvers svæðis svo svæðið haldist í jafnstöðu til lengri tíma, að mati þeirra sem vinna nú að nýrri orkustefnu. Nýta verði jarðvarmann með lágmarks áhrifum á náttúru og umhverfi svo vinnslugeta sé tryggð til fyrirsjáanlegrar framtíðar.Lágmarka áhættu á áföllumÍ drögum að orkustefnu er lagt til að sett verði skýr markmið um að vinnslufyrirtæki í eigu opinberra aðila ráðist aðeins í virkjanaframkvæmdir sem séu hagkvæmar. Virkjanirnar verði að skila samfélagslegum ábata og eðlilegum arði til almennings. Lágmarka verði áhættuna af því að áföll í verkefnum fyrir stórnotendur komi niður á orkuverði og orkuöryggi almennra notenda.Í drögunum er lagt til að gert verði skylt að leggja mat á umhverfiskostnað þegar mat á umhverfisáhrifum er unnið. Þannig verði skoðað hvert verðmæti þeirra náttúruverðmæta verði sem þurfi að fórna vegna framkvæmda. Ef til útboðs á virkjanakostum kemur ætti umhverfiskostnaðurinn að vera hluti af auðlindagjaldinu.brjann@frettabladid.is Mest lesið Flytur út frá foreldrum sínum þökk sé hundaheppni Innlent „Ekki sniðugt að vera með fólk sofandi þarna inni“ Innlent Ósátt við skógrækt í mólendi fyrir utan Húsavík Innlent Halla Hrund sótti ekki um nýja forstjórastöðu Innlent Fastur á leigumarkaði með verðlaust hús í Grindavík Innlent Skilur gagnrýni á háa orlofsgreiðslu Innlent Fordæmalausar skemmdir unnar á Sprengisandi Innlent Sagðir hafa lagt á ráðin um skemmdarverkin á Nord Stream í ölæði Erlent Verkfræðingar segja vald SA „óeðlilega mikið“ Innlent Úkraínumenn hafa náð valdi yfir Súdsja Erlent Fleiri fréttir Munaðarlaus álftarungi ætti að spjara sig Gæti misst fótinn eftir að starfsmannarútan ók yfir hana Áttar sig ekki á ákalli formanns VG Ósammála ráðherrar, brotthvarf tónleikastaða og einmana ungi Neitaði að borga þegar á áfangastað var komið Fordæmalausar skemmdir unnar á Sprengisandi Helga Vala til Lögfræðistofu Reykjavíkur Ósátt við skógrækt í mólendi fyrir utan Húsavík Sektaður fyrir að nota rafólar á hunda Skilur gagnrýni á háa orlofsgreiðslu „Ekki sniðugt að vera með fólk sofandi þarna inni“ Flytur út frá foreldrum sínum þökk sé hundaheppni Beðið eftir gosi, orlofsgreiðslur og ósáttir verkfræðingar Fjórir berjast um embætti umboðsmanns Alþingis Fundu erfðabreytileika sem stórauka áhættu á Parkinsons „Týpísk pólitík að tefja málið“ Afhentu bæjarstjóra undirskriftalista vegna Coda Terminal Leggur til að hjólhýsabyggðin verði við Rauðavatn eða í Gufunesi Verkfræðingar segja vald SA „óeðlilega mikið“ Fastur á leigumarkaði með verðlaust hús í Grindavík Halla Hrund sótti ekki um nýja forstjórastöðu Fundu ferðamennina um hálf eitt í nótt Ekið heim eftir „smá uppsteyt“ í miðborginni Allt með kyrrum kjörum þrátt fyrir reyk og ljóstýru Gaukarnir gista og fá snyrtingu Leita að göngumanni í Kerlingarfjöllum Óttast um velferð íbúa og höfðar til skynsemi þeirra Tryggja þurfi að vindorkan haldist í höndum þjóðarinnar Bótagreiðslur til Íslendinga almennt hærri Á annað hundrað kvenna bíða eftir minni brjóstum Sjá meira
Hvaða áherslur endurspeglast í drögum að nýrri orkustefnu sem gerð hafa verið opinber? Lagt er til að vatns- og jarðvarmaauðlindir landsins verði ekki leigðar út til lengri tíma en 25 til 30 ára í drögum að nýrri orkustefnu sem nú hefur verið gerð opinber. Þetta er mun styttri tími en talað hefur verið um hingað til, til dæmis fékk HS Orka nýtingarrétt á jarðvarmaauðlindum á Suðurnesjum til 65 ára, með möguleika á framlengingu til 65 ára til viðbótar. Í drögum að orkustefnu, sem unnin voru að frumkvæði iðnaðarráðherra, segir að með tilkomu samkeppni og aðkomu einkafyrirtækja að orkuvinnslu sé enn mikilvægara en áður að setja skýrar reglur um leigu á vatns- og jarðhitaréttindum. Í drögunum eru útlistuð ýmis markmið í þeim efnum, og er þar efst á blaði það markmið að orkuauðlindir á svæðum í eigu ríkis- og sveitarfélaga verði áfram