Ásökun um kynferðisbrot ekki endilega meiðyrði Kristjana Björg Guðbrandsdóttir skrifar 10. desember 2015 07:00 Lögmaður konu sem hefur verið krafin um greiðslu vegna ummæla um meint fyrnd kynferðisbrot á Facebook minnir á að mönnum sé frjálst að segja sannleikann. "Að geta tjáð sig opinberlega um eigin reynslu, skoðanir og hugðarefni er meðal þess sem er varið af tjáningarfrelsinu.“ segir Sigrún Jóhannsdóttir lögmaður.vísir/gva „Ef fyrir liggur að í ummælum felist ásökun um kynferðisbrot og ljóst er að hverjum þau beinast þá þarf alls ekki að vera að þau flokkist sem meiðyrði,“ segir Sigrún Jóhannsdóttir lögmaður sem ver hagsmuni konu sem var krafin um greiðslu og hótað stefnu eftir að hún lýsti því yfir í lokuðum hóp á Facebook að hún ætlaði ekki að mæta á skemmtun hópsins vegna meintra kynferðisbrota sem áttu sér stað þegar hún var í grunnskóla. Konan fékk m.a. afsökunarbeiðni frá einhverjum af þeim drengjum sem að hennar sögn tóku þátt í meintri misnotkun á sínum tíma en frá meintum aðalgeranda fékk hún kröfubréf. „Ekkert hefur heyrst í lögmanninum en það er ekki sama að segja um umbjóðanda hans. Að sögn konunnar hefur sá aðili ítrekað krafið hana milliliðalaust um greiðslu.“Frjálst að segja sannleikann Sigrún minnir á að í löggjöfinni sé gert ráð fyrir því að mönnum sé almennt frjálst að segja sannleikann. „Þó hann sé sár. Sýnir þú fram á það fyrir dómi að ummæli þín séu sönn þá kann það að leiða til sýknu. Það getur þú gert þó brotið hafi aldrei verið kært til lögreglu, það kært til lögreglu en fellt niður og jafnvel ef sýknað var t.d. sökum fyrningar eða sakhæfisskorts. Ástæðan er sú að sönnunarkröfurnar sem gerðar eru í einkamálum eru ekki eins strangar og í sakamálum.“Salti stráð í sárin Sigrún segir umræðuna vekja upp spurningar um takmörkun á tjáningarfrelsi. „Það er svo eins og að strá salti í sár brotaþola ef hann er eltur uppi með kröfur um miskabætur í hvert sinn sem hann tjáir sig opinberlega um það ofbeldi sem hefur markað hann til lífstíðar. Margir hafa talað um að það sé nóg að banna nafngreiningar, en hvað þá með tjáningu þar sem má augljóslega lesa milli línanna um hvern ræðir? Ef við viljum einnig takmarka þá tjáningu, hvar drögum við mörkin?“ Hún segir jafnframt óviðunandi þegar einstaklingar eru opinberlega sakaðir um brot sem þeir frömdu ekki. „Hér vegast á tvennir mikilvægir hagsmunir en við getum ekki dregið mörkin með þeim hætti að tjáning brotaþola sé með öllu bönnuð. Að geta tjáð sig opinberlega um eigin reynslu, skoðanir og hugðarefni er meðal þess sem er varið af tjáningarfrelsinu.“ Sigrún mælir með því að þeir sem hafa verið krafðir um miskabætur vegna ummæla á netinu leiti ráða hjá lögmanni og býður sjálf fyrstu ráðgjöf að kostnaðarlausu. „Við mælum einnig með því að þeir sem eru að velta því fyrir sér að gera kröfu um miskabætur vegna særandi ummæla skoði vel hvort ummælin kunni að vera sönn og hvort það sé fjárhagslega og tilfinningalega þess virði að fara af stað með málið. Því eins og staðan er í dag vitum við ekki til þess að nokkur hafi verði dæmdur til greiðslu miskabóta í Hæstarétti fyrir að tjá sig um sína eigin reynslu af kynferðisbroti. Til eru þó dæmi um að slíkar kröfur hafi verið lagðar fyrir dómstóla án árangurs.