Þrennra tónleika hylling 17. mars 2007 14:30 Caput-hópurinn flytur tónlist Gubaidulina í Langholtskirkju Tónskáldið nýtur mikillar hylli um þessar mundir. MYND/Heiða Rússnest tónskáld hefur á undanförnum mánuðum notið mikillar athygli á Bretlandseyjum og á Norðurlöndum. Hún heitir Sofia Gubaidulina og er talin með merkari tónskáldum okkar tíma. Nú beinir tónlistargeirinn á Íslandi augum sínum og listgæfni að verkum hennar. Frúin ætlaði að koma í heimsókn en ekki verður af því: aldraður bóndi hennar veiktist og hún afboðaði sig. Sjálf er hún 75 ára. Sofia Gubaidulina var leiðtogi nýbylgjunnar í rússneskri tónlist upp úr 1960 ásamt Edison Denizov og Alfred Schnittke. Tónlist þeirra var í andófi við þá opinberu aðila í Sovétríkjunum sem heimtuðu svokallað félagslegt raunsæi. Þau voru fordómalaus og forvitin um tilraunakenndar hefðir í tónlistarlífi Evrópu á liðinni öld. Sú forvitni og fordómaleysið reyndust Sofiu og skoðanabræðrum hennar dýrt. Oft var komið í veg fyrir flutning verka hennar eins og lítilmótlegu yfirvaldi er hægast til að tukta tónskáld til spektar. Flytjendum var hreinlega fyrirskipað að hætta við flutning, oft á síðustu stundu. Dmitrí Sjostakovítsj var öllum hnútum kunnugur í slíku kúgunarferli og gaf tónskáldinu unga mottó: Þræddu áfram þínar villigötur. Sofia Gubaiduina fæddist í október 1931 og ólst upp í Kazan, borg tataranna. Móðir hennar var rússnesk, faðir hennar tatari, tónlistarkennarar hennar komu allir úr hinu öfluga gyðingasamfélagi sem þreifst í Kazan. Í fyrstu var það Bach sem heillaði hið unga tónskáld, á eftir komu þeir Mozart, Haydn og Beethoven. Bach hefur alltaf fylgt henni – eins og mörgum tónlistarmönnum. Fiðlukonsert hennar „Offertorium“ byggir á hinu konunglega stefi meistarans úr Tónafórninni. Á efnisskrá Caput er Hugleiðing Gubaidulinu um kóral Bachs „Vor deinen Thron“. Tónlist hennar hefur verið lýst sem tilfinningaþrunginni og hlaðinni óræðri merkingu – hún er sögð dularfull, myrk einlæg og björt og bæði gamaldags og framúrstefnuleg.s Sofia Gubaidulina fór fyrst til Vesturlanda árið 1985, vakti strax mikla athygli og nýtur nú alþjóðlegrar viðurkenningar sem eitt helsta tónskáld samtímans. Hún býr nú skammt frá Hamborg í Þýskalandi. Tónlistarunnendur fá notið sköpunarverka hennar á þrennum tónleikum. Hinir fyrstu fara fram í Langholtskirkju á morgun kl. 17 en þar leikur CAPUT-hópurinn ásamt söngkonunni Ingibjörgu Guðjónsdóttur og Graduale-kórnum. Ingibjörg syngur hið viðamikla „Hommage à T. S. Eliot“ en textinn þess er sóttur í „Fjóra kvartetta“ skáldsins. Önnur verk á efnisskránni eru Concordanza fyrir kammersveit og Hugleiðing um „Vor deinen Thron“ fyrir strengjakvartett, kontrabassa og sembal eftir Gubaidulinu og frumflutningur á tónverki Elínar Gunnlaugsdóttur „…í laufinu“ við ljóð Matthíasar Johannessen úr „Sálmum á atómöld“. Stjórnandi á þessum tónleikum verður Guðni Franzson en stjórandi Graduale-kórsins er Jón Stefánsson. Á þriðjudaginn leikur Valgerður Andrésdóttir verk Gubaidulina á Tíbrártónleikum í Salnum en Sif Tulinius fiðluleikari leikur konsert eftir Gubaidulina, Offertorium, með Sinfóníuhljómsveit Íslands í Háskólabíói næstkomandi fimmtudag. Sif hefur unnið með Gubaidulinu og það er að frumkvæði hennar sem þessir tónleikar allir eru haldnir. Mest lesið