Segir íslenskt atvinnulíf byggt á illri meðferð á starfsfólki ingvar haraldsson skrifar 30. mars 2015 11:39 Gunnar Smári Egilsson segir afstöðu HB Granda gagnvart starfsfólki sínu óverjandi. vísir/gva „Íslenskt atvinnulíf er byggt á einhverri krónískri illri meðferð á starfsfólki,“ sagði Gunnar Smári Egilsson, fyrrverandi ritstjóri og samfélagsrýnir í þættinum Í bítið á Bylgjunni í morgun. Hann segir umræðuna fyrir komandi kjarasamninga hafa í of miklum mæli miðast við að horfa á verðbólguþróun og hagkerfið í heild í stað þess að skoða einstaka atvinnugreinar eða einstök fyrirtæki. „Þegar við tökum sjávarútvegurinn sem við erum svo stolt af og stærum okkur af í útlöndum. Þá borgar hann fiskverkafólki 40 prósent af þeim launum sem fiskverkafólk fær í Noregi. Fiskverkakona í Noregi hefur tvisvar og hálfu sinni hærri laun fyrir grunnvinnu sínu heldur en á Íslandi,“ segir Gunnar Smári.Lægstu laun duga ekki út mánuðinn Sem dæmi nefnir Gunnar Smári launastefnu HB Granda sem sé óverjandi. „Stjórnin þar er að fara að leggja til við aðalfund að greiða sjálfri sér 2.072 milljónir á sama tíma og hún hafnar algjörlega að hækka lámarkslaun í 300 þúsund sem að allir vita að eru eiginlega mörkin sem þarf til að lifa út mánuðinn. Lægstu launin sem að Grandi borgar verkafólki sínu sem er að vinna fiskinn er fyrir neðan það sem dugar til að lifa út mánuðinn. Þannig að verkafólkið getur kannski lifað til tuttugasta hvers mánaðar. Á sama tíma greiða þeir sjálfum sér tvo milljarða og senda svo einn milljarð til Chile í fjárfestingar,“ segir Gunnar Smári. Gunnar Smári bendir á að það myndi kosta fyrirtækið 700 milljónir á ári, um þriðjung af arðgreiðslum þessa árs, að hækka laun allra starfsmanna um sömu krónutölu svo laun þeirra lægst launuðu nái 300 þúsund krónum á mánuði. „Það er ekki eðlilegt að eigendur Granda fái rúma tvo milljarða í sinn hlut fyrir eitt ár ofan á að verðmæti Granda hækkaði um 21 milljarð í fyrra. Þannig að það nálgast 24 milljarða sem þeir ætla að borga sér fyrir eitt ár. En þeir telja það alveg ómögulegt að finna 700 milljónir til þess að hækka lægstu launin og síðan öll önnur laun í fyrirtækinu um sömu krónutölu þannig að lægstu launin skríði upp fyrir útreiknaðan framfærslukostnað einstaklings. Þetta er afstaða sem er óverjandi,“ segir Gunnar Smári.Ill meðferð tíðkast frá landnámi Að mati Gunnars Smára er ill meðferða á launafólki og lágstéttunum krónískt vandamál sem hafi verið við lýði frá upphafi byggðar hér á landi. „Það má rekja það aftur í landnám. Íslendingar lögðu af þrælahalda án þess að nokkur tæki eftir því. Flestar þjóðir geta bent á dagsetningu þar sem þær hættu þrælahaldi. Íslendingar geta það ekki því það var hagkvæmara að hafa vinnufólk en þræla. Þannig gengur þetta inn í vistarbandið og til okkar daga,“ segir Gunnar Smári. Mest lesið „Enginn kvartað yfir því þegar ég hef skúrað“ Atvinnulíf Frestun sölu Íslandsbanka jákvæð fyrir markaðinn Viðskipti innlent Óljóst hvort breytingarnar bjargi rekstri Play Viðskipti innlent Kormákur og Skjöldur flytja í Brynjuhúsið eftir algjöra yfirhalningu Viðskipti innlent Play í frjálsu falli Viðskipti innlent