Heimavist góð fyrir félagsleg samskipti 7. september 2006 07:00 Langt í skólann Dætur Guðjóns, ásamt frænkum sínum, á leið í rannsóknarferð. Fríða Theódórsdóttir, Bjarnveig Ásta Guðjónsdóttir, Emma Theódórsdóttir og Guðný Ólafía Guðjónsdóttir. (Mynd í eigu Maríu Theódórsdóttur). Guðjón Bjarnason og María Ólafsdóttir, ábúendur í Hænuvík við Patreksfjörð, hafa þurft að senda dætur sínar tvær, tólf og fimmtán ára, í skóla til Patreksfjarðar í fimmtíu kílómetra akstursfjarlægð, eftir að grunnskólinn í Örlygshöfn var lagður niður fyrir þremur árum síðan. „Í kjölfar breytinganna stóð til að Guðný Ólafía og Bjarnveig Ásta yrðu keyrðar daglega á milli heimilis og skóla. Þegar þessi hugmynd kom upp var þess farið á leit að ég og kona mín myndum sjá um aksturinn, sem hefði tekið okkur um tvo tíma daglega. Sveitarfélagið bauð okkur borgun fyrir þessa þjónustu en taldi sig ekki geta sinnt akstri.“ Guðjón setti sig upp á móti þessu fyrirkomulagi og fór fram á að dætur hans fengju pláss í heimavist á Patreksfirði. „Ástæða þess að mér hugnast ekki sú hugmynd að aka langar vegalendir daglega eru þær að mér finnst þessum tíma betur varið í annað og lítið vit í að vera með börn í daglegum ferðalögum í alls konar veðrum yfir veturinn. Á sínum tíma kærðu foreldrar barna í sveitarfélaginu vinnubrögð sveitarfélagsins varðandi niðurfellingu skólans og fékk sveitarfélagið ákúru fyrir. Ákvörðun um að foreldrar ættu að sjá um akstur barna til og frá skóla var þó ekki breytt. Núna er ekið með Guðnýju og Ástu á Patreksfjörð eldsnemma á mánudagsmorgnum og koma þær heim aftur um hádegi á föstudögum.“ Guðjón segir það hafa gleymst í umræðunni að heimavist sé oft eina leið barna sem búa í sveit til félagslegra samskipta við önnur börn. „Sá tími sem fer í keyrslu er betur varið í nám eða afþreyingu og það er einnig staðreynd að færri börn eru á hvern kennara í fámennum skólum og því auðveldara að sinna þörfum hvers og eins.“ Tíu nemendur voru í grunnskólanum á Örlygshöfn þegar hann var lagður niður og eru flest þessara barna nú keyrð til skóla daglega. Guðjón segir að þrátt fyrir að dætur hans uni sér vel í skóla og heimavist á Patreksfirði hefði hann kosið að hafa þær nær sér. Hann undrast einnig að ekki hafi komið upp sú hugmynd að nota nútímatækni og taka upp fjarkennslu í kjölfar þess að heimavistarskólar voru lagðir niður. Guðný Ólafía, sem áður var nemi í grunnskólanum í Örlygshöfn, stundar nú nám í 10. bekk grunnskólans á Patreksfirði og líkar vel. „Ég hefði samt gjarnan viljað vera áfram í skólanum í Örlygshöfn, því þar var ég meira með hinum krökkunum.“ Guðný segist þó vera búin að eignast vinkonur í skólanum og gömlu skólafélagarnir úr grunnskólanum í Örlygshöfn halda líka hópinn. „Á kvöldin horfi ég á sjónvarpið á heimavistinni, er með vinum mínum eða fer í félagsmiðstöðina en það er líka gott að komast heim um helgar,“ segir Guðný, sem er ekki búin að ákveða hvað hún muni taka sér fyrir hendur eftir að skyldunámi lýkur. Tími heimavistarskólanna liðinnGuðjón BjarnasonEngir heimavistarskólar eru nú starfandi á Íslandi á grunnskólastigi. Fyrir sextán árum síðan voru starfandi heimavistarskólar á landinu þrjátíu talsins, fyrir átta árum voru þeir sex en nú eru börn í skólum keyrð til og frá heimili sínu daglega. Fækkun heimavistarskóla er í samræmi við stefnu fræðsluyfirvalda um að nemendum skuli ekið í skóla, sé þess nokkur kostur, ekki síst yngri nemendum. Samkvæmt lögum um grunnskóla frá árinu 1995 eiga nemendur að eiga kost á námi í heimabyggð. Grunnskólum fer fækkandi á landinu og fámennir skólar eru á undanhaldi. Á meðan grunnskólum fjölgar á höfuðborgarsvæðinu fækkar þeim á landsbyggðinni. Innlent Mest lesið Segir ákvörðun um kæru fyrir nauðgun tekna fyrir andlát flugmanns Innlent Eiturlyf og vopn fundust á heimili