Bakþankar

Harmleikur Gunnlaugs ormstungu

Óttar Guðmundsson skrifar
Brekkukotsannáll eftir Halldór Laxness hefst á þessum orðum: „Vitur maður hefur sagt að næst því að missa móður sína sé fátt hollara úngum börnum en missa föður sinn." Halldór gengur út frá þeirri gömlu kenningu að fólk lifi af alvarleg áföll og geti jafnvel snúið þeim sér til blessunar. Hætt er við að Nóbelsskáldið hefði ekki komist upp með þessa strákslegu fullyrðingu á okkar tímum. Sérfræðingar um barnauppeldi og æskuáföll hefðu risið upp til andmæla og sagt Halldór bæði illa innrættan og sennilega elliæran.

Í Gunnlaugssögu ormstungu er sagt frá för söguhetjunnar á fund Eiríks Hlaðajarls. Hann var með ljótt fótasár en gekk þó óhaltur. Jarlinn undraðist en Gunnlaugur svaraði eins og hetju sæmir: „Eigi skal haltur ganga meðan báðir fætur eru jafnlangir.“

Nútímamenn láta sér þó fátt um finnast og gera gys að kappanum. Allir vita að best er að ganga draghaltur þar til búið er ganga frá endanlegum bótum fyrir áverkann. Enginn skyldi bera harm sinn í hljóði heldur koma honum á framfæri. Gunnlaugur hefði að sjálfsögðu átt að koma fram í fjölmiðlum og segja frá þeirri meðferð sem hann fékk ekki og kvarta undan læknamistökum. Hann hefði fengið þá áfallahjálp og samúð sem hann átti skilið.

Boðskapur Íslendingasagna er löngu úreltur og kominn tími til að banna þessar bækur í skólum landsins. Þær boða ofbeldi og hetjuhugsjón sem mögulega getur spillt æskulýð landsins. Það væri skelfilegt ef ungir menn reyndu að bera sig vel og ganga óhaltir eins og Gunnlaugur ormstunga og yrðu fyrir vikið af sanngjörnum bótum, áfallahjálp og afhjúpandi blaðaviðtölum.






×