“ Mest lesið Munu ekki láta af herferð vegna launaþjófnaðarins Innlent Munu hlýða kröfu landsfundar verði tillaga um stjórnarslit samþykkt Innlent Ákveðinn hópur hafi unnið að niðurstöðunni undir yfirborðinu Innlent Orlof húsmæðra: Barn síns tíma eða liður í jafnrétti? Innlent Kertavaka til minningar um konur sem hafa dáið vegna kynbundins ofbeldis Innlent Loksins mega hommar gefa blóð Innlent Segir valsað um sjúkraskrána eins og á rölti um Kringluna Innlent Fimm bíla árekstur á Vesturlandsvegi Innlent Vill hætta við nýja brú yfir Ölfusá og spara milljarða króna Innlent Starfsfólk Ítalíu vill bíl Eflingar burt Innlent Fleiri fréttir Kertavaka til minningar um konur sem hafa dáið vegna kynbundins ofbeldis Munu hlýða kröfu landsfundar verði tillaga um stjórnarslit samþykkt Munu ekki láta af herferð vegna launaþjófnaðarins Orlof húsmæðra: Barn síns tíma eða liður í jafnrétti? Ákveðinn hópur hafi unnið að niðurstöðunni undir yfirborðinu „Öllum ljóst að Ölfusárbrú verði að rísa“ Loksins mega hommar gefa blóð Blóðgjöf samkynhneigðra karla leyfð og ósáttar húsmæður Fimm bíla árekstur á Vesturlandsvegi Nefndin deili ekki við þá sem gagnrýna hana á „mis málefnalegan hátt“ Bein útsending: Ávarp fráfarandi formanns Vinstri grænna Nágrannaerjur í Kópavogi: Ekki sýnt fram á að ákveðin tré valdi verulegum óþægindum Segir valsað um sjúkraskrána eins og á rölti um Kringluna Ábendingarnar verði teknar alvarlega Hætta rannsókn á mútumálinu á Selfossi Þrettán fengið samtals 512 eldri orlofsdaga greidda við starfslok Ökumanns hvítrar Teslu enn leitað Starfsfólk Ítalíu vill bíl Eflingar burt „Hönnun er í raun og veru allt í kringum okkur“ Rjúpnaveiðitímabilið 25 til 58 dagar eftir svæðum Vill hætta við nýja brú yfir Ölfusá og spara milljarða króna Níu ára stúlka sem féll niður loftræstistokk á rétt á skaðabótum „Laxaastmi“ tekinn alvarlega fyrir vestan Loftmyndir opna nýtt og einstakt þrívíddarkort af Íslandi Býst við þremur áminningum til og hjólar í lögmannanefnd List í anda frægustu orða Vigdísar og allar slaufurnar á sama stað Stilltu til friðar í slagsmálum fyrir utan skemmtistað Lögmaður eiginkonunnar fyrrverandi segir lögreglu ljúga Vísar orðum Jóns um nýja Ölfusárbrú á bug Þrír í haldi í fíkniefnamáli Sjá meira
"Að geta tjáð sig opinberlega um eigin reynslu, skoðanir og hugðarefni er meðal þess sem er varið af tjáningarfrelsinu.“ segir Sigrún Jóhannsdóttir lögmaður.vísir/gva „Ef fyrir liggur að í ummælum felist ásökun um kynferðisbrot og ljóst er að hverjum þau beinast þá þarf alls ekki að vera að þau flokkist sem meiðyrði,“ segir Sigrún Jóhannsdóttir lögmaður sem ver hagsmuni konu sem var krafin um greiðslu og hótað stefnu eftir að hún lýsti því yfir í lokuðum hóp á Facebook að hún ætlaði ekki að mæta á skemmtun hópsins vegna meintra kynferðisbrota sem áttu sér stað þegar hún var í grunnskóla. Konan fékk m.a. afsökunarbeiðni frá einhverjum af þeim drengjum sem að hennar sögn tóku þátt í meintri misnotkun á sínum tíma en frá meintum aðalgeranda fékk hún kröfubréf. „Ekkert hefur heyrst í lögmanninum en það er ekki sama að segja um umbjóðanda hans. Að sögn konunnar hefur sá aðili ítrekað krafið hana milliliðalaust um greiðslu.“Frjálst að segja sannleikann Sigrún minnir á að í löggjöfinni sé gert ráð fyrir því að mönnum sé almennt frjálst að segja sannleikann. „Þó hann sé sár. Sýnir þú fram á það fyrir dómi að ummæli þín séu sönn þá kann það að leiða til sýknu. Það getur þú gert þó brotið hafi aldrei verið kært til lögreglu, það kært til lögreglu en fellt niður og jafnvel ef sýknað var t.d. sökum fyrningar eða sakhæfisskorts. Ástæðan er sú að sönnunarkröfurnar sem gerðar eru í einkamálum eru ekki eins strangar og í sakamálum.