Sneiða hjá íslensku vanköntunum 14. júlí 2011 04:00 Maria Damanaki framkvæmdastjóri sjávarútvegsmála kynnti nýju tillögurnar í Brussel í gær.nordicphotos/AFP „Þetta þýðir það að verði þessar tillögur samþykktar þá ætti að verða tiltölulega auðvelt fyrir Íslendinga að komast að ásættanlegum niðurstöðum í samningum um sjávarútvegskaflann í aðildarviðræðum við Evrópusambandið,“ segir Þórólfur Matthíasson hagfræðingur um tillögur framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins að nýrri sjávarútvegsstefnu, sem á að koma í staðinn fyrir núverandi stefnu. Í tillögunum er gert ráð fyrir því að framseljanlegir aflakvótar verði teknir upp í fiskveiðistefnu ESB. Framsal kvótanna verður hins vegar háð ýmsum takmörkunum. Meðal annars verði óheimilt að framselja kvóta milli landa og þá verði smábátaflotinn allur utan kvóta. Jafnframt er gengið út frá því að úthlutun kvóta verði tímabundin, líklega til fimmtán ára, en ekki varanleg. „Við ætlum að leggja til ákveðna varnagla,“ segir Maria Damanaki, sem fer með sjávarútvegsmál í framkvæmdastjórn Evrópusambandsins, „meðal annars til að koma í veg fyrir að of mikið af hagsmunum safnist á fáar hendur“. Damanaki segir óhjákvæmilegt að gera róttækar breytingar á sjávarútvegsstefnu ESB því núverandi stefna hafi ýtt undir ofveiði með þeim afleiðingum að flestir fiskistofnar ESB-ríkjanna séu í hættu. Megináherslan í nýju stefnunni er á sjálfbærar og umhverfisvænar veiðar, en til þess að tryggja að þær geti orðið arðbærar þegar fram líða stundir telur framkvæmdastjórnin nauðsynlegt að taka upp kerfi framseljanlegra aflakvóta. „Slík kerfi hafa nú þegar verið notuð með góðum árangri í mörgum löndum og dregið þar úr ofveiði,“ segir Damanaki og nefnir Noreg, Bandaríkin, Ástralíu og Nýja-Sjáland sem dæmi um vel heppnaða útfærslu framseljanlegra aflaheimilda. Athygli vekur að hún nefnir Ísland ekki í þessari upptalningu, þótt áður hafi komið fram að Evrópusambandið hafi kynnt sér mjög vel íslenska kvótakerfið í tengslum við mótun nýju sjávarútvegsstefnunnar. „Það er greinilegt á öllu að þeir eru að nálgast okkar kerfi sem almenna lausn á þeim vanda sem þeir eru með. Þarna er verið að styrkja bæði nándarregluna og regluna um hlutfallslegan stöðugleika, sem er einmitt það sem við þurfum,“ segir Þórólfur. „Hins vegar er einnig ljóst að þeir eru að einhverju leyti að taka upp það góða sem menn sjá í kvótakerfinu okkar án þeirra vankanta sem fylgja varanlegum kvóta, sem varð til þess að sprengja upp kvótaverðið með allri þeirri miklu lánafyrirgreiðslu sem það kallar á í útgerðinni.“ Í tillögum framkvæmdastjórnarinnar er einnig lögð áhersla á valddreifingu, sem felur í sér að ákvörðunarvald er fært í hendur aðildarríkjanna og hagsmunaaðila þar eins mikið og hægt er. Damanaki segir þetta þýða að stjórnvöld í Bonn taki eingöngu ákvarðanir um meginlínur en útfærslan sé í höndum heimamanna á hverjum stað. Á hverju fiskveiðistjórnunarsvæði þurfi aðildarríkin að ná samkomulagi og framkvæmdastjórnin grípi ekki inn í nema ágreiningur verði óleysanlegur. „Ef samkomulag liggur fyrir þá erum við skuldbundin til að fara eftir þeirri áætlun.“ Framkvæmdastjórnin afgreiddi og kynnti tillögurnar í gær, en undanfarin misseri hefur verið lögð mikil vinna í smíði þeirra. Nú verða þær kynntar bæði í ráðherraráði Evrópusambandsins og á Evrópuþinginu. gudsteinn@frettabladinu.is Mest lesið Vandræðasaga Helga: Skortur á hommum, meint „kerlingartussa“ og Facebook-þumallinn Innlent Guðni um bílakaupin umdeildu: „Myndir þú kaupa bíl af svona fólki?