Bergþór Pálsson: "Ansi mikil hugarleikfimi“

Bergþór Pálsson tekur á móti mér á stigaskör í fjölbýlishúsi og býður mér til stofu. Þar sem hann veit að ég ætla að forvitnast um hannyrðir hans er hann búinn að taka fram nokkrar prjónaflíkur. Flest af því sem eftir hann liggur á því sviði kveðst hann þó hafa gefið í tækifærisgjafir. Hann er einmitt nýbúinn með fallega peysu með mynstruðu berustykki sem afastrákurinn á að fá í jólagjöf.

„Ég á tvö afabörn og hef fyrir reglu að gefa þeim eitthvað heimatilbúið eða lítið á afmælum og jólum en aftur á móti hef ég reikninga fyrir þau í banka og set þar inn upphæð sem færi annars í veglega gjöf. Ég held að það muni koma þeim miklu betur síðar meir því fyrstu árin fá þau hvort sem er svo mikið pakkaflóð.“

Saknaði þeirrar norsku

Ein af peysunum hans Bergþórs er símynstruð, ljósblá og beinhvít og það er saga á bak við hana.

„Þegar ég var 18 ára vann ég á hóteli í Lillehammer í Noregi og þá keypti ég mér norska peysu, svo af einhverjum orsökum týndi ég henni seinna. Ég ákvað að ég yrði að leita að sams konar peysu og fór í allar búðir hérlendis og erlendis sem ég komst í, aldrei fann ég peysuna. Það endaði með því að ég leitaði uppi norsk mynstur á netinu. Reyndar fann ég ekki mynstrið á peysunni sem ég átti en ég fann peysu sem var svipuð, stækkaði bara mynstrið, teiknaði það upp og studdist svo við uppskriftir að öðrum peysum við prjónaskapinn. Það var mikið verk að prjóna þessa peysu og ég veit ekki hvort ég mundi leggja í það aftur. En mér fannst þetta skemmtilegt ferli og í raun áhugavert að komast að því hversu mikið hugvit þarf til þess að klára svona verk.“

Afi og amma prjónuðu

Bergþór hefur lengi kunnað að prjóna en byrjaði af alvöru fyrir fáum árum.

„Ég var að leika í Óliver Tvist í Þjóðleikhúsinu í litlu hlutverki herra Bumble sem kom bara fram tvisvar, í fyrra skiptið þar sem Óliver kemur til hans og biður um meiri mat og herra Bumble öskrar á hann MEIRA? og hrindir honum frá sér. Þarna hafði ég mikinn frítíma baksviðs en fannst ég ekki geta lesið því þá fylgdist ég ekki nógu vel með. Mig hafði alltaf langað að eignast íslenskt þjóðbúningavesti og ákvað að reyna að prjóna eitt slíkt en fann enga uppskrift að því. Því lagði ég smjörpappír framan á vesti sem ég sá og klippti út sniðið. Síðan settist ég niður með eitthvert garn sem ég fann og mátaði hversu margar lykkjur ég þyrfti og fór að reikna hvar ég þyrfti að auka í og þessháttar. En ég hefði aldrei getað þetta án aðstoðar leikkvenna í kring um mig, enda þurfti ég margoft að rekja upp. Bakstykkið er úr taui, það þurfti að fóðra og brydda og ég fékk Tinnu Kvaran búningameistara til að hjálpa mér þegar ég lenti í vandræðum. En þegar ég var búinn með mitt vesti bætti ég öðrum tveimur við, handa Albert, manninum mínum, og Braga, syni mínum. Þetta verkefni kom mér af stað í prjónaskapinn af alvöru en var ansi mikil hugarleikfimi. Eftir þetta prjónaði ég húfur af ýmsum gerðum til að hafa við búninginn.“

Bergþór kveðst ekki vita til að hann hafi komið fleiri karlmönnum til að prjóna en segir það hugsanlega hafa gerst óbeint.

