Verðmætin og sköpunarkraftur sá sem í mannauð okkar býr Pétur Már Halldórsson skrifar 1. júní 2024 08:31 Við lifum í landi sem er ríkt af náttúruauðlindum. Við búum að gnótt grænnar orku sem falin er í fallvötnum, jarðhita og vindi. Við státum af órþjótnadi uppsprettu tærasta vatns í heimi. Við sitjum umlukin ríkari fiskimiðum en nokkur þjóð og búum í stórbrotinni náttúru sem milljónir ferðamenn vilja njóta. Á liðnum áratugum höfum við höfum byggt lífskjör okkar, hagvöxt og verðmætasköpun á þessum mögnuðu náttúruaðulindum og grunnstoðunum þremur; fiskinum, orkunni og ferðamannastraum. Verðmætasta auðlind þessa lands er þó mannauður þjóðarinnar og af honum hefur sprottið fjórða stoð okkar hagkerfis. Sú stoð sem vaxið hefur hvað hraðast á síðasta áratug. Það er stoð nýsköpunar, hátækni- og hugverka og iðnaðar. Ævintýrið um Nox Undanfarin 14 ár hef ég fengið að vera þeirrar gæfu aðnjótandi að vera hluti af þeirri einvala sveitar sérfræðinga sem hafa byggt upp hátæknifyrirtækið Nox Medical. Nox varð til þegar forveri þess Flaga hf, lagði niður starfsemi sína á Íslandi og flutti úr landi árið 2006, Fyrst og fremst sökum þess að í þá daga var rekstrarumhverfi hátæknifyrirtækja á Íslandi á engan hátt sambærilegt við það rekstrarumhverfi sem önnur þjóðríki kepptust við að skapa þeim fyrirtækjum sem byggja starfsemi sína á nýsköpun, tækniþróun og hugviti. Þegar eigendur Flögu töldu þann kost vænstan að slökkva ljósin á Íslandi, leggja niður verðmæt þekkingarstörf og flytja reksturinn úr landi var það undir forystu hjónanna og frumkvöðlanna Kolbrúnar Eydísar Ottósdóttur og Sveinbjörns Höskuldssonar að sjö verkfræðingar og fyrrum starfsmenn Flögu sem höfðu misst vinnuna, lögðu úr vör og stofnuðu Nox Medical á grunni þeirrar þekkingar og reynslu sem þau höfðu öðlast í störfum sínum fyrir Flögu. Nú átján árum síðar er Nox Medical leiðandi fyrirtæki í heiminum í þróun, framleiðslu og sölu lækningatækja sem notuðu eru eru af heilbrigðisstéttum um til greininga á svefntruflunum. Rúmlega 20 milljónir einstaklinga um allan heim hafa nú fengið greiningu á svefnvandamálum þar sem tækni Nox kemur við sögu. Starfsmenn Nox á Íslandi eru nú rúmlega 100 talsins. Auk þess starfa rúmlega 300 starfsmenn hjá systur fyrirtækjum Nox í bandaríkjunum en Nox Medical sameinaði starfsemi sína árið 2019 við Fusion Health í Atlanta undir merkjum Nox Health Group Inc. Velta samstæðunnar 2024 er áætluð rúmlega 10 milljarðar kr. Á 16 árum hefur Nox vaxið úr því að vera tekjulaus sproti í að vera stærsta fyrirtæki á sínu sviði í heiminum og hefur á sama tíma skilað rúmum 27 milljörðum af gjaldeyristekjum inn í íslenskt hagkerfi. Ekkert sprettur af sjálfu sér. Vissulega þarf góða og byltingakennda hugmynd, þrotlausar rannsóknir og þróun hugmyndarinnar til að koma henni í vöru. Það þarf að vera óhræddur við að gera mistök og læra af þeim. En fyrst og síðast er það kraftur, samheldni, útsjónarsemi og þrautseigja þess fólks sem leggur sig allt fram og vinnur sigrana. Það er mannauðurinn sem sem skilar þessum árangri. Þau fyrirtæki sem byggja verðmæta sköpun sína á nýsköpun, tækniþróun og þeim verðmætum sem í mannauði býr, þurfa að búa við rekstrarskilyrði sem eru fyrsta flokks. Annars skjóta sprotar ekki rótum og ná aldrei að verða að þeim ævintýrum sem við höfum séð verða að veruleika á Íslandi í fyrirtækjum eins og Kerecis, Controlant , Alvotech, að ógleymdum brautryðjendum á sviði nýsköpunar og þekkingarfyrirtækjanna Össur og Marel. Samkeppni þjóðríkja Það er frekar stutt síðan að stjórnvöld hér að landi fóru að sjá tækifæri og vinna markvisst í því að skapa samkeppnishæf rekstrarskilyrði fyrir þau fyrirtæki frumkvöðla sem sem byggja verðmætasköpun sína