Tillaga lífeyrissjóða um lánsveð gagnast engum að mati ríkisstjórnarinnar Þorbjörn Þórðarson skrifar 28. nóvember 2012 18:30 Lífeyrissjóðir hafa nú lagt fram tillögu til að koma til móts við og lækka skuldir einstaklinga með íbúðarlán, sem fengu svokallað lánsveð. Tillagan hrekkur hins vegar það skammt að það er niðurstaða ríkisstjórnarinnar að hún komi heimilum með lánsveð ekki neinu að gagni. Eftir viljayfirlýsingu fjármálafyrirtækja, stjórnvalda og lífeyrissjóða um aðgerðir vegna skuldavanda heimilanna í desember 2010 var gripið til sérstakra úrræða, meðal annars 110 prósenta leiðarinnar svokölluðu og sérstækrar skuldaaðlögunar.Skuldir heimilanna lækkaðar um 57 milljarða með úrræðum Það er erfitt að andmæla því að skuldir heimilanna hafi verið lækkaðar gríðarlega eftir banka- og gjaldeyrishrunið. Fyrir liggur að kostnaður vegna niðurfærslu lána samkvæmt 110 prósenta leiðinni er 50 milljarðar króna. Þar af hafa lífeyrissjóðir fært niður 460 milljónir króna. Búið er að afskrifa 7 milljarða króna vegna sértækrar skuldaaðlögunar. Þar af hafa lífeyrissjóðir afskrifað 240 milljónir króna. Eitt af stóru málunum er hins vegar staða þeirra sem fengu svokallað lánsveð, þ.e fengu að nota veðrými hjá vinum og vandamönnum, oftast foreldrum, fyrir íbúðarkaupum. Ríkisstjórnin hefur að undanförnu ítrekað reynt að fá lífeyrissjóðina til að taka þátt í aðgerðum til að leiðrétta stöðu fólks með lánsveð, án árangurs. Í síðasta mánuði féllust lífeyrissjóðir þó á að skoða sértæka leið fyrir lánsveð. Í kjölfarið lagði hópur sérfræðinga fram tillögur í formi skýrslu til ráðherra en í þessum hópi áttu lífeyrissjóðir tvo fulltrúa. Í bréfi ríkisstjórnarinnar til Landssamtaka Lífeyrissjóða, sem fréttastofa aflaði á grundvelli upplýsingalaga, kemur þessi tillaga lífeyrissjóðanna fram, en í bréfinu lýsa fjórir ráðherrar yfir mikilli óánægju sinni með hana. Tillagan er svona: (sjá grafík í myndskeiði með frétt.) Skuldurum, þar sem staða veðlána er umfram 110 prósent af verðmæti fasteignar og þar sem veðsetning veðsala er umfram 95 prósent af verðmæti fasteignar, býðst að færa skuldir sínar sem hvíla á fasteign veðsala niður að 95 prósentum af verðmæti fasteignar veðsala. Hámark niðurfellingar miðast þó við að lán skuldara að teknu tilliti til lánsveða verði a.m.k 110 prósent af verðmæti fasteignar eftir leiðréttingu. Niðurfærsla skal eiga sér stað hjá þeim kröfuhöfum sem eru á veðréttum umfram 95 prósent af verðmæti eignar veðsala. Hámarkið er 4 milljónir króna fyrir einstaklinga og 7 milljónir fyrir sambúðarfólk og hjón. Við skulum staldra við. Hér eru lífeyrissjóðir að bjóða leiðréttingu þar sem bæði sá sem fær lánsveðið og sá sem lánar, þ.e foreldrar eða aðrir vandamenn eftir atvikum, eru í fjárhagslegum ógöngum og veðsettir upp í topp. Það er skilyrðið, en hversu margir eru nákvæmlega í þessari stöðu? Ekki mjög margir, eftir því sem fréttastofa kemst næst.Þórey S. Þórðardóttir, framkvæmdastjóri Landssamtaka lífeyrissjóða.