Svona gerum við Pawel Bartoszek skrifar 23. janúar 2016 07:00 Ef einhver hefði myrt annan mann í Íran fyrir 15 árum væri þessi maður löngu dauður sjálfur. Í Bandaríkjunum væri hann að bíða eftir því að vera tekinn af lífi. Í Tyrklandi væri hann enn fangelsi. Í Belgíu væri hann að losna úr fangelsi. En á Íslandi er maður í þessari stöðu búinn að vera frjáls í fimm ár og var að fá full borgaraleg réttindi að nýju. Það er mannlegt að finnast ósanngjarnt að maður sem meinaði öðrum um réttinn til að lifa lífinu til fulls vilji fá að gera það sjálfur. Auðvitað er það ekki sanngjarnt. Ekki fyrir fimm aura. En „sanngjarnt“ er ekki í boði. Við sem samfélag getum bara reynt að gera það sem er skást. Þegar einhver fremur glæp, jafnvel hinn versta glæp, er skárra að hann setjist niður og hugsi: „Það er von. Ég á mér von ef ég geri allt rétt. Jafnvel verstu morðingjar eiga von.“ Það er skárra en að hann hugsi bara: „Lífið er búið.“ Tilgangur með betrunarkerfum á, jú, að vera sá að gera fólk betra. Í Flórída eru 1,6 milljónir manna án kosningaréttar. Þetta eru fyrrverandi fangar. Þeir þurfa að sækja um að fá kosningarétt til ríkisstjórans. Á seinustu fjórum árum hafa rúm tíu þúsund gert það en aðeins um 1.500 fengið samþykki. Í Flórída er endurheimt borgaralegra réttinda því undantekning. Hér á landi er hún regla. Orðin „uppreist æru“ hljóma kannski fyrir sumum eins og samfélagið sé búið að gleyma og fyrirgefa. Það er ekki þannig enda er það ekki samfélagsins að gera það. Samfélagið tekur hins vegar af mönnum réttindi og veitir þau svo aftur. Ekki eftir geðþótta heldur að ákveðnum fyrirframþekktum skilyrðum uppfylltum. Því þannig gerum við þetta. Í mannvænum réttarríkjum. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Pawel Bartoszek Mest lesið Villtur lax eða villt græðgi – sveitin í skotlínu Jóhann Helgi Stefánsson Skoðun Aðför ríkisstjórnar Kristrúnar Frostadóttur að flóttafólki Hópur stjórnarkvenna í Solaris Skoðun Reykjavíkurborg á flestar félagslegar íbúðir en Garðabær rekur lestina Heimir Már Pétursson Skoðun Hanna Katrín og Co, koma til bjargar Björn Ólafsson Skoðun Sigrar og raunir íslenska hestsins Elín Íris Fanndal Skoðun Góðir grannar Landsvirkjunar og við hin Kjartan Ágústsson Skoðun Fyrst flúðu þau Reykjavíkurborg… Diljá Mist Einarsdóttir Skoðun Þegar innflutningurinn ræður ríkjum Anton Guðmundsson Skoðun Vladímír Pútín: Hvað er að marka hann? Steinar Björgvinsson Skoðun Örlög Úkraínu varða frið og öryggi á Íslandi Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir Skoðun
Ef einhver hefði myrt annan mann í Íran fyrir 15 árum væri þessi maður löngu dauður sjálfur. Í Bandaríkjunum væri hann að bíða eftir því að vera tekinn af lífi. Í Tyrklandi væri hann enn fangelsi. Í Belgíu væri hann að losna úr fangelsi. En á Íslandi er maður í þessari stöðu búinn að vera frjáls í fimm ár og var að fá full borgaraleg réttindi að nýju. Það er mannlegt að finnast ósanngjarnt að maður sem meinaði öðrum um réttinn til að lifa lífinu til fulls vilji fá að gera það sjálfur. Auðvitað er það ekki sanngjarnt. Ekki fyrir fimm aura. En „sanngjarnt“ er ekki í boði. Við sem samfélag getum bara reynt að gera það sem er skást. Þegar einhver fremur glæp, jafnvel hinn versta glæp, er skárra að hann setjist niður og hugsi: „Það er von. Ég á mér von ef ég geri allt rétt. Jafnvel verstu morðingjar eiga von.“ Það er skárra en að hann hugsi bara: „Lífið er búið.“ Tilgangur með betrunarkerfum á, jú, að vera sá að gera fólk betra. Í Flórída eru 1,6 milljónir manna án kosningaréttar. Þetta eru fyrrverandi fangar. Þeir þurfa að sækja um að fá kosningarétt til ríkisstjórans. Á seinustu fjórum árum hafa rúm tíu þúsund gert það en aðeins um 1.500 fengið samþykki. Í Flórída er endurheimt borgaralegra réttinda því undantekning. Hér á landi er hún regla. Orðin „uppreist æru“ hljóma kannski fyrir sumum eins og samfélagið sé búið að gleyma og fyrirgefa. Það er ekki þannig enda er það ekki samfélagsins að gera það. Samfélagið tekur hins vegar af mönnum réttindi og veitir þau svo aftur. Ekki eftir geðþótta heldur að ákveðnum fyrirframþekktum skilyrðum uppfylltum. Því þannig gerum við þetta. Í mannvænum réttarríkjum.
Aðför ríkisstjórnar Kristrúnar Frostadóttur að flóttafólki Hópur stjórnarkvenna í Solaris Skoðun
Reykjavíkurborg á flestar félagslegar íbúðir en Garðabær rekur lestina Heimir Már Pétursson Skoðun
Aðför ríkisstjórnar Kristrúnar Frostadóttur að flóttafólki Hópur stjórnarkvenna í Solaris Skoðun
Reykjavíkurborg á flestar félagslegar íbúðir en Garðabær rekur lestina Heimir Már Pétursson Skoðun