Sprengjurnar víkja fyrir söguþræði 11. júlí 2005 00:01 Fyrir okkur sem finnst gaman að fara í bíó eru sumarkvikmyndirnar áhættusamur iðnaður. Þar er Hollywood í gírnum og framleiðir kvikmyndir með mikið af áhættuatriðum, svölum náunga og einni fallegri konu. Ef marka má þær myndir sem við höfum fengið að sjá í ár virðist þó sem Hollywood sé að veðja á einhvern annan hest. Upphaf þessara svokölluðu "summerblockbusters" má ef til vill rekja til Jaws, þótt sú mynd sé langt frá því að vera "hefðbundin" sumarmynd. Hún var frumsýnd í Bandaríkjunum 20. júní árið 1975 og skilaði sjö milljónum bandaríkjadala sína fyrstu helgi. Þótt Spielberg sé vissulega einn af kóngunum í Hollywood er hann ekki konungur sumarmyndanna. Þeir Don Simpson og Jerry Bruckheimer gera tvímælalaust tilkall til þeirrar kórónu, þótt Simpson sé farinn yfir móðuna miklu. Þeir MTV-væddu Hollywood kvikmyndirnar þannig að myndir þeirra urðu smám saman eins og níutíu mínútna tónlistarmyndbönd. Þeir félagar fengu unga leikstjóra til liðs við sig en þeirra þekktastur er sennilega Michael Bay. Hann á myndir eins og The Rock, Bad Boys, Armageddon og Pearl Harbour að baki. Hasarmyndir með einföldum söguþræði þar sem "sló mó" senur og bílveltur skipta meginmáli. Don Simpson lét hafa eftir sér að það væri vissulega mikilvægt að vinna Óskarsverðlaun, ekki vegna viðurkenningarinnar heldur gætu þau þýtt milljónir í viðbót í miðasölukassann. Þá sagði hann ennfremur að þeir væru ekki skyldugir til þess að gera list né vera með einhverja yfirlýsingu. "Eina skyldan sem við höfum er að græða peninga." Þessi hugsjón skilaði sér heldur betur því þeir félagar gerðu hverja metsölumyndina af fætur annarri. Top Gun, Flashdance og Beverly Hills Cop verða varla myndir sem minnst verður fyrir listrænt innsæi eða flóknar fléttur. Þetta eru engu að síður meðal vinsælustu kvikmynda sögunnar. Þessar gerðir af myndum eru þó víðsfjarri í ár og vekur það upp þá spurningu hvort Hollywood sé loksins að segja skilið við MTV-væðinguna, blessunarlega gætu sumir sagt. Mynd Michael Bay,The Island, verður fyrsta myndin sem hann gerir án fulltingis Bruckheimer. Þar að auki eru aðalleikarnir tveir, Ewan McGregor og Scarlett Johansson þekkt fyrir leikhæfileika sína en ekki líkamsburði. Sumarmyndirnar í ár eru óvenjulegar að því leyti að þær eru dökkar í yfirbragði, fjalla um undirmálsfólk eða gera upp sakirnar við lærimeistara sína. Fyrsta sumarmyndin sem kom í hús var síðasta Stjörnustríðið. Eftir að George Lucas hafði mistekist að fá gamla Stjörnustríðsnirði til liðs við sig með fremur lélegum framhaldsmyndum var allt lagt undir fyrir síðustu myndina. Áhættan skilaði árangri og úr varð heldur dökk og ofbeldisfull mynd. Eftir að Anakin og Obi - Wan höfðu barist á banaspjótum var komið að "dæmigerðri" Hollywood mynd, Mr & Mrs. Smith. Hún skartaði Brad Pitt og Angelinu Jolie í aðalhlutverkum og ekkert var til sparað. Myndin reyndist fín skemmtun en fer vart í sögubækurnar sem sumarsmellur. Leðurblökumaðurinn var næstur á sviðið en töluverð spenna var fyrir þá mynd enda tæpur áratugur síðan Hollywood gekk af honum dauðum. Í ljós kom að glamúrinn, sem Hollywood hafði smurt ofan á þennan myrka einfara, hafði nú fengið að fjúka fyrir hálfgeðveikum milljarðamæringi. Myndin