Segir bændur skjóta hátt yfir markið með hækkunum Hafsteinn Hauksson skrifar 15. júlí 2011 19:45 Bændur vilja sjá fjórðungshækkun á verði sauðfjár-afurða til framleiðenda. Formaður Neytendasamtakanna óttast að slíkt gæti hrundið af stað hrinu verðhækkana. Landssamtök sauðfjárbænda tilkynntu í morgun um 25 prósenta hækkun á viðmiðunarverði sínu. Afurðastöðvar eru ekki skuldbundnar til að greiða bændum hækkunina, þó sauðfjárbændur búist við að tekið verði mark á tillögunum. Bændur segja að verð sauðfjárafurða á alþjóðamörkuðum hafi hækkað um 130 prósent frá árinu 2008 vegna gengisfalls og aukinnar eftirspurnar, en útflutningur nemi um 40 prósent framleiðslunnar. Verð til bænda hafi ekki endurspeglað þessa þróun. Þannig hafi skapast svigrúm til að hækka verðið til framleiðenda án þess að það hafi endilega áhrif á útsöluverð til neytenda innanlands. Ingunn Þorsteinsdóttir, hagfræðingur hjá ASÍ, segir reynsluna þó aðra. „Reynslan er nú sú að í flestum tilfellum, þá skila hækkanir sér að mestum hluta til neytenda. Ég sé ekki að það verði neitt öðruvísi í þessu tilfelli," segir Ingunn, og bætir við að ný rannsóknarritgerð Seðlabankans renni stoðum undir það. Jóhannes Gunnarsson, formaður Neytendasamtakanna, segir bændur skjóta hátt yfir markið með kröfu um 25 prósenta hækkun sauðfjárafurðaverðs meðan verðbólga almennt mælist innan við fjórðungur þess. Hann telur þó að bændur séu fyrst og fremst að senda skilaboð til milliliða, og segir að eitthvað meiriháttar sé að í kerfi þar sem afurðaverð á heimsmarkaði hækki án þess að framleiðendur njóti þess. Hann segir að frekar þurfi að taka kerfið í gegn en bregðast við með stöku hækkunum. Jóhannes óttast samt að krafa bænda um hærra verð skili sér út í verðlag innanlands. Ef vörur í samkeppni við lambakjötið hækki ekki, þá muni sala lambakjöts hrynja. Annars stefni í keðjuverkun. „Ef þetta fer á versta veg þá geta aðrir hækkað í skjóli þessara verðhækkana," segir Jóhannes. „Það er erfitt að fullyrða um það, en það mun hafa mjög alvarlegar afleiðingar fyrir neytendur ef svo fer." Mest lesið Yfir hundrað handteknir í óeirðum í Lundúnum Erlent Guðni um bílakaupin umdeildu: „Myndir þú kaupa bíl af svona fólki?“ Innlent Besta veðrið um verslunarmannahelgina? Veður Bíll hafnaði utan vegar í Hafnarfirði Innlent Hefði horft á lokakvöldið hefði Hera Björk komist áfram Innlent Einn fluttur á sjúkrahús eftir bílveltu í Sjálandi Innlent Guðni lítillátur þegar hann sagði að allt myndi bjargast án hans Innlent Ekki miklar líkur á meiriháttar milliríkjaátökum Erlent Egill telur eitt og annað óljóst við bílatilboð Ástþórs Innlent Skólastjóri Rimaskóla í áfalli Innlent Fleiri fréttir Einn fluttur á sjúkrahús eftir bílveltu í Sjálandi Hefði horft á lokakvöldið hefði Hera Björk komist áfram Bíll hafnaði utan vegar í Hafnarfirði Guðni lítillátur þegar hann sagði að allt myndi bjargast án hans Allt klárt hjá lögreglu og sjálfboðaliðum fyrir þjóðhátíð Guðni um bílakaupin umdeildu: „Myndir þú kaupa bíl af svona fólki?“ Guðni kveður og skemmdarverk á grunnskóla Þrír fluttir með sjúkrabíl eftir árekstur Egill telur eitt og annað óljóst við bílatilboð Ástþórs „Þetta gekk ágætlega, takk fyrir mig“ Von á rúmlega þrjú hundruð gestum við embættistöku Höllu Styðja íþróttafólk og hvetja ríkið til að gera slíkt hið sama Þurfi að fylgja betur eftir reglum um byggð við sprungur Árekstur jepplings og fólksbíls á Vesturlandsvegi Embættistaka forseta, veðrið um helgina og skrýtnar gistináttatölur Hjólhýsi sem búið var í að engu orðið Ekki hrifin af breytingum og óskar Höllu velfarnaðar Skólastjóri Rimaskóla í áfalli Ástand vega á Íslandi mikið áhyggjuefni Verulega hvasst í Eyjum á laugardaginn Solaris misnoti kerfið til að hrekja Helga Magnús úr starfi Segist ekki geta ábyrgst öryggi þeirra sem dvelja næturlangt í Grindavík Rúður brotnar í Rimaskóla Ofbeldi verði að lokum eina svarið gegn „cancel culture og vók hyski“ Skjálfti að stærð 3 á Reykjanestá Fjörutíu tonn af eldfimu fiskafóðri í stórskemmdum bílnum Hneykslast á ákvörðun ríkissaksóknara Flutningabíll varð alelda í Þrengslum Vegfarendum stafi hætta af auglýsingaskiltum „Munum hafa nægan tíma til að bregðast við ef við þurfum“ Sjá meira
