Seint lærir Seðlabankinn skjóðan skrifar 11. maí 2016 11:30 Undanfarin misseri hafa hrein gjaldeyriskaup Seðlabankans á markaði stigmagnast. Árið 2014 námu slík kaup 111 milljörðum króna en í fyrra námu þau 272 milljörðum króna. Á þessu ári stefnir í að hrein kaup bankans á gjaldeyri fari nærri 400 milljörðum. Hreinn gjaldeyrisforði nam í lok mars tæplega 400 milljörðum og heildarforðinn var 735 milljarðar. Seðlabankinn, sem kynnir vaxtaákvörðun í dag, hefur haldið vöxtum hér á landi himinháum í samanburði við öll viðmiðunarlönd. Verðbólga hefur nú í mörg misseri verið svipuð og í nágrannalöndum Íslands, þegar notast er við sambærilegar forsendur, en samt eru stýrivextir Seðlabanka Íslands svo háir að raunvextir eru mörghundruð sinnum hærri en annars staðar. Þetta hefur eðlilega leitt til mikils innflæðis gjaldeyris til landsins í formi vaxtamunarviðskipta og styrkt krónuna frá því sem annars hefði verið. Sterk króna heldur verðbólgu í skefjum en hefur þann kostnað í för með sér að veikja útflutningsatvinnugreinar og stuðla að auknum innflutningi og þar með viðskiptahalla, sem til lengdar stuðlar að óstöðugri krónu. Mikil gjaldeyriskaup Seðlabankans hafa einnig þau áhrif að auka mjög peningamagn í umferð og grafa þannig undan yfirlýstum þensluvörnum, sem bankinn segist stunda með hávaxtastefnu sinni. Á síðasta ári hækkaði Seðlabankinn stýrivexti sína um 1,25 prósentustig eða því sem næst fjórðung til að gera upptækar launahækkanir á almennum vinnumarkaði, sem færðu í mesta lagi 70 til 800 milljarða, að teknu tilliti til skatta, í vasa launþega og þannig út í hagkerfið með einum eða öðrum hætti. Þetta taldi bankinn nauðsynlegt til að viðhalda verðstöðugleika í landinu. Á sama tíma dældi bankinn sjálfur 272 milljörðum út í hagkerfið með kaupum á gjaldeyri, eða næstum fjórfaldri þeirri fjárhæð sem stafaði af kjarasamningum. Þeir peningar fóru að miklu leyti til fjárfestinga hér innanlands og ekki síst á fasteignamarkaði. Þetta hefur verið einn áhrifaþáttur þess að fasteignaverð hefur rokið upp hér á landi. Ólíkt því sem tíðkast í öðrum löndum er húsnæðiskostnaður tekinn inn hér á landi sem hluti þeirrar vísitölu sem mælir verðbólgu. Án húsnæðisliðarins hefur nær engin verðbólga mælst hér undanfarin misseri. Þannig kyndir Seðlabankinn sjálfur verðbólgubálið með þensluskapandi gjaldeyriskaupum og refsar almenningi og atvinnufyrirtækjum með hæstu raunvöxtum á byggðu bóli, sem aftur stuðla að frekara gjaldeyrisinnstreymi. Þetta er sami vítahringurinn og Seðlabankinn leiddi hagkerfið í fyrir hrun. Þá neyddust fyrirtæki og heimili til að taka gengistryggð lán því enginn löglegur rekstur gat staðið undir vaxtaokrinu sem Seðlabankinn leiddi hér á landi. Við munum hvernig það fór. Án stefnubreytingar endar með því að Seðlabankinn setur allt á hliðina hér á landi, aftur. Skjóðan Mest lesið Staðreyndum snúið á hvolf til að eigna ríkisstjórninni verðbólguna Viðskipti innlent Seðlabankinn hafi ekki önnur úrræði en að lækka vexti Viðskipti innlent Litlu fyrirtækin: Upplifa sjálfbærni sem aukavinnu og vesen Atvinnulíf Tónleikastöðum fækkar: „Þetta er bara sorgleg þróun“ Viðskipti innlent Temu kaupin getu hæglega orðið að fíkn Neytendur Verðstríð að hefjast á matvörumarkaði Neytendur Spá áframhaldandi