Þriðja lag brúðgumans of klúrt fyrir athöfnina Lífið Fréttatía vikunnar: Pólitík, andlát og bíó Lífið Cheryl kvartar yfir fjölmiðlaumfjöllun um Liam Payne Lífið Faðir Payne las minningarorð og þakkaði aðdáendum Lífið „Hugleikið hver fær að stunda kynlíf og hver ekki“ Tónlist Bar fyrir sig að hafa eitt sinn verið í strákabandi Lífið „Ég myndi aldrei fara í samband með einhverjum fávita“ Lífið Haustförðunin sem hefur slegið í gegn á TikTok Lífið Þetta eru höfundar Áramótaskaupsins 2024 Lífið Rekinn af útgáfunni stuttu fyrir andlátið Lífið Fleiri fréttir „Hugleikið hver fær að stunda kynlíf og hver ekki“ „Þetta er saga af villigötum“ „Enginn að fara að hringja í mig að fyrra bragði“ Kemur frá Sýrlandi og syngur á íslensku Space Odyssey opnar á nýjum stað Dr. Gunni spyr hvort það sé ekki bara búið að vera gaman Afhjúpað á hvaða dögum böndin spila á Airwaves Reyna að eyða minningum um hvort annað í sturluðum dansi Frumsýning á Vísi: Rokkað á miðju gólfi komin sjö mánuði á leið „Þetta er sem betur fer ekki upp á líf og dauða“ Ævintýrin hófust þegar hann hafnaði Juilliard Enginn súr í sætu teiti í Ásmundarsal „Ég fæ morgnana til að vera bara ég“ Rokkþyrstir geta tekið gleði sína á ný Sigga Ózk verður Ariana Grande og flytur til Noregs Ávísun á eilíf vonbrigði að elta góða veðrið Frumsýning á Vísi: Landsliðsmaður gefur út lag með pabba sínum Taylor Swift jafnaði met Beyoncé á VMA Myndaveisla: Ofurfjör á Októberfest Sáu ekki fyrir sér vinsældirnar en fagna nú 36 árum Sergio Mendes höfundur Mas Que Nada látinn Gáfu tóndæmi af Barfly í beinni Aldrei séð annað eins: IceGuys seldi nítján þúsund miða Herra Hnetusmjör stoltur eftir tryllta afmælishelgi Samtalið órjúfanlegur hluti af sköpuninni Sjá meira
Rússnest tónskáld hefur á undanförnum mánuðum notið mikillar athygli á Bretlandseyjum og á Norðurlöndum. Hún heitir Sofia Gubaidulina og er talin með merkari tónskáldum okkar tíma. Nú beinir tónlistargeirinn á Íslandi augum sínum og listgæfni að verkum hennar. Frúin ætlaði að koma í heimsókn en ekki verður af því: aldraður bóndi hennar veiktist og hún afboðaði sig. Sjálf er hún 75 ára. Sofia Gubaidulina var leiðtogi nýbylgjunnar í rússneskri tónlist upp úr 1960 ásamt Edison Denizov og Alfred Schnittke. Tónlist þeirra var í andófi við þá opinberu aðila í Sovétríkjunum sem heimtuðu svokallað félagslegt raunsæi. Þau voru fordómalaus og forvitin um tilraunakenndar hefðir í tónlistarlífi Evrópu á liðinni öld. Sú forvitni og fordómaleysið reyndust Sofiu og skoðanabræðrum hennar dýrt. Oft var komið í veg fyrir flutning verka hennar eins og lítilmótlegu yfirvaldi er hægast til að tukta tónskáld til spektar. Flytjendum var hreinlega fyrirskipað að hætta við flutning, oft á síðustu stundu. Dmitrí Sjostakovítsj var öllum hnútum kunnugur í slíku kúgunarferli og gaf tónskáldinu unga mottó: Þræddu áfram þínar villigötur. Sofia Gubaiduina fæddist í október 1931 og ólst upp í Kazan, borg tataranna. Móðir hennar var rússnesk, faðir hennar tatari, tónlistarkennarar hennar komu allir úr hinu öfluga gyðingasamfélagi sem þreifst í Kazan. Í fyrstu var það Bach sem heillaði hið unga tónskáld, á eftir komu þeir Mozart, Haydn og Beethoven. Bach hefur alltaf fylgt henni – eins og mörgum tónlistarmönnum. Fiðlukonsert hennar „Offertorium“ byggir á hinu