Í bréfi ráðherranna til Landssamtaka lífeyrissjóða segir að það sé niðurstaða ríkisstjórnarinnar að tillagan sé „það þröng að hún komi heimilum með lánsveð ekki að gagni og að framkvæmd hennar myndi vart svara kostnaði miðað við þá fáu einstaklinga sem fengju úrbætur." Þá megi jafnvel ætla að framkvæmd tillögunnar myndi kosta lífeyrissjóðina minna en sem nemur þeim kostnaði sem gera má ráð fyrir að „falli hvort sem er á sjóðina vegna lánsveða í þeim tilvikum sem veðstaða beggja, þ.e skuldra og lánsveðssala er lökust," segir í bréfinu en undir það rita Steingrímur J. Sigfússon, atvinnuvegaráðherra, Guðbjartur Hannesson, velferðarráðherra, Katrín Júlíusdóttir fjármálaráðherra og Ögmundur Jónasson, innanríkisráðherra. Þórey S. Þórðardóttir, framkvæmdastjóri Landssamtaka lífeyrissjóða, segir að tillögur fulltrúa lífeyrissjóðanna hafi ekki verið ræddar formlega á vettvangi samtakanna. Þetta séu því ekki endanlegar tillögur eða lokatilboð. Farið verði yfir málið á fundi með atvinnuvegaráðherra á morgun. Þetta stangast á við heimildir fréttastofu sem herma að samningaviðræður við lífeyrissjóðina vegna lánsveða séu „fullreyndar" en litið var á þessa síðustu tillögu lífeyrissjóðanna sem lokatilboð. Í allri umræðu um niðurfellingu krafna lífeyrissjóða skal haft í huga að lögum samkvæmt eiga þeir að standa vörð um réttindi sjóðfélaga, þ.e ellilífseyrisþega og þeirra sem í framtíðinni fá lífeyri greiddan, semsagt allra Íslendinga. Það liggur því í hlutarins eðli að niðurfelling krafna vinnur beinlínis gegn þessu markmiði, en það er spurning hvert raunverulegt svigrúm sjóðanna er, sem margir eru vel stæðir. thorbjorn@stod2.is Mest lesið „Þetta er í rauninni þvert á það sem við viljum sjá“ Innlent Verstu skemmdarverk í sögu Lystigarðsins Innlent Einn valdamesti fíkniefnabarón heims handtekinn Erlent Ósáttur með hótelið, golfvellina og matinn en fær ekkert endurgreitt Innlent Allt í háaloft þegar faðirinn sneri til baka úr veikindaleyfi Innlent Vörumerkistákn við fréttir RÚV að kröfu Ólympíunefndarinnar Innlent Sagðist ekki myndu þegja um Gasa eftir fund með Netanyahu Erlent Ók gegn rauðu ljósi og olli hörðum árekstri Innlent Boðar laugardagsbongó Innlent Óbreyttir bændur í Mýrdalnum hafi ekki efni á malbiki Innlent Fleiri fréttir Ferðamennirnir lausir úr haldi eftir líkamsárás Sala fíkniefna fyrir opnum tjöldum og stemmning á Húsavík Ný líkön sýna umfang hraunsins Allt í háaloft þegar faðirinn sneri til baka úr veikindaleyfi Óbreyttir bændur í Mýrdalnum hafi ekki efni á malbiki Ragnar Þór kennir Pawel eitt og annað í kennslufræðum Segir málið hið sérkennilegasta og krefst svara Boðar laugardagsbongó Verstu skemmdarverk í sögu Lystigarðsins Ók gegn rauðu ljósi og olli hörðum árekstri Vörumerkistákn við fréttir RÚV að kröfu Ólympíunefndarinnar Skoða að flytja Blóðbankann vegna myglu og raka „Þetta er í rauninni þvert á það sem við viljum sjá“ Ráðherra hyggst skoða nafnabreytingu Mohamad Th. Jóhannessonar Sinnti ekki merkjum um að stoppa en reyndi ekki að komast undan Tveir fluttir á bráðamóttöku eftir árekstur á Miklubraut Ósáttur með hótelið, golfvellina og matinn en fær ekkert endurgreitt „Þurfum að grípa inn í ekki seinna en strax“ Þjórsárdalur heillar og synt í Gjánni Aftengja sig Pírataspjallinu Eldur í gaskút á Egilsgötu Ekki fallist á að dyrabjallan sé að fylgjast með nágrannanum Ekki á því að yfirgefa Grindavík endanlega Milljarðs tap Play og götulist í Hafnarfirði Kviknaði í bíl í miðborginni Myndlistaskólinn yfirgefur JL-húsið Pósturinn varar við netþrjótum Færa varðturninn í nýjustu sundlaug Reykjavíkur Dagbjört dæmd í tíu ára fangelsi fyrir líkamsárás „Orðlaus af reiði“ yfir óboðlegu leikskólahúsnæði í Ármúla Sjá meira
