Skinhelgi kirkjunnar Reynir Harðarson skrifar 21. september 2010 06:00 Áhugamenn um trúleysi hljóta að fagna þessa dagana, og ekki bara vegna þess að þjóðkirkjan er í vandræðum. Út er komin í íslenskri þýðingu bókin The God Delusion eftir Richard Dawkins, eitt áhrifamesta rit síðustu ára, nefnist á íslensku Ranghugmyndin um guð". Þannig hljóðar hluti nýlegrar bloggfærslu Egils Helgasonar, sem hann kallar „Jól hjá trúleysingjum". Sem formaður Vantrúar og þýðandi nefndrar bókar get ég viðurkennt að ég fagna því vissulega að þær konur sem voru úthrópaðar siðblindir lygarar, geðsjúklingar og druslur hafa hlotið uppreisn æru. Yfirlýstir trúleysingjar vita mætavel hvaða afleiðingar það hefur að voga sér að gagnrýna stjórnarskrárvarin sérréttindi ríkiskirkjunnar, ofurlaun presta, trúboð í leik- og grunnskólum, sjálfkrafa skráningu barna við fæðingu í trúfélag og fleira. Þótt yfirgnæfandi meirihluti landsmanna sé hlynntur aðskilnaði ríkis og kirkju og allir stjórnmálaflokkar stefni að því að afnema sjálfkrafa skráningu barna í trúfélag móður þarf enn nokkuð hugrekki til að hafa orð á því. En vogi maður sér að gagnrýna þá trú sem kirkjan kennir sig við eða boðun hennar er það ekki bara túlkað sem ókurteisi heldur hættulegt ofstæki, hatur og niðurrifsstarfsemi af versta tagi. Samstundis er fullyrt að með því sé vegið að grunnstoðum samfélagsins af frekju og yfirgangi sem stafar að sjálfsögðu af brenglun, firringu og sjúku yfirlæti þeirra trúlausu. Ég leyfi mér að fullyrða að almenningur gerir sér enga grein fyrir hvað hann er gjörsamlega gegnsósa af kenningum kirkjunnar og þeim lúmska áróðri sem hún beitir á opinberum vettvangi. Í Vantrú höfum við lengi gagnrýnt kristna trú, kirkju og málflutning kirkjunnar manna. Fyrir vikið höfum við fengið að reyna á eigin skinni andúð kirkjunnar manna og ofurkristinna. Við þekkjum skítkastið, símhringingarnar, slúðrið og áhrif á atvinnu okkar. Meirihluti landsmanna hefur hins vegar litla þekkingu á málstað okkar og málflutningi en trúir líklega tröllasögum hinna helgu manna. Kannski er ekki von á góðu þegar það er beinlínis kennt í guðfræði- og trúarbragðafræðideild Háskóla Íslands að málflutningur Dawkins og Vantrúar „grafi undan allsherjarreglu og almennu siðferði" með því að „skerða málfrelsi trúaðra, andmæla almennum mannréttindum, leggja menn í einelti og fordæma minnihlutahópa á borð við gyðinga". Þegar okkur varð þetta ljóst var okkur illa brugðið, og þarf þó nokkuð til. Siðanefnd Háskólans hefur þessa kennslu nú til athugunar. Þótt það sé lítið mál að kynna sér málflutninginn á vantru.is er auðveldara að gefa sér niðurstöðuna fyrirfram og klappa sér á bakið fyrir að vera nú ekki neinn öfgamaður í trúmálum heldur umburðarlyndið holdi klætt. En vissulega er full ástæða til að gleðjast yfir útkomu bókarinnar „Ranghugmyndin um guð" á íslensku. Það er ekki ofsagt hjá Agli að þetta er hugsanlega eitt áhrifamesta rit síðustu ára, skrifað af stórmerkum vísindamanni og bráðskemmtilegum penna. Vonandi verður umræða um trúmál á vitrænni nótum þegar fleiri kynnast rökum Dawkins fyrir trúleysi. Nú þekkjum við þrautagöngu kvennanna sem voguðu sér að segja sannleikann um háheilagan biskupinn. Í eftirmála þýðingar minnar vík ég að baráttu Helga Hóseassonar við kirkjuna og drep á eigin reynslu á því sviði. Þótt mér hafi tekist að fá úrskurð þess efnis að kirkjan hafi á mér brotið bólar ekkert á afsökunarbeiðni þaðan. Einhverra hluta vegna þykir kirkjunnar þjónum það nefnilega sjálfsagður réttur sinn og jafnvel skylda að troða boðskap sínum ofan í kokið á börnum, jafnvel þótt það sé þvert gegn vilja foreldranna. