Fyrir neðan allar hellur 27. júlí 2010 06:00 Umræða um kaup Magma Energy á HS orku er stórfurðuleg og yfirleitt á nokkurn veginn sama plani og jarðhitinn sem um er rætt. Eftir að ég benti, í fréttum Sjónvarpsins, á þá alkunnu staðreynd að undir handleiðslu Alþjóðagjaldeyrissjóðsins hafa margar þjóðir misst yfirráð yfir auðlindum sínum og á þá hættu sem felst í aukinni skuldsetningu ríkisins, fjallaði Fréttablaðið um málið í dálki sem kallaður er Frá degi til dags. Á þeim vettvangi fá blaðamenn tækifæri til að viðra skoðanir sínar í hæðnistón. Hlutur ReykjavíkurÞað er skiljanlegt að erfitt geti verið að vera sniðugur á hverjum degi en það er ekki hægt að láta óátalið að hvað eftir annað séu skrifaðar skrítlur sem eru algjörlega á skjön við veruleikann. Fyrst spyr höfundur hvort AGS hafi komið við sögu þegar Orkuveita Reykjavíkur seldi hlut í HS orku, sem hún hafði keypt af Hafnarfjarðarbæ, til Magma Energy og bendir á að þá hafi einmitt Óskar Bergsson verið í borgarstjórn og Óskar Bergsson sé framsóknarmaður. Bingó! Talandi um að setja alltaf allt í hjólför flokkspólitíkur. En hvað um það. Nei, það var ekki Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn sem fékk Orkuveitu Reykjavíkur til að selja sinn hlut í HS orku. Það var Samkeppniseftirlitið sem úrskurðaði að OR mætti ekki eiga hlutinn og yrði að selja. OR, sem hafði hlaupið undir bagga og haldið HS orku í opinberri eigu þegar Hafnarfjarðarbær ákvað að selja sinn hlut (stjórn Samfylkingar svo að við höldum okkur við flokkspólitíkina), taldi þá réttast að Hafnarfjarðarbær fengi hlutinn aftur. Það vildi Samfylking í Hafnarfirði ekki sjá og úr varð dómsmál. OR tapaði og varð að selja hlutinn. Þess vegna var haldið opið söluferli í 8 mánuði. Aðeins eitt tilboð barst. Tilboð Magma Energy. Reykjavík bauð ríkinu að kaupa hlutinn. Fjármálaráðherra hafði ekki áhuga á því svo ekki sé minnst á AGS. Lífeyrissjóðirnir vildu ekki kaupa heldur. Reykjavík átti því engan annan kost, samkvæmt lögum og að undangengnum úrskurði samkeppnisyfirvalda og dómstóla, en að selja Magma hlutinn í HS orku. Nefnd um erlenda fjárfestinguHöfundur gríndálksins í Fréttablaðinu spyr líka „var það vegna þrýstings frá AGS sem fulltrúi Framsóknarflokksins í eftirlitsnefnd um erlenda fjárfestingu hreyfði ekki við mótbárum, þótt áhöld væru uppi um kaup Magma á HS orku í gegnum skúffufyrirtæki í Svíþjóð stæðist lög?" Það var nú einmitt það sem nefndin gerði. Hún leitaði umsagnar þeirra lögfræðinga sem best þekkja til og fylgdi svo leiðsögn þeirra í svari til viðskiptaráðherra en benti ráðherra á að hann hefði vald til að koma í veg fyrir að af kaupunum yrði. Ráðherra hefði getað lagst gegn fjárfestingunni en kaus að staðfesta úrskurð nefndarinnar. Nefnd um erlenda fjárfestingu beindi því til ráðherra í janúar sl. að vinna að endurskoðun laganna. Þeirri áskorun hefur ekki verið sinnt. Loks lagði fulltrúi Framsóknar í nefndinni til að hún yrði lögð niður enda sýndi þetta mál fram á fáránlega stöðu hennar. RíkisstjórninTil viðbótar hafði nefndin oft og fyrir löngu bent viðskiptaráðuneytinu á að ef menn vildu koma í veg fyrir hluti á borð við þá sem nú hafa gerst þyrfti að breyta lögum. Það var ekki gert. Þvert á móti, nefnd um endurskoðun laganna sem Björgvin G. Sigurðsson hafði komið á fót hætti störfum. Hvað varðar lögin um nýtingartímann hefur stjórnin haft allan veturinn til að athafna sig en ekkert gert og loks