Kennsluhættir í Háskóla Íslands Kjartan Atli Kjartansson skrifar 8. nóvember 2013 06:00 Menntamál eru vinsælt þrætuefni. Mikið hefur verið rætt um grunnskólamenntun hér á landi og þá yfirleitt í tengslum við kjör kennara. Svo virðist sem auðvelt sé að hafa skoðun á því. En í umræðunni gleymist gjarnan að grunnskólakennarar eru líklega fremstir í því að brydda upp á nýjum kennsluháttum. Að ná til allra. Margir grunnskólakennarar leggja sig alla fram til þess að ná til barna sem kannski streitast á móti og neita að læra. Sjálfur stundaði ég nám við Háskóla Íslands. Og þekki marga aðra sem það gerðu. Og mikið vildi ég að fleiri kennarar í Háskólanum hefðu verið lærðir grunnskólakennarar. Ég vildi að fleiri kennarar hefðu lagt sig fram við að ná til allra og gera námið spennandi. En þannig kennarar voru á undanhaldi í Háskólanum. Flestar kennslustundir sem ég sat í Háskólanum voru í formi fyrirlestra. Snemma á köldum vetrarmorgnum stóð kennari með kaffibollann sinn fyrir framan fjölda úlpuklæddra þreyttra nemenda og las af glærum. Að halda athygli heilan fyrirlestur við þessar aðstæður er erfitt. Gríðarlega erfitt. Háskóli Íslands er einfaldlega risaeðla þegar að kennsluháttum kemur. Námsmatið í fullt af kúrsum sem ég sat var eitt lokapróf. Einn dagur af heilli önn skipti máli. Ef maður átti slæman dag þá var öll önnin búin. Í sumum kúrsum var nemendum gert að skila einni ritgerð auk þess að þreyta lokapróf. Oft voru prófin þannig að þau áttu að koma nemendum á óvart. Markmiðið virtist vera að fella sem flesta, í staðinn fyrir að miðla þekkingunni þannig að sem flestir nái. Viðhorfið þar virðist vera þannig að nemendur eigi einfaldlega að bjarga sér sjálfir. Að nemendur eigi að vera komnir upp á náð og miskunn prófessora sem miðla þekkingu sinni eftir sínu eigin höfði. Nemendur eiga eingöngu að aðlagast kerfinu, en ekki kerfið þeim. Ef grunnskólakennarar kenndu í Háskóla Íslands myndu fleiri útskrifast og hafa jákvæðari mynd af námi við skólann. Þess vegna legg ég til að grunnskólakennarar fái hærri laun en prófessorar við HÍ sem lesa bara af glærum. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kjartan Atli Kjartansson Mest lesið 2027 væri hálfkák Ole Anton Bieltvedt Skoðun „Forðastu múslímana,“ sögðu öfgahægrimenn mér Guðni Freyr Öfjörð Skoðun Halldór 22.12.2024 Halldór Baldursson Halldór Aðildarviðræður Íslands og Evrópusambandsins Jón Frímann Jónsson Skoðun Þarf alltaf að vera svín? Harpa Kristbergsdóttir Skoðun Opið bréf til valkyrjanna þriggja Björn Sævar Einarsson Skoðun Kæri Grímur Grímsson – sakamaður gengur laus? Árni Guðmundsson Skoðun Hvað eru jólin fyrir þér? Hugrún Sigurjónsdóttir Skoðun Landið helga? Ingólfur Steinsson Skoðun Tímamót Jón Steindór Valdimarsson Skoðun
Menntamál eru vinsælt þrætuefni. Mikið hefur verið rætt um grunnskólamenntun hér á landi og þá yfirleitt í tengslum við kjör kennara. Svo virðist sem auðvelt sé að hafa skoðun á því. En í umræðunni gleymist gjarnan að grunnskólakennarar eru líklega fremstir í því að brydda upp á nýjum kennsluháttum. Að ná til allra. Margir grunnskólakennarar leggja sig alla fram til þess að ná til barna sem kannski streitast á móti og neita að læra. Sjálfur stundaði ég nám við Háskóla Íslands. Og þekki marga aðra sem það gerðu. Og mikið vildi ég að fleiri kennarar í Háskólanum hefðu verið lærðir grunnskólakennarar. Ég vildi að fleiri kennarar hefðu lagt sig fram við að ná til allra og gera námið spennandi. En þannig kennarar voru á undanhaldi í Háskólanum. Flestar kennslustundir sem ég sat í Háskólanum voru í formi fyrirlestra. Snemma á köldum vetrarmorgnum stóð kennari með kaffibollann sinn fyrir framan fjölda úlpuklæddra þreyttra nemenda og las af glærum. Að halda athygli heilan fyrirlestur við þessar aðstæður er erfitt. Gríðarlega erfitt. Háskóli Íslands er einfaldlega risaeðla þegar að kennsluháttum kemur. Námsmatið í fullt af kúrsum sem ég sat var eitt lokapróf. Einn dagur af heilli önn skipti máli. Ef maður átti slæman dag þá var öll önnin búin. Í sumum kúrsum var nemendum gert að skila einni ritgerð auk þess að þreyta lokapróf. Oft voru prófin þannig að þau áttu að koma nemendum á óvart. Markmiðið virtist vera að fella sem flesta, í staðinn fyrir að miðla þekkingunni þannig að sem flestir nái. Viðhorfið þar virðist vera þannig að nemendur eigi einfaldlega að bjarga sér sjálfir. Að nemendur eigi að vera komnir upp á náð og miskunn prófessora sem miðla þekkingu sinni eftir sínu eigin höfði. Nemendur eiga eingöngu að aðlagast kerfinu, en ekki kerfið þeim. Ef grunnskólakennarar kenndu í Háskóla Íslands myndu fleiri útskrifast og hafa jákvæðari mynd af námi við skólann. Þess vegna legg ég til að grunnskólakennarar fái hærri laun en prófessorar við HÍ sem lesa bara af glærum.