Lífeyrissjóðir hafa nú lagt fram tillögu til að koma til móts við og lækka skuldir einstaklinga með íbúðarlán, sem fengu svokallað lánsveð. Tillagan hrekkur hins vegar það skammt að það er niðurstaða ríkisstjórnarinnar að hún komi heimilum með lánsveð ekki neinu að gagni. Eftir viljayfirlýsingu fjármálafyrirtækja, stjórnvalda og lífeyrissjóða um aðgerðir vegna skuldavanda heimilanna í desember 2010 var gripið til sérstakra úrræða, meðal annars 110 prósenta leiðarinnar svokölluðu og sérstækrar skuldaaðlögunar.Skuldir heimilanna lækkaðar um 57 milljarða með úrræðum Það er erfitt að andmæla því að skuldir heimilanna hafi verið lækkaðar gríðarlega eftir banka- og gjaldeyrishrunið. Fyrir liggur að kostnaður vegna niðurfærslu lána samkvæmt 110 prósenta leiðinni er 50 milljarðar króna. Þar af hafa lífeyrissjóðir fært niður 460 milljónir króna. Búið er að afskrifa 7 milljarða króna vegna sértækrar skuldaaðlögunar. Þar af hafa lífeyrissjóðir afskrifað 240 milljónir króna. Eitt af stóru málunum er hins vegar staða þeirra sem fengu svokallað lánsveð, þ.e fengu að nota veðrými hjá vinum og vandamönnum, oftast foreldrum, fyrir íbúðarkaupum. Ríkisstjórnin hefur að undanförnu ítrekað reynt að fá lífeyrissjóðina til að taka þátt í aðgerðum til að leiðrétta stöðu fólks með lánsveð, án árangurs. Í síðasta mánuði féllust lífeyrissjóðir þó á að skoða sértæka leið fyrir lánsveð. Í kjölfarið lagði hópur sérfræðinga fram tillögur í formi skýrslu til ráðherra en í þessum hópi áttu lífeyrissjóðir tvo fulltrúa. Í bréfi ríkisstjórnarinnar til Landssamtaka Lífeyrissjóða, sem fréttastofa aflaði á grundvelli upplýsingalaga, kemur þessi tillaga lífeyrissjóðanna fram, en í bréfinu lýsa fjórir ráðherrar yfir mikilli óánægju sinni með hana. Tillagan er svona: (sjá grafík í myndskeiði með frétt.) Skuldurum, þar sem staða veðlána er umfram 110 prósent af verðmæti fasteignar og þar sem veðsetning veðsala er umfram 95 prósent af verðmæti fasteignar, býðst að færa skuldir sínar sem hvíla á fasteign veðsala niður að 95 prósentum af verðmæti fasteignar veðsala. Hámark niðurfellingar miðast þó við að lán skuldara að teknu tilliti til lánsveða verði a.m.k 110 prósent af verðmæti fasteignar eftir leiðréttingu. Niðurfærsla skal eiga sér stað hjá þeim kröfuhöfum sem eru á veðréttum umfram 95 prósent af verðmæti eignar veðsala. Hámarkið er 4 milljónir króna fyrir einstaklinga og 7 milljónir fyrir sambúðarfólk og hjón. Við skulum staldra við. Hér eru lífeyrissjóðir að bjóða leiðréttingu þar sem bæði sá sem fær lánsveðið og sá sem lánar, þ.e foreldrar eða aðrir vandamenn eftir atvikum, eru í fjárhagslegum ógöngum og veðsettir upp í topp. Það er skilyrðið, en hversu margir eru nákvæmlega í þessari stöðu? Ekki mjög margir, eftir því sem fréttastofa kemst næst.Þórey S. Þórðardóttir, framkvæmdastjóri Landssamtaka lífeyrissjóða.