Fastir pennar

Hörmungar á Haítí

Sverrir Jakobsson skrifar

Mikill vandi steðjar nú að Haítí eftir óvenju harðan jarðskjálfta sem varð þar fyrir tveimur vikum sem kostaði um 200.000 manns lífið.

Fastir pennar

Gleymda skýrslan

Jón Kaldal skrifar

Rannsóknarnefnd Alþingis tilkynnti í gær að enn frestast um sinn útgáfa á niðurstöðum hennar á aðdraganda og orsökum falls bankanna og tengdra atburða.

Fastir pennar

Einangrun og stjórnleysi

Þorkell Sigurlaugsson skrifar

Það er áhyggjuefni að Ísland er að einangrast frá alþjóðasamfélaginu og ímynd þjóðarinnar hefur veikst á alþjóðavettvangi. Það ríkir eðlilega reiði í garð ýmissa einstaklinga og hálfgert upplausnarástand í efnahags- og stjórnmálum. Á sama tíma eigum við afburðafólk á fjölmörgum sviðum svo sem í íþróttum og menningu, vísindum og margvíslegum atvinnurekstri. Við mættum vekja meiri athygli á því.

Fastir pennar

Misheppnun

Einar Már Jónsson skrifar

Járnlafðin á einhverju sinni að hafa sagt af sinni alkunnri góðmennsku, að hver sá maður sem sé að nálgast þrítugsaldur og fari til vinnu sinnar í almenningsvagni - en ekki í einhverri tryllikerru sem kostar morð fjár - sé í hennar augum „misheppnaður". Á Íslandi, þar sem stjórnvöld hafa nú áratugum saman reynt með góðum árangri að venja fólk af þeim ósið að nota almenningsvagna, hlýtur viðmiðunin að sjálfsögðu að vera með öðrum hætti, og í þá átt gengur þróunin sennilega líka annars staðar.

Fastir pennar

Af kögunarhóli Þorsteins Pálssonar

Þorsteinn Pálsson skrifar

Eðlilega vakti athygli að flokksráð VG gat ekki ályktað um Icesave; stærstu þraut sem nokkur ríkisstjórn hefur glímt við. Flestir telja það bera vott um veikleika. Á þessum peningi eins og öðrum eru tvær hliðar.

Fastir pennar

Uppgjörs er þörf

Undir lok desember skýrði Ólafur Þór Hauksson, sérstakur saksóknari, frá því að á fyrstu mánuðum þessa árs myndi skýrast hver yrði niðurstaðan í fyrstu málunum af þeim um fimmtíu sem hann hefur til rannsóknar. Nú er rétt rúmt ár frá því að komið var á fót embætti sérstaks saksóknara til að rannsaka mögulega saknæma þætti tengda bankahruninu hér.

Fastir pennar

Landsliðið og endurreisnin

Í gærmorgun sagði Jóhanna Sigurðardóttir forsætisráðherra að þjóðin þyrfti að líta til landsliðsins í handbolta um fyrirmyndir í vörn og sókn í atvinnu- og efnahagsmálum á næstu árum. Því miður reyndist forsætisráðherra þarna ákaflega seinheppinn í vali á fyrirmyndum.

Fastir pennar

Milli steins og sleggju

Þorvaldur Gylfason skrifar

Eftir bankahrunið í október 2008 leit Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn svo á, að það þyrfti ekki að taka efnahagslífið í landinu nema tvö ár að komast aftur á réttan kjöl. Þessi ályktun var að vísu í bjartsýnna lagi, þótti mér þá, en hún var reist á vandlegri skoðun sérfræðinga sjóðsins á tiltækum gögnum. Ein lykilforsendan, sem Seðlabanki Íslands bjó sjóðnum í hendur, var, að erlendar skuldir þjóðarbúsins í árslok 2009 myndu nema 160 prósentum af landsframleiðslu að loknum gríðarlegum afskriftum á skuldum gömlu bankanna við erlenda lánardrottna. Afskriftirnar voru taldar nema um fimmfaldri landsframleiðslu. Sjóðurinn taldi, að landsframleiðsla myndi standa í stað 2010 og taka síðan að vaxa aftur 2011 og eftirleiðis um 4 prósent á ári, sem er mikill vöxtur í sögulegu samhengi.

Fastir pennar

Sprengjan og ísinn

Stefán Pálsson skrifar

Á þessum degi árið 1968 átti eitt versta kjarnorkuslys sögunnar sér stað í næsta nágrannalandi okkar, Grænlandi. Bandarísk B-52 sprengjuflugvél fórst þá með fjórar vetnissprengjur innanborðs skammt frá Thule-herstöðinni. Sprengjurnar sprungu ekki við slysið, en mikið magn geislavirkra efna dreifðist um svæðið og sterkar líkur benda til þess að Bandaríkjaher hafi mistekist að endurheimta eina sprengjuna, sem hafi fengið vota gröf í Thule-flóanum.

Fastir pennar

Nauðsynlegt að viðhalda virkni

Steinunn Stefánsdóttir skrifar

Alger kúvending hefur orðið á íslenskum atvinnumarkaði á fáeinum mánuðum. Ísland var þar til fyrir rúmu ári meðal þeirra landa í heiminum þar sem atvinnuþátttaka var hvað mest.Alger kúvending hefur orðið á íslenskum atvinnumarkaði á fáeinum mánuðum. Ísland var þar til fyrir rúmu ári meðal þeirra landa í heiminum þar sem atvinnuþátttaka var hvað mest. Sú staða sem nú blasir við er gerbreytt því þeir skipta nú þúsundum sem eru án atvinnu.

Fastir pennar

Héraðsljósmæður

Björn Þór Sigbjörnsson skrifar

Ekki verður með góðu móti séð hvað flokksráð VG var að gera á Akureyri um helgina. Ályktanir flokksráðsfundarins eru alla vega með því furðulegra sem stjórnmálaflokkur hefur sent frá sér hin síðari ár. Er ástæða til að minna á að VG á fjórtán þingmenn og aðild að ríkisstjórn.

Fastir pennar

Stjörnur og streita

Jónína Michaelsdóttir skrifar

Full ástæða er til að samgleðjast matreiðslumeistaranum sem fékk Michelin stjörnu, fyrstur íslenskra matsveina, í síðustu viku.

Fastir pennar

Víðsýni eða stjórnleysi

Þorsteinn Pálsson skrifar

Jón Baldvin Hannibalsson hefur ekki alltaf rétt fyrir sér. Margt bendir þó til að hann hafi verið nærri sanni þegar hann sagði að landið væri í reynd stjórnlaust eftir staðfestingarsynjun forseta Íslands á Icesave-lögunum.

Fastir pennar

Að setja hlutina í samhengi

Margrét Kristmannsdóttir skrifar

Þegar jarðskjálftarnir í Haítí lögðu höfuðborg landsins að mestu leyti í rúst nú í vikunni vorum við Íslendingar minntir á hvað raunverulegar hamfarir eru. Á augabragði var þjóðin rifin upp úr eigin dægurþrasi um Icesave og fréttir af gífurlegu mannfalli og eyðileggingu á Haítí varð fyrsta frétt á öllum fréttamiðlum og ýtti þar með Icesave aftar í umræðuna.

Fastir pennar

Fúkyrðaflaumur og níð

Steinunn Stefánsdóttir skrifar

Umræður og orðaskak um Icesave-samninginn, og allar þær vendingar sem það mál hefur tekið, gefa tilefni til vangaveltna um það plan sem samfélagsumræða á Íslandi er tíðum á.

Fastir pennar

Norður og niður

Einar Már Jónsson skrifar

Í sínum stjórnmálafræðum hafa Frakkar hugtak sem ekki er laust við að hljómi líkt og mótsögn, og þó reynist það oft notadrjúgt til að varpa ljósi inn í myrkrið þar sem þjóðmálaskúmarnir eru á flögri.

Fastir pennar

Valkostir Íslendinga

Sverrir Jakobsson skrifar

Áratugum saman bjó íslenska þjóðin við skilvirkt og vel rekið bankakerfi. Stærstu bankarnir voru í eigu ríkisins og bjuggu við öflugt aðhald stjórnvalda. Fyrir tæpum áratug tók kerfið hins vegar stakkaskiptum.

Fastir pennar

Moldviðri

Óli Kristján Ármannsson skrifar

Ef til vill er ákvörðun Ólafs Ragnars Grímssonar, forseta Íslands, um að vísa lögum um ríkisábyrgð vegna Ice­save-samninga við Breta og Hollendinga einhver sú versta sem tekin hefur verið í íslenskri stjórnmálasögu. Ekki af því þjóðin eigi ekki að fá að kjósa um mikilvæg mál sem varða framtíðarheill hennar, heldur þess dilks sem málið kann að draga á eftir sér með dýpkun kreppu og versnandi samskiptum við aðrar þjóðir. Ófyrirséð niðurstaða ákvörðunarinnar ræður ágæti hennar.

Fastir pennar

Hringekjan

Jón Kaldal skrifar

Þegar forsetinn vísaði breytingalögunum um Icesave-samningana til þjóðarinnar í síðustu viku setti hann af stað hringekju sem enginn veit hvar mun stöðvast.

