Viðskipti innlent

Reynt að semja um fjárhagslegt bakland erlendis

Eins er verðugt að kanna hvort Seðlabankinn geti tekið upp samstarf við seðlabanka í þeim ríkjum þar sem íslensku bankarnir eru umsvifamiklir,“ var meðal þess sem Geir H. Haarde forsætis­ráðherra sagði á ársfundi Seðlabankans á föstudag. Þessi mál eru í vinnslu en fátt gefið um stöðuna. Rýmkað fyrir bankana

Stjórnvöld hafa þó þegar hrundið í framkvæmd ýmsum aðgerðum til að rýmka um fyrir bönkum.

Seðlabankinn ákvað á dögunum að draga út bindiskyldu þeirra auk fleiri aðgerða.

Sumir hafa óskað þess að Seðlabankinn lækkaði stýrivexti. Fordæmi séu um slíkt erlendis.

Þorvarður Tjörvi Ólafsson, hagfræðingur í Seðlabankanum, benti á það í grein á dögunum að Frederic Mishkin, einn stjórnenda seðlabanka Bandaríkjanna, hefði sagt að til þess að grípa til slíkra aðgerða þyrftu menn að hafa áunnið sér trúverðugleika í baráttunni við verðbólgu. Verðbólga hefur verið vaxandi hér, þrátt fyrir hækkandi vexti.

Ætla að hlaupa undir bagga

„[R]íkissjóður hefur mikinn fjárhagslegan styrk og getur tekið að láni verulegar fjárhæðir ef á þarf að halda,“ sagði Geir H. Haarde forsætisráðherra í ræðu sinni á föstudag. Hann tjáði sig þó ekkert nánar um það, en fullyrti að ríkis­sjóður og Seðlabankinn myndu hlaupa undir bagga ef upp kæmi alvarleg staða í bankakerfinu.

Friðrik Már Baldursson, prófessor við Háskólann í Reykjavík, nefndi á flokksstjórnarfundi Samfylkingarinnar um helgina að ríkissjóður kynni að geta tekið 4-500 milljarða króna að láni.

Hins vegar er óvíst hvaða kjör ríkið gæti fengið, en trygginga­álag þess er mjög hátt um þessar mundir. Svo hátt að viðmælendur Markaðarins hafa talað um okurkjör. Sturla Pálsson, yfirmaður Alþjóðasviðs Seðlabankans, útilokar þó ekki að hægt sé að fá fé að utan á góðum kjörum.

Baldur Guðlaugsson, ráðuneytis­stjóri í fjármálaráðuneytinu, segist ekkert geta frætt lesendur Markaðarins um erlendar lántökur ríkissjóðs, upphæðir eða kjör. „Stefna í þessum efnum var kynnt fyrir tveimur árum og við höfum hægt og bítandi verið að styrkja gjaldeyrisforðann.“ Í hitteðfyrra var tekið erlent lán að upphæð einn milljarður evra til fimm ára.

SAMKOMULAG VIÐ SEÐLABANKATil er viljayfirlýsing norrænna seðlabanka um að þeir komi hver öðrum til bjargar, lendi banki í greiðsluþroti. Forsendur þessa samstarfs hafa raunar breyst frá því að Finnar urðu aðilar að evrópska myntbandalaginu.

Seðlabankinn gæti einnig reynt að gera gjaldeyrirskiptasamninga við stórar fjármálastofnanir líkt og Evrópska seðlabankann, þann bandaríska eða þann breska. Ekki hafa áður verið gerðir gjaldeyrisskiptasamningar við þessa seðlabanka, né samningar um sérstakan stuðning, eftir því sem næst verður komist. Unnið er að þessu nú. Merrill Lynch hefur einnig nefnt Alþjóðagjaldeyrissjóðinn. Gjaldeyrisforðinn sterkurDavíð Oddsson Seðlabankastjóri sagði á ársfundinum að gjaldeyris­forðinn hefði aldrei verið stærri og eigið fé bankans aldrei meira.

„Á móti er bent á að bankarnir hafi stækkað mikið og því sé forðinn hlutfallslega minni en áður, eins og það er orðað. Rétt er að athuga að bankar hér sem annars staðar reka starfsemi sína á eigin ábyrgð og þurfa að sýna fyrirhyggju og trausta áhættustýringu,“ sagði hann og bætti því við að fjármögnunarstaða bankanna væri síst lakari en sambærilegra erlendra banka. „Þeir þurfa því ekki að leita á óhagstæða lánamarkaði á undan öðrum. Hinu er ekki að neita að heildarskuldir þjóðarbúsins eru of háar og má rekja þær til ákvarðana fjármálafyrirtækja og annarra fyrirtækja á markaði.“ ENDURSKOÐUN PENINGASTEFNUNNAR

Seðlabankinn hefur um langt skeið haldið stýrivöxtum háum. Yfirlýst markmið bankans er barátta gegn verðbólgu. Hún hefur aukist þrátt fyrir háa vexti. Háir vextir hafa líka haldið gengi krónunnar háu. Það hefur aftur haft í för með sér eftirspurn eftir íslenska gjaldmiðlinum. Hins vegar virðist þetta samband ekki endilega vera fyrir hendi nú.

Geir H. Haarde lýsti því yfir á ársfundi Seðlabankans að tímabært væri að fá bæði innlenda og erlenda sérfræðínga til að meta hvernig til hefði tekist með peningastefnuna, þegar hægst hefði um.






Fleiri fréttir

Sjá meira


×