Díoxín í ryki talið valda endurmengun 6. apríl 2011 06:30 Sorpbrennslan Funi. Talið er víst að mikið magn mengandi efna sé til staðar í nágrenni sorpbrennslunnar. Fjúkandi ryk, sem inniheldur díoxín og fleiri efni, viðheldur menguninni.fréttablaðið/rósa Eitrið díoxín er talið líklegt til að verða bundið í jarðvegi í Engidal í Skutulsfirði áratugum saman. Ekki eru taldar forsendur til að undanskilja nein dýr á svæðinu þegar talað er um mengun frá sorpbrennslunni Funa, hvorki búfénað né villt dýr. Líklegt er talið að mengun sé enn að eiga sér stað á svæðinu með fjúkandi ryki sem inniheldur eiturefni. Þetta er meðal þess sem kemur fram í nýrri áfangaskýrslu sérfræðihóps Matvælastofnunar sem fjallað hefur um mengun í búfé og framtíð búskapar í Skutulsfirði vegna mengunar frá Funa. Kjartan Hreinsson, sérgreinadýralæknir hjá Matvælastofnun, segir það líklegt að díoxín verði bundið í jarðvegi í Skutulsfirði í áratugi. Hversu lengi nákvæmlega er ekki vitað þar sem það fari eftir samsetningu mengunarinnar eða hvaða díoxín á í hlut. „Það var bara hætt að brenna þarna í desember og ekki er vitað hvað efnin bindast hratt. Þau geta fokið um eins og eldfjallaaska og valdið endurmengun á grasi og gróðri,“ segir Kjartan. Í skýrslunni kemur fram að samkvæmt gögnum Veðurstofunnar er ríkjandi vindátt á staðnum inn dalinn. „Fram að þeim tíma að brennslu var hætt, hefur sennilega borist stöðug mengun út í umhverfið í formi ryks og agna. [...] Mikið af þessu efni er enn á svæðinu og sennilegt er að það verði á ferðinni þar um nokkurn tíma, hversu lengi er erfitt að segja til um. Því er líklegt að mengun sé enn að eiga sér stað á svæðinu, alla vega hvað skepnur varðar.“ Sérfræðihópurinn gerir það að tillögu sinni að gerð verði tilraun í sumar til að kanna upptöku díoxíns og fleiri efna í Engidal. Kjartan segir að þá yrðu fengnar kindur með lömbum frá ómenguðu svæði til beitar á fyrirfram tilgreindu svæði. „Þetta teljum við vænlegustu leiðina til að meta heildarástandið með tilliti til framtíðar nýtingar.“ Án slíkrar tilraunar er ekki óhætt að hleypa afurðum á markað nema að undangengnum ítarlegum rannsóknum, að mati sérfræðihópsins. Framtíð nytja í Engidal, sem og aðra nýtingu svæðisins er í lausu lofti. Mælt er með því að aðkomufé sé haldið frá svæðinu, öllu heyi beri að farga og huga þurfi að sýnatöku úr rjúpu og berjum fyrir veiðitíma og uppskeru. Kjartan telur einnig að taka verði sýni úr villtum fiski úr ánni í Engidal og lóni þar sem setið geti verið mengað. svavar@frettabladid.is Mest lesið Blöskrar græðgi á kostnað gæða Innlent Dæla vatni úr Bláa lóninu á margföldum krafti Innlent Veislan tekin af dagskrá FM957 Innlent Miklar skemmdir á bíl eftir að þyrla lenti við hliðina Innlent Trump vill mæta Harris þrisvar í kappræðum Erlent Þakka skilningsríkum foreldrum og gætu leitað réttar síns Innlent Árni Þórður er látinn Innlent Ekki boðlegt að börn séu í „gettó-umhverfi“ Innlent Segist niðurlægður með 415 krónur í tímakaup