Fastir pennar

Ríkisstjórnin stenst áhlaup

Steinunn Stefánsdóttir skrifar

Svo virðist sem bæði ríkisstjórnin og forsetinn standi með pálmann í höndunum eftir orrahríð líðandi viku. Ef rýnt er í skoðanakönnun Fréttablaðsins sem gerð var á fimmtudagskvöld má segja að þeir einu sem falla á prófinu séu stjórnarandstaðan. Lýðskrum hennar fær falleinkunn kjósenda.

Fastir pennar

Svör óskast

Stefán Pálsson skrifar

Vart hefur verið um annað rætt liðna sólarhringa en synjun forsetans á lögum um ríkisábyrgð vegna Icesave-skuldanna. Strax að loknum fréttamannafundinum á Bessastöðum síðastliðinn þriðjudag tóku við linnulitlar vangaveltur um hvaða áhrif ákvörðunin hefði, hvort líf ríkisstjórnarinnar væri í hættu og hvaða viðbragða mætti vænta frá umheiminum.

Fastir pennar

Að kaupa sér frið

Þorvaldur Gylfason. skrifar

Forseti Íslands telur, að ríkisstjórninni hafi ekki tekizt að sannfæra þjóðina um nauðsyn þess að staðfesta samkomulag stjórnarinnar við Breta og Hollendinga um lausn IceSave-deilunnar. Þennan skilning lagði hann til grundvallar, þegar hann ákvað að vísa IceSave-lögunum til þjóðaratkvæðis og sagði: „Skoðanakannanir benda til að yfirgnæfandi meirihluti þjóðarinnar sé sama sinnis."

Fastir pennar

Veðmál forsetans

Jón Kaldal skrifar

Forseti Íslands varð í gær við ósk þeirra sem vildu að hann vísaði til þjóðaratkvæðagreiðslu breytingum á lögum um ábyrgð ríkissjóðs á skuldbindingum vegna Icesave-reikninga Landsbankans.

Fastir pennar

Von og vissa

Jón Sigurðsson skrifar

Það er erfitt að álasa fólki fyrir stóryrði þegar skelfing grípur um sig. Samt getur það ráðið úrslitum að leiðbeiningar í björgun nái að berast sem flestum. Gott væri að alþingismenn hefðu þetta í huga.

Fastir pennar

Forseti Íslands

Þorsteinn Pálsson skrifar

Sumir þeirra sem gagnrýndu forseta Íslands hvað mest fyrir að synja um staðfestingu á fjölmiðlalögunum 2004 hrósa honum nú fyrir að vera samkvæmur sjálfum sér.Samkvæmni getur að sönnu verið dyggð.

Fastir pennar

Framtíð reist á uppgjöri

Steinunn Stefánsdóttir skrifar

Vonir margra standa til að árið 2010 marki upphaf að nýrri framtíð, að á uppgjöri við fortíðina verði unnt að reisa skapandi framtíð sem byggir á sátt. Árið 2009 er af flestum kvatt með litlum söknuði. Það var enda uppfullt af átökum og ómálefnalegri umræðu sem einkennst hefur af gífuryrðum.

Fastir pennar

Nýtt ár í nýju boði

Þorsteinn Pálsson skrifar

Áramótin marka kaflaskil á dagatalinu. Að þessu sinni gætu þau líka markað nokkur kaflaskil í pólitískum vopnaburði og að því leyti haft áhrif á vígstöðu stjórnmálaflokkanna.

Fastir pennar

Nýtt ár í nýju boði

Þorsteinn Pálsson skrifar

Áramótin marka kaflaskil á dagatalinu. Að þessu sinni gætu þau líka markað nokkur kaflaskil í pólitískum vopnaburði og að því leyti haft áhrif á vígstöðu stjórnmálaflokkanna.

Fastir pennar

Árið 2009 kvatt án eftirsjár

Margrét Kristmannsdóttir skrifar

Áramótum fylgir iðulega ákveðinn tregi en tilhlökkun á sama tíma. Sennilega eru þó ekki margir Íslendingar sem munu horfa með söknuði til þess er árið 2009 kveður enda árið verið landsmönnum erfitt að mörgu leyti. Það sem hefur þó reynst flestum erfiðara að takast á við er ekki endilega hrunið sjálft með öllum sínum veraldlegu fylgikvillum heldur miklu frekar það sundurlyndi sem tók sér bólfestu í þjóðarsálinni í kjölfar hrunsins. Samstaðan - sem þessi fámenna þjóð hefur iðulega sýnt á erfiðleikatímum – riðlaðist.

Fastir pennar