Grunsemdir um iðnnjósnir á að taka alvarlega Ólafur Þ. Stephensen skrifar 6. desember 2010 09:27 Skýrslur bandaríska sendiráðsins á Íslandi, sem Wikileaks komst yfir og íslenzkir fjölmiðlar hafa sagt frá undanfarna daga, eru um margt áhugaverðar þótt þar séu ekki uppljóstranir sem skekja samfélagið. Skýrslurnar veita fyrst og fremst innsýn í hvernig utanríkisþjónusta stórveldis vinnur og á köflum er fróðlegt að skoða hvernig mat starfsmenn sendiráðsins leggja á menn og málefni á Íslandi. Vinnubrögðin eru ekki frábrugðin því sem gerist annars staðar; íslenzkir sendimenn erlendis senda heim svipaðar skýrslur um stjórnmálaástand og samræður sínar við áhrifamenn í löndum þar sem þeir starfa. Hins vegar eru þessi skrif ekki ætluð fyrir almenningssjónir fyrr en eftir einhverja áratugi. Þess vegna er birting gagnanna nú vandræðaleg fyrir bandarísk stjórnvöld. Þeir sem ræða við erlenda sendimenn hljóta líka að hugsa sinn gang, nú þegar orðið er algengara en áður að slík gögn leki út. Rifja má upp þegar norskir fjölmiðlar birtu upplýsingar úr frásögn norska sendiherrans á Íslandi af fundi með forseta Íslands með erlendum sendimönnum skömmu eftir hrun, þar sem hann dembdi sér yfir Breta og ýjaði að því að réttast væri að bjóða Rússum herstöð á Íslandi. Líklega er gott að hafa í huga það sem Björn Bjarnason, fyrrverandi dómsmálaráðherra, sagði í Ríkisútvarpinu um helgina, að í samtölum við erlenda sendimenn eigi menn ekki að segja meira en þeir treysta sér til að standa við opinberlega. Í gögnunum eru hins vegar líka upplýsingar, sem íslenzk stjórnvöld hljóta að þurfa að bregðast við. Þar ber hæst grunsemdir bandarískra sendimanna um að Kínverjar stundi iðnnjósnir hér á landi, sem Fréttablaðið sagði frá á laugardaginn. Í skýrslum þeirra er meðal annars fullyrt að iðnnjósnirnar beinist að fyrirtækjum á sviði erfðagreiningar og læknisfræðilegra rannsókna. Þetta kemur út af fyrir sig ekki á óvart. Það er á margra vitorði að Kínverjar stunda umfangsmiklar iðnnjósnir í vestrænum ríkjum og heilu iðngreinarnar í Kína byggjast á stuldi á viðskiptaleyndarmálum. Íslenzk fyrirtæki eru í fararbroddi á heimsvísu á sumum sviðum, til dæmis Íslenzk erfðagreining. Það þarf því heldur ekki að koma á óvart að Kínverjar sýni slíku fyrirtæki áhuga, þótt auðvitað sé ekkert sannað um að þeir hafi njósnað um það. Sú spurning vaknar eðlilega hvað íslenzk stjórnvöld ætli að gera í málinu og hvernig þau hyggist vernda hagsmuni íslenzkra fyrirtækja. Krafa Íslenzkrar erfðagreiningar um athugun lögreglu er sjálfsögð og eðlileg. En hvernig er lögreglan í stakk búin að fylgjast með útlendingum sem kunna að vilja stela leyndarmálum íslenzkra fyrirtækja? Hvaða heimildir hefur hún til eftirlits með þeim? Svör þeirra tveggja ráðherra sem hafa tjáð sig um málið, þeirra Ögmundar Jónassonar og Össurar Skarphéðinssonar, benda til að þeir taki það ekki mjög alvarlega. Kannski er það til merkis um að það sé rétt mat hjá bandarískum sendimönnum að Íslendingar séu fremur áhugalausir um að taka ábyrgð á eigin öryggi og vörnum. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ólafur Stephensen Mest lesið Ráðherrann Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Það er allt í lagi að vera þú sjálfur - Opið bréf til Snorra Mássonar Kári Stefánsson Skoðun Hugsjónir ójafnaðarmanns - svar við bréfi Kára Snorri Másson Skoðun Viðreisn er Samfylkingin Júlíus Viggó Ólafsson Skoðun Samfylkingin hafnar einkavæðingu í skólakerfinu Arnór Heiðar Benónýsson,Anna María Jónsdóttir Skoðun „Ég hefði nú ekkert á móti því að taka aðeins í tæjuna“ Eva Pandora Baldursdóttir Skoðun Mun forseti Íslands fremja landráð? Ástþór Magnússon Skoðun Heimskasta þjóð í heimi? Sverrir Björnsson Skoðun Er skynsemi Sigmundar Davíðs o.fl. skynsamleg? Ole Anton Bieltvedt Skoðun Sjálfskaparvíti Samfylkingar og Viðreisnar Birta Karen Tryggvadóttir Skoðun
