Gagnrýni

Hversdagsvandamál Íslendinga

Ásdís sigmundsdóttir skrifar
Bara ef ...
Bara ef ...
Bækur:

Bara ef…

Jónína Leósdóttir

Mál og menning



Bara ef… er nýjasta skáldsaga Jónínu Leósdóttur. Bókin fjallar um venjulegt fólk sem á í grunninn við frekar hversdagsleg vandamál að stríða. Frásögnin er án flókinna stílbragða og orðfærið hversdagslegt og það ásamt nokkrum tölvupóstum milli persónanna eykur á þá tilfinningu að sagan sé innsýn í líf fólks sem sé kannski aðeins ýkt en samt nokkurn veginn eins og ég og þú.



Sagan er fjölskyldusaga en sjónum er einkum beint að tveimur pörum: Ragnari, sem er vel stæður miðaldra tannlæknir, og Margréti eiginkonu hans, og Eygló dóttur þeirra og Örvari sambýlismanni hennar. Eldra parið er hjón til fjölda ára sem er að takast á við það að samband þeirra sé orðið að vana og persónueinkenni sem áður var hægt að líta fram hjá eru farin að skyggja á kosti hins aðilans. Yngra parið er að takast á við það að væntingar þeirra til sambandsins eru ekki alveg þær sömu auk skorts á heiðarleika hvors í annars garð.



Persónurnar eru að mörgu leyti óttalega staðlaðar. Lífhræddi dellukarlinn og konan með heilsu- og hreinlætisáráttuna, sterka, sjálfstæða og sjálfhverfa konan og góði og meðvirki maðurinn sem þarfnast hennar. Sérstaklega eru Ragnar og Margrét persónur sem maður heyrir oft að séu dæmigerðir Íslendingar. Hann þeysist úr einu stórhuga en óraunhæfa verkefninu í annað en hún er með heilsu á heilanum og ætlar í lokin að græða á ferðamönnum. Ef ætlunin er hins vegar að bókin sé gagnrýni á íslenskt samfélag eða dellurnar sem tröllríða því þá einhvern veginn tekst það ekki nógu vel – mögulega vegna þess að háðið er of fyrirsjáanlegt.



Vandamálin sem fjölskyldan þarf að takast á við eru margvísleg og raunsæ. Flest þeirra eru sjálfskaparvíti (eins og svo oft er í raunveruleikanum) sem vekja enga sérstaka samúð en undantekningin er þó aðstaða Örvars, sambýlismanns Eyglóar. Hann er á milli steins og sleggju án þess að við hann sé að sakast og viðbrögð hans og angist eru sannfærandi. Í lok bókar hefur einni krísu verið afstýrt en fjölda annarra ekki og enn aðrar virðast í uppsiglingu. Þannig er jú lífið, og þó að það sé ekki sérlega fullnægjandi endir, þá er hann trúverðugur út frá forsendum bókarinnar.



Texti Jóhönnu er lipur og hún kann að segja sögur en einhvern veginn snerti sagan mig þó ekkert sérlega mikið. Þetta er áreynslulaus lesning sem heldur manni ágætlega við efnið en er hvorki sérstaklega spennandi né eftirminnileg. 



Niðurstaða: Ágæt afþreying en skilur ekki mikið eftir.






Fleiri fréttir

Sjá meira


×