Ólafur Þ. Stephensen : Samstaða um siðbót? Ólafur Þ. Stephensen skrifar 4. maí 2010 06:00 Stjórnmálaflokkarnir eru í kreppu eftir að skýrsla rannsóknarnefndar Alþingis kom út. Það sýna skoðanakannanir, sem birtar voru fyrir síðustu helgi. Í Þjóðarpúlsi Gallup, þar sem fylgi flokkanna á landsvísu var kannað, kom fram að Sjálfstæðisflokkurinn, sem hafði sótt í sig veðrið í skoðanakönnunum, tekur skarpa dýfu. Vinstri græn eru orðin sá flokkur sem nýtur mests fylgis, ásamt Sjálfstæðisflokknum. Samfylkingin og Framsóknarflokkurinn eru á svipuðu róli og í síðustu könnun þar á undan, en Samfylkingin talsvert minni en samstarfsflokkurinn í ríkisstjórn og mikið undir kjörfylginu í síðustu kosningum. Fylgi Hreyfingarinnar, Frjálslyndra og Borgarahreyfingarinnar mælist sáralítið. Í könnunum Gallup og Fréttablaðsins á fylgi flokka, sem bjóða fram til borgarstjórnar í Reykjavík, kom fram að Bezti flokkurinn er orðinn næststærstur í borgarstjórn og gæti náð inn fjórum fulltrúum. Allt hlýtur þetta að vera mikið umhugsunarefni fyrir flokkana. Á landsvísu liggur straumurinn til VG, sem er sá stjórnmálaflokkanna sem er sízt tengdur við umfjöllun rannsóknarnefndarinnar um spillingu, vanhæfni og klúður, enda hafði hann ekki setið í ríkisstjórn fyrir hrun. Í borginni er hins vegar annar kostur í boði, grínframboð sem fær nærri fjórðung atkvæða. Þar fær VG tíu prósentustigum minna fylgi en á landsvísu, sem gefur vísbendingu um að óánægja kjósenda beinist ekki aðeins að flokkunum, sem hafa setið í ríkisstjórn undanfarin ár, heldur flokkakerfinu eins og það leggur sig. Ekki er víst að Jón Gnarr og félagar fái endilega fjórðungsfylgi í kosningunum, en hitt er víst að með því að nefna þá senda kjósendur gömlu flokkunum tóninn. Nú er flokkakerfið sem slíkt ekki endilega úrelt og ónýtt. Gömlu fjórflokkarnir endurspegla ennþá hið pólitíska litróf, frá vinstri til hægri. Það eru vinnubrögðin, sem hafa fengið áfellisdóm. Forystumenn flokkanna hljóta að spyrja hvernig þeir geti öðlazt traust kjósenda á ný. Þær afsagnir og afsökunarbeiðnir, sem þegar hafa komið fram í kjölfar rannsóknarskýrslunnar, virðast duga skammt. Hugsanlega myndi það hjálpa ef fleiri stjórnmálamenn sem hafa þegið styrki frá stórfyrirtækjum eða verið tengdir við umdeilda viðskiptagerninga, tækju pokann sinn eða færu í frí. Og sjálfsagt myndi það líka hjálpa að embættismenn, sem tengjast flokkunum nánum böndum, gerðu hreint fyrir sínum dyrum. Aðalatriðið er þó að flokkarnir, allir í sameiningu, ráðist í siðvæðingarátak í íslenzkri pólitík. Grunnur hefur þegar verið lagður að gegnsæi í fjármálum flokkanna. Nú er eftir að taka til endurskoðunar vinnubrögðin í pólitíkinni og stjórnkerfinu í heild sinni. Flokkarnir þurfa að verða sammála um að fækka ráðuneytum og ráðherrum, efla fagmennsku í ráðuneytunum og afnema pólitískar ráðningar. Þeir þurfa að breyta vinnubrögðunum og umræðuvenjunum á Alþingi og styrkja stöðu þess gagnvart framkvæmdarvaldinu. Þeir eiga sömuleiðis að styrkja stöðu og sjálfstæði dómstólanna. Í þessu stóra verkefni má enginn flokkanna við því að skerast úr leik. Nú er ekki tíminn til að velta af gömlum vana ofan í pólitíska skotgröf. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ólafur Stephensen Mest lesið „Naktir elskendur, Helga og Bjarni, liggja í faðmlögum, handleggjabenda á rauðum rúmfötum, umvafin mildri birtu“ Sigþór U. Hallfreðsson Skoðun Krossinn er fallegur Skoðun 10 staðreyndir um verðbólgu og ríkisfjármál Konráð S. Guðjónsson Skoðun Þetta reddast eða hvað? Marinó G. Njálsson Skoðun Læknar, heilbrigðisstarfsfólk og lykill að lausninni Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir Skoðun Break á ólympíuleikunum og önnur gildi í dansi Brynja Pétursdóttir Skoðun Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun Opið bréf til stjórnarformanns Haga Björn Sævar Einarsson Skoðun Ég má það fyrst ég kemst upp með það Eva Hauksdóttir Skoðun „Smækkunar“gler Viðskiptaráðs Erna Bjarnadóttir Skoðun