Skýrslur bandaríska sendiráðsins á Íslandi, sem Wikileaks komst yfir og íslenzkir fjölmiðlar hafa sagt frá undanfarna daga, eru um margt áhugaverðar þótt þar séu ekki uppljóstranir sem skekja samfélagið. Skýrslurnar veita fyrst og fremst innsýn í hvernig utanríkisþjónusta stórveldis vinnur og á köflum er fróðlegt að skoða hvernig mat starfsmenn sendiráðsins leggja á menn og málefni á Íslandi. Vinnubrögðin eru ekki frábrugðin því sem gerist annars staðar; íslenzkir sendimenn erlendis senda heim svipaðar skýrslur um stjórnmálaástand og samræður sínar við áhrifamenn í löndum þar sem þeir starfa. Hins vegar eru þessi skrif ekki ætluð fyrir almenningssjónir fyrr en eftir einhverja áratugi. Þess vegna er birting gagnanna nú vandræðaleg fyrir bandarísk stjórnvöld. Þeir sem ræða við erlenda sendimenn hljóta líka að hugsa sinn gang, nú þegar orðið er algengara en áður að slík gögn leki út. Rifja má upp þegar norskir fjölmiðlar birtu upplýsingar úr frásögn norska sendiherrans á Íslandi af fundi með forseta Íslands með erlendum sendimönnum skömmu eftir hrun, þar sem hann dembdi sér yfir Breta og ýjaði að því að réttast væri að bjóða Rússum herstöð á Íslandi. Líklega er gott að hafa í huga það sem Björn Bjarnason, fyrrverandi dómsmálaráðherra, sagði í Ríkisútvarpinu um helgina, að í samtölum við erlenda sendimenn eigi menn ekki að segja meira en þeir treysta sér til að standa við opinberlega. Í gögnunum eru hins vegar líka upplýsingar, sem íslenzk stjórnvöld hljóta að þurfa að bregðast við. Þar ber hæst grunsemdir bandarískra sendimanna um að Kínverjar stundi iðnnjósnir hér á landi, sem Fréttablaðið sagði frá á laugardaginn. Í skýrslum þeirra er meðal annars fullyrt að iðnnjósnirnar beinist að fyrirtækjum á sviði erfðagreiningar og læknisfræðilegra rannsókna. Þetta kemur út af fyrir sig ekki á óvart. Það er á margra vitorði að Kínverjar stunda umfangsmiklar iðnnjósnir í vestrænum ríkjum og heilu iðngreinarnar í Kína byggjast á stuldi á viðskiptaleyndarmálum. Íslenzk fyrirtæki eru í fararbroddi á heimsvísu á sumum sviðum, til dæmis Íslenzk erfðagreining. Það þarf því heldur ekki að koma á óvart að Kínverjar sýni slíku fyrirtæki áhuga, þótt auðvitað sé ekkert sannað um að þeir hafi njósnað um það. Sú spurning vaknar eðlilega hvað íslenzk stjórnvöld ætli að gera í málinu og hvernig þau hyggist vernda hagsmuni íslenzkra fyrirtækja. Krafa Íslenzkrar erfðagreiningar um athugun lögreglu er sjálfsögð og eðlileg. En hvernig er lögreglan í stakk búin að fylgjast með útlendingum sem kunna að vilja stela leyndarmálum íslenzkra fyrirtækja? Hvaða heimildir hefur hún til eftirlits með þeim? Svör þeirra tveggja ráðherra sem hafa tjáð sig um málið, þeirra Ögmundar Jónassonar og Össurar Skarphéðinssonar, benda til að þeir taki það ekki mjög alvarlega. Kannski er það til merkis um að það sé rétt mat hjá bandarískum sendimönnum að Íslendingar séu fremur áhugalausir um að taka ábyrgð á eigin öryggi og vörnum.
Samfylkingin hafnar einkavæðingu í skólakerfinu Arnór Heiðar Benónýsson,Anna María Jónsdóttir Skoðun
Samfylkingin hafnar einkavæðingu í skólakerfinu Arnór Heiðar Benónýsson,Anna María Jónsdóttir Skoðun