Ekki trompast við fólk í vinnu eða á fundum Atvinnulíf Hagkaup hættir sölu á Sodastream í kjölfar mótmæla Viðskipti innlent „Síðan kemur í ljós að við erum í gjörólíkum störfum“ Atvinnulíf „Opinberi geirinn er að breytast og þar þarf mikinn fjölda verkefnastjóra“ Atvinnulíf Sölunni slegið á frest Viðskipti innlent Fleiri fréttir Frestun sölu Íslandsbanka jákvæð fyrir markaðinn Sölunni slegið á frest Kormákur og Skjöldur flytja í Brynjuhúsið eftir algjöra yfirhalningu Play í frjálsu falli Semja við flugfélög í Færeyjum og á Grænlandi Hagkaup hættir sölu á Sodastream í kjölfar mótmæla Frigus fór fýluferð í Landsrétt Óljóst hvort breytingarnar bjargi rekstri Play Úlfur Þór til Firma lögmanna Eins og AirBnb og Uber en fyrir tónlistarkennslu Tvískiptur fasteignamarkaður og hækkandi vaxtabyrði „Play verður áfram íslenskt“ Sækja um leyfi á Möltu Herdís hefði frekar viljað halda vöxtum óbreyttum Hér og nú fjölgar starfsmönnum Samið um 800 íbúðir á Ásbrú Allsherjarinnköllun á krabbameinsvaldandi leikföngum Rotovia kaupir mexíkóskt fyrirtæki Íbúðaverð lækkar í fyrsta sinn frá janúar Sannfærður um að niðurstaðan verði Lyfjavali í hag Hagkerfið nái andanum og spá um tveggja prósenta hagvexti næstu ár Bein útsending: Ný þjóðhags- og verðbólguspá Landsbankans Hefur lokið störfum hjá Viðreisn en vill vera á lista Ráðist í athugun hjá Skel vegna meintrar markaðsskiptingar Icelandair í samstarf við þjóðarflugfélag Portúgals Nýir eigendur Skagans stefna á að hefja starfsemi í nóvember Segir aðför Eflingar með ólíkindum Áfram engar loðnuveiðar Rekstrarfélag Ítalíu á Frakkastíg gjaldþrota Segja fullyrðingar borgarfulltrúa um Carbfix ekki standast Sjá meira
„Íslenskt atvinnulíf er byggt á einhverri krónískri illri meðferð á starfsfólki,“ sagði Gunnar Smári Egilsson, fyrrverandi ritstjóri og samfélagsrýnir í þættinum Í bítið á Bylgjunni í morgun. Hann segir umræðuna fyrir komandi kjarasamninga hafa í of miklum mæli miðast við að horfa á verðbólguþróun og hagkerfið í heild í stað þess að skoða einstaka atvinnugreinar eða einstök fyrirtæki. „Þegar við tökum sjávarútvegurinn sem við erum svo stolt af og stærum okkur af í útlöndum. Þá borgar hann fiskverkafólki 40 prósent af þeim launum sem fiskverkafólk fær í Noregi. Fiskverkakona í Noregi hefur tvisvar og hálfu sinni hærri laun fyrir grunnvinnu sínu heldur en á Íslandi,“ segir Gunnar Smári.Lægstu laun duga ekki út mánuðinn Sem dæmi nefnir Gunnar Smári launastefnu HB Granda sem sé óverjandi. „Stjórnin þar er að fara að leggja til við aðalfund að greiða sjálfri sér 2.072 milljónir á sama tíma og hún hafnar algjörlega að hækka lámarkslaun í 300 þúsund sem að allir vita að eru eiginlega mörkin sem þarf til að lifa út mánuðinn. Lægstu launin sem að Grandi borgar verkafólki sínu sem er að vinna fiskinn er fyrir neðan það sem dugar til að lifa út mánuðinn. Þannig að verkafólkið getur kannski lifað til tuttugasta hvers mánaðar. Á sama tíma greiða þeir sjálfum sér tvo milljarða og senda svo einn milljarð til Chile í fjárfestingar,“ segir Gunnar Smári. Gunnar Smári bendir á að það myndi kosta fyrirtækið 700 milljónir á ári, um þriðjung af arðgreiðslum