hins handtekna á Bakkafirði Innlent „Þetta má aldrei gerast aftur“ Innlent Hefur þrisvar komið að 13 ára syni sínum meðvitundarlausum Innlent Sjö Rúmenar gefa ekkert uppi um tugmilljóna króna þýfi Innlent Jón Gnarr skráður í Viðreisn og ætlar á Alþingi Innlent Pilturinn áfram bak við lás og slá Innlent Sextán ára dómur fyrir manndráp í Drangahrauni stendur Innlent Hjónin létust eftir langvarandi veikindi Innlent Gripnir á leið upp í flugvél en tugmilljóna þýfi ófundið Innlent Fleiri fréttir Segir Vinstri græn ekki styðja frekari breytingar á útlendingalögum Brynjar ákærður fyrir að brjóta á fleiri stúlkum Samherjaskipstjórinn segir málinu ekki lokið Líklega verði flett ofan af fleirum í rannsókn á brotum Diddy Hvers vegna er skiltið í Kúrlandi svo hátt uppi? Rannsókn lögreglu haft kælingaráhrif á alla blaðamannastéttina Um 100 þúsund fjár slátrað á Selfossi Hefur þrisvar komið að 13 ára syni sínum meðvitundarlausum Hamra járnið meðan það er heitt í mansalsmálum Bein útsending: Upplýsingafundur með íbúum Voga vegna jarðhræringa Nemandinn sem stakk Ingunni áfrýjar dómi Ráðþrota móðir, umtöluð rannsókn og skiltaþjófnaður Fagnar niðurstöðunni en lýsir yfir þungum áhyggjum „Þetta má aldrei gerast aftur“ Hissa ef tillaga um stjórnarslit hefði ekki komið fram Sextán ára dómur fyrir manndráp í Drangahrauni stendur Áfrýjaði engu nema ákvörðun um launin og málið fellt niður Þrjú vilja stýra Minjastofnun Varla komist í kast við lögin fyrr en hann flutti kókaín til landsins Bein útsending: Framtíð menntunar á tímum gervigreindar Bein útsending: Sátt um betra menntakerfi Rannsókn á byrlunar- og símamáli Páls skipstjóra úr sögunni Nýr umboðsmaður og SI svara seðlabankastjóra Sjö Rúmenar gefa ekkert uppi um tugmilljóna króna þýfi Vilja að takmarkanir á starfsmannaleigur verði skoðaðar Kristín Benediktsdóttir nýr umboðsmaður Alþingis Tuttugu lyklar í Árbæjarlaug horfnir Inga segir landið að sökkva í sæ vargaldar Jón Gnarr skráður í Viðreisn og ætlar á Alþingi Svandís Svavarsdóttir mætir í Samtalið Sjá meira
Guðjón Bjarnason og María Ólafsdóttir, ábúendur í Hænuvík við Patreksfjörð, hafa þurft að senda dætur sínar tvær, tólf og fimmtán ára, í skóla til Patreksfjarðar í fimmtíu kílómetra akstursfjarlægð, eftir að grunnskólinn í Örlygshöfn var lagður niður fyrir þremur árum síðan. „Í kjölfar breytinganna stóð til að Guðný Ólafía og Bjarnveig Ásta yrðu keyrðar daglega á milli heimilis og skóla. Þegar þessi hugmynd kom upp var þess farið á leit að ég og kona mín myndum sjá um aksturinn, sem hefði tekið okkur um tvo tíma daglega. Sveitarfélagið bauð okkur borgun fyrir þessa þjónustu en taldi sig ekki geta sinnt akstri.“ Guðjón setti sig upp á móti þessu fyrirkomulagi og fór fram á að dætur hans fengju pláss í heimavist á Patreksfirði. „Ástæða þess að mér hugnast ekki sú hugmynd að aka langar vegalendir daglega eru þær að mér finnst þessum tíma betur varið í annað og lítið vit í að vera með börn í daglegum ferðalögum í alls konar veðrum yfir veturinn. Á sínum tíma kærðu foreldrar barna í sveitarfélaginu vinnubrögð sveitarfélagsins varðandi niðurfellingu skólans og fékk sveitarfélagið ákúru fyrir. Ákvörðun um að foreldrar ættu að sjá um akstur barna til og frá skóla var þó ekki breytt. Núna er ekið með Guðnýju og Ástu á Patreksfjörð eldsnemma á mánudagsmorgnum og koma þær heim aftur um hádegi á föstudögum.“ Guðjón segir það hafa gleymst í umræðunni að heimavist sé oft eina leið barna sem búa í sveit til félagslegra samskipta við önnur börn. „Sá tími sem fer í keyrslu er betur varið í nám eða afþreyingu og það er einnig staðreynd að færri börn eru á hvern kennara í fámennum skólum og því auðveldara að sinna þörfum hvers og eins.