Hvað veldur hræringunum? 21. mars 2005 00:01 Hvað er það sem veldur hræringunum fyrir botni Miðjarðarhafs, ef ekki stríðið í Írak eins og sumir halda fram, og hvað er á seyði þar? Í mörgum landanna fyrir botni Miðjarðarhafs er hlutfall ungs fólks gríðarhátt. Sögulega séð eru ungir karlmenn líklegistir til að krefjast róttækra breytinga og hrinda þeim í framkvæmd með hörku ef þarf. Bágt efnahagsástand og dapurlegar framtíðarhorfur auka enn á viljan til breytinga. Fræðimenn hafa sumir hverjir talið að þetta þýddi frjóan jarðveg fyrir öfgahópa sem byggði á róttækum, íslömskum kenningum með blóðugum heilögum stríðum gegn ráðamönnum og Vesturlöndum í bland. Stjórnarherrar í Miðausturlöndum vita þetta jafnvel og vestrænir vísindamenn og því höfðu þeir, og hafa, í raun aðeins um tvennt að velja: að hætta lífi og völdum með því að gera ekkert, eða bregðast við með einhverjum hætti í von um að halda í valdastóla. Þetta getur boðið upp á lýðræði, en ekki endilega. Ólgan í Líbanon gæti endað með blóðugri borgarastyrjöld - fyrir því eru vissulega fordæmi. Í Egyptalandi og Sádi-Arabíu er enn alls óvíst hversu langt ráðamenn hyggjast ganga í lýðræðsátt eða hvort orð þeirra séu orðin tóm. Hæstráðendur í þessum ríkjum gætu einnig brugðist ókvæða við vestrænum þrýstingi og almenningur gefist upp á biðinni eftir raunverulegum endurbótum - með ógnvænlegum afleiðingum. Enn er ekkert hægt að fullyrða um framtíðina í Írak. Daglegar árásir og mannfall benda til þess að enn sé langt í land. Á sjálfstjórnarsvæðum Palestínumanna og í Ísrael á enn eftir að leiða til lykta deilur um framtíð Jerúsalem og endanleg landamæri. Óvíst er hvað gerist til að mynda ef Hamas ber sigur út býtum í kosningum í sumar. Spennan vegna kjarnorkuáætlunar Írans er enn til staðar og Íran styður enn fjölda andspyrnu- og eða hryðjuverkasveita í Sýrlandi, Líbanon og á svæðum Palestínumanna. Klerkunum í Teheran gæti líkað lítt, virtist sem þeir væru að missa völd erlendis, og sömu sögu er að segja ef þeim líst ekki á blikuna heima fyrir. Það kraumar undir niðri fyrir botni Miðjarðarhafs og ljóst að allt getur gerst Erlent Fréttir Stj.mál Mest lesið Segir ákvörðun um kæru fyrir nauðgun tekna fyrir andlát flugmanns Innlent Eiturlyf og vopn fundust á heimili hins handtekna á Bakkafirði Innlent „Þetta má aldrei gerast aftur“ Innlent Hefur þrisvar komið að 13 ára syni sínum meðvitundarlausum Innlent Sjö Rúmenar gefa ekkert uppi um tugmilljóna króna þýfi Innlent Jón Gnarr skráður í Viðreisn og ætlar á Alþingi Innlent Pilturinn áfram bak við lás og slá Innlent Sextán ára dómur fyrir manndráp í Drangahrauni stendur Innlent Hjónin létust eftir langvarandi veikindi Innlent Gripnir á leið upp í flugvél en tugmilljóna þýfi ófundið Innlent Fleiri fréttir Vísar á bug tillögum um frið í skiptum fyrir úkraínskt land Ákærður fyrir mútuþægni og fjársvik Þingmaður sagði fólki frá Haítí að „drulla sér“ frá Bandaríkjunum Lögðu hald á síma borgarstjórans Sendir Patriot, svifsprengjur og skotfæri til Úkraínu Nákvæmasta kortið af Vetrarbrautinni til þessa Sýknaður eftir meira en 50 ár á dauðadeild Segir tortímingu eða uppgjöf Hezbollah einu lausnina Alríkisákærur gefnar út á hendur borgarstjóra New York Hótar að beita kjarnorkuvopnum gegn árás með hefðbundnum vopnum Vinna að þriggja vikna vopnahléi á milli Ísrael og Hezbollah Selenskí varar við „kjarnorku hörmung“ Loftárásum ætlað að undirbúa mögulega innrás „Virkið“ Vuhledar að falli komið Skutu skotflaug í Kyrrhafið í fyrsta sinn í rúm fjörutíu ár Manngerð hlýnun gerði flóðin í Evrópu tvöfalt líklegri en ella Unnu spellvirki á finnska þinghúsinu til að mótmæla móvinnslu Hútar vilja háþróaðar stýriflaugar frá Rússum Combs sakaður um enn eina kynferðisárásina Infowars á uppboð í nóvember upp í skuld við syrgjandi fjölskyldur Starfsmenn Boeing sagðir hafna tilboði um 30 prósent launahækkun Sakar Hezbollah um að leiða Líbanon „að hyldýpinu“ Sonur tilræðismannsins handtekinn vegna barnaníðsefnis Með þrjú flugmóðurskip á sjó í fyrsta sinn Enn einn leiðtogi Hezbollah felldur Þreföldun á endurnýjanlegri orkuframleiðslu innan seilingar Skutu viðvörunarskotum að norsku skipi í norskri lögsögu Demókratar uggandi yfir niðurstöðum skoðanakannana „Sterk Úkraína mun neyða Pútín að samningaborðinu“ Halda árásum áfram og beina sjónum að eldflaugastæðum Hezbollah Sjá meira