Í bréfi ráðherranna til Landssamtaka lífeyrissjóða segir að það sé niðurstaða ríkisstjórnarinnar að tillagan sé „það þröng að hún komi heimilum með lánsveð ekki að gagni og að framkvæmd hennar myndi vart svara kostnaði miðað við þá fáu einstaklinga sem fengju úrbætur." Þá megi jafnvel ætla að framkvæmd tillögunnar myndi kosta lífeyrissjóðina minna en sem nemur þeim kostnaði sem gera má ráð fyrir að „falli hvort sem er á sjóðina vegna lánsveða í þeim tilvikum sem veðstaða beggja, þ.e skuldra og lánsveðssala er lökust," segir í bréfinu en undir það rita Steingrímur J. Sigfússon, atvinnuvegaráðherra, Guðbjartur Hannesson, velferðarráðherra, Katrín Júlíusdóttir fjármálaráðherra og Ögmundur Jónasson, innanríkisráðherra. Þórey S. Þórðardóttir, framkvæmdastjóri Landssamtaka lífeyrissjóða, segir að tillögur fulltrúa lífeyrissjóðanna hafi ekki verið ræddar formlega á vettvangi samtakanna. Þetta séu því ekki endanlegar tillögur eða lokatilboð. Farið verði yfir málið á fundi með atvinnuvegaráðherra á morgun. Þetta stangast á við heimildir fréttastofu sem herma að samningaviðræður við lífeyrissjóðina vegna lánsveða séu „fullreyndar" en litið var á þessa síðustu tillögu lífeyrissjóðanna sem lokatilboð. Í allri umræðu um niðurfellingu krafna lífeyrissjóða skal haft í huga að lögum samkvæmt eiga þeir að standa vörð um réttindi sjóðfélaga, þ.e ellilífseyrisþega og þeirra sem í framtíðinni fá lífeyri greiddan, semsagt allra Íslendinga. Það liggur því í hlutarins eðli að niðurfelling krafna vinnur beinlínis gegn þessu markmiði, en það er spurning hvert raunverulegt svigrúm sjóðanna er, sem margir eru vel stæðir. thorbjorn@stod2.is
Mest lesið „Þetta er í rauninni þvert á það sem við viljum sjá“ Innlent Verstu skemmdarverk í sögu Lystigarðsins Innlent Einn valdamesti fíkniefnabarón heims handtekinn Erlent Ósáttur með hótelið, golfvellina og matinn en fær ekkert endurgreitt Innlent Allt í háaloft þegar faðirinn sneri til baka úr veikindaleyfi Innlent Vörumerkistákn við fréttir RÚV að kröfu Ólympíunefndarinnar Innlent Sagðist ekki myndu þegja um Gasa eftir fund með Netanyahu Erlent Ók gegn rauðu ljósi og olli hörðum árekstri Innlent Boðar laugardagsbongó Innlent Óbreyttir bændur í Mýrdalnum hafi ekki efni á malbiki Innlent Fleiri fréttir Ferðamennirnir lausir úr haldi eftir líkamsárás Sala fíkniefna fyrir opnum tjöldum og stemmning á Húsavík Ný líkön sýna umfang hraunsins Allt í háaloft þegar faðirinn sneri til baka úr veikindaleyfi Óbreyttir bændur í Mýrdalnum hafi ekki efni á malbiki Ragnar Þór kennir Pawel eitt og annað í kennslufræðum Segir málið hið sérkennilegasta og krefst svara Boðar laugardagsbongó Verstu skemmdarverk í sögu Lystigarðsins Ók gegn rauðu ljósi og olli hörðum árekstri Vörumerkistákn við fréttir RÚV að kröfu Ólympíunefndarinnar Skoða að flytja Blóðbankann vegna myglu og raka „Þetta er í rauninni þvert á það sem við viljum sjá“ Ráðherra hyggst skoða nafnabreytingu Mohamad Th. Jóhannessonar Sinnti ekki merkjum um að stoppa en reyndi ekki að komast undan Tveir fluttir á bráðamóttöku eftir árekstur á Miklubraut Ósáttur með hótelið, golfvellina og matinn en fær ekkert endurgreitt „Þurfum að grípa inn í ekki seinna en strax“ Þjórsárdalur heillar og synt í Gjánni Aftengja sig Pírataspjallinu Eldur í gaskút á Egilsgötu Ekki fallist á að dyrabjallan sé að fylgjast með nágrannanum Ekki á því að yfirgefa Grindavík endanlega Milljarðs tap Play og götulist í Hafnarfirði Kviknaði í bíl í miðborginni Myndlistaskólinn yfirgefur JL-húsið Pósturinn varar við netþrjótum Færa varðturninn í nýjustu sundlaug Reykjavíkur Dagbjört dæmd í tíu ára fangelsi fyrir líkamsárás „Orðlaus af reiði“ yfir óboðlegu leikskólahúsnæði í Ármúla Sjá meira