á nýsköpun, tækniþróun og hugverkum. Í stjórnartíð síðustu tveggja ríkistjórna undir forystu Katrínar Jakobsdóttur hefur orðið grundvallar breyting á. Mikilvægi þess að styrkja grunnrannsóknir og sprota á fyrstu stigum eins og gert er gegnum Tækniþróunarsjóð Rannís er ótvírætt. Án tilvistar Tækniþróunarsjóðs hefur hugmyndin um Nox aldrei orðið að veruleika. Tilkoma Kríu Sprota og Nýsköpunarsjóðs árið 2021 hefur stuðlað að aukinni fjárfestingu vísisjóða í nýsköpunarfyrirtækjum og fjármögnunarumhverfi þeirra hefur tekið stakkaskiptum. Síðast en ekki síst skiptir sköpum sá hvati sem falinn er í endurgreiðslu hins opinbera á hluta fjárfestinga fyrirtækja í rannsókna og þróunarstarfi. Þessi hvati er eitt af áhrifaríkustu tækjum þjóðríkja í að laða til sín og byggja upp fyrirtæki í þekkingariðnaði. Þessi fyrirtæki byggja starfsemi sína alla jafna ekki á náttúruauðlindum annarri en þeirri sem í mannauð okkar býr. Fyrirkomulag þetta hefur sannað gildi sitt og þjóðhagslegur ávinningur sem af því hlýst er mikill. Hvati þessi til fjárfestinga skilar sér margfalt til baka til þjóðríkja í auknum skatttekjum. Katrínu á Bessastaði Undir forystu Katrínar Jakobsdóttur hafa ríkisstjórnir hennar tekið veigamiklar, djarfar og framsæknar ákvarðanir sem styrkja samkeppnisstöðu Íslands á alþjóðavettvangi og leiða til þess að hér verða til ný fyrirtæki, ný störf og og öflugir tekjustraumar gjaldeyris sem spretta af nýsköpun. Ákvarðanir sem stuðla að aukinni hagsæld og verða til þess að við bjóðum komandi kynslóðum fjölbreytt spennandi og vel launuð störf sem við viljum að börnin okkar njóti. Það er vegna ótvíræðra leiðtogahæfleika Katrínar Jakobsdóttur, skilnings hennar á tækifærum nýsköpunar og þeim verðmætum og sköpunarkrafti sem í mannauð okkar býr, að hún er sá forseti sem ég óska mér. Höfundur er fyrrverandi framkvæmdastjóri Nox Medical, stjórnarformaður Nox Holding og Stjórnarmaður í Kríu sprota og nýsköpunarsjóði Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðun: Forsetakosningar 2024 Mest lesið Halldór 13.04.2024 Halldór Baldursson Halldór Ber endurhæfing ávöxt? Berglind Gunnarsdóttir, Skoðun Um vanda stúlkna í skólum Ragnar Þór Pétursson Skoðun Foreldrar á 4. vaktinni Sara Rós Kristinsdóttir,Lóa Ólafsdóttir Skoðun Snjallsímar og geðveiki meðal barna og unglinga Atli Harðarson Skoðun 10 tæknilegir yfirburðir rafbíla Sigurður Ingi Friðleifsson Skoðun Það getur verið gott að búa til steind Ari Trausti Guðmundsson Skoðun Norður-Kórea er víða Ingvar Smári Birgisson Skoðun Gullverðlaun í mengun Guðmundur Ingi Kristinsson Skoðun Gen og glæpir Halldóra Lillý Jóhannsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Ber endurhæfing ávöxt? skrifar Skoðun Heimur á heljarþröm skrifar Skoðun Foreldrar á 4. vaktinni Sara Rós Kristinsdóttir,Lóa Ólafsdóttir skrifar Skoðun Norður-Kórea er víða Ingvar Smári Birgisson skrifar Skoðun Það getur verið gott að búa til steind Ari Trausti Guðmundsson skrifar Skoðun Uppskeruhátíð öldrunarfræða á Norðurlöndum Sirrý Sif Sigurlaugardóttir skrifar Skoðun Gullverðlaun í mengun Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Gen og glæpir Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun 10 tæknilegir yfirburðir rafbíla Sigurður Ingi Friðleifsson skrifar Skoðun Um vanda stúlkna í skólum Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Land, borgir og samgöngur Guðjón Sigurbjartsson skrifar Skoðun Coda Terminal: Verndum náttúru, umhverfi og leiðréttum mýtur Edda Sif Aradóttir skrifar Skoðun Kveikjum áhugann – Kveikjum neistann Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Mega bara íslenskir karlmenn nauðga konum á Íslandi? Guðný S. Bjarnadóttir skrifar Skoðun Ekki gera þessi mistök