Fordómar í fermingu Hildur Björnsdóttir skrifar 15. júlí 2016 07:00 Ég var stödd í fermingarveislu. Hann vatt sér upp að mér og hvíslaði lágum rómi. „Sérðu konuna þarna? Þú veist að hún er með geðhvarfasýki?“ Undirtónninn uppfullur af fordómum og ummælin viðhöfð í æsifréttastíl. Ég svaraði um hæl. „Sérðu manninn þarna? Þú veist að hann er með nýrnasteina?“ Ég set mig ekki á háan hest. Annan dag undir öðrum kringumstæðum hefði tilsvar mitt kannski verið annað. Ég hefði kannski tekið undir fordómana. Ég hefði kannski sýnt sögunni áhuga. En þennan dag undir þessum kringumstæðum blasti fáránleikinn við mér. Fordómar í garð geðsjúkra eru gamalþekkt fyrirbæri. Um geðsjúkdóma eru notuð fjölmörg hversdagsleg skammaryrði og mýmörg niðrandi ummæli. Þrátt fyrir mikla umræðu og aukinn skilning virðast fordómarnir enn flögra í umræðunni. Undanliðna áratugi hefur skilningur á eðli geðsjúkdóma stóraukist. Fjölmörg árangursrík úrræði standa til boða og meðferðarmöguleikarnir eru margir. Gjarnan má því engan mun finna á geðsjúkdómum og öðrum sjúkdómum – að lokinni greiningu má finna viðeigandi meðferð eða lækningu. Sjúklingarnir verða aftur eins og venjulegt fólk - með öllum sínum kostum og göllum. Við höfum náð gríðarlegum árangri í umræðu og uppfræðslu um geðsjúkdóma, en umræðan verður að halda áfram. Fáfræðina verður að uppræta. Fordómunum verður að eyða. Fermingarveislur eru ekki vettvangur til yfirferðar á heilsufarssögu boðsgesta. Almennt hefur enginn áhuga á kíghósta móðurömmunnar eða nýrnasteinum náfrændans. Að sama skapi ætti gömul saga geðsjúkdóma ekki að sæta tíðindum. Njótum bara brauðtertunnar og hættum þessum kjaftagangi.Þessi grein birtist upphaflega í Fréttablaðinu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Hildur Björnsdóttir Mest lesið Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun Verður pláss fyrir börnin? Hörður Svavarsson Skoðun Carbfix: Stærsta framlag Íslands í loftslagsmálum heimsins Sævar Freyr Þráinsson Skoðun Mengum meira Heiðar Guðjónsson Skoðun Hvað verður um Kára? Helga Sigrún Harðardóttir Skoðun Coda Terminal hefur ekki áhrif á neysluvatnsból höfuðborgarsvæðisins Sigrún Tómasdóttir Skoðun Af hverju leka gluggar fyrr en áður? Böðvar Bjarnason Skoðun Að óttast blokkir Ásta Logadóttir Skoðun Þegar fórnarlamb verður böðull Sigurður Skúlason Skoðun Sigmundi Davíð svarað Björn Bjarnason Skoðun
Ég var stödd í fermingarveislu. Hann vatt sér upp að mér og hvíslaði lágum rómi. „Sérðu konuna þarna? Þú veist að hún er með geðhvarfasýki?“ Undirtónninn uppfullur af fordómum og ummælin viðhöfð í æsifréttastíl. Ég svaraði um hæl. „Sérðu manninn þarna? Þú veist að hann er með nýrnasteina?“ Ég set mig ekki á háan hest. Annan dag undir öðrum kringumstæðum hefði tilsvar mitt kannski verið annað. Ég hefði kannski tekið undir fordómana. Ég hefði kannski sýnt sögunni áhuga. En þennan dag undir þessum kringumstæðum blasti fáránleikinn við mér. Fordómar í garð geðsjúkra eru gamalþekkt fyrirbæri. Um geðsjúkdóma eru notuð fjölmörg hversdagsleg skammaryrði og mýmörg niðrandi ummæli. Þrátt fyrir mikla umræðu og aukinn skilning virðast fordómarnir enn flögra í umræðunni. Undanliðna áratugi hefur skilningur á eðli geðsjúkdóma stóraukist. Fjölmörg árangursrík úrræði standa til boða og meðferðarmöguleikarnir eru margir. Gjarnan má því engan mun finna á geðsjúkdómum og öðrum sjúkdómum – að lokinni greiningu má finna viðeigandi meðferð eða lækningu. Sjúklingarnir verða aftur eins og venjulegt fólk - með öllum sínum kostum og göllum. Við höfum náð gríðarlegum árangri í umræðu og uppfræðslu um geðsjúkdóma, en umræðan verður að halda áfram. Fáfræðina verður að uppræta. Fordómunum verður að eyða. Fermingarveislur eru ekki vettvangur til yfirferðar á heilsufarssögu boðsgesta. Almennt hefur enginn áhuga á kíghósta móðurömmunnar eða nýrnasteinum náfrændans. Að sama skapi ætti gömul saga geðsjúkdóma ekki að sæta tíðindum. Njótum bara brauðtertunnar og hættum þessum kjaftagangi.Þessi grein birtist upphaflega í Fréttablaðinu.
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun