50+: Nei­kvæð líkamsvitund al­gengari

Þessi áhrif geta verið að mælast á mismunandi vegu. 

Hjá körlum getur til dæmis skapast vanlíðan eða óöryggi þegar hárið fer að þynnast, úthald að minnka, vöðvar að rýrna og það að fá standpínu tekur lengri tíma en áður.

Hjá konum geta það verið aðrir þættir og þá oft tengt því að líta ekki eins unglegar út og áður. Sem eðlilegt er; Hrukkur hafa myndast, húðin er að breytast, breytingaskeiðið er að hafa ýmiss áhrif á andlega og líkamlega líðan og svo mætti áfram telja.

Aukakílóin eru síðan að trufla bæði karla og konur.

Það sama á við um fólk sem er í fínu formi og í kjörþyngd, en einfaldlega upplifir leiða og jafnvel þunglyndi yfir því að vera að eldast í útliti.

Sem dæmi um hversu algengt neikvæð líkamsvitund er hjá fólki yfir fimmtugt, má nefna breska rannsókn þar sem niðurstöður sýna að 30% fólks á aldrinum 18-34 ára er ánægt með líkama sinn, í samanburði við 24% fólks sem er 55 ára og eldra. 

En hverjum langar að líða svona í 20,30, 40 ár í viðbótar? Auðvitað engum. 

Góðu ráðin

Í alla staði ætti fólk sem er að upplifa mikla vanlíðan að leita til fagaðila.

Hér eru hins vegar nokkrar hugmyndir um góð ráð.

1. Jákvæði listinn

Góð leið til að byrja uppbygginguna okkar er að lista upp nokkrar fyrirmyndir sem okkur dettur í hug, þar sem fólk er á svipuðum aldri og við sjálf eða eldra en að okkur finnst; virðist líða vel í eigin skinni og kunna að njóta lífsins.

Og hér erum við ekki að tala um útlit og þyngd, heldur aðra jákvæða þætti; 

• Bros
• Lífsgleði
• Jákvæðni
• Eldmóður
• Viska
• Útgeislun
• Og svo framvegis.

Vitað er að hvorki peningar né útlit tryggja hamingju og vellíðan. Þess vegna er mikilvægt að hugsa fyrst og fremst um þá eiginleika sem okkur finnst jákvæðir hjá fólki og ekki snúast um útlit, fatnað, stöðugildi, bíla, hús og svo framvegis. 

Næst er að horfa til þess hvaða eiginleikar það eru hjá okkur sjálfum sem við erum ánægðust með? Því öll okkar búum yfir ýmsu jákvæðu. 

Hvað í okkar fari erum við stoltust af? 

Hverjir eru okkar jákvæðustu eiginleikar?

Í hvers konar fötum líður okkur best í? (og erum við að klæðast þeim nógu oft)

Hvenær erum við ánægðust með okkur sjálf og hvað er það þá, sem gerir okkur svona ánægð? 

Allt sem okkur dettur í hug um okkur sjálf sem við upplifum á jákvæðan hátt, er gott að skrifa niður á þennan lista. 

2. Grimma röddin

Sumir segja að innri grimma röddin verði jafnvel grimmari með aldrinum. 

Hér skiptir miklu máli að taka stjórnina, því grimma röddin segir í raun ekkert annað og meira við okkur en við leyfum henni að segja.

Alls kyns sjálfshjálparbækur eru til í þessum efnum, hægt er að gúggla ýmsan fróðleik og góð ráð og/eða að leita til fagaðila eins og sálfræðings, fara í markþjálfun eða á einhvers konar sjálfshjálparnámskeið.

Því það að efla jákvæða líkamsvitund og líða vel í eigin skinni, er einfaldlega of erfitt verk ef grimmu röddinni er gefinn of laus taumurinn.

Mikilvægt skref í allri uppbyggingu, er að átta okkur á því að grimma röddin er til staðar hjá öllum en einkenni hennar er að segja ljóta hluti við okkur sjálf, sem við myndum aldrei segja við aðra. 