Innlent Harris þaggaði niður í stuðningsfólki Palestínumanna Erlent Fleiri fréttir Blöskrar græðgi á kostnað gæða Þakka skilningsríkum foreldrum og gætu leitað réttar síns Eðlilegt að setja hálfan milljarð í framkvæmdir í Grindavík Dæla vatni úr Bláa lóninu á margföldum krafti Ekki boðlegt að börn séu í „gettó-umhverfi“ Veislan tekin af dagskrá FM957 „Gettó“ í Ármúla og hryðjuverkaógnin í Vínarborg Setja 470 milljónir í viðgerð í Grindavík Miklar skemmdir á bíl eftir að þyrla lenti við hliðina Dagbjört hafi leynt mikilvægum upplýsingum „Það má alveg stríða pínulítið“ Eldur í einu herbergi í íbúðarhúsnæði á Hallgerðargötu „Landsliðið“ búið að skila tillögu og von á vímuefnastefnu Ærin verkefni framundan á þingi og voðaverki afstýrt í Vín „Sorglegt og alvarlegt“ hvernig málum er komið í grunnskólum „Við mætum þessu með því að stækka fánann“ Regnbogafáninn í Hveragerði útbíaður hatursorðræðu Óboðlegt að fangaverðir eigi í hættu að stórslasast í vinnunni „Maður er bara einhvern veginn að vega salt“ Vill „alvöru úttekt“ á „alvöru úttektum“ Menn hugsi sig tvisvar um áður en þeir teppi neyðarviðbragð landsins Alvarleg gabbútköll, nýtt neyslurými og bongóblíða í bænum Hvalurinn er laus: „Þetta er kraftaverki næst“ „Alvöru úttekt“ verði gerð á máli Brákarborgar Enginn handtekinn í sérsveitaraðgerð í Vogahverfi Árni Þórður er látinn Grunaður um heimilisofbeldi skömmu fyrir meint manndráp Ummerki eftir hlaupið stóra í sigkötlum í Mýrdalsjökli Nýtt neyslurými opnar í Borgartúni: Skoða að bjóða gestum upp á vímuefni til skaðaminnkunar Fann skotfæri úr fórum nasista á Hlíðarfjalli Sjá meira
Eitrið díoxín er talið líklegt til að verða bundið í jarðvegi í Engidal í Skutulsfirði áratugum saman. Ekki eru taldar forsendur til að undanskilja nein dýr á svæðinu þegar talað er um mengun frá sorpbrennslunni Funa, hvorki búfénað né villt dýr. Líklegt er talið að mengun sé enn að eiga sér stað á svæðinu með fjúkandi ryki sem inniheldur eiturefni. Þetta er meðal þess sem kemur fram í nýrri áfangaskýrslu sérfræðihóps Matvælastofnunar sem fjallað hefur um mengun í búfé og framtíð búskapar í Skutulsfirði vegna mengunar frá Funa. Kjartan Hreinsson, sérgreinadýralæknir hjá Matvælastofnun, segir það líklegt að díoxín verði bundið í jarðvegi í Skutulsfirði í áratugi. Hversu lengi nákvæmlega er ekki vitað þar sem það fari eftir samsetningu mengunarinnar eða hvaða díoxín á í hlut. „Það var bara hætt að brenna þarna í desember og ekki er vitað hvað efnin bindast hratt. Þau geta fokið um eins og eldfjallaaska og valdið endurmengun á grasi og gróðri,“ segir Kjartan. Í skýrslunni kemur fram að samkvæmt gögnum Veðurstofunnar er ríkjandi vindátt á staðnum inn dalinn. „Fram að þeim tíma að brennslu var hætt, hefur sennilega borist stöðug mengun út í umhverfið í formi ryks og agna. [...] Mikið af þessu efni er enn á svæðinu og sennilegt er að það verði á ferðinni þar um nokkurn tíma, hversu lengi er erfitt að segja til um. Því er líklegt að mengun sé enn að eiga sér stað á svæðinu, alla vega hvað skepnur varðar.