óbreyttum stýrivöxtum í næstu viku Viðskipti innlent Susan Wojcicki er látin Viðskipti erlent „Allt að því galið“ að taka ekki þátt í séreignarsparnaði Viðskipti innlent Sprenging í sölu á sérsmíðuðum saunaklefum Samstarf Fleiri fréttir Staðreyndum snúið á hvolf til að eigna ríkisstjórninni verðbólguna Seðlabankinn hafi ekki önnur úrræði en að lækka vexti Tónleikastöðum fækkar: „Þetta er bara sorgleg þróun“ Spá áframhaldandi óbreyttum stýrivöxtum í næstu viku Tryggja sér 650 milljóna króna fjármögnun „Allt að því galið“ að taka ekki þátt í séreignarsparnaði Þórhallur ráðinn fjármálastjóri SORPU Ætla að lækka verð með ungverskum tannlæknum Hefja sölu áfengis á næstu tveimur vikum Atvinnuleysi mest á Suðurnesjum og minnst á Norðurlandi vestra Afnám tolla myndi gera út af við íslenskan landbúnað Bjóða upp á langlægsta verðið en samkeppnisaðilar óttast ekkert Upplifunin verði eins og að fara í búð í útlöndum Kominn tími til að Hopp og Zolo fái samkeppni Evrópska rafhlaupahjólaleigan Bolt opnar á Íslandi í dag Stórt skref stigið í yfirtöku JBT á Marel Klara nýr forstöðumaður hjá RSV „Komin í hóp fullorðnu félaganna“ Play mætt á aðalmarkað Kauphallar Meiri harka í framkvæmdum en áður og fleiri mál fyrir dóm Stefnir í helmingshækkun fasteignaskatta á atvinnuhúsnæði Allt að 43 prósent lægra matvöruverð án tolla Ein og hálf milljón í sekt vegna leyfislausrar Airbnb útleigu Gjaldþrotið nam 780 milljónum króna Stefna að því að opna Starbucks á fyrri hluta næsta árs Frá Bjarna Benediktssyni til Bestseller Play í Kauphöllina Skemmtistaðurinn 22 opnaður á nýjan leik Starbucks kemur til Íslands Starbucks opnar á Íslandi Sjá meira
Undanfarin misseri hafa hrein gjaldeyriskaup Seðlabankans á markaði stigmagnast. Árið 2014 námu slík kaup 111 milljörðum króna en í fyrra námu þau 272 milljörðum króna. Á þessu ári stefnir í að hrein kaup bankans á gjaldeyri fari nærri 400 milljörðum. Hreinn gjaldeyrisforði nam í lok mars tæplega 400 milljörðum og heildarforðinn var 735 milljarðar. Seðlabankinn, sem kynnir vaxtaákvörðun í dag, hefur haldið vöxtum hér á landi himinháum í samanburði við öll viðmiðunarlönd. Verðbólga hefur nú í mörg misseri verið svipuð og í nágrannalöndum Íslands, þegar notast er við sambærilegar forsendur, en samt eru stýrivextir Seðlabanka Íslands svo háir að raunvextir eru mörghundruð sinnum hærri en annars staðar. Þetta hefur eðlilega leitt til mikils innflæðis gjaldeyris til landsins í formi vaxtamunarviðskipta og styrkt krónuna frá því sem annars hefði verið. Sterk króna heldur verðbólgu í skefjum en hefur þann kostnað í för með sér að veikja útflutningsatvinnugreinar og stuðla að auknum innflutningi og þar með viðskiptahalla, sem til lengdar stuðlar að óstöðugri krónu. Mikil gjaldeyriskaup Seðlabankans hafa einnig þau áhrif að auka mjög peningamagn í umferð og grafa þannig undan yfirlýstum þensluvörnum, sem bankinn segist stunda með hávaxtastefnu sinni. Á síðasta ári hækkaði Seðlabankinn stýrivexti sína um 1,25 prósentustig eða því sem næst fjórðung til að gera upptækar launahækkanir á almennum vinnumarkaði, sem færðu í mesta lagi 70 til 800 milljarða, að teknu tilliti til skatta, í vasa launþega og þannig út í hagkerfið með einum eða öðrum hætti. Þetta taldi bankinn