Að kveða hana í kútinn hefst oft á því að átta sig á því hvenær hún er til staðar og æfa okkur síðan í því að þagga niður í henni þannig að á endanum gefst hún eiginlega upp.

3. Prívatstundin - nakin

Loks er það að leyfa okkur að horfa á líkamann okkar. Hendur, hár, augu, húð, magi og svo framvegis.

Hvað er líkaminn að segja okkur? 

Að við séum uppfull af visku og þroska? 

Að við séum dugleg og vinnusöm. 

Hvað í sögunni okkar gerir okkur stolt og hvað af þessari sögu má sjá á líkamanum okkar?

Hvaða líkamsparta erum við ánægðust með?

Finnst okkur sérstaklega vænt um einhvern part af líkamanum okkar?

Mörgum gæti fundist þetta hálf hallærisleg æfing. En hún getur hjálpað og um að gera að æfa okkur í nokkur skipti. Til dæmis eftir bað eða sturtu og þá alltaf með það að leiðarljósi að æfa okkur í að horfa á okkur með jákvæðum augum.

4. Að skrifa líkamanum bréf

Enn eitt ráðið er að ímynda okkur að líkaminn okkar sé einn besti vinur okkar. Og við skrifum þessum vini okkar bréf. Hrósum, styðjum, huggum, eflum. Hvað myndum við skrifa til góðs vinar sem á ekkert nema gott skilið?

Þakkir, lofsöngur og hvatning ættu að einkenna þetta bréf. Og það getur hafist svona:

Elsku duglegi líkaminn minn. Það er með ólíkindum hvað við höfum farið í gegnum margt saman....

Ef við stöndum okkur að því að skrifa eitthvað neikvætt, felst æfingin í því að spyrja okkur: Myndum við í alvörunni segja þetta við góðan vin? Því ef ekki, þarf að stroka setninguna út og byrja upp á nýtt.

5. Að vera góð við okkur sjálf

Næst er að æfa okkur í að vera góð við okkur sjálf á hverjum degi og helst nokkrum sinnum á dag. 

Jafnvel að setja okkur markmið um að vera góð við okkur sjálf þrisvar til fimm sinnum á dag að lágmarki.

Þetta þarf ekki að kosta neitt og hér eru nokkrar hugmyndir.

• Ef við stöndum okkur að því að vera í neikvæðum hugsunum, skömmum við okkur ekki heldur sýnum okkur skilning og hugsum: Já, ég skil. Ég er búin að vera vond/ur við mig svo lengi í huganum að ég fell ósjálfrátt í þessa gryfju. En sem betur fer er ég nú að breyta því.
• Við æfum okkur í þakklæti.
• Á hverjum degi pössum við upp á að eiga einhverja stund með sjálfum okkur. Til að njóta. Að horfa í eina mínútu út um glugga gæti verið leið.
• Við æfum okkur að brosa framan í spegilinn og síðan að brosa eins oft og mikið og við getum. Alls staðar.
• Við búum okkur til hvetjandi möntru sem við förum með í huganum.
• Fleira skemmtilegt og jákvætt sem við kappkostum við að gera daglega en kostar ekki neitt.

Ný áhugamál virka líka vel og almennt allt sem er uppbyggilegt og gerir okkur upptekin í huganum á jákvæðan hátt. 

6. Að fara út með ruslið

Það er líka ágætt að lista upp staðreyndir sem við viljum losa okkur við. Til dæmis að:

• Horfast í augu við að megrun virkar ekki.  Nema þá til skamms tíma.
• Það er ekkert átak sem kemur í veg fyrir skalla á höfði.
• Það er engin lýtaaðgerð sem tryggir að við hættum að eldast.
• Útlit og peningar tryggja ekki hamingju né vellíðan.
• Útlits- og æskudýrkun er dæmi um hjarðhegðun.

Gott er að halda áfram með þennan staðreyndarlista, beita skynseminni okkar og vera meðvituð um að á þennan lista fara alls kyns setningar og mýtur sem fyrst og fremst eiga heima í ruslinu.