konunglega stefi meistarans úr Tónafórninni. Á efnisskrá Caput er Hugleiðing Gubaidulinu um kóral Bachs „Vor deinen Thron“. Tónlist hennar hefur verið lýst sem tilfinningaþrunginni og hlaðinni óræðri merkingu – hún er sögð dularfull, myrk einlæg og björt og bæði gamaldags og framúrstefnuleg.s Sofia Gubaidulina fór fyrst til Vesturlanda árið 1985, vakti strax mikla athygli og nýtur nú alþjóðlegrar viðurkenningar sem eitt helsta tónskáld samtímans. Hún býr nú skammt frá Hamborg í Þýskalandi. Tónlistarunnendur fá notið sköpunarverka hennar á þrennum tónleikum. Hinir fyrstu fara fram í Langholtskirkju á morgun kl. 17 en þar leikur CAPUT-hópurinn ásamt söngkonunni Ingibjörgu Guðjónsdóttur og Graduale-kórnum. Ingibjörg syngur hið viðamikla „Hommage à T. S. Eliot“ en textinn þess er sóttur í „Fjóra kvartetta“ skáldsins. Önnur verk á efnisskránni eru Concordanza fyrir kammersveit og Hugleiðing um „Vor deinen Thron“ fyrir strengjakvartett, kontrabassa og sembal eftir Gubaidulinu og frumflutningur á tónverki Elínar Gunnlaugsdóttur „…í laufinu“ við ljóð Matthíasar Johannessen úr „Sálmum á atómöld“. Stjórnandi á þessum tónleikum verður Guðni Franzson en stjórandi Graduale-kórsins er Jón Stefánsson. Á þriðjudaginn leikur Valgerður Andrésdóttir verk Gubaidulina á Tíbrártónleikum í Salnum en Sif Tulinius fiðluleikari leikur konsert eftir Gubaidulina, Offertorium, með Sinfóníuhljómsveit Íslands í Háskólabíói næstkomandi fimmtudag. Sif hefur unnið með Gubaidulinu og það er að frumkvæði hennar sem þessir tónleikar allir eru haldnir.
Mest lesið Þriðja lag brúðgumans of klúrt fyrir athöfnina Lífið Fréttatía vikunnar: Pólitík, andlát og bíó Lífið Cheryl kvartar yfir fjölmiðlaumfjöllun um Liam Payne Lífið Faðir Payne las minningarorð og þakkaði aðdáendum Lífið „Hugleikið hver fær að stunda kynlíf og hver ekki“ Tónlist Bar fyrir sig að hafa eitt sinn verið í strákabandi Lífið „Ég myndi aldrei fara í samband með einhverjum fávita“ Lífið Haustförðunin sem hefur slegið í gegn á TikTok Lífið Þetta eru höfundar Áramótaskaupsins 2024 Lífið Rekinn af útgáfunni stuttu fyrir andlátið Lífið Fleiri fréttir „Hugleikið hver fær að stunda kynlíf og hver ekki“ „Þetta er saga af villigötum“ „Enginn að fara að hringja í mig að fyrra bragði“ Kemur frá Sýrlandi og syngur á íslensku Space Odyssey opnar á nýjum stað Dr. Gunni spyr hvort það sé ekki bara búið að vera gaman Afhjúpað á hvaða dögum böndin spila á Airwaves Reyna að eyða minningum um hvort annað í sturluðum dansi Frumsýning á Vísi: Rokkað á miðju gólfi komin sjö mánuði á leið „Þetta er sem betur fer ekki upp á líf og dauða“ Ævintýrin hófust þegar hann hafnaði Juilliard Enginn súr í sætu teiti í Ásmundarsal „Ég fæ morgnana til að vera bara ég“ Rokkþyrstir geta tekið gleði sína á ný Sigga Ózk verður Ariana Grande og flytur til Noregs Ávísun á eilíf vonbrigði að elta góða veðrið Frumsýning á Vísi: Landsliðsmaður gefur út lag með pabba sínum Taylor Swift jafnaði met Beyoncé á VMA Myndaveisla: Ofurfjör á Októberfest Sáu ekki fyrir sér vinsældirnar en fagna nú 36 árum Sergio Mendes höfundur Mas Que Nada látinn Gáfu tóndæmi af Barfly í beinni Aldrei séð annað eins: IceGuys seldi nítján þúsund miða Herra Hnetusmjör stoltur eftir tryllta afmælishelgi Samtalið órjúfanlegur hluti af sköpuninni Sjá meira