Gróska í stjórnmálum – Uppreisn ungliðanna 1997 Hreinn Hreinsson skrifar 18. janúar 2007 00:01 Eftir kosningarnar árið 1995, þar sem vinstri flokkarnir gengu til kosninga í fjórum stjórnmálaflokkum og tryggðu þar með eigið valdaleysi með sundrungu sinni, kom upp sterk umræða um stöðu vinstri manna. Var það mat margra að nú skyldu jafnaðarmenn sameina kraftana líkt og gert hafði verið með Reykjavíkur-listanum árið 1994. Þá að vísu með fulltingi framsóknarmanna sem duttu út úr umræðunni eftir að hafa gengið til samstarfs við hægri menn í ríkisstjórn árið 1995. Þetta var mikil deigla og náði djúpt inn í flokkana alla. Ekki síst til unga fólksins sem sá ekki ástæðuna fyrir sundrungunni eða réttlætinguna fyrir hinni pólitísku skiptingu til vinstri. Samið skyldi vopnahlé í villta vinstrinu og hreyfingar sameinaðar. Í október árið 1996 hélt á fimmta tug ungs fólks af vinstri væng stjórnmálanna til Bifrastar í Borgarfirði til að funda um hvernig við gætum flýtt fyrir og ýtt á eftir sameiningu jafnaðarmanna. Ungir jafnaðarmenn og -konur úr öllum flokkum og utan þeirra. Flest vorum við starfandi í einhverjum flokkanna fjögurra sem runnu síðar inn í Samfylkinguna en nokkur fjöldi utan flokka meðal annars vegna vantrúar á þeim máttlitlu flokkum sem þarna voru á ferð. Vistin á Bifröst fór vel í fólk og ákveðið var að halda áfram samstarfi og gera tilraun til þess að brjóta niður flokkamúranna og ná samstöðu um helstu mál. Við höfnuðum flokkakerfinu og því afkáralega ástandi sem ríkti á vinstri vængnum. Jafnaðarmenn sundraðir og áhrifalausir að mestu. Sjálfstæðisflokkurinn drottnaði og deildi og Framsókn sat þversum á fjósbitanum og hallaði sér í þá átt sem betur var boðið hverju sinni. Kunnugleg staða? Við mynduðum óformlegan undirbúningshóp að stofnfundi samtaka sem skyldu taka við hlutverki ungliðahreyfinganna og vinna að sameiningu flokkanna. Við leigðum hæð á Laugavegi 103, opnuðum félagsmiðstöð, og skipulögðum af miklum krafti stofnun samtakanna sem hlutu nafnið Gróska. Fundurinn var haldinn þann 18. janúar í Loftkastalanum árið 1997. Í aðdraganda þess réðumst við í mikla fjölmiðlaútrás. Skrifuðum fjölda greina í blöðin sem þá voru; Alþýðublaðið, DV, Mogginn, Helgarpósturinn, Dagur/Tíminn og Vikublaðið. Fundurinn tókst feykivel. Troðfullur kastali og hundruð manna mættu til að sýna samstöðu í því að sameina flokkanna í einn. Teningunum er kastað voru vígorð okkar. Prentuðum þau á plaköt og dreifimiða sem við fórum með í skóla landsins og á marga vinnustaði og kaffihús, kappið var mikið. Mikil stemning myndaðist í kringum stofnun Grósku, fundað var nær hvern dag vikunnar, við opnuðum einn fyrsta bloggvef landsins groska.is og skrifuðum Hina opnu bók Grósku, sem ritstýrt var af Helga Hjörvar og Flosa Eiríkssyni, sem var okkar framlag til málefnasamstöðu jafnaðarmanna. Nokkur hópur fór síðan til London og vann með Verkamannaflokknum í kosningunum 1997 og er stundin þegar Tony Blair lýsti yfir sigri í Royal Festival Hall okkur öllum ógleymanleg. Að þekkja sigurstemmingu er öllum mikilvægt. Hápunkti náði starf Grósku með fundaherferð um allt land í október 1997 undir slagorðinu Gróska um land allt - sameiginlegt framboð 1999. Við fengum lánaðan jeppa hjá Ingvari Helgasyni og héldum á annan tug funda hringinn í kringum landið. Umræðan var mjög hávær og mikil pressa var á forystumönnum flokkanna. Þar var ríkur