Dreymdi um að verða orustuflugmaður Gunnþóra Gunnarsdóttir skrifar 19. október 2015 16:00 „Ég lauk við vélina 2007 og skírði hana Blunose eftir uppáhalds Zippókveikjaranum mínum,“ segir Björn. Vísir/Vilhelm Við Björn Thoroddsen, listflugkappi og fyrrverandi flugstjóri, mælum okkur mót í Geirfugli á Reykjavíkurflugvelli. „Geirfugl er bæði flugskóli og flugklúbbur,“ segir Björn en tekur fram að hann sé þar ekki meðlimur. „Þetta er svona okkar samkomustaður sem erum í einkaflugi,“ útskýrir hann. Þarna sitja nokkrir herramenn að spjalli í heimilislegu rými með sófum og kaffikrók, já, og meira að segja hljóðfærahorni, en við Björn tyllum okkur í rólegri sal þar inn af með kaffikrúsir í hönd. Ert þú bara að fara í eitthvert stjörnuviðtal? er kallað á eftir Birni. „Já, af því að ég er að gerast pírati,“ svarar hann kankvís. Björn á um 60 ár að baki í fluginu og þó að hann nálgist áttunda tuginn í aldri er hann enn að fljúga. „Ég fór í loftið síðast í gær. Ég held að fólk megi fljúga meðan læknarnir leyfa og fer í skoðun á sex mánaða fresti en hætti sem atvinnuflugmaður 65 ára, eins og reglur segja til um. Þá fór ég bara að leika mér í listflugi og smíðaði flugvél á ellefu árum, Pitts Monster heitir hún. Var reyndar búinn að smíða aðra áður og sú þriðja er í pípunum. Hann hét Pitts sá sem hannaði þessar vélar og smíðaði upphaflega, það eru 70 ár síðan hann lauk við þá fyrstu. Ég þurfti bara teikningar og efni – spýtu, stál og ál. Fékk plankana frá Ameríku, sérstakan við, þann sama og notaður er í fiðlusmíði. Svo snikkar maður þetta til.“ Fleira á 70 ára afmæli en fyrsta vélin hans Pitts. Björn hélt upp á það í sumar, ásamt nokkrum samherjum, að 70 ár eru síðan fyrsta millilandaflugið var farið frá Íslandi. Þá var flogið á Katalínu-flugbát og lent rétt hjá Glasgow í Skotlandi. „Okkur fannst sjálfsagt að halda upp á þetta. Við ákváðum að fara á flugsýningar bæði í Bretlandi og Frakklandi og bara á heimasmíðuðum eins hreyfils flugvélum, tveimur sem ég smíðaði og þremur eftir Árna Sigurbergsson. Vorum heppin með veður og flugum sjónflug í fylkingu alla leiðina, þétt saman. Það var virkilegur stíll yfir því ferðalagi og við vöktum heldur betur athygli. Ferðin tók hálfan mánuð og þetta er eitt skemmtilegasta flug sem ég hef farið í því úr svona vélum sér maður allt svo greinilega á jörðu niðri, fólk að vinna á ökrum, kastala og kálfa. Þetta sér maður ekki úr háloftunum úr þotum og varla úr bílum heldur því þá byrgja tré sýn.“ Björn flaug að sjálfsögðu sinni mögnuðu listflugvél í þessari ferð. Hún er tvíþekja, níu sílindra og 360 hestöfl. Rosaleg maskína að sögn eigandans. „Það er engin sem slær hana út í Bretlandi – og þó, kannski ein þýsk týpa sem slagar upp í hana.“Varla lærðir þú í flugskólanum að smíða þér farartæki. Hvernig byrja menn á því? „Maður bara les sér til. Það er mesti misskilningur að menn þurfi í skóla til að læra alla hluti. Ameríkanar eru stærstir í að smíða einkaflugvélar en þar er enginn lærður flugvélasmiður.“En listflugið – líka sjálflært? „Ég æfði það sjálfur til að byrja með en svo endaði með að ég fór til kennara í Bandaríkjunum og líka á Krímskaga í Rússlandi. Listflugið er svakalega skemmtilegt, þá fer maður alveg út að ystu mörkum í því hvernig hægt er að fljúga og lærir heilmikið á flug.