í sumarfríinu! Ólafía Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Þau vilja ekki leysa vandann Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Mengum minna Ólafur Teitur Guðnason skrifar Skoðun Afnám verndartolla í kjölfar breytinga á búvörulögum Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Ráðningar og arftakaáætlanir Andrés Jónsson ,Eva Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Snjallsímar og geðveiki meðal barna og unglinga Atli Harðarson skrifar Skoðun Þar sem þingmenn þagna Bubbi Morthens skrifar Skoðun Er íþróttafólk á Íslandi að fá þá aðstoð sem það þarfnast? Arnar Sölvi Arnmundsson,Lilja Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Ómannúðlegur forsendubrestur – aðrir möguleikar en brottvísun og ólögleg dvöl Magnea Marinósdóttir skrifar Skoðun Þegar rökin skortir Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Blindskerin í útsendingu RÚV - Aðgengi sjómanna og blindra að efni Ríkissjónvarpsins Sigþór U. Hallfreðsson skrifar Skoðun Óttist ei að gjöra gott Móheiður Hlíf Geirlaugsdóttir skrifar Skoðun Aukin aðkoma lífeyrissjóða að uppbyggingu leiguíbúða - sérstaða Íslands Drengur Óla Þorsteinsson skrifar Skoðun Um traust og vantraust Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Mikilvægi samkeppni Breki Karlsson skrifar Skoðun Hvað kostar krónan heimilin? Guðmundur Ragnarsson skrifar Sjá meira
Við lifum í landi sem er ríkt af náttúruauðlindum. Við búum að gnótt grænnar orku sem falin er í fallvötnum, jarðhita og vindi. Við státum af órþjótnadi uppsprettu tærasta vatns í heimi. Við sitjum umlukin ríkari fiskimiðum en nokkur þjóð og búum í stórbrotinni náttúru sem milljónir ferðamenn vilja njóta. Á liðnum áratugum höfum við höfum byggt lífskjör okkar, hagvöxt og verðmætasköpun á þessum mögnuðu náttúruaðulindum og grunnstoðunum þremur; fiskinum, orkunni og ferðamannastraum. Verðmætasta auðlind þessa lands er þó mannauður þjóðarinnar og af honum hefur sprottið fjórða stoð okkar hagkerfis. Sú stoð sem vaxið hefur hvað hraðast á síðasta áratug. Það er stoð nýsköpunar, hátækni- og hugverka og iðnaðar. Ævintýrið um Nox Undanfarin 14 ár hef ég fengið að vera þeirrar gæfu aðnjótandi að vera hluti af þeirri einvala sveitar sérfræðinga sem hafa byggt upp hátæknifyrirtækið Nox Medical. Nox varð til þegar forveri þess Flaga hf, lagði niður starfsemi sína á Íslandi og flutti úr landi árið 2006, Fyrst og fremst sökum þess að í þá daga var rekstrarumhverfi hátæknifyrirtækja á Íslandi á engan hátt sambærilegt við það rekstrarumhverfi sem önnur þjóðríki kepptust við að skapa þeim fyrirtækjum sem byggja starfsemi sína á nýsköpun, tækniþróun og hugviti. Þegar eigendur Flögu töldu þann kost vænstan að slökkva ljósin á Íslandi, leggja niður verðmæt þekkingarstörf og flytja reksturinn úr landi var það undir forystu hjónanna og frumkvöðlanna Kolbrúnar Eydísar Ottósdóttur og Sveinbjörns Höskuldssonar að sjö verkfræðingar og fyrrum starfsmenn Flögu sem höfðu misst vinnuna, lögðu úr vör og stofnuðu Nox Medical á grunni þeirrar þekkingar og reynslu sem þau höfðu öðlast í störfum sínum fyrir Flögu. Nú átján árum síðar er Nox Medical leiðandi fyrirtæki í heiminum í þróun, framleiðslu og sölu lækningatækja sem notuðu eru eru af heilbrigðisstéttum um til greininga á svefntruflunum. Rúmlega 20 milljónir einstaklinga um allan heim hafa nú fengið greiningu á svefnvandamálum þar sem tækni Nox kemur við sögu. Starfsmenn Nox á Íslandi eru nú rúmlega 100 talsins. Auk þess starfa rúmlega 300 starfsmenn hjá systur fyrirtækjum Nox í bandaríkjunum en Nox Medical sameinaði starfsemi sína árið 2019 við Fusion Health í Atlanta undir merkjum Nox Health Group Inc. Velta samstæðunnar 2024 er áætluð rúmlega 10 