“ Sérfræðihópurinn gerir það að tillögu sinni að gerð verði tilraun í sumar til að kanna upptöku díoxíns og fleiri efna í Engidal. Kjartan segir að þá yrðu fengnar kindur með lömbum frá ómenguðu svæði til beitar á fyrirfram tilgreindu svæði. „Þetta teljum við vænlegustu leiðina til að meta heildarástandið með tilliti til framtíðar nýtingar.“ Án slíkrar tilraunar er ekki óhætt að hleypa afurðum á markað nema að undangengnum ítarlegum rannsóknum, að mati sérfræðihópsins. Framtíð nytja í Engidal, sem og aðra nýtingu svæðisins er í lausu lofti. Mælt er með því að aðkomufé sé haldið frá svæðinu, öllu heyi beri að farga og huga þurfi að sýnatöku úr rjúpu og berjum fyrir veiðitíma og uppskeru. Kjartan telur einnig að taka verði sýni úr villtum fiski úr ánni í Engidal og lóni þar sem setið geti verið mengað. svavar@frettabladid.is
Mest lesið Blöskrar græðgi á kostnað gæða Innlent Dæla vatni úr Bláa lóninu á margföldum krafti Innlent Veislan tekin af dagskrá FM957 Innlent Miklar skemmdir á bíl eftir að þyrla lenti við hliðina Innlent Trump vill mæta Harris þrisvar í kappræðum Erlent Þakka skilningsríkum foreldrum og gætu leitað réttar síns Innlent Árni Þórður er látinn Innlent Ekki boðlegt að börn séu í „gettó-umhverfi“ Innlent Segist niðurlægður með 415 krónur í tímakaup Innlent Harris þaggaði niður í stuðningsfólki Palestínumanna Erlent Fleiri fréttir Blöskrar græðgi á kostnað gæða Þakka skilningsríkum foreldrum og gætu leitað réttar síns Eðlilegt að setja hálfan milljarð í framkvæmdir í Grindavík Dæla vatni úr Bláa lóninu á margföldum krafti Ekki boðlegt að börn séu í „gettó-umhverfi“ Veislan tekin af dagskrá FM957 „Gettó“ í Ármúla og hryðjuverkaógnin í Vínarborg Setja 470 milljónir í viðgerð í Grindavík Miklar skemmdir á bíl eftir að þyrla lenti við hliðina Dagbjört hafi leynt mikilvægum upplýsingum „Það má alveg stríða pínulítið“ Eldur í einu herbergi í íbúðarhúsnæði á Hallgerðargötu „Landsliðið“ búið að skila tillögu og von á vímuefnastefnu Ærin verkefni framundan á þingi og voðaverki afstýrt í Vín „Sorglegt og alvarlegt“ hvernig málum er komið í grunnskólum „Við mætum þessu með því að stækka fánann“ Regnbogafáninn í Hveragerði útbíaður hatursorðræðu Óboðlegt að fangaverðir eigi í hættu að stórslasast í vinnunni „Maður er bara einhvern veginn að vega salt“ Vill „alvöru úttekt“ á „alvöru úttektum“ Menn hugsi sig tvisvar um áður en þeir teppi neyðarviðbragð landsins Alvarleg gabbútköll, nýtt neyslurými og bongóblíða í bænum Hvalurinn er laus: „Þetta er kraftaverki næst“ „Alvöru úttekt“ verði gerð á máli Brákarborgar Enginn handtekinn í sérsveitaraðgerð í Vogahverfi Árni Þórður er látinn Grunaður um heimilisofbeldi skömmu fyrir meint manndráp Ummerki eftir hlaupið stóra í sigkötlum í Mýrdalsjökli Nýtt neyslurými opnar í Borgartúni: Skoða að bjóða gestum upp á vímuefni til skaðaminnkunar Fann skotfæri úr fórum nasista á Hlíðarfjalli Sjá meira