“Hvenær fékkst þú flugbakteríuna? „Strax á unga aldri. Þegar ég var lítill dreymdi mig um að verða orrustuflugmaður. Ég átti heima í Hafnarfirði og á sunnudögum fór pabbi með okkur krakkana í bíltúr á flugvöllinn. Þá var hægt að keyra út um allt þar, innan um flugvélarnar. Kannski hefur pabbi verið með bakteríuna líka en hann var samt ekkert hrifinn af að ég yrði flugmaður, vildi að ég færi í verkfræðina eins og hann. Ég var nú að spekúlera í að fara í hana líka en af því varð ekki.“Skjaldarmerki listflugvélarinnar „Snákarnir eru fólkið sem vill flugvöllinn í burtu. Stelpan á hestinum er að drepa það. Svo verður alltaf að vera eitthvað á latínu. Þessi áletrun, PER ASPERA AD ASTRA, þýðir Frá þyrnum til stjarnanna,“ útskýrir Björn.Björn kveðst hafa lært flug á Reykjavíkurflugvelli. „Það hafa verið flugskólar á Íslandi frá stríðslokum, góðir skólar. Þegar ég var nýbúinn að ljúka námi var erfitt að fá vinnu svo ég fór til Englands og tók ensk réttindi. Kom svo heim og fékk fljótlega vinnu hjá Loftleiðum í millilandaflugi og var lánaður þaðan til Flugfélagsins í innanlandsflug sumrin 1962 og 1963, á Douglas DC 3. Þá var flogið á miklu fleiri staði en í dag.“ Hann kveðst hafa verið lánsamur á sínum ferli og varla hafa lent í neinu. „Ég komst jú í lífshættu þegar Palestínuskæruliðar reyndu að drepa mig niðri í Dúbaí. Vélin var í fragtflugi fyrir Cargolux og var bara á stæði. Dagfinnur Stefánsson var flugstjóri. Skæruliðarnir ætluðu að ræna flugvél og skutu á okkar vél í staðinn fyrir British Airways-vél sem var fyrir aftan okkur. Þeir drápu einn Pakistana við hliðina á mér og ein bresk flugfreyja fékk skot í magann en lifði af. Vélin var öll í skotgötum. Þetta er í eina skiptið sem mér hefur verið sýnt í tvo heimana í flugi.“Aldrei af völdum náttúrunnar? „Nei, þótt ég sé gamall í hettunni þá voru menn hættir að taka sénsa í fluginu þegar ég byrjaði, eins og gerðist kannski fyrst þegar menn voru kaldari og öll umgjörðin um flugið frumstæðari. Í dag er allt planað. Nú eru það bara tölur sem segja til um hvort fært sé að fljúga eða ekki. Það er engin spurning um þor – til allrar hamingju.“Einhverjar sögur hlýturðu samt að kunna úr bransanum. „Ég flaug landgræðsluvélinni, Páli Sveinssyni, á tímabili. Hún er Douglas DC3, traust vél en dálítið hæg. Ég var nýbúinn að taka á loft á Reykjavíkurflugvelli í svaka fínu veðri með þrjú tonn af lausum áburði þegar annar hreyfillinn missti afl og vélin hætti að klifra. Á stýrinu var takki sem opnaði botninn þannig að hægt var að sleppa öllum farminum. Þegar ég leit niður var ég yfir Alþingishúsinu og þarna þurfti ég að vera fljótur að hugsa. Mér tókst að skríða yfir Hafnarstrætið en um leið og ég kom út á höfnina varð ég að láta farminn gossa. Stundum koma upp aðstæður eins og í fótboltanum, menn verða að taka ákvörðun í hvelli.“Flugmenn verða sem sagt að vera dálitlir töffarar. „Við þykjumst vera það en ég veit ekki hvort það sé eitthvað betra.