„Eftir að ég byrjaði hef ég að minnsta kosti frétt af mörgum karlmönnum sem prjóna en vilja kannski ekkert bera það á torg. Í Hvítársíðunni, þar sem pabbi minn er alinn upp, var algengt að karlmenn prjónuðu. Amma og afi prjónuðu til dæmis bæði sjóvettlinga til að senda til Grindavíkur og drýgðu þannig tekjurnar því fólki féll náttúrlega aldrei verk úr hendi.“ Bergþór kveðst hafa uppgötvað ákveðna hugarró við hannyrðir þegar hann saumaði riddarateppi sem nú prýðir einn stofuvegginn, því hann hafi æft djúpa öndun í takt við gang nálarinnar.

Forsetahugleiðingar á bið

Bergþóri gefst vel að hafa handavinnu með sér þegar koma biðstundir, annars grípi hann símann og fari á fésbókina, sem ekki sé endilega gott fyrir hugann, því þar sé oft svo mikið um kvartanir.

„Fyrst eftir hrun vorum við svo uppfull af sköpunargleði og hugmyndum um hvernig við gætum byggt upp nýtt Ísland með heiðarleika í fyrirrúmi. Nú nokkrum árum seinna finnst mér botninn hafa dálítið dottið úr þeim hugsjónum. Margir eru vonsviknir og sú staða gerir okkur erfitt fyrir. Þess vegna finnst mér mikilvægt að við finnum styrkinn innra með okkur og hlúum að okkur sjálfum og náunganum því keðjan verður aldrei sterkari en veikasti hlekkurinn. Þjóð sem er upplitsdjörf og með heilbrigða sjálfsmynd getur gert svo margt til að snúa rangri þróun við.“

– Þetta er nú ágæt framboðsræða fyrir forseta.

Bergþór brosir. „Það kom mér óskaplega á óvart þegar fólk fór að hafa samband við mig út af framboði til forseta. Ég hef nefnilega ekki séð í mér þá eiginleika sem ég vil sjá í forseta, og svo finnst mér réttara að bíða með allar slíkar hugleiðingar þar til komið er í ljós hvað núverandi forseti gerir. Þetta gengur bara skref af skrefi og það á ábyggilega eftir að koma fram fólk sem hefur meiri áhuga á þessu embætti en ég. Forsetinn er forseti 24 tíma á sólar­hring og á nánast ekkert einkalíf. Þetta er því líka spurning um hvað menn vilja leggja á sína nánustu.“

Heilmikið stuð

Nú langar mig samt að vita hvað Bergþór er með á prjónunum í óeiginlegri merkingu.

„Ég er í Eddunni með Eddu Björgvins í Austurbæ. Björgvin Frans, sonur hennar, er með okkur núna og það kemur ný vídd í sýninguna með honum. Ég kem inn sem tónlistarmaður og svo sprella ég svolítið með þeim mæðginum og dansa með þeim, þetta er heilmikið stuð.

Auk þess að kenna við Söngskólann syngur Bergþór með hinum geysivinsælu Sætabrauðsdrengjum sem ætla að vera með jólatónleika í Laugarneskirkju, Hveragerði og Ólafsvík, þar verður slegið á létta strengi en hátíðleikinn fær líka að vera með, eins og vera ber, að sögn Bergþórs. Hann og Albert hafa líka stundum haldið námskeið þar sem þeir bjóða fólki heim, gefa því að borða og kenna því fallega borðsiði. En gætu þeir ekki byrjað að bjóða saumaklúbbum heim, hann verið með námskeið í prjónaskap og Albert borið fram nýbakaða köku með kaffinu, eins og honum einum er lagið?

„Ég veit ekki hvort ég gæti kennt saumaklúbbum nokkurn skapaðan hlut en mér hefur stundum dottið í hug að búa til myndbönd. Það gæti verið gaman að koma því á framfæri sem ég hef lært af mínum prjónaverkefnum, ekki til að hafa neitt upp úr því, heldur til leiðbeiningar fyrir þá sem vilja fara sömu leið og ég – að byrja upp úr engu.“