Deilur Lettlands við AGS valda ESB vandræðum 24. júlí 2009 12:59 Deilur Lettlands við Alþjóðagjaldeyrissjóðinn geta leitt til þeirrar klemmu fyrir ESB að þurfa að velja á milli hvort sambandið eigi að bjarga þeim nýríkjum í ESB sem vilja ekki skera meira niður hjá sér eða láta ríkin taka afleiðingum þess að gera slíkt ekki. Þannig hefst ítarleg greining á Reuters um þá stöðu sem ESB horfir nú frammá hvað samskipti AGS og Lettlands varðar og nokkurra annarra ríkja, einkum við Eystrasaltið og í austurhluta Evrópu. AGS hefur haldið eftir 200 milljón evra greiðslu til Lettlands en hún er hluti af 7,5 milljarða evru björgunarpakka til landsins sem að mestu er fjármagnaður af ESB. AGS neitaði að afhenda greiðsluna eftir að stjórn Lettlands hafnaði því að skera frekar niður lífeyrisgreiðslur á vegum hins opinbera og hækka skatta umfram það sem orðið var. Lettland er það land sem hefur orðið verst úti í fjármálakreppunni af öllum löndum í Evrópu. Landið hefur þegar skorið verulega niður í ríkisútgjöldum sínum en talið er að landsframleiðsla landsins muni dragast saman um 18% í ár. Fjöldi annarra landa í Evrópu sér fram á mikinn niðurskurð í opinberum útgjöldum sínum og margir sérfræðingar telja að í þeim verði svipað upp á teningnum og í Lettlandi. Kjörnir stjórnmálamenn þessara landa muni ekki vilja horfa framan á þær pólitísku afleiðingar sem frekari niðurskurður að kröfu AGS og fjármálamarkaða hefur í för með sér. „Þetta gæti orðið prófraunin fyrir Evrópu," segir Lars Christensen forstöðumaður nýmarkaðadeildar Danske Bank. „Í Lettlandi eru það stjórnmálin innanlands sem ráða förinni. Spurning er, hvað gerir ESB ef AGS gengur á brott." Fáir spá því að slíkt gerist í augnablikinu. Stjórnmálamenn í Lettlandi segja að þeir vonist til að gera gert út um ágreiningin við AGS og fengið þannig næstu greiðslu frá sjóðnum. En sérfræðingar segja að Lettar séu greinilega að velta fyrir sér öðrum valmöguleikum. „Lettar sjá að það er augljós ágreiningur milli ESB og AGS í þessu máli," segir Joanna Groska yfirmaður hjá Exclusive Analysis í London. „Þær gætu viljað nýta sér það." Án utanaðkomandi aðstoðar munu Lettar horfa fram á hrikalegar aðstæður í efnahagslífi sínu og slíkt getur smitað út frá sér til næstu nágranna, Eistlands og Litháen. Fórnarlömb í slíku ástandi yrðu meðal annars sænskir bankar sem hafa lánað mikið fé til svæðisins. Gengi sænskur krónunnar hefur verið að veikjast undanfarna mánuði af þessum sökum Þessar aðstæður gætu einnig haft þau áhrif að gengi evrunnar veikist og jafnvel að alþjóðamarkaðir yrðu einnig fyrir barðinu á ástandinu. Því gætu bæði AGS og ESB neyðst til að borga reikninginn að lokum. En það gengur ekki að láta Letta fá óútfyllta ásvísun til að lagfæra sín vandamál. Slíkt myndi að öllum líkindum valda því að aðrar þjóðir hættu við niðurskurð hjá sér og reiknuðu með að ESB myndi líka bjarga þeim þótt AGS væri ekki til í slíkt. „Það sem gerist í raun í þeirri stöðu er að reikningurinn myndi enda hjá þýskum skattgreiðendum," segir