“ Innlent Sagði Harris nýlega „orðna svarta“ Erlent Samkomulag í höfn við höfuðpaura hryðjuverkaárásanna 11. september Erlent Viðvörun gefin út vegna úlfs sem beit stúlku og drap púðluhund Erlent Besta veðrið um verslunarmannahelgina? Veður Yfir hundrað handteknir í óeirðum í Lundúnum Erlent „Ég hef látið orð út úr mér sem hefðu átt að vera ósögð“ Innlent Ók á mann og stakk af Innlent Sautján ára ákærður fyrir morðið á stúlkunum í Southport Erlent Fleiri fréttir Nafngreina árásarmanninn til að stemma stigu við upplýsingafalsi Kom að hylla forsetann en endaði í kistu við fætur hans Segja hægt að koma í veg fyrir eða seinka um helmingi Alzheimers tilvika Yfirmaður hernaðararms Hamas sagður hafa fallið í árás Ísraela Sautján ára ákærður fyrir morðið á stúlkunum í Southport Viðvörun gefin út vegna úlfs sem beit stúlku og drap púðluhund Samkomulag í höfn við höfuðpaura hryðjuverkaárásanna 11. september Sagði Harris nýlega „orðna svarta“ Yfir hundrað handteknir í óeirðum í Lundúnum Ekki miklar líkur á meiriháttar milliríkjaátökum „Glæsilegur forystumaður sem hreif fólk með sér“ Hvalavinurinn stendur frammi fyrir allt að fimmtán ára fangelsisvist Maðurinn sem greindi frá andláti Elísabetar II játar barnaníð Drápið á Heniyeh vekur hörð viðbrögð og ótta um stigmögnun Tugir lögregluþjóna slasaðir eftir óeirðir öfgamanna í Southport Að minnsta kosti 973 börn frumbyggja létust á heimavistarskólum Fyrsti kosningafundurinn með varaforsetaefninu á þriðjudag Pólitískur leiðtogi Hamas ráðinn af dögum í Íran Minnst 120 létust í aurskriðum á Indlandi Óeirðir í Southport eftir mannskæðu árásina Ísraelar í hefndaraðgerðum gegn Hezbollah í Líbanon Nokkur dauðsföll eftir að þyrla brotlenti á svínabúi Skammast sín vegna skotárásarinnar Foreldrar og kennarar minnast ungu stúlknanna Ber ekki vitni í spillingarrannsókn á eiginkonu sinni Hermenn sakaðir um að misþyrma palestínskum fanga kynferðislega Þriðja stelpan látin í Southport Fjöldamorðingi í My Lai látinn Grunar vinstriöfgamenn um græsku Þolinmæði Færeyinga gagnvart Norðurlandaráði á þrotum Sjá meira
„Þetta þýðir það að verði þessar tillögur samþykktar þá ætti að verða tiltölulega auðvelt fyrir Íslendinga að komast að ásættanlegum niðurstöðum í samningum um sjávarútvegskaflann í aðildarviðræðum við Evrópusambandið,“ segir Þórólfur Matthíasson hagfræðingur um tillögur framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins að nýrri sjávarútvegsstefnu, sem á að koma í staðinn fyrir núverandi stefnu. Í tillögunum er gert ráð fyrir því að framseljanlegir aflakvótar verði teknir upp í fiskveiðistefnu ESB. Framsal kvótanna verður hins vegar háð ýmsum takmörkunum. Meðal annars verði óheimilt að framselja kvóta milli landa og þá verði smábátaflotinn allur utan kvóta. Jafnframt er gengið út frá því að úthlutun kvóta verði tímabundin, líklega til fimmtán ára, en ekki varanleg. „Við ætlum að leggja til ákveðna varnagla,“ segir Maria Damanaki, sem fer með sjávarútvegsmál í framkvæmdastjórn Evrópusambandsins, „meðal annars til að koma í veg fyrir að of mikið af hagsmunum safnist á fáar hendur“. Damanaki segir óhjákvæmilegt að gera róttækar breytingar á sjávarútvegsstefnu ESB því núverandi stefna hafi ýtt undir ofveiði með þeim afleiðingum að flestir fiskistofnar ESB-ríkjanna séu í hættu. Megináherslan í nýju stefnunni er á sjálfbærar og umhverfisvænar veiðar, en til þess að tryggja að þær geti orðið arðbærar þegar fram líða stundir telur framkvæmdastjórnin nauðsynlegt að taka upp kerfi framseljanlegra aflakvóta. „Slík kerfi hafa nú þegar verið notuð með góðum árangri í mörgum löndum og dregið þar úr ofveiði,“ segir Damanaki og nefnir Noreg, Bandaríkin, Ástralíu og Nýja-Sjáland sem dæmi um vel heppnaða útfærslu framseljanlegra aflaheimilda. Athygli vekur að hún nefnir Ísland ekki í þessari upptalningu, þótt áður hafi komið fram