vilji fyrir hendi. Margrét Frímannsdóttir orðin formaður Alþýðubandalags, Sighvatur Björgvinsson formaður Alþýðuflokks, Össur Skarphéðinsson þingmaður og ritstjóri var ákafur sameiningarsinni og ekki stóð á Jóhönnu Sigurðardóttur og Þjóðvaka eða Kvennalista. Þá var sætur sigur Reykjavíkurlistans og öflug staða Ingibjargar Sólrúnar í bakgrunni tíðarandans sem tákn fyrir árangurinn sem hægt var að ná legðum við jafnaðarmenn í fjórum flokkum kraftana saman. Hennar framlag var mikilvægt á þessum tíma. Björgvin G. SigurðssonÞetta er rifjað upp hér í tilefni af því að nú eru tíu ár liðin frá stofnun Grósku. Þeim tímamótum ber að fagna enda merkur áfangi í stjórnmálasögunni. Af því tilefni höldum við sem að stofnun Grósku stóðum ráðstefnu laugardaginn 20. janúar þar sem fjallað verður um stöðu jafnaðarmanna í dag. Er ferlinu lokið eða á eftir að sameina meira? Vörpum því upp og mörgu öðru laugardaginn 20. janúar á ráðstefnu sem hefst kl. 13.00 og verður haldin á Hallveigarstígnum, húsi Samfylkingarinnar. Við hvetjum allt Gróskufólk sem og alla áhugamenn um eflingu jafnaðarstefnunnar að líta við. Það hefur alltaf verið gaman á Gróskufundum. Höfundar eru stofnfélagar í Grósku - samtökum jafnaðarmanna, félagshyggjufólks og kvenfrelsissinna. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sighvatur Björgvinsson Mest lesið Tölum endilega íslensku, takk Ólafur Guðsteinn Kristjánsson Skoðun Hún var kölluð drusla Guðmunda G. Guðmundsdóttir Skoðun Yfirlýsing Hagsmunasamtaka brotaþola og Öfga Tanja M. Ísfjörð Magnúsdóttir,Ólöf Tara Harðardóttir,Hulda Hrund Guðrúnar Sigmundsdóttir,Guðný S. Bjarnadóttir Skoðun Les(mis)skilningur Miðflokksmanna Helgi Brynjarsson Skoðun Þegar kennarinn verður dómari Pawel Bartoszek Skoðun Kennarinn sem breytti lífi þínu Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir Skoðun Hvað finnst þér? Bryndís Víglundsdóttir Skoðun Tímabært að stokka spilin og gefa upp á nýtt Maarten Haijer Skoðun Til fyrirmyndar? Sverrir Björnsson Skoðun Cut The Crap! Davíð Bergmann Skoðun Skoðun Skoðun Minnkandi ábati stýrivaxta á verðbólgu Aron Heiðar Steinsson skrifar Skoðun Hún var kölluð drusla Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Til fyrirmyndar? Sverrir Björnsson skrifar Skoðun Tölum endilega íslensku, takk Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Skoðun Les(mis)skilningur Miðflokksmanna Helgi Brynjarsson skrifar Skoðun Kennarinn sem breytti lífi þínu Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Tímabært að stokka spilin og gefa upp á nýtt Maarten Haijer skrifar Skoðun Cut The Crap! Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hvað finnst þér? Bryndís Víglundsdóttir skrifar Skoðun Víðátta og margbreytni hins sjötta skilningarvits Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Þegar kennarinn verður dómari Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Tíminn vinnur ekki með þeim Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Frestun á afgreiðslu Samgönguáætlunar er fagnaðarefni Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Tvíeggja tækni: Hvernig má nýta stafræna tækni í kennslu? Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Blekking goðsagna Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Í sambandi við Suðurnesin Steinunn Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Fyrirhyggja er besta vörnin - vegna CrowdStrike atviksins 19. júlí 2024 Arnar Freyr Guðmundsson skrifar Skoðun 466 milljarðir í vasa norskra eldisrisa Gunnlaugur Stefánsson skrifar Skoðun Opið bréf til ráðherra Kristján Hreinsson skrifar Skoðun Flestir barðir til bana með steini eða skotnir í tætlur með haglabyssu Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Eflum Mjódd sem miðstöð almenningssamgangna fyrir landið allt Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Utanbæjarmaður eða útlendingur… stjórnaðu þér Arnrún María Magnúsdóttir skrifar Skoðun Velur þú að loka barnið þitt inni í herbergi með barnaníðingi? Álfhildur Leifsdóttir skrifar Skoðun Samgöngur - Ekki eftir neinu að bíða Hafsteinn Gunnarsson skrifar Skoðun Á undan áætlun í ríkisfjármálum Bjarni Benediktsson skrifar Skoðun Framtíðin? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Verndum Yazan og Barnasáttmálann Askur Hrafn Hannesson,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Fólkið sem ætti að hlusta meira Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Samgöngur - Ekki eftir neinu að bíða Hafsteinn Gunnarsson skrifar Skoðun Hver ber ábyrgð á nýjum gluggum sem leka? Þórunn Sigurðardóttir skrifar Sjá meira
Eftir kosningarnar árið 1995, þar sem vinstri flokkarnir gengu til kosninga í fjórum stjórnmálaflokkum og tryggðu þar með eigið valdaleysi með sundrungu sinni, kom upp sterk umræða um stöðu vinstri manna. Var það mat margra að nú skyldu jafnaðarmenn sameina kraftana líkt og gert hafði verið með Reykjavíkur-listanum árið 1994. Þá að vísu með fulltingi framsóknarmanna sem duttu út úr umræðunni eftir að hafa gengið til samstarfs við hægri menn í ríkisstjórn árið 1995. Þetta var mikil deigla og náði djúpt inn í flokkana alla. Ekki síst til unga fólksins sem sá ekki ástæðuna fyrir sundrungunni eða réttlætinguna fyrir hinni pólitísku skiptingu til vinstri. Samið skyldi vopnahlé í villta vinstrinu og hreyfingar sameinaðar. Í október árið 1996 hélt á fimmta tug ungs fólks af vinstri væng stjórnmálanna til Bifrastar í Borgarfirði til að funda um hvernig við gætum flýtt fyrir og ýtt á eftir sameiningu jafnaðarmanna. Ungir jafnaðarmenn og -konur úr öllum flokkum og utan þeirra. Flest vorum við starfandi í einhverjum flokkanna fjögurra sem runnu síðar inn í Samfylkinguna en nokkur fjöldi utan flokka meðal annars vegna vantrúar á þeim máttlitlu flokkum sem þarna voru á ferð. Vistin á Bifröst fór vel í fólk og ákveðið var að halda áfram samstarfi og gera tilraun til þess að brjóta niður flokkamúranna og ná samstöðu um helstu mál. Við höfnuðum flokkakerfinu og því afkáralega ástandi sem ríkti á vinstri vængnum. Jafnaðarmenn sundraðir og áhrifalausir að mestu. Sjálfstæðisflokkurinn drottnaði og deildi og Framsókn sat þversum á fjósbitanum og hallaði sér í þá átt sem betur var boðið hverju sinni. Kunnugleg staða? Við mynduðum óformlegan undirbúningshóp að stofnfundi samtaka sem skyldu taka við hlutverki ungliðahreyfinganna og vinna að sameiningu flokkanna. Við leigðum hæð á Laugavegi 103, opnuðum félagsmiðstöð, og skipulögðum af miklum krafti stofnun samtakanna sem hlutu nafnið Gróska. Fundurinn var haldinn þann 18. janúar í Loftkastalanum árið 1997. Í aðdraganda þess réðumst við í mikla fjölmiðlaútrás. Skrifuðum fjölda greina í blöðin sem þá voru; Alþýðublaðið, DV, Mogginn, Helgarpósturinn, Dagur/Tíminn og Vikublaðið. Fundurinn tókst feykivel. Troðfullur kastali