“ Tíu nemendur voru í grunnskólanum á Örlygshöfn þegar hann var lagður niður og eru flest þessara barna nú keyrð til skóla daglega. Guðjón segir að þrátt fyrir að dætur hans uni sér vel í skóla og heimavist á Patreksfirði hefði hann kosið að hafa þær nær sér. Hann undrast einnig að ekki hafi komið upp sú hugmynd að nota nútímatækni og taka upp fjarkennslu í kjölfar þess að heimavistarskólar voru lagðir niður. Guðný Ólafía, sem áður var nemi í grunnskólanum í Örlygshöfn, stundar nú nám í 10. bekk grunnskólans á Patreksfirði og líkar vel. „Ég hefði samt gjarnan viljað vera áfram í skólanum í Örlygshöfn, því þar var ég meira með hinum krökkunum.“ Guðný segist þó vera búin að eignast vinkonur í skólanum og gömlu skólafélagarnir úr grunnskólanum í Örlygshöfn halda líka hópinn. „Á kvöldin horfi ég á sjónvarpið á heimavistinni, er með vinum mínum eða fer í félagsmiðstöðina en það er líka gott að komast heim um helgar,“ segir Guðný, sem er ekki búin að ákveða hvað hún muni taka sér fyrir hendur eftir að skyldunámi lýkur. Tími heimavistarskólanna liðinnGuðjón BjarnasonEngir heimavistarskólar eru nú starfandi á Íslandi á grunnskólastigi. Fyrir sextán árum síðan voru starfandi heimavistarskólar á landinu þrjátíu talsins, fyrir átta árum voru þeir sex en nú eru börn í skólum keyrð til og frá heimili sínu daglega. Fækkun heimavistarskóla er í samræmi við stefnu fræðsluyfirvalda um að nemendum skuli ekið í skóla, sé þess nokkur kostur, ekki síst yngri nemendum. Samkvæmt lögum um grunnskóla frá árinu 1995 eiga nemendur að eiga kost á námi í heimabyggð. Grunnskólum fer fækkandi á landinu og fámennir skólar eru á undanhaldi. Á meðan grunnskólum fjölgar á höfuðborgarsvæðinu fækkar þeim á landsbyggðinni.
Innlent Mest lesið Segir ákvörðun um kæru fyrir nauðgun tekna fyrir andlát flugmanns Innlent Eiturlyf og vopn fundust á heimili hins handtekna á Bakkafirði Innlent „Þetta má aldrei gerast aftur“ Innlent Hefur þrisvar komið að 13 ára syni sínum meðvitundarlausum Innlent Sjö Rúmenar gefa ekkert uppi um tugmilljóna króna þýfi Innlent Jón Gnarr skráður í Viðreisn og ætlar á Alþingi Innlent Pilturinn áfram bak við lás og slá Innlent Sextán ára dómur fyrir manndráp í Drangahrauni stendur Innlent Hjónin létust eftir langvarandi veikindi Innlent Gripnir á leið upp í flugvél en tugmilljóna þýfi ófundið Innlent Fleiri fréttir Segir Vinstri græn ekki styðja frekari breytingar á útlendingalögum Brynjar ákærður fyrir að brjóta á fleiri stúlkum Samherjaskipstjórinn segir málinu ekki lokið Líklega verði flett ofan af fleirum í rannsókn á brotum Diddy Hvers vegna er skiltið í Kúrlandi svo hátt uppi? Rannsókn lögreglu haft kælingaráhrif á alla blaðamannastéttina Um 100 þúsund fjár slátrað á Selfossi Hefur þrisvar komið að 13 ára syni sínum meðvitundarlausum Hamra járnið meðan það er heitt í mansalsmálum Bein útsending: Upplýsingafundur með íbúum Voga vegna jarðhræringa Nemandinn sem stakk Ingunni áfrýjar dómi Ráðþrota móðir, umtöluð rannsókn og skiltaþjófnaður Fagnar niðurstöðunni en lýsir yfir þungum áhyggjum „Þetta má aldrei gerast aftur“ Hissa ef tillaga um stjórnarslit hefði ekki komið fram Sextán ára dómur fyrir manndráp í Drangahrauni stendur Áfrýjaði engu nema ákvörðun um launin og málið fellt niður Þrjú vilja stýra Minjastofnun Varla komist í kast við lögin fyrr en hann flutti kókaín til landsins Bein útsending: Framtíð menntunar á tímum gervigreindar Bein útsending: Sátt um betra menntakerfi Rannsókn á byrlunar- og símamáli Páls skipstjóra úr sögunni Nýr umboðsmaður og SI svara seðlabankastjóra Sjö Rúmenar gefa ekkert uppi um tugmilljóna króna þýfi Vilja að takmarkanir á starfsmannaleigur verði skoðaðar Kristín Benediktsdóttir nýr umboðsmaður Alþingis Tuttugu lyklar í Árbæjarlaug horfnir Inga segir landið að sökkva í sæ vargaldar Jón Gnarr skráður í Viðreisn og ætlar á Alþingi Svandís Svavarsdóttir mætir í Samtalið Sjá meira