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Samskipti: Lykillinn að vellíðan og árangri í vinnuumhverfi Ásta Guðrún Guðbrandsdóttir Skoðun Háskólasamfélag á tímamótum - Silja Bára sem næsti rektor HÍ Berglind Rós Magnúsdóttir Skoðun Íslendingar eru dónalegir, óhófsamir, þjófóttir villimenn Sif Sigmarsdóttir Fastir pennar Er ný ESB-langavitleysa íslenzkrar ríkisstjórnar í uppsiglingu? Ole Anton Bieltvedt Skoðun Sagnaarfur Biblíunnar – Davíð og Golíat, hugrekki og berskjöldun Dr. Sigurvin Lárus Jónsson Skoðun Hver reif kjaft við hvern? Gunnar Hólmsteinn Ársælsson Skoðun Alþjóðlegt samstarf er forsenda öruggra landamæra Jón Pétur Jónsson,Íris Björg Kristjánsdóttir Skoðun Betri starfsaðstæður og skilvirkari háskóli Silja Bára Ómarsdóttir Skoðun Magnús Karl er hæfastur rektorsframbjóðenda Ástráður Eysteinsson Skoðun Hegða sér eins og ofdekraðir unglingar Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Er ný ESB-langavitleysa íslenzkrar ríkisstjórnar í uppsiglingu? Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Samskipti: Lykillinn að vellíðan og árangri í vinnuumhverfi Ásta Guðrún Guðbrandsdóttir skrifar Skoðun Ríkisábyrgð á 1.490 milljarða króna? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Sagnaarfur Biblíunnar – Davíð og Golíat, hugrekki og berskjöldun Dr. Sigurvin Lárus Jónsson skrifar Skoðun Hver reif kjaft við hvern? Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Alþjóðlegt samstarf er forsenda öruggra landamæra Jón Pétur Jónsson,Íris Björg Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Háskólasamfélag á tímamótum - Silja Bára sem næsti rektor HÍ Berglind Rós Magnúsdóttir skrifar Skoðun Kjósum opnara grunnnám Toby Erik Wikström skrifar Skoðun Magnús Karl er hæfastur rektorsframbjóðenda Ástráður Eysteinsson skrifar Skoðun Betri starfsaðstæður og skilvirkari háskóli Silja Bára Ómarsdóttir skrifar Skoðun Hvers vegna styð ég Magnús Karl í kjöri til rektors Háskóla Íslands? Ingileif Jónsdóttir skrifar Skoðun Allt fyrir samansúrrað pólitískt og peningalegt vald? Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Vopnakaup íslenska ráðamanna Friðrik Erlingsson skrifar Skoðun Samstaðan er óstöðvandi afl Helga Þórey Júlíudóttir skrifar Skoðun Kolbrún Þ. Pálsdóttir – rétti leiðtoginn fyrir Háskóla Íslands Hafliði Ásgeirsson,Eyjólfur Brynjar Eyjólfsson,Þorbjörg St. Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Hegða sér eins og ofdekraðir unglingar Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Af hverju ættu nemendur að kjósa Magnús Karl sem rektor HÍ? Eygló Sóley Hróðmarsdóttir Löve,Daníel Thor Myer skrifar Skoðun Við mótmælum nýbyggingum í Neðra Breiðholtinu Jökull Þór Sveinsson,Hlynur Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Er „sam-búð“ búsetuform 21. aldar og lausn við háum byggingakostnaði? Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Tryggjum framtíð endurnýjanlegrar orku á Íslandi Íris Lind Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Reynsla, framtíðarsýn og kjarkur Silju Báru Anna Helga Jónsdóttir,Sigurður Örn Stefánsson skrifar Skoðun Gunnar Smári hvað er hann? Birgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Um Ingibjörgu Gunnarsdóttur – ferill að rektorskjöri Rúnar Unnþórsson,Þórhallur Ingi Halldórsson skrifar Skoðun Ísland er leiðandi ljós og hvatning til fjölmiðla Hrönn Egilsdóttir skrifar Skoðun Forvarnir á ferð Erlingur Sigvaldason skrifar Skoðun Vertu meðbyr mannúðar Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Fegurð sem breytir skólum Einar Mikael Sverrisson skrifar Skoðun Það læra börnin sem fyrir þeim er haft Sigurður Örn Hilmarsson skrifar Skoðun Björn Þorsteinsson as Rector - A visionary leader uniting disciplines and driving innovation Marianne Elisabeth Klinke skrifar Skoðun Verður Frelsið fullveldinu að bráð? Anton Guðmundsson skrifar Sjá meira
Áhugamenn um trúleysi hljóta að fagna þessa dagana, og ekki bara vegna þess að þjóðkirkjan er í vandræðum. Út er komin í íslenskri þýðingu bókin The God Delusion eftir Richard Dawkins, eitt áhrifamesta rit síðustu ára, nefnist á íslensku Ranghugmyndin um guð". Þannig hljóðar hluti nýlegrar bloggfærslu Egils Helgasonar, sem hann kallar „Jól hjá trúleysingjum". Sem formaður Vantrúar og þýðandi nefndrar bókar get ég viðurkennt að ég fagna því vissulega að þær konur sem voru úthrópaðar siðblindir lygarar, geðsjúklingar og druslur hafa hlotið uppreisn æru. Yfirlýstir trúleysingjar vita mætavel hvaða afleiðingar það hefur að voga sér að gagnrýna stjórnarskrárvarin sérréttindi ríkiskirkjunnar, ofurlaun presta, trúboð í leik- og grunnskólum, sjálfkrafa skráningu barna við fæðingu í trúfélag og fleira. Þótt yfirgnæfandi meirihluti landsmanna sé hlynntur aðskilnaði ríkis og kirkju og allir stjórnmálaflokkar stefni að því að afnema sjálfkrafa skráningu barna í trúfélag móður þarf enn nokkuð hugrekki til að hafa orð á því. En vogi maður sér að gagnrýna þá trú sem kirkjan kennir sig við eða boðun hennar er það ekki bara túlkað sem ókurteisi heldur hættulegt ofstæki, hatur og niðurrifsstarfsemi af versta tagi. Samstundis er fullyrt að með því sé vegið að grunnstoðum samfélagsins af frekju og yfirgangi sem stafar að sjálfsögðu af brenglun, firringu og sjúku yfirlæti þeirra trúlausu. Ég leyfi mér að fullyrða að almenningur gerir sér enga grein fyrir hvað hann er gjörsamlega gegnsósa af kenningum kirkjunnar og þeim lúmska áróðri sem hún beitir á opinberum vettvangi. Í Vantrú höfum við lengi gagnrýnt kristna trú, kirkju og málflutning kirkjunnar manna. Fyrir vikið höfum við fengið að reyna á eigin skinni andúð kirkjunnar manna og ofurkristinna. Við þekkjum skítkastið, símhringingarnar, slúðrið og áhrif á atvinnu okkar. Meirihluti landsmanna hefur hins vegar litla þekkingu á málstað okkar og málflutningi en trúir líklega tröllasögum hinna helgu manna. Kannski er ekki von