Stjórnmálaflokkarnir eru í kreppu eftir að skýrsla rannsóknarnefndar Alþingis kom út. Það sýna skoðanakannanir, sem birtar voru fyrir síðustu helgi. Í Þjóðarpúlsi Gallup, þar sem fylgi flokkanna á landsvísu var kannað, kom fram að Sjálfstæðisflokkurinn, sem hafði sótt í sig veðrið í skoðanakönnunum, tekur skarpa dýfu. Vinstri græn eru orðin sá flokkur sem nýtur mests fylgis, ásamt Sjálfstæðisflokknum. Samfylkingin og Framsóknarflokkurinn eru á svipuðu róli og í síðustu könnun þar á undan, en Samfylkingin talsvert minni en samstarfsflokkurinn í ríkisstjórn og mikið undir kjörfylginu í síðustu kosningum. Fylgi Hreyfingarinnar, Frjálslyndra og Borgarahreyfingarinnar mælist sáralítið. Í könnunum Gallup og Fréttablaðsins á fylgi flokka, sem bjóða fram til borgarstjórnar í Reykjavík, kom fram að Bezti flokkurinn er orðinn næststærstur í borgarstjórn og gæti náð inn fjórum fulltrúum. Allt hlýtur þetta að vera mikið umhugsunarefni fyrir flokkana. Á landsvísu liggur straumurinn til VG, sem er sá stjórnmálaflokkanna sem er sízt tengdur við umfjöllun rannsóknarnefndarinnar um spillingu, vanhæfni og klúður, enda hafði hann ekki setið í ríkisstjórn fyrir hrun. Í borginni er hins vegar annar kostur í boði, grínframboð sem fær nærri fjórðung atkvæða. Þar fær VG tíu prósentustigum minna fylgi en á landsvísu, sem gefur vísbendingu um að óánægja kjósenda beinist ekki aðeins að flokkunum, sem hafa setið í ríkisstjórn undanfarin ár, heldur flokkakerfinu eins og það leggur sig. Ekki er víst að Jón Gnarr og félagar fái endilega fjórðungsfylgi í kosningunum, en hitt er víst að með því að nefna þá senda kjósendur gömlu flokkunum tóninn. Nú er flokkakerfið sem slíkt ekki endilega úrelt og ónýtt. Gömlu fjórflokkarnir endurspegla ennþá hið pólitíska litróf, frá vinstri til hægri. Það eru vinnubrögðin, sem hafa fengið áfellisdóm. Forystumenn flokkanna hljóta að spyrja hvernig þeir geti öðlazt traust kjósenda á ný. Þær afsagnir og afsökunarbeiðnir, sem þegar hafa komið fram í kjölfar rannsóknarskýrslunnar, virðast duga skammt. Hugsanlega myndi það hjálpa ef fleiri stjórnmálamenn sem hafa þegið styrki frá stórfyrirtækjum eða verið tengdir við umdeilda viðskiptagerninga, tækju pokann sinn eða færu í frí. Og sjálfsagt myndi það líka hjálpa að embættismenn, sem tengjast flokkunum nánum böndum, gerðu hreint fyrir sínum dyrum. Aðalatriðið er þó að flokkarnir, allir í sameiningu, ráðist í siðvæðingarátak í íslenzkri pólitík. Grunnur hefur þegar verið lagður að gegnsæi í fjármálum flokkanna. Nú er eftir að taka til endurskoðunar vinnubrögðin í pólitíkinni og stjórnkerfinu í heild sinni. Flokkarnir þurfa að verða sammála um að fækka ráðuneytum og ráðherrum, efla fagmennsku í ráðuneytunum og afnema pólitískar ráðningar. Þeir þurfa að breyta vinnubrögðunum og umræðuvenjunum á Alþingi og styrkja stöðu þess gagnvart framkvæmdarvaldinu. Þeir eiga sömuleiðis að styrkja stöðu og sjálfstæði dómstólanna. Í þessu stóra verkefni má enginn flokkanna við því að skerast úr leik. Nú er ekki tíminn til að velta af gömlum vana ofan í pólitíska skotgröf.
„Naktir elskendur, Helga og Bjarni, liggja í faðmlögum, handleggjabenda á rauðum rúmfötum, umvafin mildri birtu“ Sigþór U. Hallfreðsson Skoðun
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
„Naktir elskendur, Helga og Bjarni, liggja í faðmlögum, handleggjabenda á rauðum rúmfötum, umvafin mildri birtu“ Sigþór U. Hallfreðsson Skoðun
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun