Bakþankar

Flöskujól

Júlía Margrét Alexandersdóttir skrifar

Þar sem jólin eru hátíð barnanna er barnið í manni oft ansi nærri á þessum árstíma. Án þess að sú sé endilega ætlunin, rifjast upp glefsur hér og þar - myndskeið ekki endilega bara tengd jólum. Misstórir munnbitar hrökkva upp fyrirvaralaust. Ég mundi til dæmis skyndilega eftir því í fyrradag þegar faðir minn framkvæmdi það stórkostlega töfrabragð að draga lakkrísreimar út úr naflanum á sér.

Ég er heppin að eiga góðar jólaminningar og ég er þakklát þeim sem eiga þar heiður að, foreldrum mínum. Meyr og klökk sem ég er þó fyrir á þessu kvöldi. Þetta eru forréttindi því gleðitíminn jólin er í reynd oft á tíðum harðbrjósta. Jafnvel þeim sterkustu er hrollkalt milli skinns og hörunds. Gamlar vondar tilfinningar hola sér niður við jólatréð að því er virðist hundrað árum síðar. Þeir sem burðast með rispuð og úldin, gömul barnajól á bakinu, hrista þau ekki svo auðveldlega af sér.

Vond eða góð jól snúast ekki um efnivið þeirra heldur andann. Vínandann þá oft á tíðum. Vinur minn hatar jólin, hann fékk nóg af gjöfum en mamma var full. Tók góðan slurk af flöskunum meðan hún matbjó. Það passaði að þegar bjöllurnar hringdu jólin inn var hún farin að henda pökkunum sínum fram af svölunum. Sjálf get ég aldrei gleymt sumarfríinu á Mallorca, leikfélögum mínum í næstu hótelíbúð, sem földu sig aftast í rútunni í einni skoðunarferðinni. Pabbi þeirra, þessi rólyndismaður alla jafna, hafði fengið sér aðeins neðan í því áður en lagt var í hann. Hann öskraði á konuna sína, hótaði fararstjóranum, hló að hinum farþegunum. Þau reyndu að láta sig hverfa af skömm.

Börnin geta litlu breytt, þau ráða ekki sínum jólum sjálf. Mörg þurfa að vinna úr vondu jólunum löngu síðar. Djákni, sem ég talaði við fyrir um tveimur árum, sagði mjög algengt að fólk ætti um sárt að binda á þessum tíma vegna minninga. Hann sagði að það hefði gefist mörgum vel að skapa sér jól á eigin forsendum og með öðrum hefðum. Ekki halda í það gamla. Sleppa. Fara jafnvel bara til útlanda, gera eitthvað alveg nýtt en ekki endurvarpa gömlu jólunum á nýja skjáinn.

Þeir sem eru hins vegar að skapa hátíðina í dag, með börnunum sínum, geta svo haft það bak við eyrað að kannski eru þeir að skapa andrúmsloft sem leitast verður við að endurskapa langt eftir þinn dag. Varla viltu verða eltihrellandi draugur barnanna þinna hver þeirra fullorðinsjól?






×