Hvað er það sem veldur hræringunum fyrir botni Miðjarðarhafs, ef ekki stríðið í Írak eins og sumir halda fram, og hvað er á seyði þar? Í mörgum landanna fyrir botni Miðjarðarhafs er hlutfall ungs fólks gríðarhátt. Sögulega séð eru ungir karlmenn líklegistir til að krefjast róttækra breytinga og hrinda þeim í framkvæmd með hörku ef þarf. Bágt efnahagsástand og dapurlegar framtíðarhorfur auka enn á viljan til breytinga. Fræðimenn hafa sumir hverjir talið að þetta þýddi frjóan jarðveg fyrir öfgahópa sem byggði á róttækum, íslömskum kenningum með blóðugum heilögum stríðum gegn ráðamönnum og Vesturlöndum í bland. Stjórnarherrar í Miðausturlöndum vita þetta jafnvel og vestrænir vísindamenn og því höfðu þeir, og hafa, í raun aðeins um tvennt að velja: að hætta lífi og völdum með því að gera ekkert, eða bregðast við með einhverjum hætti í von um að halda í valdastóla. Þetta getur boðið upp á lýðræði, en ekki endilega. Ólgan í Líbanon gæti endað með blóðugri borgarastyrjöld - fyrir því eru vissulega fordæmi. Í Egyptalandi og Sádi-Arabíu er enn alls óvíst hversu langt ráðamenn hyggjast ganga í lýðræðsátt eða hvort orð þeirra séu orðin tóm. Hæstráðendur í þessum ríkjum gætu einnig brugðist ókvæða við vestrænum þrýstingi og almenningur gefist upp á biðinni eftir raunverulegum endurbótum - með ógnvænlegum afleiðingum. Enn er ekkert hægt að fullyrða um framtíðina í Írak. Daglegar árásir og mannfall benda til þess að enn sé langt í land. Á sjálfstjórnarsvæðum Palestínumanna og í Ísrael á enn eftir að leiða til lykta deilur um framtíð Jerúsalem og endanleg landamæri. Óvíst er hvað gerist til að mynda ef Hamas ber sigur út býtum í kosningum í sumar. Spennan vegna kjarnorkuáætlunar Írans er enn til staðar og Íran styður enn fjölda andspyrnu- og eða hryðjuverkasveita í Sýrlandi, Líbanon og á svæðum Palestínumanna. Klerkunum í Teheran gæti líkað lítt, virtist sem þeir væru að missa völd erlendis, og sömu sögu er að segja ef þeim líst ekki á blikuna heima fyrir. Það kraumar undir niðri fyrir botni Miðjarðarhafs og ljóst að allt getur gerst
Erlent Fréttir Stj.mál Mest lesið Segir ákvörðun um kæru fyrir nauðgun tekna fyrir andlát flugmanns Innlent Eiturlyf og vopn fundust á heimili hins handtekna á Bakkafirði Innlent „Þetta má aldrei gerast aftur“ Innlent Hefur þrisvar komið að 13 ára syni sínum meðvitundarlausum Innlent Sjö Rúmenar gefa ekkert uppi um tugmilljóna króna þýfi Innlent Jón Gnarr skráður í Viðreisn og ætlar á Alþingi Innlent Pilturinn áfram bak við lás og slá Innlent Sextán ára dómur fyrir manndráp í Drangahrauni stendur Innlent Hjónin létust eftir langvarandi veikindi Innlent Gripnir á leið upp í flugvél en tugmilljóna þýfi ófundið Innlent Fleiri fréttir Vísar á bug tillögum um frið í skiptum fyrir úkraínskt land Ákærður fyrir mútuþægni og fjársvik Þingmaður sagði fólki frá Haítí að „drulla sér“ frá Bandaríkjunum Lögðu hald á síma borgarstjórans Sendir Patriot, svifsprengjur og skotfæri til Úkraínu Nákvæmasta kortið af Vetrarbrautinni til þessa Sýknaður eftir meira en 50 ár á dauðadeild Segir tortímingu eða uppgjöf Hezbollah einu lausnina Alríkisákærur gefnar út á hendur borgarstjóra New York Hótar að beita kjarnorkuvopnum gegn árás með hefðbundnum vopnum Vinna að þriggja vikna vopnahléi á milli Ísrael og Hezbollah Selenskí varar við „kjarnorku hörmung“ Loftárásum ætlað að undirbúa mögulega innrás „Virkið“ Vuhledar að falli komið Skutu skotflaug í Kyrrhafið í fyrsta sinn í rúm fjörutíu ár Manngerð hlýnun gerði flóðin í Evrópu tvöfalt líklegri en ella Unnu spellvirki á finnska þinghúsinu til að mótmæla móvinnslu Hútar vilja háþróaðar stýriflaugar frá Rússum Combs sakaður um enn eina kynferðisárásina Infowars á uppboð í nóvember upp í skuld við syrgjandi fjölskyldur Starfsmenn Boeing sagðir hafna tilboði um 30 prósent launahækkun Sakar Hezbollah um að leiða Líbanon „að hyldýpinu“ Sonur tilræðismannsins handtekinn vegna barnaníðsefnis Með þrjú flugmóðurskip á sjó í fyrsta sinn Enn einn leiðtogi Hezbollah felldur Þreföldun á endurnýjanlegri orkuframleiðslu innan seilingar Skutu viðvörunarskotum að norsku skipi í norskri lögsögu Demókratar uggandi yfir niðurstöðum skoðanakannana „Sterk Úkraína mun neyða Pútín að samningaborðinu“ Halda árásum áfram og beina sjónum að eldflaugastæðum Hezbollah Sjá meira