og hundruð manna mættu til að sýna samstöðu í því að sameina flokkanna í einn. Teningunum er kastað voru vígorð okkar. Prentuðum þau á plaköt og dreifimiða sem við fórum með í skóla landsins og á marga vinnustaði og kaffihús, kappið var mikið. Mikil stemning myndaðist í kringum stofnun Grósku, fundað var nær hvern dag vikunnar, við opnuðum einn fyrsta bloggvef landsins groska.is og skrifuðum Hina opnu bók Grósku, sem ritstýrt var af Helga Hjörvar og Flosa Eiríkssyni, sem var okkar framlag til málefnasamstöðu jafnaðarmanna. Nokkur hópur fór síðan til London og vann með Verkamannaflokknum í kosningunum 1997 og er stundin þegar Tony Blair lýsti yfir sigri í Royal Festival Hall okkur öllum ógleymanleg. Að þekkja sigurstemmingu er öllum mikilvægt. Hápunkti náði starf Grósku með fundaherferð um allt land í október 1997 undir slagorðinu Gróska um land allt - sameiginlegt framboð 1999. Við fengum lánaðan jeppa hjá Ingvari Helgasyni og héldum á annan tug funda hringinn í kringum landið. Umræðan var mjög hávær og mikil pressa var á forystumönnum flokkanna. Þar var ríkur vilji fyrir hendi. Margrét Frímannsdóttir orðin formaður Alþýðubandalags, Sighvatur Björgvinsson formaður Alþýðuflokks, Össur Skarphéðinsson þingmaður og ritstjóri var ákafur sameiningarsinni og ekki stóð á Jóhönnu Sigurðardóttur og Þjóðvaka eða Kvennalista. Þá var sætur sigur Reykjavíkurlistans og öflug staða Ingibjargar Sólrúnar í bakgrunni tíðarandans sem tákn fyrir árangurinn sem hægt var að ná legðum við jafnaðarmenn í fjórum flokkum kraftana saman. Hennar framlag var mikilvægt á þessum tíma. Björgvin G. SigurðssonÞetta er rifjað upp hér í tilefni af því að nú eru tíu ár liðin frá stofnun Grósku. Þeim tímamótum ber að fagna enda merkur áfangi í stjórnmálasögunni. Af því tilefni höldum við sem að stofnun Grósku stóðum ráðstefnu laugardaginn 20. janúar þar sem fjallað verður um stöðu jafnaðarmanna í dag. Er ferlinu lokið eða á eftir að sameina meira? Vörpum því upp og mörgu öðru laugardaginn 20. janúar á ráðstefnu sem hefst kl. 13.00 og verður haldin á Hallveigarstígnum, húsi Samfylkingarinnar. Við hvetjum allt Gróskufólk sem og alla áhugamenn um eflingu jafnaðarstefnunnar að líta við. Það hefur alltaf verið gaman á Gróskufundum. Höfundar eru stofnfélagar í Grósku - samtökum jafnaðarmanna, félagshyggjufólks og kvenfrelsissinna.
Yfirlýsing Hagsmunasamtaka brotaþola og Öfga Tanja M. Ísfjörð Magnúsdóttir,Ólöf Tara Harðardóttir,Hulda Hrund Guðrúnar Sigmundsdóttir,Guðný S. Bjarnadóttir Skoðun
Skoðun Tvíeggja tækni: Hvernig má nýta stafræna tækni í kennslu? Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar
Skoðun Fyrirhyggja er besta vörnin - vegna CrowdStrike atviksins 19. júlí 2024 Arnar Freyr Guðmundsson skrifar
Skoðun Flestir barðir til bana með steini eða skotnir í tætlur með haglabyssu Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Eflum Mjódd sem miðstöð almenningssamgangna fyrir landið allt Sara Björg Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Velur þú að loka barnið þitt inni í herbergi með barnaníðingi? Álfhildur Leifsdóttir skrifar
Skoðun Verndum Yazan og Barnasáttmálann Askur Hrafn Hannesson,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir skrifar
Yfirlýsing Hagsmunasamtaka brotaþola og Öfga Tanja M. Ísfjörð Magnúsdóttir,Ólöf Tara Harðardóttir,Hulda Hrund Guðrúnar Sigmundsdóttir,Guðný S. Bjarnadóttir Skoðun