að Evrópusambandið hafi kynnt sér mjög vel íslenska kvótakerfið í tengslum við mótun nýju sjávarútvegsstefnunnar. „Það er greinilegt á öllu að þeir eru að nálgast okkar kerfi sem almenna lausn á þeim vanda sem þeir eru með. Þarna er verið að styrkja bæði nándarregluna og regluna um hlutfallslegan stöðugleika, sem er einmitt það sem við þurfum,“ segir Þórólfur. „Hins vegar er einnig ljóst að þeir eru að einhverju leyti að taka upp það góða sem menn sjá í kvótakerfinu okkar án þeirra vankanta sem fylgja varanlegum kvóta, sem varð til þess að sprengja upp kvótaverðið með allri þeirri miklu lánafyrirgreiðslu sem það kallar á í útgerðinni.“ Í tillögum framkvæmdastjórnarinnar er einnig lögð áhersla á valddreifingu, sem felur í sér að ákvörðunarvald er fært í hendur aðildarríkjanna og hagsmunaaðila þar eins mikið og hægt er. Damanaki segir þetta þýða að stjórnvöld í Bonn taki eingöngu ákvarðanir um meginlínur en útfærslan sé í höndum heimamanna á hverjum stað. Á hverju fiskveiðistjórnunarsvæði þurfi aðildarríkin að ná samkomulagi og framkvæmdastjórnin grípi ekki inn í nema ágreiningur verði óleysanlegur. „Ef samkomulag liggur fyrir þá erum við skuldbundin til að fara eftir þeirri áætlun.“ Framkvæmdastjórnin afgreiddi og kynnti tillögurnar í gær, en undanfarin misseri hefur verið lögð mikil vinna í smíði þeirra. Nú verða þær kynntar bæði í ráðherraráði Evrópusambandsins og á Evrópuþinginu. gudsteinn@frettabladinu.is
Mest lesið Vandræðasaga Helga: Skortur á hommum, meint „kerlingartussa“ og Facebook-þumallinn Innlent Guðni um bílakaupin umdeildu: „Myndir þú kaupa bíl af svona fólki?“ Innlent Sagði Harris nýlega „orðna svarta“ Erlent Samkomulag í höfn við höfuðpaura hryðjuverkaárásanna 11. september Erlent Viðvörun gefin út vegna úlfs sem beit stúlku og drap púðluhund Erlent Besta veðrið um verslunarmannahelgina? Veður Yfir hundrað handteknir í óeirðum í Lundúnum Erlent „Ég hef látið orð út úr mér sem hefðu átt að vera ósögð“ Innlent Ók á mann og stakk af Innlent Sautján ára ákærður fyrir morðið á stúlkunum í Southport Erlent Fleiri fréttir Nafngreina árásarmanninn til að stemma stigu við upplýsingafalsi Kom að hylla forsetann en endaði í kistu við fætur hans Segja hægt að koma í veg fyrir eða seinka um helmingi Alzheimers tilvika Yfirmaður hernaðararms Hamas sagður hafa fallið í árás Ísraela Sautján ára ákærður fyrir morðið á stúlkunum í Southport Viðvörun gefin út vegna úlfs sem beit stúlku og drap púðluhund Samkomulag í höfn við höfuðpaura hryðjuverkaárásanna 11. september Sagði Harris nýlega „orðna svarta“ Yfir hundrað handteknir í óeirðum í Lundúnum Ekki miklar líkur á meiriháttar milliríkjaátökum „Glæsilegur forystumaður sem hreif fólk með sér“ Hvalavinurinn stendur frammi fyrir allt að fimmtán ára fangelsisvist Maðurinn sem greindi frá andláti Elísabetar II játar barnaníð Drápið á Heniyeh vekur hörð viðbrögð og ótta um stigmögnun Tugir lögregluþjóna slasaðir eftir óeirðir öfgamanna í Southport Að minnsta kosti 973 börn frumbyggja létust á heimavistarskólum Fyrsti kosningafundurinn með varaforsetaefninu á þriðjudag Pólitískur leiðtogi Hamas ráðinn af dögum í Íran Minnst 120 létust í aurskriðum á Indlandi Óeirðir í Southport eftir mannskæðu árásina Ísraelar í hefndaraðgerðum gegn Hezbollah í Líbanon Nokkur dauðsföll eftir að þyrla brotlenti á svínabúi Skammast sín vegna skotárásarinnar Foreldrar og kennarar minnast ungu stúlknanna Ber ekki vitni í spillingarrannsókn á eiginkonu sinni Hermenn sakaðir um að misþyrma palestínskum fanga kynferðislega Þriðja stelpan látin í Southport Fjöldamorðingi í My Lai látinn Grunar vinstriöfgamenn um græsku Þolinmæði Færeyinga gagnvart Norðurlandaráði á þrotum Sjá meira