Allsber á röngum tíma Pawel Bartoszek skrifar 20. júní 2015 07:00 Hópur ungs fólks klifraði upp á fjall í Malasíu, striplaðist og setti myndir af því á netið. Skömmu síðar kom jarðskjálfti. Fólk dó. Mannskepnan kann að greina mynstur og einhverjir eru sagðir hafa tengt saman: Túristar að stripla => Andar reiðir => Jörð skelfur => Fólk deyr. Ein þessara tenginga er nokkuð rökföst. Hinar tvær eru það ekki. Í öllum samfélögum getur fólk lent í því að vera gripið berrassað á röngum stað og á röngum tíma. Sjálfur er ég kannski bara heppinn. Ég vann ekki í banka fyrir hrun og þótt margir vina minna hafi gert það hef ég sem betur fer ekki þurft að heimsækja neinn þeirra upp á Kvíabryggju. Mín kynslóð var kannski ekki orðin nægilega valdamikil 2008. Við vorum vissulega á leiðinni upp fjallið en samt enn í fötum þegar skjálftinn kom. Nú eru margir reiðir við fyrrum bankamenn. Ekki misskilja mig: fjármálaglæpir eru alvöruglæpir og ef óvilhallir dómstólar dæma menn til fangelsisvistar fyrir þá þá er það ekki ranglátara en hvað annað í þessu lífi. En sú reiði sem stundum brýst fram í umræðunni í garð þessara tilteknu misindismanna markast auðvitað af því að fólk er reitt út af hruninu. Fólk vill refsa fólki fyrir hrunið. Af umræðum um aðbúnað sumra þessara fanga má dæma að sumum þyki eins og fangelsin séu nú eins konar sumarbúðir. Fólk geti hjólað um á fjallahjólum, keypt sér betri húsgögn og jafnvel fengið senda matarbakka með mat sem það fílar frekar. Þetta finnst sumum fáránlegt. En refsingin sem felst í fangelsisvistinni er sú að geta ekki talað við fjölskyldu sína, farið í bíó eða kíkt á leikinn þegar manni sýnist. Það er þung refsing. Þeir sem vilja krydda þá refsingu með því skikka fólk til að sofa á hörðum rúmum, borða kalda súpu eða horfa á illa málaðan vegg eru á rangri braut. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Pawel Bartoszek Mest lesið Hvenær nær Bitcoin $1,000,000? Víkingur Hauksson Skoðun „Hækkar bara og hækkar“ Hjalti Þórisson Skoðun Verklausi milljónakennarinn Þórunn Sveinbjarnardóttir Skoðun Réttlæti Hallgríms Helgasonar Hildur Sverrisdóttir Skoðun Hversu góð eru laun lækna? Teitur Ari Theodórsson Skoðun Þrælar bankanna, lykiltölur Ragnar Þór Ingólfsson Skoðun Hvert er „útlendingavandamálið“? Karen Kjartansdóttir Skoðun Hvers virði er líf kvenna? Brynhildur Björnsdóttir Skoðun Ég er alveg nógu verðmæt eins og ég er! Ragnheiður Stephensen Skoðun Af hverju ætti ungt fólk að kjósa Sjálfstæðisflokkinn? Anton Berg Sævarsson Skoðun
Hópur ungs fólks klifraði upp á fjall í Malasíu, striplaðist og setti myndir af því á netið. Skömmu síðar kom jarðskjálfti. Fólk dó. Mannskepnan kann að greina mynstur og einhverjir eru sagðir hafa tengt saman: Túristar að stripla => Andar reiðir => Jörð skelfur => Fólk deyr. Ein þessara tenginga er nokkuð rökföst. Hinar tvær eru það ekki. Í öllum samfélögum getur fólk lent í því að vera gripið berrassað á röngum stað og á röngum tíma. Sjálfur er ég kannski bara heppinn. Ég vann ekki í banka fyrir hrun og þótt margir vina minna hafi gert það hef ég sem betur fer ekki þurft að heimsækja neinn þeirra upp á Kvíabryggju. Mín kynslóð var kannski ekki orðin nægilega valdamikil 2008. Við vorum vissulega á leiðinni upp fjallið en samt enn í fötum þegar skjálftinn kom. Nú eru margir reiðir við fyrrum bankamenn. Ekki misskilja mig: fjármálaglæpir eru alvöruglæpir og ef óvilhallir dómstólar dæma menn til fangelsisvistar fyrir þá þá er það ekki ranglátara en hvað annað í þessu lífi. En sú reiði sem stundum brýst fram í umræðunni í garð þessara tilteknu misindismanna markast auðvitað af því að fólk er reitt út af hruninu. Fólk vill refsa fólki fyrir hrunið. Af umræðum um aðbúnað sumra þessara fanga má dæma að sumum þyki eins og fangelsin séu nú eins konar sumarbúðir. Fólk geti hjólað um á fjallahjólum, keypt sér betri húsgögn og jafnvel fengið senda matarbakka með mat sem það fílar frekar. Þetta finnst sumum fáránlegt. En refsingin sem felst í fangelsisvistinni er sú að geta ekki talað við fjölskyldu sína, farið í bíó eða kíkt á leikinn þegar manni sýnist. Það er þung refsing. Þeir sem vilja krydda þá refsingu með því skikka fólk til að sofa á hörðum rúmum, borða kalda súpu eða horfa á illa málaðan vegg eru á rangri braut.