Slappur Mozart, óslappur tangó

Tónlist

Lokatónleikar Tónlistarhátíðar unga fólksins í Salnum, Kópavogi sunnudaginn 10. ágúst.

Flytjendur: Kammersveit leiðbeinenda á námskeiðum hátíðarinnar.



Mozart getur verið bæði skemmtilegur og leiðinlegur. Það fer eftir því hvernig hann er spilaður. Hann þarf að vera svo fágaður. Ef fágunina vantar verður tónlistin býsna ómerkileg áheyrnar. Þetta var vandamálið við kvartett fyrir píanó, fiðlu, víólu og selló í g-moll KV 478 sem fluttur var í Salnum í Kópavogi á morguntónleikum á sunnudaginn var. Þau Peter Maté á píanó, Auður Hafsteinsdóttir á fiðlu, Svava Bernharðsdóttir á víólu og Pia Eva Greiner-Davis á selló léku. Allar nótur voru á sínum stað og samspilið var nákvæmt. En það var ekki nóg. Laglínurnar voru ekki mótaðar af nægilegri smekkvísi. Það vantaði fegurðina, þær virkuðu oft hranalegar. Fyrir bragðið var heildarútkoman óttalega hrá, himneskur innblástur tónskáldsins komst ekki til skila.

Tónleikarnir voru endapunkturinn á Tónlistarhátíð unga fólksins, þar sem leiðbeinendur á námskeiðum hátíðarinnar komu fram. Mozart var langsístur, en túlkun Tinnu Þorsteinsdóttur píanóleikara á Bacchanale eftir John Cage vakti líka spurningar. Hún lék þar á svokallað undirbúið píanó. Það þýðir að ýmsu drasli hafði verið komið fyrir á píanóstrengjunum til að breyta hljómnum. Tinna spilaði vissulega af nákvæmni. Verkið hefði þó mátt vera taktfastara þegar við átti, en draumkenndara inn á milli. Eins og var virkaði tónlistin nokkuð kæruleysisleg. Hún hefði þurft meiri dulúð til að hljóma almennilega.

Annað á efnisskránni var hins vegar gott. Lux II eftir Huga Guðmundsson var unaður áheyrnar. Hallfríður Ólafsdóttir lék á þverflautu, en undirleikurinn var rafhljóð. Tónlistin var dáleiðandi, full af skáldskap og framvindan var mögnuð og spennandi. Hallfríður spilaði af sannfærandi einlægni og tæknilegum yfirburðum.

Svipaða sögu er að segja um stórskemmtilegan gjörning Hildigunnar Rúnarsdóttur. Hann bar yfirskriftina „Hvað, átti ég ekki að spila þetta? – hljómsveitarslagur fyrir tvær flautur og píanó.“ Hallfríður og Peter Maté, ásamt Sigríði Hjördísi Indriðadóttur flautuleikara, fluttu tónlistina. Hún samanstóð af þekktum flautusólóum sem flautuleikarar eru almennt frekar hræddir við. Þarna var eins og flautuleikararnir væru að berjast um yfirráðin og ómögulegt að segja hver vann! En heildaryfirbragðið var frábært.

Lofsöngur um eilífð Jesú, úr Kvartett um endalok tímans eftir Messiaen kom líka prýðilega út. Hann var þó leikinn ansi óvanalega, fyrir uppmagnað selló af Gyðu Valtýsdóttur og rafgítar af Shazad Ismaily. Vaninn er að spilað sé á píanó, ekki rafgítar. Þrátt fyrir þessa nútímalegu meðhöndlun var útkoman falleg, full af hástemmdri tilfinningu, akkúrat eins og tónlistin átti að hljóma.

Loks ber að nefna tvo slagara, annar var Tango Jalousie eftir Jakob Gade, sem Guðrún Á. Símonardóttir söng á sínum tíma undir nafninu Banvæn ást. Hinn var Por Una Cabeza eftir Gardel, en sá tangó fékk sínar fimmtán mínútur af frægð þegar Arnold Schwarzenegger dansaði við hann í kvikmyndinni True Lies. Þau Auður og Peter léku af kostgæfni, og í síðara verkinu bættist bráðefnilegur nemandi við í hópinn, Jóhann Örn Thorarensen. Það var skemmtilegur endir á tónleikunum.

Jónas Sen

Niðurstaða: Fremur misjöfn dagskrá, sumt var frábært, annað var beinlínis leiðinlegt.