á góðu þegar það er beinlínis kennt í guðfræði- og trúarbragðafræðideild Háskóla Íslands að málflutningur Dawkins og Vantrúar „grafi undan allsherjarreglu og almennu siðferði" með því að „skerða málfrelsi trúaðra, andmæla almennum mannréttindum, leggja menn í einelti og fordæma minnihlutahópa á borð við gyðinga". Þegar okkur varð þetta ljóst var okkur illa brugðið, og þarf þó nokkuð til. Siðanefnd Háskólans hefur þessa kennslu nú til athugunar. Þótt það sé lítið mál að kynna sér málflutninginn á vantru.is er auðveldara að gefa sér niðurstöðuna fyrirfram og klappa sér á bakið fyrir að vera nú ekki neinn öfgamaður í trúmálum heldur umburðarlyndið holdi klætt. En vissulega er full ástæða til að gleðjast yfir útkomu bókarinnar „Ranghugmyndin um guð" á íslensku. Það er ekki ofsagt hjá Agli að þetta er hugsanlega eitt áhrifamesta rit síðustu ára, skrifað af stórmerkum vísindamanni og bráðskemmtilegum penna. Vonandi verður umræða um trúmál á vitrænni nótum þegar fleiri kynnast rökum Dawkins fyrir trúleysi. Nú þekkjum við þrautagöngu kvennanna sem voguðu sér að segja sannleikann um háheilagan biskupinn. Í eftirmála þýðingar minnar vík ég að baráttu Helga Hóseassonar við kirkjuna og drep á eigin reynslu á því sviði. Þótt mér hafi tekist að fá úrskurð þess efnis að kirkjan hafi á mér brotið bólar ekkert á afsökunarbeiðni þaðan. Einhverra hluta vegna þykir kirkjunnar þjónum það nefnilega sjálfsagður réttur sinn og jafnvel skylda að troða boðskap sínum ofan í kokið á börnum, jafnvel þótt það sé þvert gegn vilja foreldranna.
Alþjóðlegt samstarf er forsenda öruggra landamæra Jón Pétur Jónsson,Íris Björg Kristjánsdóttir Skoðun
Skoðun Samskipti: Lykillinn að vellíðan og árangri í vinnuumhverfi Ásta Guðrún Guðbrandsdóttir skrifar
Skoðun Sagnaarfur Biblíunnar – Davíð og Golíat, hugrekki og berskjöldun Dr. Sigurvin Lárus Jónsson skrifar
Skoðun Alþjóðlegt samstarf er forsenda öruggra landamæra Jón Pétur Jónsson,Íris Björg Kristjánsdóttir skrifar
Skoðun Háskólasamfélag á tímamótum - Silja Bára sem næsti rektor HÍ Berglind Rós Magnúsdóttir skrifar
Skoðun Hvers vegna styð ég Magnús Karl í kjöri til rektors Háskóla Íslands? Ingileif Jónsdóttir skrifar
Skoðun Kolbrún Þ. Pálsdóttir – rétti leiðtoginn fyrir Háskóla Íslands Hafliði Ásgeirsson,Eyjólfur Brynjar Eyjólfsson,Þorbjörg St. Þorsteinsdóttir skrifar
Skoðun Af hverju ættu nemendur að kjósa Magnús Karl sem rektor HÍ? Eygló Sóley Hróðmarsdóttir Löve,Daníel Thor Myer skrifar
Skoðun Við mótmælum nýbyggingum í Neðra Breiðholtinu Jökull Þór Sveinsson,Hlynur Ingi Jóhannsson skrifar
Skoðun Er „sam-búð“ búsetuform 21. aldar og lausn við háum byggingakostnaði? Sara Björg Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Reynsla, framtíðarsýn og kjarkur Silju Báru Anna Helga Jónsdóttir,Sigurður Örn Stefánsson skrifar
Skoðun Um Ingibjörgu Gunnarsdóttur – ferill að rektorskjöri Rúnar Unnþórsson,Þórhallur Ingi Halldórsson skrifar
Skoðun Björn Þorsteinsson as Rector - A visionary leader uniting disciplines and driving innovation Marianne Elisabeth Klinke skrifar
Alþjóðlegt samstarf er forsenda öruggra landamæra Jón Pétur Jónsson,Íris Björg Kristjánsdóttir Skoðun