þessa árs, að hækka laun allra starfsmanna um sömu krónutölu svo laun þeirra lægst launuðu nái 300 þúsund krónum á mánuði. „Það er ekki eðlilegt að eigendur Granda fái rúma tvo milljarða í sinn hlut fyrir eitt ár ofan á að verðmæti Granda hækkaði um 21 milljarð í fyrra. Þannig að það nálgast 24 milljarða sem þeir ætla að borga sér fyrir eitt ár. En þeir telja það alveg ómögulegt að finna 700 milljónir til þess að hækka lægstu launin og síðan öll önnur laun í fyrirtækinu um sömu krónutölu þannig að lægstu launin skríði upp fyrir útreiknaðan framfærslukostnað einstaklings. Þetta er afstaða sem er óverjandi,“ segir Gunnar Smári.Ill meðferð tíðkast frá landnámi Að mati Gunnars Smára er ill meðferða á launafólki og lágstéttunum krónískt vandamál sem hafi verið við lýði frá upphafi byggðar hér á landi. „Það má rekja það aftur í landnám. Íslendingar lögðu af þrælahalda án þess að nokkur tæki eftir því. Flestar þjóðir geta bent á dagsetningu þar sem þær hættu þrælahaldi. Íslendingar geta það ekki því það var hagkvæmara að hafa vinnufólk en þræla. Þannig gengur þetta inn í vistarbandið og til okkar daga,“ segir Gunnar Smári.
Mest lesið „Enginn kvartað yfir því þegar ég hef skúrað“ Atvinnulíf Frestun sölu Íslandsbanka jákvæð fyrir markaðinn Viðskipti innlent Óljóst hvort breytingarnar bjargi rekstri Play Viðskipti innlent Kormákur og Skjöldur flytja í Brynjuhúsið eftir algjöra yfirhalningu Viðskipti innlent Play í frjálsu falli Viðskipti innlent Ekki trompast við fólk í vinnu eða á fundum Atvinnulíf Hagkaup hættir sölu á Sodastream í kjölfar mótmæla Viðskipti innlent „Síðan kemur í ljós að við erum í gjörólíkum störfum“ Atvinnulíf „Opinberi geirinn er að breytast og þar þarf mikinn fjölda verkefnastjóra“ Atvinnulíf Sölunni slegið á frest Viðskipti innlent Fleiri fréttir Frestun sölu Íslandsbanka jákvæð fyrir markaðinn Sölunni slegið á frest Kormákur og Skjöldur flytja í Brynjuhúsið eftir algjöra yfirhalningu Play í frjálsu falli Semja við flugfélög í Færeyjum og á Grænlandi Hagkaup hættir sölu á Sodastream í kjölfar mótmæla Frigus fór fýluferð í Landsrétt Óljóst hvort breytingarnar bjargi rekstri Play Úlfur Þór til Firma lögmanna Eins og AirBnb og Uber en fyrir tónlistarkennslu Tvískiptur fasteignamarkaður og hækkandi vaxtabyrði „Play verður áfram íslenskt“ Sækja um leyfi á Möltu Herdís hefði frekar viljað halda vöxtum óbreyttum Hér og nú fjölgar starfsmönnum Samið um 800 íbúðir á Ásbrú Allsherjarinnköllun á krabbameinsvaldandi leikföngum Rotovia kaupir mexíkóskt fyrirtæki Íbúðaverð lækkar í fyrsta sinn frá janúar Sannfærður um að niðurstaðan verði Lyfjavali í hag Hagkerfið nái andanum og spá um tveggja prósenta hagvexti næstu ár Bein útsending: Ný þjóðhags- og verðbólguspá Landsbankans Hefur lokið störfum hjá Viðreisn en vill vera á lista Ráðist í athugun hjá Skel vegna meintrar markaðsskiptingar Icelandair í samstarf við þjóðarflugfélag Portúgals Nýir eigendur Skagans stefna á að hefja starfsemi í nóvember Segir aðför Eflingar með ólíkindum Áfram engar loðnuveiðar Rekstrarfélag Ítalíu á Frakkastíg gjaldþrota Segja fullyrðingar borgarfulltrúa um Carbfix ekki standast Sjá meira