“ Mest lesið Með húsaflutninga á heilanum Lífið Covidsmitaður Al Pacino var nær dauða en lífi Lífið Sigmundur og hvolpurinn gleðjast yfir fylgi Miðflokksins Lífið Dolly gefur 135 milljónir vegna Helenu Lífið Krakkatían: Ber, forsetar og prinsessur Lífið „Það braut ísinn að við hefðum deitað sama gaurinn“ Lífið Myndaveisla: Eliza Reid og Ásdís Spanó létu sig ekki vanta í Núllið Lífið „Það er önnur hver gella með í vörunum“ Lífið „Ég var heppinn. En ekki hann“ Lífið Ólafur Ragnar skellti sér á sæþotu eftir langan dag Lífið Fleiri fréttir Myndaveisla: Eliza Reid og Ásdís Spanó létu sig ekki vanta í Núllið Covidsmitaður Al Pacino var nær dauða en lífi Dolly gefur 135 milljónir vegna Helenu Með húsaflutninga á heilanum Krakkatían: Ber, forsetar og prinsessur Sigmundur og hvolpurinn gleðjast yfir fylgi Miðflokksins Karlmennskuhlaðvarpið heyrir sögunni til „Ég var heppinn. En ekki hann“ „Það er önnur hver gella með í vörunum“ Gómsætar haustkökur að hætti Elenoru „Það braut ísinn að við hefðum deitað sama gaurinn“ Fréttatía vikunnar: Körfubolti, laxaastmi og stýrivextir Áslaug Arna fór í meðferð til að vinna bug á köngulóafælni Ólafur Ragnar skellti sér á sæþotu eftir langan dag Simmi Vill og Sunneva Einars létu sig ekki vanta á Jókerinn Vill að Menendez bræðrum verði veitt frelsi Skrúfaði titrarann í sundur til að forða nágrönnum frá ónæði Eminem verður afi Foreldrar minnka við sig svo börnin geti keypt fyrstu eign „Mikilvægt að umkringja sig fólki sem veitir manni innblástur“ Það er töff að vera sauðfjárbóndi Ingunn Lára gengin út með Celebi Elt á röndum með drónum Rauða dreglinum rúllað út fyrir Svörtu sanda „Þetta er alveg áhugavert en ekki jafn áhugavert og Instagramið mitt“ Tína sveppi í íslenskri náttúru og nýta til fulls „Eini glæpur okkar var sá að verða ástfangin“ Krem í tísku sem séu börnum stórhættuleg Barnabarn Kurt Cobain og Tony Hawk í heiminn Draumur Lilju rættist á tískuvikunni í París Sjá meira
Við Björn Thoroddsen, listflugkappi og fyrrverandi flugstjóri, mælum okkur mót í Geirfugli á Reykjavíkurflugvelli. „Geirfugl er bæði flugskóli og flugklúbbur,“ segir Björn en tekur fram að hann sé þar ekki meðlimur. „Þetta er svona okkar samkomustaður sem erum í einkaflugi,“ útskýrir hann. Þarna sitja nokkrir herramenn að spjalli í heimilislegu rými með sófum og kaffikrók, já, og meira að segja hljóðfærahorni, en við Björn tyllum okkur í rólegri sal þar inn af með kaffikrúsir í hönd. Ert þú bara að fara í eitthvert stjörnuviðtal? er kallað á eftir Birni. „Já, af því að ég er að gerast pírati,“ svarar hann kankvís. Björn á um 60 ár að baki í fluginu og þó að hann nálgist áttunda tuginn í aldri er hann enn að fljúga. „Ég fór í loftið síðast í gær. Ég held að fólk megi fljúga meðan læknarnir leyfa og fer í skoðun á sex mánaða fresti en hætti sem atvinnuflugmaður 65 ára, eins og reglur segja til um. Þá fór ég bara að leika mér í listflugi og smíðaði flugvél á ellefu árum, Pitts Monster heitir hún. Var reyndar búinn að smíða aðra áður og sú þriðja er í pípunum. Hann hét Pitts sá sem hannaði þessar vélar og smíðaði upphaflega, það eru 70 ár síðan hann lauk við þá fyrstu. Ég þurfti bara teikningar og efni – spýtu, stál og ál. Fékk plankana frá Ameríku, sérstakan við, þann sama og notaður er í fiðlusmíði. Svo snikkar maður þetta til.