sló í gegn. War of the Worlds kom svo í kjölfarið. Þrátt fyrir að Spielberg og Cruise hafi valdið vonbrigðum með þessari mynd er hún alls ekki slæm. Hún er bara alls ekki jafn góð og vonast hafði verið eftir. Hún er merkileg fyrir þær sakir að í fyrsta skipti í Spielberg-mynd eru geimverurnar ekki komnar til að eignast vini. Hvort Spielberg hafi verið með hugann við næsta verkefni sitt sem á að fjalla um gíslatökuna í Munchen skal ósagt látið. War of the Worlds gerði einfaldlega ekki það sem hún átti að gera. Sin City er sú mynd sem gæti staðið uppi sem sigurvegari sumarsins. Hún hefur nú þegar velt War of the Worlds úr toppsætinu hér heima. Þá hefur hún fengið góða dóma hjá gagnrýnendum víða um heim. Tvær myndir eiga enn eftir að koma. The Fantastic Four og The Island. Sú síðarnefnda lítur vel út en sú fyrrnefnda gæti verið fíaskó sumarsins. Spurning hvort það er pláss fyrir fleiri ofurhetjur. Þá má ekki gleyma teiknimynd sumarsins sem að þessu sinni er Madagasgar en hún sló heldur betur í gegn vestra. Það skyldi engin vanmeta teiknaðar hetjur, það hefur Shreck sýnt svo um munar. Sumarmyndirnar í ár bera því þó vitni að sífellt minna fer fyrir innihaldslausu þvaðri. Sprengjurnar virðast smám saman vera að víkja fyrir söguþræðinum. Freyr Gígja Gunnarsson - freyrgigja@frettabladid.is Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Freyr Gígja Gunnarsson Í brennidepli Mest lesið Stormur í Þjóðleikhúsinu Bubbi Morthens Skoðun Mega bara íslenskir karlmenn nauðga konum á Íslandi? Guðný S. Bjarnadóttir Skoðun Nýbygging þýðir ekki gallalaus eign Annþór Kristján Karlsson Skoðun Norska leiðin hefur gefist vel – í Póllandi Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun 120km hraði á Keflavíkurveginum og netsölur með áfengi Jón Páll Haraldsson Skoðun Opið hús fyrir útvalda Björn Brynjúlfur Björnsson Skoðun Börn í skugga stríðs Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir Skoðun Auðbeldi SFS Örn Bárður Jónsson Skoðun Af hverju hræðist fólk kynjafræði? Eydís Ásbjörnsdóttir Skoðun Opið bréf til mennta- og barnamálaráðherra Gunnar Örn Vopnfjörð Þorsteinsson Skoðun Skoðun Skoðun Stormur í Þjóðleikhúsinu Bubbi Morthens skrifar Skoðun Börn í skugga stríðs Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Opið bréf til mennta- og barnamálaráðherra Gunnar Örn Vopnfjörð Þorsteinsson skrifar Skoðun Hvernig gerum við Grundarhverfi enn betra? Ævar Harðarson skrifar Skoðun Matvælaframleiðslulandið Ísland – er framtíð án sérþekkingar? Ólöf Guðný Geirsdóttir,Ólafur Ögmundarson skrifar Skoðun 120km hraði á Keflavíkurveginum og netsölur með áfengi Jón Páll Haraldsson skrifar Skoðun Lausnin liggur fyrir – Landspítali þarf að stíga skrefið Sandra B. Franks skrifar Skoðun Auðbeldi SFS Örn Bárður Jónsson skrifar Skoðun Skjárinn og börnin Daðey Albertsdóttir,Silja Björk Egilsdóttir,Skúli Bragi Geirdal skrifar Skoðun „Er stjúpmamma þín vond eins og í Öskubusku?