í opinberri eigu. Þjóðin, eða ríkissjóður í hennar umboði, eigi að hafa sanngjarnan arð af auðlindunum. Enn fremur eigi að gera eignarhaldið skýrt og einfalt, til dæmis með því að koma orkuauðlindum, sem beint eða óbeint eru á forræði ríkisins, í sérstakan auðlindasjóð eða auðlindastofnun. Sjóðurinn eða stofnunin hafi svo það verkefni að leigja út orkuauðlindirnar með samræmdum hætti. Lagt er til í drögum að orkustefnu að virkjanakostum verði forgangsraðað. Þá er lagt til að virkjanakostir í nýtingarflokki verði rannsakaðir á kostnað ríkisins, ekki þeirra sem vilji leigja auðlindina. Sá kostnaður verði síðan endurgreiddur af þeim sem á endanum virkjar á svæðinu. Þá er lagt til að skýrar kröfur verði gerðar um umgengni um auðlindirnar, náttúru og umhverfi. Vinnsla jarðvarma verður að haldast í hendur við varma- og vökvastreymi hvers svæðis svo svæðið haldist í jafnstöðu til lengri tíma, að mati þeirra sem vinna nú að nýrri orkustefnu. Nýta verði jarðvarmann með lágmarks áhrifum á náttúru og umhverfi svo vinnslugeta sé tryggð til fyrirsjáanlegrar framtíðar.Lágmarka áhættu á áföllumÍ drögum að orkustefnu er lagt til að sett verði skýr markmið um að vinnslufyrirtæki í eigu opinberra aðila ráðist aðeins í virkjanaframkvæmdir sem séu hagkvæmar. Virkjanirnar verði að skila samfélagslegum ábata og eðlilegum arði til almennings. Lágmarka verði áhættuna af því að áföll í verkefnum fyrir stórnotendur komi niður á orkuverði og orkuöryggi almennra notenda.Í drögunum er lagt til að gert verði skylt að leggja mat á umhverfiskostnað þegar mat á umhverfisáhrifum er unnið. Þannig verði skoðað hvert verðmæti þeirra náttúruverðmæta verði sem þurfi að fórna vegna framkvæmda. Ef til útboðs á virkjanakostum kemur ætti umhverfiskostnaðurinn að vera hluti af auðlindagjaldinu.brjann@frettabladid.is
Mest lesið Flytur út frá foreldrum sínum þökk sé hundaheppni Innlent „Ekki sniðugt að vera með fólk sofandi þarna inni“ Innlent Ósátt við skógrækt í mólendi fyrir utan Húsavík Innlent Halla Hrund sótti ekki um nýja forstjórastöðu Innlent Fastur á leigumarkaði með verðlaust hús í Grindavík Innlent Skilur gagnrýni á háa orlofsgreiðslu Innlent Fordæmalausar skemmdir unnar á Sprengisandi Innlent Sagðir hafa lagt á ráðin um skemmdarverkin á Nord Stream í ölæði Erlent Verkfræðingar segja vald SA „óeðlilega mikið“ Innlent Úkraínumenn hafa náð valdi yfir Súdsja Erlent Fleiri fréttir Munaðarlaus álftarungi ætti að spjara sig Gæti misst fótinn eftir að starfsmannarútan ók yfir hana Áttar sig ekki á ákalli formanns VG Ósammála ráðherrar, brotthvarf tónleikastaða og einmana ungi Neitaði að borga þegar á áfangastað var komið Fordæmalausar skemmdir unnar á Sprengisandi Helga Vala til Lögfræðistofu Reykjavíkur Ósátt við skógrækt í mólendi fyrir utan Húsavík Sektaður fyrir að nota rafólar á hunda Skilur gagnrýni á háa orlofsgreiðslu „Ekki sniðugt að vera með fólk sofandi þarna inni“ Flytur út frá foreldrum sínum þökk sé hundaheppni Beðið eftir gosi, orlofsgreiðslur og ósáttir verkfræðingar Fjórir berjast um embætti umboðsmanns Alþingis Fundu erfðabreytileika sem stórauka áhættu á Parkinsons „Týpísk pólitík að tefja málið“ Afhentu bæjarstjóra undirskriftalista vegna Coda Terminal Leggur til að hjólhýsabyggðin verði við Rauðavatn eða í Gufunesi Verkfræðingar segja vald SA „óeðlilega mikið“ Fastur á leigumarkaði með verðlaust hús í Grindavík Halla Hrund sótti ekki um nýja forstjórastöðu Fundu ferðamennina um hálf eitt í nótt Ekið heim eftir „smá uppsteyt“ í miðborginni Allt með kyrrum kjörum þrátt fyrir reyk og ljóstýru Gaukarnir gista og fá snyrtingu Leita að göngumanni í Kerlingarfjöllum Óttast um velferð íbúa og höfðar til skynsemi þeirra Tryggja þurfi að vindorkan haldist í höndum þjóðarinnar Bótagreiðslur til Íslendinga almennt hærri Á annað hundrað kvenna bíða eftir minni brjóstum Sjá meira