“ Fleira á 70 ára afmæli en fyrsta vélin hans Pitts. Björn hélt upp á það í sumar, ásamt nokkrum samherjum, að 70 ár eru síðan fyrsta millilandaflugið var farið frá Íslandi. Þá var flogið á Katalínu-flugbát og lent rétt hjá Glasgow í Skotlandi. „Okkur fannst sjálfsagt að halda upp á þetta. Við ákváðum að fara á flugsýningar bæði í Bretlandi og Frakklandi og bara á heimasmíðuðum eins hreyfils flugvélum, tveimur sem ég smíðaði og þremur eftir Árna Sigurbergsson. Vorum heppin með veður og flugum sjónflug í fylkingu alla leiðina, þétt saman. Það var virkilegur stíll yfir því ferðalagi og við vöktum heldur betur athygli. Ferðin tók hálfan mánuð og þetta er eitt skemmtilegasta flug sem ég hef farið í því úr svona vélum sér maður allt svo greinilega á jörðu niðri, fólk að vinna á ökrum, kastala og kálfa. Þetta sér maður ekki úr háloftunum úr þotum og varla úr bílum heldur því þá byrgja tré sýn.“ Björn flaug að sjálfsögðu sinni mögnuðu listflugvél í þessari ferð. Hún er tvíþekja, níu sílindra og 360 hestöfl. Rosaleg maskína að sögn eigandans. „Það er engin sem slær hana út í Bretlandi – og þó, kannski ein þýsk týpa sem slagar upp í hana.“Varla lærðir þú í flugskólanum að smíða þér farartæki. Hvernig byrja menn á því? „Maður bara les sér til. Það er mesti misskilningur að menn þurfi í skóla til að læra alla hluti. Ameríkanar eru stærstir í að smíða einkaflugvélar en þar er enginn lærður flugvélasmiður.“En listflugið – líka sjálflært? „Ég æfði það sjálfur til að byrja með en svo endaði með að ég fór til kennara í Bandaríkjunum og líka á Krímskaga í Rússlandi. Listflugið er svakalega skemmtilegt, þá fer maður alveg út að ystu mörkum í því hvernig hægt er að fljúga og lærir heilmikið á flug.“Hvenær fékkst þú flugbakteríuna? „Strax á unga aldri. Þegar ég var lítill dreymdi mig um að verða orrustuflugmaður. Ég átti heima í Hafnarfirði og á sunnudögum fór pabbi með okkur krakkana í bíltúr á flugvöllinn. Þá var hægt að keyra út um allt þar, innan um flugvélarnar. Kannski hefur pabbi verið með bakteríuna líka en hann var samt ekkert hrifinn af að ég yrði flugmaður, vildi að ég færi í verkfræðina eins og hann. Ég var nú að spekúlera í að fara í hana líka en af því varð ekki.“Skjaldarmerki listflugvélarinnar „Snákarnir eru fólkið sem vill flugvöllinn í burtu. Stelpan á hestinum er að drepa það. Svo verður alltaf að vera eitthvað á latínu. Þessi áletrun, PER ASPERA AD ASTRA, þýðir Frá þyrnum til stjarnanna,“ útskýrir Björn.Björn kveðst hafa lært flug á Reykjavíkurflugvelli. „Það hafa verið flugskólar á Íslandi frá stríðslokum, góðir skólar. Þegar ég var nýbúinn að ljúka námi var erfitt að fá vinnu svo ég fór til Englands og tók ensk réttindi. Kom svo heim og fékk fljótlega vinnu hjá Loftleiðum í millilandaflugi og var lánaður þaðan til Flugfélagsins í innanlandsflug sumrin 1962 og 1963, á Douglas DC 3. Þá var flogið á miklu fleiri staði en í dag.“ Hann kveðst hafa verið lánsamur á sínum ferli og varla hafa lent í neinu. „Ég komst jú í lífshættu þegar Palestínuskæruliðar reyndu að drepa mig niðri í Dúbaí. Vélin var í fragtflugi fyrir Cargolux og var bara á stæði. Dagfinnur Stefánsson var flugstjóri. Skæruliðarnir ætluðu að ræna flugvél og skutu á okkar vél í staðinn fyrir British Airways-vél sem var fyrir aftan okkur. Þeir drápu einn Pakistana við hliðina á mér og ein bresk flugfreyja fékk skot í magann en lifði af. Vélin var öll í skotgötum. Þetta er í eina skiptið sem mér hefur verið sýnt í tvo heimana í flugi.