milljarðar kr. Á 16 árum hefur Nox vaxið úr því að vera tekjulaus sproti í að vera stærsta fyrirtæki á sínu sviði í heiminum og hefur á sama tíma skilað rúmum 27 milljörðum af gjaldeyristekjum inn í íslenskt hagkerfi. Ekkert sprettur af sjálfu sér. Vissulega þarf góða og byltingakennda hugmynd, þrotlausar rannsóknir og þróun hugmyndarinnar til að koma henni í vöru. Það þarf að vera óhræddur við að gera mistök og læra af þeim. En fyrst og síðast er það kraftur, samheldni, útsjónarsemi og þrautseigja þess fólks sem leggur sig allt fram og vinnur sigrana. Það er mannauðurinn sem sem skilar þessum árangri. Þau fyrirtæki sem byggja verðmæta sköpun sína á nýsköpun, tækniþróun og þeim verðmætum sem í mannauði býr, þurfa að búa við rekstrarskilyrði sem eru fyrsta flokks. Annars skjóta sprotar ekki rótum og ná aldrei að verða að þeim ævintýrum sem við höfum séð verða að veruleika á Íslandi í fyrirtækjum eins og Kerecis, Controlant , Alvotech, að ógleymdum brautryðjendum á sviði nýsköpunar og þekkingarfyrirtækjanna Össur og Marel. Samkeppni þjóðríkja Það er frekar stutt síðan að stjórnvöld hér að landi fóru að sjá tækifæri og vinna markvisst í því að skapa samkeppnishæf rekstrarskilyrði fyrir þau fyrirtæki frumkvöðla sem sem byggja verðmætasköpun sína á nýsköpun, tækniþróun og hugverkum. Í stjórnartíð síðustu tveggja ríkistjórna undir forystu Katrínar Jakobsdóttur hefur orðið grundvallar breyting á. Mikilvægi þess að styrkja grunnrannsóknir og sprota á fyrstu stigum eins og gert er gegnum Tækniþróunarsjóð Rannís er ótvírætt. Án tilvistar Tækniþróunarsjóðs hefur hugmyndin um Nox aldrei orðið að veruleika. Tilkoma Kríu Sprota og Nýsköpunarsjóðs árið 2021 hefur stuðlað að aukinni fjárfestingu vísisjóða í nýsköpunarfyrirtækjum og fjármögnunarumhverfi þeirra hefur tekið stakkaskiptum. Síðast en ekki síst skiptir sköpum sá hvati sem falinn er í endurgreiðslu hins opinbera á hluta fjárfestinga fyrirtækja í rannsókna og þróunarstarfi. Þessi hvati er eitt af áhrifaríkustu tækjum þjóðríkja í að laða til sín og byggja upp fyrirtæki í þekkingariðnaði. Þessi fyrirtæki byggja starfsemi sína alla jafna ekki á náttúruauðlindum annarri en þeirri sem í mannauð okkar býr. Fyrirkomulag þetta hefur sannað gildi sitt og þjóðhagslegur ávinningur sem af því hlýst er mikill. Hvati þessi til fjárfestinga skilar sér margfalt til baka til þjóðríkja í auknum skatttekjum. Katrínu á Bessastaði Undir forystu Katrínar Jakobsdóttur hafa ríkisstjórnir hennar tekið veigamiklar, djarfar og framsæknar ákvarðanir sem styrkja samkeppnisstöðu Íslands á alþjóðavettvangi og leiða til þess að hér verða til ný fyrirtæki, ný störf og og öflugir tekjustraumar gjaldeyris sem spretta af nýsköpun. Ákvarðanir sem stuðla að aukinni hagsæld og verða til þess að við bjóðum komandi kynslóðum fjölbreytt spennandi og vel launuð störf sem við viljum að börnin okkar njóti. Það er vegna ótvíræðra leiðtogahæfleika Katrínar Jakobsdóttur, skilnings hennar á tækifærum nýsköpunar og þeim verðmætum og sköpunarkrafti sem í mannauð okkar býr, að hún er sá forseti sem ég óska mér. Höfundur er fyrrverandi framkvæmdastjóri Nox Medical, stjórnarformaður Nox Holding og Stjórnarmaður í Kríu sprota og nýsköpunarsjóði
Skoðun Er íþróttafólk á Íslandi að fá þá aðstoð sem það þarfnast? Arnar Sölvi Arnmundsson,Lilja Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Ómannúðlegur forsendubrestur – aðrir möguleikar en brottvísun og ólögleg dvöl Magnea Marinósdóttir skrifar
Skoðun Blindskerin í útsendingu RÚV - Aðgengi sjómanna og blindra að efni Ríkissjónvarpsins Sigþór U. Hallfreðsson skrifar
Skoðun Aukin aðkoma lífeyrissjóða að uppbyggingu leiguíbúða - sérstaða Íslands Drengur Óla Þorsteinsson skrifar