Ólík hegðun banka á Írlandi og Íslandi 21. júní 2010 06:00 Írski bankinn Anglo-Irish Bank tapaði 12,7 milljónum evra á síðasta ári, meira en nokkurt írskt fyrirtæki til þessa. nordicphotos/AFP Seðlabankastjóri Írlands segir fátt sameiginlegt með orsökum kreppunnar á Íslandi og Írlandi. Í ítarlegri skýrslu um orsakir írsku kreppunnar, sem hann sendi frá sér fyrir fáeinum vikum, segir hann hegðun íslensku bankanna hafa verið afar frábrugðna því sem tíðkaðist á Írlandi. „Rannsóknarnefnd Alþingis greinir frá ótrúlega háum upphæðum lána innanbúðarmanna í bönkunum til sjálfra sín; hjá Glitni, Kaupþingi og Landsbanka var mesta áhættan vegna lána aðaleigenda bankanna. Þótt lán til framkvæmdastjóra í einum írskum banka hafi vakið athygli, þá var það miklu minna í sniðum,“ segir í skýrslunni. „Í reynd höfðu bankarnir sameiginlega fjármagnað alltof hátt hlutfall af eiginfé eigenda sinna,“ segir hann um íslensku bankana. Í skýrslunni segir einnig að lán til fasteignakaupa hafi átt lítinn þátt í kreppunni á Íslandi. Íslenska bankakerfið hafi orðið fyrir litlum áhrifum af þeim markaðsvandræðum, sem bandarísku undirmálslánin leiddu af sér. Fyrst og fremst hafi það verið heimatilbúin verðbóla sem lagði íslenska bankakerfið í rúst. Þannig hafi tvítugfaldur vöxtur þriggja stærstu íslensku bankanna á sjö árum verið miklu meiri en vöxtur þess banka á Írlandi sem hraðast óx, sem var Anglo Irish Bank. Gylfi Magnússon, efnahags- og viðskiptaráðherra, segist vel geta tekið undir niðurstöður írska seðlabankastjórans um hegðun íslensku bankanna. „Þetta er einmitt eitt af því sem mest stingur í augu, hversu mikið bankarnir lánuðu beint og óbeint til eigenda sinna. Þetta var óhjákvæmilega eitt af því sem mestu skipti um að þeir féllu og er auðvitað afar ámælisvert, þó ekki sé dýpra tekið í árinni. Þetta er líka eitt af því sem væntanlega verður kannað af þeim sem fara yfir það hvort lög hafa verið brotin með tilliti til refsingar.“ Gylfi segist reyndar hafa kynnt sér annað rit um írsku kreppuna, sem heitir Bankster og er eftir tvo írska blaðamenn. „Sú lýsing sem þar var á írska fjármálakerfinu og írska undrinu fannst mér mjög keimlík því sem við erum að upplifa hér. Þeirra akkilesarhæll var hins vegar sá að þeir lánuðu svo mikið til alls konar byggingaframkvæmda og fasteignakaupa. Nú sitja þeir uppi með þvílík ógrynni af óseljanlegum fasteignum, að þótt við eigum við vandamál af því tagi að stríða er það langt frá því að vera sambærilegt.“ gudsteinn@frettabladid.is Mest lesið Horfðu á hallærislegt sjónvarpsefni og úðuðu í sig bragðaref Atvinnulíf Þrotabú Wok on vill tugmilljóna endurgreiðslu frá Kristjáni Viðskipti innlent Ellefu milljarða lán til að byggja upp veitukerfi og verjast loftslagsvá Viðskipti innlent Salzburg úr sögunni hjá Play Viðskipti innlent Samherji hvetur Odd Eystein til frekari verka Viðskipti innlent Frá RÚV til Coca-Cola Viðskipti innlent Fríar skólamáltíðir séu skammgóður vermir Viðskipti innlent Að hætta að vera vandræðaleg í nýrri vinnu Atvinnulíf „Myndi alveg segja að hjartað í mér hafi verið í buxunum“ Atvinnulíf Spá sömuleiðis óbreyttum stýrivöxtum Viðskipti innlent Fleiri fréttir Kærasta rafmyntamógúls í fangelsi vegna FTX-svikanna Stýrivextir lækkaðir í Bandaríkjunum í fyrsta sinn í fjögur ár Tupperware lýsir yfir gjaldþroti Snúa við dómnum og dæma Bonnesen í fangelsi Gera Apple að greiða tvær billjónir í skatta Skaut samstundis niður tillögur um efnahagslega björgun Evrópu Bein útsending: Apple kynnir nýjustu græjurnar Hætta steðjar að lífsgæðum Evrópubúa Volvo heykist á algjörri rafvæðingu árið 2030 Þessari rafmagnsflugvél er ætlað að flytja 90 farþega Zuckerberg harmar að hafa látið undan þrýstingi Bidens Breska stjórnin samþykkir að efla London City-flugvöll Sádar sagðir byrjaðir að skrúfa fyrir kranann Susan Wojcicki er látin Ummæli Trump vekja áhyggjur af sjálfstæði seðlabanka Hlutabréfin ruku aftur upp degi eftir hrun Google beið lægri hlut í risavöxnu einokunarmáli Hrun í hlutabréfamörkuðum ytra Sjá meira