Bændur vilja sjá fjórðungshækkun á verði sauðfjár-afurða til framleiðenda. Formaður Neytendasamtakanna óttast að slíkt gæti hrundið af stað hrinu verðhækkana. Landssamtök sauðfjárbænda tilkynntu í morgun um 25 prósenta hækkun á viðmiðunarverði sínu. Afurðastöðvar eru ekki skuldbundnar til að greiða bændum hækkunina, þó sauðfjárbændur búist við að tekið verði mark á tillögunum. Bændur segja að verð sauðfjárafurða á alþjóðamörkuðum hafi hækkað um 130 prósent frá árinu 2008 vegna gengisfalls og aukinnar eftirspurnar, en útflutningur nemi um 40 prósent framleiðslunnar. Verð til bænda hafi ekki endurspeglað þessa þróun. Þannig hafi skapast svigrúm til að hækka verðið til framleiðenda án þess að það hafi endilega áhrif á útsöluverð til neytenda innanlands. Ingunn Þorsteinsdóttir, hagfræðingur hjá ASÍ, segir reynsluna þó aðra. „Reynslan er nú sú að í flestum tilfellum, þá skila hækkanir sér að mestum hluta til neytenda. Ég sé ekki að það verði neitt öðruvísi í þessu tilfelli," segir Ingunn, og bætir við að ný rannsóknarritgerð Seðlabankans renni stoðum undir það. Jóhannes Gunnarsson, formaður Neytendasamtakanna, segir bændur skjóta hátt yfir markið með kröfu um 25 prósenta hækkun sauðfjárafurðaverðs meðan verðbólga almennt mælist innan við fjórðungur þess. Hann telur þó að bændur séu fyrst og fremst að senda skilaboð til milliliða, og segir að eitthvað meiriháttar sé að í kerfi þar sem afurðaverð á heimsmarkaði hækki án þess að framleiðendur njóti þess. Hann segir að frekar þurfi að taka kerfið í gegn en bregðast við með stöku hækkunum. Jóhannes óttast samt að krafa bænda um hærra verð skili sér út í verðlag innanlands. Ef vörur í samkeppni við lambakjötið hækki ekki, þá muni sala lambakjöts hrynja. Annars stefni í keðjuverkun. „Ef þetta fer á versta veg þá geta aðrir hækkað í skjóli þessara verðhækkana," segir Jóhannes. „Það er erfitt að fullyrða um það, en það mun hafa mjög alvarlegar afleiðingar fyrir neytendur ef svo fer."
Mest lesið Yfir hundrað handteknir í óeirðum í Lundúnum Erlent Guðni um bílakaupin umdeildu: „Myndir þú kaupa bíl af svona fólki?“ Innlent Besta veðrið um verslunarmannahelgina? Veður Bíll hafnaði utan vegar í Hafnarfirði Innlent Hefði horft á lokakvöldið hefði Hera Björk komist áfram Innlent Einn fluttur á sjúkrahús eftir bílveltu í Sjálandi Innlent Guðni lítillátur þegar hann sagði að allt myndi bjargast án hans Innlent Ekki miklar líkur á meiriháttar milliríkjaátökum Erlent Egill telur eitt og annað óljóst við bílatilboð Ástþórs Innlent Skólastjóri Rimaskóla í áfalli Innlent Fleiri fréttir Einn fluttur á sjúkrahús eftir bílveltu í Sjálandi Hefði horft á lokakvöldið hefði Hera Björk komist áfram Bíll hafnaði utan vegar í Hafnarfirði Guðni lítillátur þegar hann sagði að allt myndi bjargast án hans Allt klárt hjá lögreglu og sjálfboðaliðum fyrir þjóðhátíð Guðni um bílakaupin umdeildu: „Myndir þú kaupa bíl af svona fólki?“ Guðni kveður og skemmdarverk á grunnskóla Þrír fluttir með sjúkrabíl eftir árekstur Egill telur eitt og annað óljóst við bílatilboð Ástþórs „Þetta gekk ágætlega, takk fyrir mig“ Von á rúmlega þrjú hundruð gestum við embættistöku Höllu Styðja íþróttafólk og hvetja ríkið til að gera slíkt hið sama Þurfi að fylgja betur eftir reglum um byggð við sprungur Árekstur jepplings og fólksbíls á Vesturlandsvegi Embættistaka forseta, veðrið um helgina og skrýtnar gistináttatölur Hjólhýsi sem búið var í að engu orðið Ekki hrifin af breytingum og óskar Höllu velfarnaðar Skólastjóri Rimaskóla í áfalli Ástand vega á Íslandi mikið áhyggjuefni Verulega hvasst í Eyjum á laugardaginn Solaris misnoti kerfið til að hrekja Helga Magnús úr starfi Segist ekki geta ábyrgst öryggi þeirra sem dvelja næturlangt í Grindavík Rúður brotnar í Rimaskóla Ofbeldi verði að lokum eina svarið gegn „cancel culture og vók hyski“ Skjálfti að stærð 3 á Reykjanestá Fjörutíu tonn af eldfimu fiskafóðri í stórskemmdum bílnum Hneykslast á ákvörðun ríkissaksóknara Flutningabíll varð alelda í Þrengslum Vegfarendum stafi hætta af auglýsingaskiltum „Munum hafa nægan tíma til að bregðast við ef við þurfum“ Sjá meira