“Aldrei af völdum náttúrunnar? „Nei, þótt ég sé gamall í hettunni þá voru menn hættir að taka sénsa í fluginu þegar ég byrjaði, eins og gerðist kannski fyrst þegar menn voru kaldari og öll umgjörðin um flugið frumstæðari. Í dag er allt planað. Nú eru það bara tölur sem segja til um hvort fært sé að fljúga eða ekki. Það er engin spurning um þor – til allrar hamingju.“Einhverjar sögur hlýturðu samt að kunna úr bransanum. „Ég flaug landgræðsluvélinni, Páli Sveinssyni, á tímabili. Hún er Douglas DC3, traust vél en dálítið hæg. Ég var nýbúinn að taka á loft á Reykjavíkurflugvelli í svaka fínu veðri með þrjú tonn af lausum áburði þegar annar hreyfillinn missti afl og vélin hætti að klifra. Á stýrinu var takki sem opnaði botninn þannig að hægt var að sleppa öllum farminum. Þegar ég leit niður var ég yfir Alþingishúsinu og þarna þurfti ég að vera fljótur að hugsa. Mér tókst að skríða yfir Hafnarstrætið en um leið og ég kom út á höfnina varð ég að láta farminn gossa. Stundum koma upp aðstæður eins og í fótboltanum, menn verða að taka ákvörðun í hvelli.“Flugmenn verða sem sagt að vera dálitlir töffarar. „Við þykjumst vera það en ég veit ekki hvort það sé eitthvað betra.“
Mest lesið Með húsaflutninga á heilanum Lífið Covidsmitaður Al Pacino var nær dauða en lífi Lífið Sigmundur og hvolpurinn gleðjast yfir fylgi Miðflokksins Lífið Dolly gefur 135 milljónir vegna Helenu Lífið Krakkatían: Ber, forsetar og prinsessur Lífið „Það braut ísinn að við hefðum deitað sama gaurinn“ Lífið Myndaveisla: Eliza Reid og Ásdís Spanó létu sig ekki vanta í Núllið Lífið „Það er önnur hver gella með í vörunum“ Lífið „Ég var heppinn. En ekki hann“ Lífið Ólafur Ragnar skellti sér á sæþotu eftir langan dag Lífið Fleiri fréttir Myndaveisla: Eliza Reid og Ásdís Spanó létu sig ekki vanta í Núllið Covidsmitaður Al Pacino var nær dauða en lífi Dolly gefur 135 milljónir vegna Helenu Með húsaflutninga á heilanum Krakkatían: Ber, forsetar og prinsessur Sigmundur og hvolpurinn gleðjast yfir fylgi Miðflokksins Karlmennskuhlaðvarpið heyrir sögunni til „Ég var heppinn. En ekki hann“ „Það er önnur hver gella með í vörunum“ Gómsætar haustkökur að hætti Elenoru „Það braut ísinn að við hefðum deitað sama gaurinn“ Fréttatía vikunnar: Körfubolti, laxaastmi og stýrivextir Áslaug Arna fór í meðferð til að vinna bug á köngulóafælni Ólafur Ragnar skellti sér á sæþotu eftir langan dag Simmi Vill og Sunneva Einars létu sig ekki vanta á Jókerinn Vill að Menendez bræðrum verði veitt frelsi Skrúfaði titrarann í sundur til að forða nágrönnum frá ónæði Eminem verður afi Foreldrar minnka við sig svo börnin geti keypt fyrstu eign „Mikilvægt að umkringja sig fólki sem veitir manni innblástur“ Það er töff að vera sauðfjárbóndi Ingunn Lára gengin út með Celebi Elt á röndum með drónum Rauða dreglinum rúllað út fyrir Svörtu sanda „Þetta er alveg áhugavert en ekki jafn áhugavert og Instagramið mitt“ Tína sveppi í íslenskri náttúru og nýta til fulls „Eini glæpur okkar var sá að verða ástfangin“ Krem í tísku sem séu börnum stórhættuleg Barnabarn Kurt Cobain og Tony Hawk í heiminn Draumur Lilju rættist á tískuvikunni í París Sjá meira