“Salti stráð í sárin Sigrún segir umræðuna vekja upp spurningar um takmörkun á tjáningarfrelsi. „Það er svo eins og að strá salti í sár brotaþola ef hann er eltur uppi með kröfur um miskabætur í hvert sinn sem hann tjáir sig opinberlega um það ofbeldi sem hefur markað hann til lífstíðar. Margir hafa talað um að það sé nóg að banna nafngreiningar, en hvað þá með tjáningu þar sem má augljóslega lesa milli línanna um hvern ræðir? Ef við viljum einnig takmarka þá tjáningu, hvar drögum við mörkin?“ Hún segir jafnframt óviðunandi þegar einstaklingar eru opinberlega sakaðir um brot sem þeir frömdu ekki. „Hér vegast á tvennir mikilvægir hagsmunir en við getum ekki dregið mörkin með þeim hætti að tjáning brotaþola sé með öllu bönnuð. Að geta tjáð sig opinberlega um eigin reynslu, skoðanir og hugðarefni er meðal þess sem er varið af tjáningarfrelsinu.“ Sigrún mælir með því að þeir sem hafa verið krafðir um miskabætur vegna ummæla á netinu leiti ráða hjá lögmanni og býður sjálf fyrstu ráðgjöf að kostnaðarlausu. „Við mælum einnig með því að þeir sem eru að velta því fyrir sér að gera kröfu um miskabætur vegna særandi ummæla skoði vel hvort ummælin kunni að vera sönn og hvort það sé fjárhagslega og tilfinningalega þess virði að fara af stað með málið. Því eins og staðan er í dag vitum við ekki til þess að nokkur hafi verði dæmdur til greiðslu miskabóta í Hæstarétti fyrir að tjá sig um sína eigin reynslu af kynferðisbroti. Til eru þó dæmi um að slíkar kröfur hafi verið lagðar fyrir dómstóla án árangurs.“
Mest lesið Munu ekki láta af herferð vegna launaþjófnaðarins Innlent Munu hlýða kröfu landsfundar verði tillaga um stjórnarslit samþykkt Innlent Ákveðinn hópur hafi unnið að niðurstöðunni undir yfirborðinu Innlent Orlof húsmæðra: Barn síns tíma eða liður í jafnrétti? Innlent Kertavaka til minningar um konur sem hafa dáið vegna kynbundins ofbeldis Innlent Loksins mega hommar gefa blóð Innlent Segir valsað um sjúkraskrána eins og á rölti um Kringluna Innlent Fimm bíla árekstur á Vesturlandsvegi Innlent Vill hætta við nýja brú yfir Ölfusá og spara milljarða króna Innlent Starfsfólk Ítalíu vill bíl Eflingar burt Innlent Fleiri fréttir Kertavaka til minningar um konur sem hafa dáið vegna kynbundins ofbeldis Munu hlýða kröfu landsfundar verði tillaga um stjórnarslit samþykkt Munu ekki láta af herferð vegna launaþjófnaðarins Orlof húsmæðra: Barn síns tíma eða liður í jafnrétti? Ákveðinn hópur hafi unnið að niðurstöðunni undir yfirborðinu „Öllum ljóst að Ölfusárbrú verði að rísa“ Loksins mega hommar gefa blóð Blóðgjöf samkynhneigðra karla leyfð og ósáttar húsmæður Fimm bíla árekstur á Vesturlandsvegi Nefndin deili ekki við þá sem gagnrýna hana á „mis málefnalegan hátt“ Bein útsending: Ávarp fráfarandi formanns Vinstri grænna Nágrannaerjur í Kópavogi: Ekki sýnt fram á að ákveðin tré valdi verulegum óþægindum Segir valsað um sjúkraskrána eins og á rölti um Kringluna Ábendingarnar verði teknar alvarlega Hætta rannsókn á mútumálinu á Selfossi Þrettán fengið samtals 512 eldri orlofsdaga greidda við starfslok Ökumanns hvítrar Teslu enn leitað Starfsfólk Ítalíu vill bíl Eflingar burt „Hönnun er í raun og veru allt í kringum okkur“ Rjúpnaveiðitímabilið 25 til 58 dagar eftir svæðum Vill hætta við nýja brú yfir Ölfusá og spara milljarða króna Níu ára stúlka sem féll niður loftræstistokk á rétt á skaðabótum „Laxaastmi“ tekinn alvarlega fyrir vestan Loftmyndir opna nýtt og einstakt þrívíddarkort af Íslandi Býst við þremur áminningum til og hjólar í lögmannanefnd List í anda frægustu orða Vigdísar og allar slaufurnar á sama stað Stilltu til friðar í slagsmálum fyrir utan skemmtistað Lögmaður eiginkonunnar fyrrverandi segir lögreglu ljúga Vísar orðum Jóns um nýja Ölfusárbrú á bug Þrír í haldi í fíkniefnamáli Sjá meira