Lars Christensen. „Og þar sem kosningar eru framundan í Þýskalandi vill enginn að þetta verði að pólitísku deilumáli þar á bæ." Mest lesið „Enginn kvartað yfir því þegar ég hef skúrað“ Atvinnulíf Kormákur og Skjöldur flytja í Brynjuhúsið eftir algjöra yfirhalningu Viðskipti innlent Ekki trompast við fólk í vinnu eða á fundum Atvinnulíf Frestun sölu Íslandsbanka jákvæð fyrir markaðinn Viðskipti innlent Play í frjálsu falli Viðskipti innlent „Síðan kemur í ljós að við erum í gjörólíkum störfum“ Atvinnulíf „Opinberi geirinn er að breytast og þar þarf mikinn fjölda verkefnastjóra“ Atvinnulíf Sex milljarðar í tekjur af nikótíni á næsta ári Neytendur Hagkaup hættir sölu á Sodastream í kjölfar mótmæla Viðskipti innlent Semja við flugfélög í Færeyjum og á Grænlandi Viðskipti innlent Fleiri fréttir Bein útsending: Hver hlýtur hagfræðiverðlaun sænska seðlabankans? United Airlines hefur flug milli New York og Nuuk Viðskiptavinir gjaldþrota rafmyntakauphallar endurheimta milljarða Samþykktu allt að 45 prósent toll á kínverska rafbíla Samið um lok umfangsmikils verkfalls hafnarverkamanna Kærasta rafmyntamógúls í fangelsi vegna FTX-svikanna Stýrivextir lækkaðir í Bandaríkjunum í fyrsta sinn í fjögur ár Tupperware lýsir yfir gjaldþroti Snúa við dómnum og dæma Bonnesen í fangelsi Gera Apple að greiða tvær billjónir í skatta Skaut samstundis niður tillögur um efnahagslega björgun Evrópu Bein útsending: Apple kynnir nýjustu græjurnar Hætta steðjar að lífsgæðum Evrópubúa Volvo heykist á algjörri rafvæðingu árið 2030 Sjá meira
Deilur Lettlands við Alþjóðagjaldeyrissjóðinn geta leitt til þeirrar klemmu fyrir ESB að þurfa að velja á milli hvort sambandið eigi að bjarga þeim nýríkjum í ESB sem vilja ekki skera meira niður hjá sér eða láta ríkin taka afleiðingum þess að gera slíkt ekki. Þannig hefst ítarleg greining á Reuters um þá stöðu sem ESB horfir nú frammá hvað samskipti AGS og Lettlands varðar og nokkurra annarra ríkja, einkum við Eystrasaltið og í austurhluta Evrópu. AGS hefur haldið eftir 200 milljón evra greiðslu til Lettlands en hún er hluti af 7,5 milljarða evru björgunarpakka til landsins sem að mestu er fjármagnaður af ESB. AGS neitaði að afhenda greiðsluna eftir að stjórn Lettlands hafnaði því að skera frekar niður lífeyrisgreiðslur á vegum hins opinbera og hækka skatta umfram það sem orðið var. Lettland er það land sem hefur orðið verst úti í fjármálakreppunni af öllum löndum í Evrópu. Landið hefur þegar skorið verulega niður í ríkisútgjöldum sínum en talið er að landsframleiðsla landsins muni dragast saman um 18% í ár. Fjöldi annarra landa í Evrópu sér fram á mikinn niðurskurð í opinberum útgjöldum sínum og margir sérfræðingar telja að í þeim verði svipað upp á teningnum og í Lettlandi. Kjörnir stjórnmálamenn þessara landa muni ekki vilja horfa framan á þær pólitísku afleiðingar sem frekari niðurskurður að kröfu AGS og fjármálamarkaða hefur í för með sér. „Þetta gæti orðið prófraunin fyrir Evrópu," segir Lars Christensen forstöðumaður nýmarkaðadeildar