virðist alveg hafa gleymst að fjármálaráðherra bauðst að leysa hlutinn til ríkisins en afþakkaði það. Niðurstaðan nú er því í samræmi við vilja ríkisstjórnarinnar. Umræðunni haldið á villigötumÍ fréttinni á RÚV kvartaði ég undan því að umræðan væri á villigötum. Þá er stokkið fram til að halda umræðunni utan vega og helst úti í mýri. Af umræðum síðustu vikna að dæma, og ofangreindum athugasemdum í Fréttablaðinu, mætti ætla að ekkert sé að því að fyrirtæki með aðsetur í Stokkhólmi, London eða Napolí kaupi hér orkuvinnslufyrirtæki en að ef höfuðstöðvarnar eru í Winnipeg eða Toronto farist himinn og jörð. Umræðan hlýtur að eiga að snúast um það hvort íslenskar auðlindir og nýting þeirra eigi að vera alfarið á hendi Íslendinga, ekki hvort eigendur Magma séu með skrifstofu í Kanada eða Svíþjóð. Menn virðast svo einungis vera flokkaðir í tvo hópa. Annaðhvort séu þeir tilbúnir til að láta ríkið ógilda samninga annarra eftir að allir frestir eru útrunnir og fara gegn úrskurðum samkeppnisyfirvalda og niðurstöðum dómstóla eða menn hljóta að vilja einkavæða náttúruauðlindir þjóðarinnar og helst til útlendinga. Hvað varðar afstöðuna til þeirrar grundvallarspurningar hvort Íslendingar eigi að tryggja innlent eignarhald á mikilvægustu náttúruauðlindum er ég eindregið þeirrar skoðunar. Framsóknarmenn hafa enda lengi barist fyrir því að kveðið væri á um slíkt í stjórnarskrá. En framsóknarmenn vilja líka að fylgt sé þeim lögum sem eru í gildi og líki mönnum þau ekki sé lögunum breytt. Það getur reynst erfitt að fylgja miðjustefnu á óróatímum en á óróatímum er alveg sérstaklega mikilvægt að missa ekki sjónar af hinum gullna meðalvegi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sigmundur Davíð Gunnlaugsson Mest lesið Valdatafl Skák og Mát! Lárus Guðmundsson Skoðun Miðflokkurinn: fjarverandi í landi tækifæranna Lilja Hrund Lúðvíksdóttir Skoðun Riddarar kærleikans Halla Tómasdóttir Skoðun Er rúmdýnan þín hægt og rólega að murka úr þér líftóruna? Gunnar Dan Wiium Skoðun Íslensk kjör á íslenskum vinnumarkaði Kristrún Frostadóttir Skoðun Það sem „gleymist“ að segja Sigmar Guðmundsson Skoðun Þegar Joe Camel varð jafngóður vinur barnanna og Mikki mús Eyrún Magnúsdóttir Skoðun Viðbrögð við vanlíðan ungmenna Sandra Björk Birgisdóttir Skoðun Tvö útspil Pírata fyrir notendur heilbrigðiskerfisins Halldóra Mogensen,Eva Sjöfn Helgadóttir Skoðun Nýtt upphaf hjá Vinstri grænum Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir Skoðun Skoðun Skoðun En hér er ég ekkert... Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Við getum ekki beðið í 131 ár Jódís Skúladóttir skrifar Skoðun Nýtt upphaf hjá Vinstri grænum Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Íslensk kjör á íslenskum vinnumarkaði Kristrún Frostadóttir skrifar Skoðun Viðbrögð við vanlíðan ungmenna Sandra Björk Birgisdóttir skrifar Skoðun Valdatafl Skák og Mát! Lárus Guðmundsson skrifar Skoðun FO: Hvernig getur þú skipt sköpum fyrir konur í Súdan? Áslaug Eva Björnsdóttir skrifar Skoðun Tvö útspil Pírata fyrir notendur heilbrigðiskerfisins Halldóra Mogensen,Eva Sjöfn Helgadóttir skrifar Skoðun Miðflokkurinn: fjarverandi í landi tækifæranna Lilja Hrund Lúðvíksdóttir skrifar Skoðun Við stöndum saman með réttindum táknmálsins! Mordekaí Elí Esrason skrifar Skoðun Það sem „gleymist“ að segja Sigmar Guðmundsson skrifar Skoðun Hvar er fótspor stjórnvalda gegn