“ Hafdís Bára Ólafsdóttir skrifar Skoðun Af hverju er Framsóknarfólk hamingjusamast? Árelía Eydís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Norska leiðin hefur gefist vel – í Póllandi Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Opið hús fyrir útvalda Björn Brynjúlfur Björnsson skrifar Skoðun Af hverju hræðist fólk kynjafræði? Eydís Ásbjörnsdóttir skrifar Skoðun Hlustum á okkar landsliðskonur - sýnum Ísrael rauða spjaldið Hrönn G. Guðmundsdóttir,Ragnhildur Hólmgeirsdóttir skrifar Skoðun Hópnauðganir/svartheimar! Davíð Bergmann skrifar Skoðun Valdið og samvinnuhugsjónin Kjartan Helgi Ólafsson skrifar Skoðun NPA breytti lífinu mínu Sveinbjörn Eggertsson skrifar Skoðun Hefur þú tilkynnt um ofbeldi gegn barni? Alfa Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Gildi kærleika og mannúðar Toshiki Toma skrifar Skoðun Hvernig tryggjum við samkeppnishæfni þjóðar? Jón Skafti Gestsson skrifar Skoðun Í minningu Frans páfa - sem tók sér nafn verndardýrlings dýra og náttúru Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Flottu kjötauglýsingarnar í blöðunum... Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Grafarvogsgremjan Þorlákur Axel Jónsson skrifar Skoðun Er ég að svindla? – Um sambýli manns og gervigreindar í sköpun og þekkingu Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Fjármögnuðu stríðsvél Rússlands Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hugleiðingar á páskum Ámundi Loftsson skrifar Skoðun Gremjan í Grafarvogi Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Samlokan á borðinu: Hugleiðingar á föstudeginn langaum sjónvarpsþættina Adolescence Skúli Ólafsson skrifar Skoðun Móttaka skemmtiferðaskipa - hlustað á íbúa Þórdís Lóa Þórhallsdóttir skrifar Sjá meira
Fyrir okkur sem finnst gaman að fara í bíó eru sumarkvikmyndirnar áhættusamur iðnaður. Þar er Hollywood í gírnum og framleiðir kvikmyndir með mikið af áhættuatriðum, svölum náunga og einni fallegri konu. Ef marka má þær myndir sem við höfum fengið að sjá í ár virðist þó sem Hollywood sé að veðja á einhvern annan hest. Upphaf þessara svokölluðu "summerblockbusters" má ef til vill rekja til Jaws, þótt sú mynd sé langt frá því að vera "hefðbundin" sumarmynd. Hún var frumsýnd í Bandaríkjunum 20. júní árið 1975 og skilaði sjö milljónum bandaríkjadala sína fyrstu helgi. Þótt Spielberg sé vissulega einn af kóngunum í Hollywood er hann ekki konungur sumarmyndanna. Þeir Don Simpson og Jerry Bruckheimer gera tvímælalaust tilkall til þeirrar kórónu, þótt Simpson sé farinn yfir móðuna miklu. Þeir MTV-væddu Hollywood kvikmyndirnar þannig að myndir þeirra urðu smám saman eins og níutíu mínútna tónlistarmyndbönd. Þeir félagar fengu unga leikstjóra til liðs við sig en þeirra þekktastur er sennilega Michael Bay. Hann á myndir eins og The Rock, Bad Boys, Armageddon og Pearl Harbour að baki. Hasarmyndir með einföldum söguþræði þar sem "sló mó" senur og bílveltur skipta meginmáli. Don Simpson lét hafa eftir sér að það væri vissulega mikilvægt að vinna Óskarsverðlaun, ekki vegna viðurkenningarinnar heldur gætu þau þýtt milljónir í viðbót í miðasölukassann. Þá sagði hann ennfremur að þeir væru ekki skyldugir til þess að gera list né vera með einhverja yfirlýsingu. "Eina skyldan sem við höfum er að græða peninga." Þessi hugsjón skilaði sér heldur betur því þeir félagar gerðu hverja metsölumyndina af fætur annarri. Top Gun, Flashdance og Beverly Hills Cop verða varla myndir sem minnst verður fyrir listrænt innsæi eða flóknar fléttur. Þetta eru engu að síður meðal vinsælustu kvikmynda sögunnar. Þessar gerðir af myndum eru þó víðsfjarri í ár og