nauðsynlegt til að viðhalda verðstöðugleika í landinu. Á sama tíma dældi bankinn sjálfur 272 milljörðum út í hagkerfið með kaupum á gjaldeyri, eða næstum fjórfaldri þeirri fjárhæð sem stafaði af kjarasamningum. Þeir peningar fóru að miklu leyti til fjárfestinga hér innanlands og ekki síst á fasteignamarkaði. Þetta hefur verið einn áhrifaþáttur þess að fasteignaverð hefur rokið upp hér á landi. Ólíkt því sem tíðkast í öðrum löndum er húsnæðiskostnaður tekinn inn hér á landi sem hluti þeirrar vísitölu sem mælir verðbólgu. Án húsnæðisliðarins hefur nær engin verðbólga mælst hér undanfarin misseri. Þannig kyndir Seðlabankinn sjálfur verðbólgubálið með þensluskapandi gjaldeyriskaupum og refsar almenningi og atvinnufyrirtækjum með hæstu raunvöxtum á byggðu bóli, sem aftur stuðla að frekara gjaldeyrisinnstreymi. Þetta er sami vítahringurinn og Seðlabankinn leiddi hagkerfið í fyrir hrun. Þá neyddust fyrirtæki og heimili til að taka gengistryggð lán því enginn löglegur rekstur gat staðið undir vaxtaokrinu sem Seðlabankinn leiddi hér á landi. Við munum hvernig það fór. Án stefnubreytingar endar með því að Seðlabankinn setur allt á hliðina hér á landi, aftur.
Skjóðan Mest lesið Staðreyndum snúið á hvolf til að eigna ríkisstjórninni verðbólguna Viðskipti innlent Seðlabankinn hafi ekki önnur úrræði en að lækka vexti Viðskipti innlent Litlu fyrirtækin: Upplifa sjálfbærni sem aukavinnu og vesen Atvinnulíf Tónleikastöðum fækkar: „Þetta er bara sorgleg þróun“ Viðskipti innlent Temu kaupin getu hæglega orðið að fíkn Neytendur Verðstríð að hefjast á matvörumarkaði Neytendur Spá áframhaldandi óbreyttum stýrivöxtum í næstu viku Viðskipti innlent Susan Wojcicki er látin Viðskipti erlent „Allt að því galið“ að taka ekki þátt í séreignarsparnaði Viðskipti innlent Sprenging í sölu á sérsmíðuðum saunaklefum Samstarf Fleiri fréttir Staðreyndum snúið á hvolf til að eigna ríkisstjórninni verðbólguna Seðlabankinn hafi ekki önnur úrræði en að lækka vexti Tónleikastöðum fækkar: „Þetta er bara sorgleg þróun“ Spá áframhaldandi óbreyttum stýrivöxtum í næstu viku Tryggja sér 650 milljóna króna fjármögnun „Allt að því galið“ að taka ekki þátt í séreignarsparnaði Þórhallur ráðinn fjármálastjóri SORPU Ætla að lækka verð með ungverskum tannlæknum Hefja sölu áfengis á næstu tveimur vikum Atvinnuleysi mest á Suðurnesjum og minnst á Norðurlandi vestra Afnám tolla myndi gera út af við íslenskan landbúnað Bjóða upp á langlægsta verðið en samkeppnisaðilar óttast ekkert Upplifunin verði eins og að fara í búð í útlöndum Kominn tími til að Hopp og Zolo fái samkeppni Evrópska rafhlaupahjólaleigan Bolt opnar á Íslandi í dag Stórt skref stigið í yfirtöku JBT á Marel Klara nýr forstöðumaður hjá RSV „Komin í hóp fullorðnu félaganna“ Play mætt á aðalmarkað Kauphallar Meiri harka í framkvæmdum en áður og fleiri mál fyrir dóm Stefnir í helmingshækkun fasteignaskatta á atvinnuhúsnæði Allt að 43 prósent lægra matvöruverð án tolla Ein og hálf milljón í sekt vegna leyfislausrar Airbnb útleigu Gjaldþrotið nam 780 milljónum króna Stefna að því að opna Starbucks á fyrri hluta næsta árs Frá Bjarna Benediktssyni til Bestseller Play í Kauphöllina Skemmtistaðurinn 22 opnaður á nýjan leik Starbucks kemur til Íslands Starbucks opnar á Íslandi Sjá meira