vinnumansali? Þorbjörrg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Þegar Joe Camel varð jafngóður vinur barnanna og Mikki mús Eyrún Magnúsdóttir skrifar Skoðun Riddarar kærleikans Halla Tómasdóttir skrifar Skoðun Um mennsku og samfélag Bolli Pétur Bollason skrifar Skoðun Er rúmdýnan þín hægt og rólega að murka úr þér líftóruna? Gunnar Dan Wiium skrifar Skoðun Sársaukafull vaxtarmörk Berglind Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Skynsemi Miðflokksins Ása Lind Finnbogadóttir skrifar Skoðun Tölum íslensku Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Er Miðflokkurinn fyrir ungt fólk? Anton Sveinn McKee skrifar Skoðun Svarar ekki kostnaði að bjarga sjálfum sér Kári Helgason skrifar Skoðun Um orkuskort, auðlindir og endurvinnslu Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Er padda í vaskinum? Vilborg Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Neikvæð samskipti barna og ungmenna á samfélagsmiðlunum Þórarinn Torfi Finnbogason skrifar Skoðun Rannsökum og ræðum menntakerfið Kolbrún Þ. Pálsdóttir skrifar Skoðun Kæra sig ekki um evruna Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Opið bréf til fjölmiðla Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Horfið á möguleikana í samfélagslegri ábyrgð Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Aftur til fortíðar Birta Karen Tryggvadóttir skrifar Skoðun Að kjarna orku þjóðar Ísak Einar Rúnarsson skrifar Sjá meira
Umræða um kaup Magma Energy á HS orku er stórfurðuleg og yfirleitt á nokkurn veginn sama plani og jarðhitinn sem um er rætt. Eftir að ég benti, í fréttum Sjónvarpsins, á þá alkunnu staðreynd að undir handleiðslu Alþjóðagjaldeyrissjóðsins hafa margar þjóðir misst yfirráð yfir auðlindum sínum og á þá hættu sem felst í aukinni skuldsetningu ríkisins, fjallaði Fréttablaðið um málið í dálki sem kallaður er Frá degi til dags. Á þeim vettvangi fá blaðamenn tækifæri til að viðra skoðanir sínar í hæðnistón. Hlutur ReykjavíkurÞað er skiljanlegt að erfitt geti verið að vera sniðugur á hverjum degi en það er ekki hægt að láta óátalið að hvað eftir annað séu skrifaðar skrítlur sem eru algjörlega á skjön við veruleikann. Fyrst spyr höfundur hvort AGS hafi komið við sögu þegar Orkuveita Reykjavíkur seldi hlut í HS orku, sem hún hafði keypt af Hafnarfjarðarbæ, til Magma Energy og bendir á að þá hafi einmitt Óskar Bergsson verið í borgarstjórn og Óskar Bergsson sé framsóknarmaður. Bingó! Talandi um að setja alltaf allt í hjólför flokkspólitíkur. En hvað um það. Nei, það var ekki Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn sem fékk Orkuveitu Reykjavíkur til að selja sinn hlut í HS orku. Það var Samkeppniseftirlitið sem úrskurðaði að OR mætti ekki eiga hlutinn og yrði að selja. OR, sem hafði hlaupið undir bagga og haldið HS orku í opinberri eigu þegar Hafnarfjarðarbær ákvað að selja sinn hlut (stjórn Samfylkingar svo að við höldum okkur við flokkspólitíkina), taldi þá réttast að Hafnarfjarðarbær fengi hlutinn aftur. Það vildi Samfylking í Hafnarfirði ekki sjá og úr varð dómsmál. OR tapaði og varð að selja hlutinn. Þess vegna var haldið opið söluferli í 8 mánuði. Aðeins eitt tilboð barst. Tilboð Magma Energy. Reykjavík bauð ríkinu að kaupa hlutinn. Fjármálaráðherra hafði ekki áhuga á því svo ekki sé minnst á AGS. Lífeyrissjóðirnir vildu ekki kaupa heldur. Reykjavík átti því engan annan kost, samkvæmt lögum og að undangengnum úrskurði samkeppnisyfirvalda og dómstóla, en að selja