Danske Bank. „Í Lettlandi eru það stjórnmálin innanlands sem ráða förinni. Spurning er, hvað gerir ESB ef AGS gengur á brott." Fáir spá því að slíkt gerist í augnablikinu. Stjórnmálamenn í Lettlandi segja að þeir vonist til að gera gert út um ágreiningin við AGS og fengið þannig næstu greiðslu frá sjóðnum. En sérfræðingar segja að Lettar séu greinilega að velta fyrir sér öðrum valmöguleikum. „Lettar sjá að það er augljós ágreiningur milli ESB og AGS í þessu máli," segir Joanna Groska yfirmaður hjá Exclusive Analysis í London. „Þær gætu viljað nýta sér það." Án utanaðkomandi aðstoðar munu Lettar horfa fram á hrikalegar aðstæður í efnahagslífi sínu og slíkt getur smitað út frá sér til næstu nágranna, Eistlands og Litháen. Fórnarlömb í slíku ástandi yrðu meðal annars sænskir bankar sem hafa lánað mikið fé til svæðisins. Gengi sænskur krónunnar hefur verið að veikjast undanfarna mánuði af þessum sökum Þessar aðstæður gætu einnig haft þau áhrif að gengi evrunnar veikist og jafnvel að alþjóðamarkaðir yrðu einnig fyrir barðinu á ástandinu. Því gætu bæði AGS og ESB neyðst til að borga reikninginn að lokum. En það gengur ekki að láta Letta fá óútfyllta ásvísun til að lagfæra sín vandamál. Slíkt myndi að öllum líkindum valda því að aðrar þjóðir hættu við niðurskurð hjá sér og reiknuðu með að ESB myndi líka bjarga þeim þótt AGS væri ekki til í slíkt. „Það sem gerist í raun í þeirri stöðu er að reikningurinn myndi enda hjá þýskum skattgreiðendum," segir Lars Christensen. „Og þar sem kosningar eru framundan í Þýskalandi vill enginn að þetta verði að pólitísku deilumáli þar á bæ."
Mest lesið „Enginn kvartað yfir því þegar ég hef skúrað“ Atvinnulíf Kormákur og Skjöldur flytja í Brynjuhúsið eftir algjöra yfirhalningu Viðskipti innlent Ekki trompast við fólk í vinnu eða á fundum Atvinnulíf Frestun sölu Íslandsbanka jákvæð fyrir markaðinn Viðskipti innlent Play í frjálsu falli Viðskipti innlent „Síðan kemur í ljós að við erum í gjörólíkum störfum“ Atvinnulíf „Opinberi geirinn er að breytast og þar þarf mikinn fjölda verkefnastjóra“ Atvinnulíf Sex milljarðar í tekjur af nikótíni á næsta ári Neytendur Hagkaup hættir sölu á Sodastream í kjölfar mótmæla Viðskipti innlent Semja við flugfélög í Færeyjum og á Grænlandi Viðskipti innlent Fleiri fréttir Bein útsending: Hver hlýtur hagfræðiverðlaun sænska seðlabankans? United Airlines hefur flug milli New York og Nuuk Viðskiptavinir gjaldþrota rafmyntakauphallar endurheimta milljarða Samþykktu allt að 45 prósent toll á kínverska rafbíla Samið um lok umfangsmikils verkfalls hafnarverkamanna Kærasta rafmyntamógúls í fangelsi vegna FTX-svikanna Stýrivextir lækkaðir í Bandaríkjunum í fyrsta sinn í fjögur ár Tupperware lýsir yfir gjaldþroti Snúa við dómnum og dæma Bonnesen í fangelsi Gera Apple að greiða tvær billjónir í skatta Skaut samstundis niður tillögur um efnahagslega björgun Evrópu Bein útsending: Apple kynnir nýjustu græjurnar Hætta steðjar að lífsgæðum Evrópubúa Volvo heykist á algjörri rafvæðingu árið 2030 Sjá meira