Skoðun

Til varnar mannorði Ólafs frænda míns Skúlasonar

Sigrún Sævarsdóttir Griffiths skrifar
Ég tel sjálfa mig vera einstaklega lánsama manneskju. Ég fæddist inn í yndislega fjölskyldu, á yndislegan mann og börn, ég fékk tækifæri til þess að nema það sem ég þráði og hef í námi og starfi fengið ógrynni tækifæra sem ég hef nýtt eftir bestu getu. En lífsins námi lýkur ekki við útskrift úr háskóla. Námsmenn og -konur hafa takmarkað vald til þess að stýra þeim fögum sem á lífsins vegi þeirra verða, heldur þurfa að taka því sem gefst og reyna eftir fremsta megni að draga lærdóm af óútreiknanlegum atburðarásum og mis-hnitmiðuðum „kennurum“.

Á undanförnum misserum hef ég orðið fyrir því láni í óláni að læra margt af skelfilegum aðstæðum sem ég og fjölskylda mín höfum neyðst til þess að takast á við. Málið er í alla staði sérstakt, bæði efnislega, sem og hvernig meðhöndlun og umtal það hefur fengið. Málið snýst um frænda, sem ég get ekki annað en lýst sem elskulegum frænda. Nafn hans þekkir þjóðin öll, en nafn hans tengist ekki lengur þeirri manneskju sem hann var, heldur einhverskonar ofbeldisfullu skrímsli sem ég kannast ekki við. Ég hef aldrei hitt þetta skrímsli og myndi með engu móti kannast við lýsingu af því, ef ekki bæri það sama nafn og elskulegur frændi minn. Ólafur Skúlason var mér meira sem afi heldur en móðurbróðir. Hann fylgdist ávallt vel með mér og bræðrum mínum í gegnum uppvöxt okkar og var honum mikið í mun að við myndum ná okkar markmiðum og vegna vel í lífinu. Ólafur var hlýr og glettinn og það var stutt í stríðnisglampann í augum hans. Hann hikaði ekki við að segja manni til, en þrúgandi og ofbeldisfullur ógnvaldur var hann ekki. Ég bjó á heimili Ólafs og Ebbu þegar ég var á fyrsta ári við nám í Tónlistarskólanum í Reykjavík 1994-1995 og var heimagangur á heimili þeirra síðari námsárin tvö. Ég eyddi fjölda kvöldstunda ein heima með Ólafi þegar Ebba var á Oddfellow fundum, í dönskutímum, leikfimi eða að passa barnabörnin og leið aldrei nokkurn tímann að neinu leyti óþægilega í návist hans. Þessar kvöldstundir voru að engu leyti öðruvísi en þær sem ég eyddi með mínum eigin föður. Myndin sem dregin hefur verið upp af Ólafi á undanförnum misserum er mjög skýr.

Hann á að hafa verið ógnvaldur inni á heimili sínu, þar sem hann beitti heimilisfólkið líkamlegu, andlegu og kynferðislegu ofbeldi sem hluta af daglegu lífi. Þessi mynd er fullkomlega óskyld þeirri mynd sem ég upplifði sjálf sem ungt barn er ég var í pössun hjá Ólafi og Ebbu á meðan foreldrar mínir voru erlendis, sem stálpað barn sem fékk að dvelja hjá frænda um helgar og fylgdi honum í sunnudagaskólann og síðast sem ungri konu sem fékk að búa inni á heimili hans á meðan ég var í námi. Ebba var ekki kúguð af Ólafi og var andrúmsloftið á heimilinu notalegt í alla staði. Ólafur Skúlason var aldrei ákærður né sakfelldur um glæp í lifanda lífi. Á Íslandi eiga að heita lög sem segja til um sakleysi uns sekt sé sönnuð, en þessu hefur engan veginn verið fylgt í meðferð þessa sérstaka máls. Framið hefur verið mannorðsmorð. Miklir annmarkar eru hins vegar á ásökunum Guðrúnar Ebbu.

Enginn getur litið framhjá því hversu mjög saga hennar líkist sambærilegum frásögnum erlendis sem reyndust byggja á fölskum minningum. Eftir situr fjölskylda Ólafs Skúlasonar og hefur reynt eftir fremsta megni að lifa lífi sínu á eðlilegan hátt, en ekki hefur það verið auðvelt. Það er sárt að fylgjast með barnabörnum Ólafs sem elskuðu hann og dáðu, mæta hæðnisröddum vegna þess sem um afa þeirra hefur verið sagt. Ég hef dáðst að æðruleysi og innri styrk barnanna hans og ekkju, hvernig þau hafa haldið ró sinni og rætt þessa hörmulegu atburðarás af yfirvegun, hvað sem á hefur dunað. Ýtt hefur verið að fjölskyldumeðlimum mínum að allt yrði gott og þjáningum myndi linna ef við gengjum í lið með fjöldanum sem ákveðið hefur að Ólafur hafi verið sekur af öllu því sem hann er sakaður um. Gott og vel. En samviskan myndi aldrei leyfa slíkt því sannleikurinn á ekkert skylt með þeim sögum sem í dag fara af heimilislífi og persónuleika Ólafs Skúlasonar. Í ferli undanfarinna missera hef ég af eigin reynslu lært að í málefnalegri umfjöllun verða að koma fram allar hliðar á málum. Varast ber að láta lýðskrum stjórna för, þar sem afleiðingar þess eru ótti við að mæla gegn almenningsáliti, nokkuð sem ávallt ætti að forðast í lýðræðisþjóðfélagi. Ég horfi á heiminn með gagnrýnni augum og varast að gleypa við fyrirsögnum sem fullkomnum sannleika, því að baki hverri fyrirsögn er ósögð saga sem í fæstum tilfellum fær að líta dagsins ljós. Við berum öll ábyrgð á eigin samfélagi og verðum að taka hana alvarlega. Ólafur Skúlason reyndist mér og fjölskyldu minni ávallt vel. Hann var okkur mikil stoð og stytta þegar á móti blés og átti ávallt hlutverk á stærstu stundum lífs okkar. Síðustu ár hafa verið fjölskyldu minni ólýsanlega erfiður tími, en mín heitasta ósk er sú að mannorð míns elskulega frænda fáist endurreist.




Skoðun

Sjá meira


×