Magma hlutinn í HS orku. Nefnd um erlenda fjárfestinguHöfundur gríndálksins í Fréttablaðinu spyr líka „var það vegna þrýstings frá AGS sem fulltrúi Framsóknarflokksins í eftirlitsnefnd um erlenda fjárfestingu hreyfði ekki við mótbárum, þótt áhöld væru uppi um kaup Magma á HS orku í gegnum skúffufyrirtæki í Svíþjóð stæðist lög?" Það var nú einmitt það sem nefndin gerði. Hún leitaði umsagnar þeirra lögfræðinga sem best þekkja til og fylgdi svo leiðsögn þeirra í svari til viðskiptaráðherra en benti ráðherra á að hann hefði vald til að koma í veg fyrir að af kaupunum yrði. Ráðherra hefði getað lagst gegn fjárfestingunni en kaus að staðfesta úrskurð nefndarinnar. Nefnd um erlenda fjárfestingu beindi því til ráðherra í janúar sl. að vinna að endurskoðun laganna. Þeirri áskorun hefur ekki verið sinnt. Loks lagði fulltrúi Framsóknar í nefndinni til að hún yrði lögð niður enda sýndi þetta mál fram á fáránlega stöðu hennar. RíkisstjórninTil viðbótar hafði nefndin oft og fyrir löngu bent viðskiptaráðuneytinu á að ef menn vildu koma í veg fyrir hluti á borð við þá sem nú hafa gerst þyrfti að breyta lögum. Það var ekki gert. Þvert á móti, nefnd um endurskoðun laganna sem Björgvin G. Sigurðsson hafði komið á fót hætti störfum. Hvað varðar lögin um nýtingartímann hefur stjórnin haft allan veturinn til að athafna sig en ekkert gert og loks virðist alveg hafa gleymst að fjármálaráðherra bauðst að leysa hlutinn til ríkisins en afþakkaði það. Niðurstaðan nú er því í samræmi við vilja ríkisstjórnarinnar. Umræðunni haldið á villigötumÍ fréttinni á RÚV kvartaði ég undan því að umræðan væri á villigötum. Þá er stokkið fram til að halda umræðunni utan vega og helst úti í mýri. Af umræðum síðustu vikna að dæma, og ofangreindum athugasemdum í Fréttablaðinu, mætti ætla að ekkert sé að því að fyrirtæki með aðsetur í Stokkhólmi, London eða Napolí kaupi hér orkuvinnslufyrirtæki en að ef höfuðstöðvarnar eru í Winnipeg eða Toronto farist himinn og jörð. Umræðan hlýtur að eiga að snúast um það hvort íslenskar auðlindir og nýting þeirra eigi að vera alfarið á hendi Íslendinga, ekki hvort eigendur Magma séu með skrifstofu í Kanada eða Svíþjóð. Menn virðast svo einungis vera flokkaðir í tvo hópa. Annaðhvort séu þeir tilbúnir til að láta ríkið ógilda samninga annarra eftir að allir frestir eru útrunnir og fara gegn úrskurðum samkeppnisyfirvalda og niðurstöðum dómstóla eða menn hljóta að vilja einkavæða náttúruauðlindir þjóðarinnar og helst til útlendinga. Hvað varðar afstöðuna til þeirrar grundvallarspurningar hvort Íslendingar eigi að tryggja innlent eignarhald á mikilvægustu náttúruauðlindum er ég eindregið þeirrar skoðunar. Framsóknarmenn hafa enda lengi barist fyrir því að kveðið væri á um slíkt í stjórnarskrá. En framsóknarmenn vilja líka að fylgt sé þeim lögum sem eru í gildi og líki mönnum þau ekki sé lögunum breytt. Það getur reynst erfitt að fylgja miðjustefnu á óróatímum en á óróatímum er alveg sérstaklega mikilvægt að missa ekki sjónar af hinum gullna meðalvegi.
Tvö útspil Pírata fyrir notendur heilbrigðiskerfisins Halldóra Mogensen,Eva Sjöfn Helgadóttir Skoðun
Skoðun Tvö útspil Pírata fyrir notendur heilbrigðiskerfisins Halldóra Mogensen,Eva Sjöfn Helgadóttir skrifar
Skoðun Neikvæð samskipti barna og ungmenna á samfélagsmiðlunum Þórarinn Torfi Finnbogason skrifar
Tvö útspil Pírata fyrir notendur heilbrigðiskerfisins Halldóra Mogensen,Eva Sjöfn Helgadóttir Skoðun