vekur það upp þá spurningu hvort Hollywood sé loksins að segja skilið við MTV-væðinguna, blessunarlega gætu sumir sagt. Mynd Michael Bay,The Island, verður fyrsta myndin sem hann gerir án fulltingis Bruckheimer. Þar að auki eru aðalleikarnir tveir, Ewan McGregor og Scarlett Johansson þekkt fyrir leikhæfileika sína en ekki líkamsburði. Sumarmyndirnar í ár eru óvenjulegar að því leyti að þær eru dökkar í yfirbragði, fjalla um undirmálsfólk eða gera upp sakirnar við lærimeistara sína. Fyrsta sumarmyndin sem kom í hús var síðasta Stjörnustríðið. Eftir að George Lucas hafði mistekist að fá gamla Stjörnustríðsnirði til liðs við sig með fremur lélegum framhaldsmyndum var allt lagt undir fyrir síðustu myndina. Áhættan skilaði árangri og úr varð heldur dökk og ofbeldisfull mynd. Eftir að Anakin og Obi - Wan höfðu barist á banaspjótum var komið að "dæmigerðri" Hollywood mynd, Mr & Mrs. Smith. Hún skartaði Brad Pitt og Angelinu Jolie í aðalhlutverkum og ekkert var til sparað. Myndin reyndist fín skemmtun en fer vart í sögubækurnar sem sumarsmellur. Leðurblökumaðurinn var næstur á sviðið en töluverð spenna var fyrir þá mynd enda tæpur áratugur síðan Hollywood gekk af honum dauðum. Í ljós kom að glamúrinn, sem Hollywood hafði smurt ofan á þennan myrka einfara, hafði nú fengið að fjúka fyrir hálfgeðveikum milljarðamæringi. Myndin sló í gegn. War of the Worlds kom svo í kjölfarið. Þrátt fyrir að Spielberg og Cruise hafi valdið vonbrigðum með þessari mynd er hún alls ekki slæm. Hún er bara alls ekki jafn góð og vonast hafði verið eftir. Hún er merkileg fyrir þær sakir að í fyrsta skipti í Spielberg-mynd eru geimverurnar ekki komnar til að eignast vini. Hvort Spielberg hafi verið með hugann við næsta verkefni sitt sem á að fjalla um gíslatökuna í Munchen skal ósagt látið. War of the Worlds gerði einfaldlega ekki það sem hún átti að gera. Sin City er sú mynd sem gæti staðið uppi sem sigurvegari sumarsins. Hún hefur nú þegar velt War of the Worlds úr toppsætinu hér heima. Þá hefur hún fengið góða dóma hjá gagnrýnendum víða um heim. Tvær myndir eiga enn eftir að koma. The Fantastic Four og The Island. Sú síðarnefnda lítur vel út en sú fyrrnefnda gæti verið fíaskó sumarsins. Spurning hvort það er pláss fyrir fleiri ofurhetjur. Þá má ekki gleyma teiknimynd sumarsins sem að þessu sinni er Madagasgar en hún sló heldur betur í gegn vestra. Það skyldi engin vanmeta teiknaðar hetjur, það hefur Shreck sýnt svo um munar. Sumarmyndirnar í ár bera því þó vitni að sífellt minna fer fyrir innihaldslausu þvaðri. Sprengjurnar virðast smám saman vera að víkja fyrir söguþræðinum. Freyr Gígja Gunnarsson - freyrgigja@frettabladid.is
Skoðun Matvælaframleiðslulandið Ísland – er framtíð án sérþekkingar? Ólöf Guðný Geirsdóttir,Ólafur Ögmundarson skrifar
Skoðun Hlustum á okkar landsliðskonur - sýnum Ísrael rauða spjaldið Hrönn G. Guðmundsdóttir,Ragnhildur Hólmgeirsdóttir skrifar
Skoðun Í minningu Frans páfa - sem tók sér nafn verndardýrlings dýra og náttúru Árni Stefán Árnason skrifar
Skoðun Er ég að svindla? – Um sambýli manns og gervigreindar í sköpun og þekkingu Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar
Skoðun Samlokan á borðinu: Hugleiðingar á föstudeginn langaum sjónvarpsþættina Adolescence Skúli Ólafsson skrifar