Seðlabankastjóri Írlands segir fátt sameiginlegt með orsökum kreppunnar á Íslandi og Írlandi. Í ítarlegri skýrslu um orsakir írsku kreppunnar, sem hann sendi frá sér fyrir fáeinum vikum, segir hann hegðun íslensku bankanna hafa verið afar frábrugðna því sem tíðkaðist á Írlandi. „Rannsóknarnefnd Alþingis greinir frá ótrúlega háum upphæðum lána innanbúðarmanna í bönkunum til sjálfra sín; hjá Glitni, Kaupþingi og Landsbanka var mesta áhættan vegna lána aðaleigenda bankanna. Þótt lán til framkvæmdastjóra í einum írskum banka hafi vakið athygli, þá var það miklu minna í sniðum,“ segir í skýrslunni. „Í reynd höfðu bankarnir sameiginlega fjármagnað alltof hátt hlutfall af eiginfé eigenda sinna,“ segir hann um íslensku bankana. Í skýrslunni segir einnig að lán til fasteignakaupa hafi átt lítinn þátt í kreppunni á Íslandi. Íslenska bankakerfið hafi orðið fyrir litlum áhrifum af þeim markaðsvandræðum, sem bandarísku undirmálslánin leiddu af sér. Fyrst og fremst hafi það verið heimatilbúin verðbóla sem lagði íslenska bankakerfið í rúst. Þannig hafi tvítugfaldur vöxtur þriggja stærstu íslensku bankanna á sjö árum verið miklu meiri en vöxtur þess banka á Írlandi sem hraðast óx, sem var Anglo Irish Bank. Gylfi Magnússon, efnahags- og viðskiptaráðherra, segist vel geta tekið undir niðurstöður írska seðlabankastjórans um hegðun íslensku bankanna. „Þetta er einmitt eitt af því sem mest stingur í augu, hversu mikið bankarnir lánuðu beint og óbeint til eigenda sinna. Þetta var óhjákvæmilega eitt af því sem mestu skipti um að þeir féllu og er auðvitað afar ámælisvert, þó ekki sé dýpra tekið í árinni. Þetta er líka eitt af því sem væntanlega verður kannað af þeim sem fara yfir það hvort lög hafa verið brotin með tilliti til refsingar.“ Gylfi segist reyndar hafa kynnt sér annað rit um írsku kreppuna, sem heitir Bankster og er eftir tvo írska blaðamenn. „Sú lýsing sem þar var á írska fjármálakerfinu og írska undrinu fannst mér mjög keimlík því sem við erum að upplifa hér. Þeirra akkilesarhæll var hins vegar sá að þeir lánuðu svo mikið til alls konar byggingaframkvæmda og fasteignakaupa. Nú sitja þeir uppi með þvílík ógrynni af óseljanlegum fasteignum, að þótt við eigum við vandamál af því tagi að stríða er það langt frá því að vera sambærilegt.“ gudsteinn@frettabladid.is
Mest lesið Horfðu á hallærislegt sjónvarpsefni og úðuðu í sig bragðaref Atvinnulíf Þrotabú Wok on vill tugmilljóna endurgreiðslu frá Kristjáni Viðskipti innlent Ellefu milljarða lán til að byggja upp veitukerfi og verjast loftslagsvá Viðskipti innlent Salzburg úr sögunni hjá Play Viðskipti innlent Samherji hvetur Odd Eystein til frekari verka Viðskipti innlent Frá RÚV til Coca-Cola Viðskipti innlent Fríar skólamáltíðir séu skammgóður vermir Viðskipti innlent Að hætta að vera vandræðaleg í nýrri vinnu Atvinnulíf „Myndi alveg segja að hjartað í mér hafi verið í buxunum“ Atvinnulíf Spá sömuleiðis óbreyttum stýrivöxtum Viðskipti innlent Fleiri fréttir Kærasta rafmyntamógúls í fangelsi vegna FTX-svikanna Stýrivextir lækkaðir í Bandaríkjunum í fyrsta sinn í fjögur ár Tupperware lýsir yfir gjaldþroti Snúa við dómnum og dæma Bonnesen í fangelsi Gera Apple að greiða tvær billjónir í skatta Skaut samstundis niður tillögur um efnahagslega björgun Evrópu Bein útsending: Apple kynnir nýjustu græjurnar Hætta steðjar að lífsgæðum Evrópubúa Volvo heykist á algjörri rafvæðingu árið 2030 Þessari rafmagnsflugvél er ætlað að flytja 90 farþega Zuckerberg harmar að hafa látið undan þrýstingi Bidens Breska stjórnin samþykkir að efla London City-flugvöll Sádar sagðir byrjaðir að skrúfa fyrir kranann Susan Wojcicki er látin Ummæli Trump vekja áhyggjur af sjálfstæði seðlabanka Hlutabréfin ruku aftur upp degi eftir hrun Google beið lægri hlut í risavöxnu einokunarmáli Hrun í hlutabréfamörkuðum ytra Sjá meira